Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Drzazga Sędziowie Sędzia NSA Barbara Kamieńska (spr.) Sędzia WSA Edyta Podrazik Protokolant St. sekr. sąd. Joanna Wieczorkiewicz po rozpoznaniu w Poznaniu na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2008r. sprawy ze skargi R. Ch. na bezczynność Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w przedmiocie niewydania opinii dotyczącej wykonania robót budowlanych oddala skargę /-/ E. Podrazik /-/ B. Drzazga /-/ B. Kamieńska

Pismem z dnia 16 kwietnia 2007r. R. C. zwróciła się do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w P. Delegatura w K. z wnioskiem o wydanie opinii na temat planowanego remontu polegającego na wymianie pokrycia dachu budynku mieszkalnego położonego przy ul. S. w K. W uzasadnieniu wniosku R. C. podała, że opinii konserwatorskiej zażądano od niej w Wydziale Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w K., gdzie złożyła wniosek o przyjęcie zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych. W jej ocenie żądanie to jest bezprawne, bowiem budynek nie jest obiektem budowlanym wpisanym do rejestru zabytków.

W odpowiedzi Wojewódzki Konserwator Zabytków w piśmie z 9 maja 2007r. zaopiniował pozytywnie remont dachu przedmiotowego budynku, wyjaśniając jednocześnie, że budynek ten jest ujęty w ewidencji zabytków i stanowi istotny element układu urbanistycznego.

Pismem z 21 maja 2007r. R. C., działając na podstawie art. 52 § 4 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wezwała organ do usunięcia naruszenia prawa, tj. do załatwienia wniosku o opinię z 16 kwietnia 2007r. Podniosła, że organ obowiązany był zająć stanowisko w formie orzeczenia, od którego przysługuje środek zaskarżenia.

Wojewódzki Konserwator Zbytków pismem z 1 czerwca 2007r. poinformował R. C., że jej wniosek nie podlega rozpoznaniu w trybie zakończonym decyzją lub postanowieniem na podstawie ustawy z 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2004r. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) względnie na podstawie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2000r. Nr 106, poz. 1126 ze zm.).

R. C. w trybie art. 37 kpa wniosła zażalenie do Ministra Kultury na bezczynność Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Z uwagi na niezałatwienie sprawy w okresie ponad trzech miesięcy, pismem z 2 września 2007r. wezwała Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego do usunięcia naruszenia prawa.

Następnie w dniu 12 listopada 2007r. R. C. wniosła skargę do Sądu na bezczynność Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie wydania opinii o planowanym remoncie budynku usytuowanego w K. przy ul. S. W uzasadnieniu skargi zarzuciła, że organ przesyłając jej pismo z 9 maja 2007r., zawierające pozytywną opinię na temat planowanego remontu budynku, uchylił się od wydania orzeczenia. Dlatego uznać należy, że nie załatwił sprawy. Skarżąca wskazała, że od złożenia przez nią podania minęło ponad pół roku, a sprawa nie została załatwiona. Tym samym Wojewódzki Konserwator Zabytków rażąco naruszył art. 35 kpa zobowiązujący do załatwienia sprawy bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. Jeśli w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie art. 106 kpa, to organ winien załatwić sprawę jeszcze szybciej tzn. powinien wydać postanowienie niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu żądania.

W odpowiedzi na skargę Wojewódzki Konserwator Zabytków stwierdził, że skarga jest bezzasadna i winna ulec odrzuceniu. Zdaniem organu skarga jest przedwczesna. Stosownie do treści art. 37 § 1 kpa na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 lub ustalonym w trybie art. 36 stronie służy zażalenie do organu wyższego stopnia. Organ II instancji uznając zażalenie za uzasadnione wyznacza dodatkowy termin do załatwienia sprawy. Ponieważ w powyższej sprawie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie zajął jeszcze stanowiska, nie można mówić, iż zostały wyczerpane środki zaskarżenia, a stosownie do treści art. 52 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę można wnieść po ich wyczerpaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Wbrew stanowisku Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wyrażonemu w odpowiedzi na skargę, wnoszący zażalenie o jakim mowa w art. 37 § 1 k.p.a. nie ma obowiązku wyczekiwania dłużej niż miesiąc na jego załatwienie. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym utrwalony jest pogląd, że dla uznania wyczerpania toku zażaleniowego przez stronę w sprawie dotyczącej bezczynności organu, wystarczające jest wskazanie złożenia stosownego zażalenia do organu wyższego stopnia. Przy ocenie dopuszczalności skargi na bezczynność organu nie może mieć natomiast decydującego znaczenia sposób rozpoznania takiego zażalenia przez organ wyższego stopnia. Niezależnie od formy załatwienia zażalenia na bezczynność organu I instancji, dla strony otwiera się droga sądowa w trybie skargi na bezczynność organu. Nie podlega natomiast zaskarżeniu do sądu administracyjnego czynność organu wyższego stopnia podjęta w następstwie rozpatrzenia zażalenia na bezczynność organu I instancji. Dlatego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu nie zawiesił postępowania w niniejszej sprawie w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie skargi skarżącej na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [..] o uznaniu, że zażalenie na bezczynność organu I instancji jest nieuzasadnione.

Mimo to skarga na bezczynność Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w P. okazała się nieuzasadniona. Jak wyjaśnił Naczelny Sad Administracyjny w wyrokach z dnia 30 sierpnia 2001r. syg. I SAB 5/01 opubl. Lex nr 54726 i z dnia 7 marca 2001r. syg. SAB/ Sz 75/00 nie publ., nie można organowi administracji przypisać bezczynności w przypadku, gdy ze względu na brak stosownych przepisów organ nie miał możliwości załatwienia sprawy w określonej formie prawnej.

Taka sytuacja zachodzi w rozpoznawanej sprawie. Skarżąca domaga się wydania aktu (decyzji lub postanowienia) zawierającego opinię konserwatora zabytków co do możliwości prowadzenia prac remontowych w budynku będącym jej własnością, który to budynek – co jest w sprawie bezsporne – nie jest obiektem budowlanym wpisanym do rejestru zabytków, lecz ujęty został w wojewódzkiej ewidencji zabytków (patrz także notatka służbowa i Postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [..] – k. 38 i 39 akt sądowych).

W stosunku do wykonywania robót budowlanych w obiekcie budowlanym ujętym w wojewódzkiej ewidencji zabytków ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003r. (Dz. U. Nr 162, poz. 1568) nie przewiduje obowiązku legitymowania się, przez inwestora starającego się o pozwolenie na budowę czy remont, uzgodnieniami z konserwatorem zabytków. Takich uzgodnień wymaga zagospodarowanie na cele użytkowe tylko zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru (art. 25 ust. 1). Z kolei pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga prowadzenie robót budowlanych przy zabytku ale też tylko takim, który jest wpisany do rejestru (art. 36 ust. 1 pkt. 1).

Oczekiwanie skarżącego, że uzyska we wskazanych trybach także uzgodnienie względnie decyzji o pozwoleniu na prowadzenie robót remontowych na nieruchomości, która została ujęta w wojewódzkiej ewidencji zabytków – nie ma też podstawy prawnej w przepisach planu miejscowego. Z § 22 ust. 1 i 2 uchwały nr [..] Rady Miejskiej K. z dnia [..] (Dz. Urzędowy Woj. z 2005r. Nr 29, poz. 758) w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta K. części Ś. w rejonie ulic S., M. i B. (k. 41-44 akt sądowych) wynika, że "akceptacji państwowej służby ochrony zabytków" wymagają wszelkie prace budowlane na terenie strefy pośredniej ochrony konserwatorskiej obejmującej cały obszar objęty planem. Z załącznika graficznego do tej uchwały wynika, iż budynek skarżącej - położony przy ul. S. w K. leży poza obszarem objętym planem (k. 52 akt sądowych).

Na marginesie wskazać należy, że na wniosek skarżącej Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków pismem z dnia 9 maja 2007r. udzielił mimo takiej "akceptacji", bowiem zaopiniował pozytywnie wykonanie prac remontowych przedmiotowego budynku wpisanego do ewidencji zabytków, a nie do rejestru zabytków. Nie ma podstawy prawnej, aby takiej "akceptacji" nadać formę decyzji czy postanowienia.

Z tych względów na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzeczono jak sentencji.

/-/ E. Podrazik /-/B. Drzazga /-/ B. Kamieńska