drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1031/16 - Wyrok NSA z 2017-07-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1031/16 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-07-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-04-26
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jolanta Sikorska /przewodniczący/
Małgorzata Jaśkowska
Mirosław Wincenciak /sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
I OZ 1031/16 - Postanowienie NSA z 2016-10-27
I OSK 2093/16 - Wyrok NSA z 2018-07-10
II SAB/Po 109/15 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2016-01-13
III SA/Łd 913/15 - Wyrok WSA w Łodzi z 2016-02-03
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 4 ust. 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jolanta Sikorska sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska sędzia del. WSA Mirosław Wincenciak (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Cezary Ciwiński po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 stycznia 2016 r. sygn. akt II SAB/Po 109/15 w sprawie ze skargi Redaktora naczelnego dziennika "[...]" – P. G. na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 13 stycznia 2016 r., sygn. akt II SAB/Po 109/15 po rozpoznaniu skargi redaktora naczelnego dziennika [...] na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...], w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, umorzył postępowanie w zakresie zobowiązania do rozpoznania wniosku z dnia [...] maja 2015 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oraz stwierdził, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. U podstaw rozstrzygnięcia Sądu I instancji legły następujące ustalenia oraz ocena prawna.

Pismem z dnia [...] maja 2015 r. redaktor naczelny dziennika [...]i zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. o udzielenie informacji poprzez przysłanie kopii protokołów i podjętych uchwał z posiedzeń Zarządu Okręgowego odbytych w roku 2015 do chwili złożenia wniosku, w formie kserokopii przesłanych pocztą lub skanów przesłanych pocztą elektroniczną.

Jako podstawę prawną swojego żądania wskazał art. 4 ust. 1 i 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego Z. Z. pismem z dnia [...] czerwca 2015 r. poinformował wnioskodawcę, iż z żądanymi dokumentami może się zapoznać w siedzibie Zarządu Okręgu w godzinach pracy biura. Jednocześnie wyjaśnił, że z powodu natłoku pracy związanej z organizacją Okręgowych Zawodów Strzeleckich, Mistrzostw PZŁ w [...], walnych zgromadzeń sprawozdawczo-wyborczych kół, rozstrzygnięcia konkursu przyrodniczo-łowieckiego dla szkół, przygotowań do Okręgowego Zjazdu Delegatów, nie ma możliwości załatwienia wniosku w sposób i w formie w nim wskazanych.

Pismem z dnia [...] lipca 2015 r. redaktor naczelny dziennika [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. w przedmiocie udzielenia prasie informacji publicznej na wniosek z dnia [...] maja 2015 r. Skarga wniesiona została w dniu [...] lipca 2015 r. (data nadania na poczcie – k. 11 akt sądowych).

W uzasadnieniu skargi skarżący przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w sprawie oraz wskazał, że do dnia wniesienia skargi wnioskowana informacja nie została udzielona, jak również nie dokonano żadnej z czynności wymienionych w art. 13-17 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Wyjaśnił m.in., że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. nr 112, poz. 1198 ze zm – dalej: "u.d.i.p.). Jednocześnie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. nr 5, poz. 24 ze zm.) poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty nie wymienione w u.d.i.p., tj. o przedsiębiorców i podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Zatem w świetle art. 3a ustawy Prawo prasowe dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p. Skarżący wskazał, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Strona skarżąca podniosła, iż Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Polski Związek Łowiecki wykonuje m.in. zadania administracji publicznej, w tym między innymi polegające na zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Ponadto Polski Związek Łowiecki realizuje również zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na Związek w drodze ustawy mają charakter publiczny, dlatego informacja o działalności jego organów, określonych w ustawie winna być udzielana na wniosek tak prasy, jak i każdego obywatela R.P. na postawie przepisów u.d.i.p. Wniosek z dnia [...] maja 2015 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu przez Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 ustawy Prawo prasowe. Oznacza to, że brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę z dnia [...] września 2015 r. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w P. (dalej zwany w skrócie jako Zarząd) wniósł o jej oddalenie.

W uzasadnieniu opisano przebieg postępowania, wyliczono liczne obowiązki Zarządu związane z organizacją zawodów strzeleckich oraz organizacją zebrań sprawozdawczo-wyborczych związanych z upływem kadencji organów PZŁ, wskazano na konieczność udzielenia pracownikom urlopów wypoczynkowych. Dopiero w sierpniu, po powrocie z urlopu jednego z pracowników możliwe stało się przygotowanie żądanej informacji. Podkreślono, iż pracownik Zarządu przygotował konieczne materiały po godzinach pracy za dodatkowym wynagrodzeniem. W dniu [...] sierpnia 2015 r. wysłano skarżącemu informację o możliwości przekazania odpłatnie wnioskowanych dokumentów, od skarżącego nie otrzymano jednak odpowiedzi.

Pismem z dnia [...] września 2015 r. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w P. poinformował, że w dniu [...] września 2015 r. udzielił skarżącemu żądanej informacji publicznej. Sądowi przedłożono odpis pisma z dnia [...] września 2015 r. oraz kserokopie udostępnionych skarżącemu uchwał i protokołów z posiedzeń Zarządu (k. 21, 36-73 akt sądowych).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w uzasadnieniu powołanego wyroku stwierdził, że w świetle ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. z 1984 r. nr 2 poz. 24 ze zm.), w szczególności art. 25 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 7, art. 1 i 3a tej ustawy oraz przedstawionego wypisu z rejestru dzienników i czasopism nie budzi wątpliwości legitymacja czynna redaktora naczelnego dziennika [...] do złożenia skargi do sądu administracyjnego. Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe "prasa" to nie tylko publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą, a w szczególności: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe; "prasą" są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym także rozgłośnie oraz tele - i radiowęzły zakładowe, upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania; "prasa" obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską.

Jednocześnie w myśl art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Oznacza to, iż udostępnienie prasie informacji – która ma walor informacji publicznej w rozumieniu wymienionej wyżej ustawy – odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a nie w trybie art. 4 ustawy Prawo prasowe.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w tym podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z poglądem ukształtowanym w orzecznictwie sądów administracyjnych (patrz m.in. ww. wyrok NSA z dnia z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13), Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, do którego mają zastosowanie przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Analizując bowiem kompetencje Polskiego Związku Łowieckiego wynikające z przepisów ustawy stwierdzić trzeba, że ustawodawca przekazał mu do realizacji zadania z zakresu administracji publicznej. Zdania te wynikają m.in. z art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1226, ze zm.). Co istotne zadania określone w art. 34 ustawy Prawo łowieckie mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. wymienia podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej, przy czym katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 nie ma charakteru zamkniętego. Mając na uwadze, że unormowania wymienionej ustawy wprowadziły odformalizowany tryb dostępu do informacji i stanowią konkretyzację wynikającego z Konstytucji RP prawa do informacji publicznej (art. 61 Konstytucji RP), należy stanąć na stanowisku, że przepisy określające otwarty katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 ustawy, powinny być wykładane w sposób, który najpełniej gwarantuje rzeczywisty dostęp do informacji publicznej. Podmiotem zobowiązanym do zajęcia stanowiska w przedmiocie wniosku o udostępnienie informacji publicznej może być zatem zarówno Polski Związek Łowiecki jak i jego jednostka organizacyjna w postaci zarządu okręgowego.

Reasumując Sąd I instancji stwierdził, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. i co za tym idzie do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej przez ten podmiot stosować się będzie regulacje ustawy o dostępie do informacji publicznej i to niezależnie od tego czy wniosek pochodzi od obywatela działającego w imieniu własnym, czy też od prasy.

We wniosku z dnia [...] maja 2015 r. zwrócono się o udzielenie informacji, która miała charakter informacji publicznej, dotyczyła bowiem informacji z zakresu przedmiotu działalności i zasad funkcjonowania zobowiązanego organu w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i 3 u.d.i.p. Tym samym skarżący mógł domagać się udostępnienia mu wnioskowanych informacji, ponieważ miały one status informacji publicznej.

Sąd I instancji wskazał, iż sposób i termin udostępnienia informacji publicznej regulują przepisy art. 13 i art. 14 u.d.i.p. W myśl tych przepisów udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje co do zasady bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem. Jeżeli informacja nie może być udostępniona w wymienionym wyżej terminie podmiot zobowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. W przedmiotowej sprawie wniosek o udostępnienie informacji publicznej z dnia [...] maja 2015 r. został złożony do podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji w dniu [...] czerwca 2015 r.; we wniosku wskazano, iż informacja ma być udostępniona poprzez przesłanie kserokopii wnioskowanych dokumentów przesyłką pocztową albo ich skanów pocztą elektroniczną. Termin do udzielenia informacji upływał z dniem [...] czerwca 2015 r. W terminie powyższym Zarząd Okręgowy PZŁ w Poznaniu powiadomił skarżącego, iż żądaną informację może uzyskać poprzez zapoznanie się z wnioskowanymi dokumentami w siedzibie Zarządu. Jednocześnie wskazano, iż taki sposób i termin uzyskania informacji podyktowany jest licznymi obowiązkami związanymi z organizacją zawodów strzeleckich, rozstrzygnięciem konkursu dla szkół, organizacją walnych zgromadzeń sprawozdawczo-wyborczych kół, organizacją Okręgowego Zjazdu Delegatów. Należy stwierdzić, iż powyższym pismem z dnia [...] czerwca 2015 r. nie udzielono skarżącemu żądanej informacji publicznej, pismo to nie może być również uznane za skuteczne powiadomienie z art. 14 ust. 2 u.d.i.p. Zmiana wskazanego we wniosku sposobu i formy udostępnienia informacji może bowiem nastąpić wyłącznie w przypadku braku w dyspozycji podmiotu zobowiązanego środków technicznych umożliwiających realizację wniosku, nie mogą to być natomiast względy natury organizacyjnej – a na tą ostatnią okoliczność powołał się Zarząd Okręgowy PZŁ w P.

W konsekwencji skarżącemu nie udzielono wnioskowanej informacji publicznej w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1 u.d.i.p., w tym też terminie nie dokonano powiadomienia z art. 13 ust. 2 u.d.i.p., ani skutecznego powiadomienia z art. 14 ust. 2 u.d.i.p., a Zarząd Okręgowy PZŁ w P. znalazł się w stanie bezczynności w załatwieniu wniosku z dnia [...] maja 2015 r. i stan ten trwał w dacie wnoszenia skargi.

Po wniesieniu skargi do Sądu pismem z dnia [...] września 2015 r. skarżącemu udzielono żądanej informacji publicznej. Tym samym, mimo stwierdzenia, że organ pozostawał w stanie bezczynności, niniejsze postępowanie sądowe stało się bezprzedmiotowe i jako takie należało je umorzyć na mocy art. 161 § 1 pkt 3 P.p.s.a. Wobec usunięcia stanu bezczynności niemożliwe jest bowiem zobowiązanie organu na podstawie art. 149 § 1 powołanej ustawy do dokonania w określonym terminie oznaczonej czynności.

Sąd I instancji stwierdził, że bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. nie nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa, bowiem podmiot ten nie pozostawił wniosku z [...] maja 2015 r. bez jakiejkolwiek odpowiedzi, a pozostawanie przez Zarząd w stanie bezczynności wynikało nie z lekceważenia przepisów prawa, lecz z niewłaściwego ich zastosowania i obiektywnych trudności organizacyjnych.

Skargę kasacyjną od powołanego wyroku wywiódł Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w P. w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punktach I, II i III wyroku. Skarżący kasacyjnie zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 25 § 1 P.p.s.a. poprzez błędne uznanie, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego posiada zdolność sądową, podczas gdy spośród organów PZŁ zdolność taką posiadają jedynie Zarząd Główny oraz koła łowieckie. Skarżący kasacyjnie podniósł, że w sprawie miała miejsce nieważność postępowania sądowoadministracyjnego – art. 183 § 1 i § 2 pkt 2 P.p.s.a.

W przypadku niepodzielenia tego poglądu przez Naczelny Sąd Administracyjny skarżący kasacyjnie zarzucił także naruszenie prawa materialnego:

- art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. poprzez błędne przyjęcie, że żądane informacje przez redaktora naczelnego dziennika [...] w piśmie z [...] maja 2015 r. skierowanym do Zarządu Okręgowego PZŁ w Poznaniu, mają charakter informacji publicznej, a tenże Zarząd Okręgowy jest podmiotem zobowiązanym do przekazywania żądanych informacji;

- art. 4 u.d.i.p. poprzez błędne zastosowanie, w związku z art. 32a ust. 2 ustawy Prawo łowieckie (Dz.U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066) które materializowało się w niezgodnym z prawem uznaniu, iż Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w P. jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej, podczas gdy podmiot ten w świetle obowiązującego prawa nie jest objęty hipotezą przepisu art. 4 ww. ustawy, albowiem jedynym organem uprawnionym do reprezentowania Polskiego Związku Łowieckiego jest wyłącznie Zarząd Główny PZŁ.

Skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie punktów I, II i III.

W motywach skargi kasacyjnej podniesiono, że Sąd I instancji błędnie zaliczył ZO PZŁ do podmiotów zobowiązanych do udzielenia informacji publicznej. Wprawdzie Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, jednakże tylko część jego działalności mieści się w dyspozycji art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. W art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. chodzi o samodzielne odrębne osoby lub też jednostki organizacyjne wykonujące zadania publiczne. Są to wyodrębnione na podstawie przepisów ustrojowych podmioty, a nie ich wewnętrzne niesamodzielne jednostki organizacyjne.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W świetle art. 174 P.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, ponieważ w świetle art 183 § 1 P.p.s.a. rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. Jeżeli zatem nie wystąpiły przesłanki nieważności postępowania wymienione w art. 183 § 2 P.p.s.a., to Sąd związany jest granicami skargi kasacyjnej. Oznacza to, że Sąd nie jest uprawniony do samodzielnego dokonywania konkretyzacji zarzutów skargi kasacyjnej, a upoważniony jest do oceny zaskarżonego orzeczenia wyłącznie w granicach przedstawionych we wniesionej skardze kasacyjnej.

Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

Odnośnie zarzutu nieważności postępowania zauważyć należy, że art. 3a Prawa prasowego stanowi, iż w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Oznacza to, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie tej ustawy. Natomiast art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji o podmioty niewymienione w ustawie o dostępie do informacji publicznej tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Rozszerzenie uprawnienia wynikającego z art. 61 Konstytucji oraz u.d.i.p. ma na względzie zadanie jakie pełni prasa w demokratycznym społeczeństwie (por. E. Czarny-Drożdzejko, Karna ochrona prawa do informacji publicznej, LEX 2013 Nr 51998). Biorąc pod uwagę treść art. 3 a ustawy Prawo prasowe należało zatem ustalić, czy zarząd okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego można uznać za podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej na podstawie przepisów u.d.i.p.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, do którego mają zastosowanie przepisy u.d.i.p. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Analizując kompetencje Polskiego Związku Łowieckiego wynikające z przepisów ustawy stwierdzić trzeba, że ustawodawca przekazał mu do realizacji zadania z zakresu administracji publicznej. Zdania te wynikają m. in. z art. 34 ustawy Prawo łowieckie. Tymi zadaniami są m. in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troska o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny (patrz. R. Stec, "Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne.", Lex 2012). O publicznoprawnym charakterze działalności Polskiego Związku Łowieckiego świadczy także konieczność odbycia, przez osoby ubiegające się o uprawnienia do polowania, szkolenia prowadzonego przez Związek (art. 42 ust. 4 -7 ustawy Prawo łowieckie).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że Polski Związek Łowiecki oraz jego zarządy okręgowe są podmiotami, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Status Związku wynikający z powołanych regulacji uzasadnia wniosek, że nie można do niego stosować takich samych wymogów, jak stawia się organom administracji. W konsekwencji nie każda informacja będąca w dyspozycji Polskiego Związku Łowieckiego bądź odnosząca się do jego funkcjonowania będzie informacją publiczną podlegającą udostępnieniu przez ten Związek w trybie u.d.i.p., lecz tylko ta, która odnosi się do wykonywania zadań publicznych lub gospodarowania mieniem publicznym (por. wyroki NSA z dnia 8 lipca 2015 r., sygn. akt I OSK 1514/14 i 7 października 2015 r., sygn. akt I OSK 1974/14). Tylko te bowiem kwestie ustawodawca traktuje jako informacje o sprawie publicznej, co oznacza, że pozostałą materię a contrario uznać należy za dane niebędącą informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Taki wniosek znajduje potwierdzenie w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, wskazującym, że "obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa".

W świetle przedstawionych wyżej uwag wskazujących na publicznoprawny charakter niektórych zadań Polskiego Związku Łowieckiego oraz zarządów okręgowych należy uznać, że protokoły Zarządu i podjęte uchwały mogą być informacją publiczną. Zatem rzeczą Zarządu Okręgowego była ocena, które uchwały i protokoły zawierają informację publiczną i w zależności od poczynionych ustaleń udzielenie informacji publicznej albo poinformowanie wnioskodawcy, że wniosek dotyczy informacji przetworzonej. Przepisy u.d.i.p. rozróżniają prostą informację publiczną oraz informację publiczną przetworzoną. Informacją prostą jest informacja, którą podmiot zobowiązany może udostępnić w takiej formie w jakiej ją posiada. Natomiast informacją przetworzoną jest informacja publiczna opracowana przez podmiot zobowiązany przy użyciu dodatkowych sił i środków, na podstawie posiadanych przez niego danych, w związku z żądaniem wnioskodawcy i na podstawie kryteriów przez niego wskazanych, czyli innymi słowy informacja, która zostanie przygotowana "specjalnie" dla wnioskodawcy wedle wskazanych przez niego kryteriów. Informacja przetworzona to taka informacja, której wytworzenie wymaga intelektualnego zaangażowania podmiotu zobowiązanego. O ile dostęp do informacji publicznej prostej ma właściwie nieograniczony charakter, to udostępnienie informacji publicznej przetworzonej wymaga wykazania po stronie wnioskodawcy, że uzyskanie tej informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Zatem Zarząd Okręgowy powinien dokonać ww. oceny i podjąć odpowiednie działania. W sprawie niewątpliwe jest, że Zarząd nie podjął działań dotyczących informacji publicznej w terminach ustawowych, zatem prawidłowe jest stanowisko Sądu I instancji, że miała miejsce bezczynność Zarządu. Podmiot ten powinien bowiem udzielić informacji publicznej w terminie 14 dni a w przypadku uznania, że żądane informacje są informacją przetworzoną wezwać wnioskodawcę do wykazania szczególnie ważnego interesu publicznego w uzyskaniu takiej informacji.

Skoro Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w świetle powołanych przepisów u.d.i.p. i Prawa prasowego jest zobowiązany do udzielenia informacji publicznej to tym samym ma również zdolność sądową. Art. 25 § 3 P.p.s.a. stanowi, że zdolność sądową mają także inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.

Z tych względów i na podstawie art. 184 cyt. ustawy P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną z powodu braku usprawiedliwionych podstaw.



Powered by SoftProdukt