Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Witold Falczyński po rozpoznaniu w dniu 22 lipca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi K. W. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [..]. nr [..] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich p o s t a n a w i a I. przyznać K. W. prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez ustanowienie adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka ; II. w pozostałym zakresie wniosek oddalić.

Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2008 r. referendarz sądowy odmówił skarżącej K. W. przyznania prawa pomocy. W motywach swego rozstrzygnięcia podał, że strona nie spełniła wymogu warunkującego przyznanie prawa pomocy gdyż dysponuje środkami pieniężnymi wystarczającymi na pokrycie pełnych kosztów postępowania sądowego.

Następnie, to jest w dniu 16 lipca 2008 r. (data nadania) skarżąca wniosła sprzeciw od wskazanego wyżej postanowienia, wskazując, że postanowienie to jest dla niej krzywdzące i niesprawiedliwe.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - zwanej dalej p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie referendarza sądowego, przeciwko któremu został on wniesiony traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Sąd nie znalazł podstaw do odrzucenia sprzeciwu na postanowienie referendarza sądowego z dnia 30 czerwca 2008 r., a zatem w sprawie zaistniały przesłanki uzasadniające rozpoznanie kwestii przyznania skarżącej prawa pomocy w żądanym przez stronę zakresie.

Stosownie do przepisu art. 244 § 1 p.p.s.a. prawo pomocy obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Ponadto prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym - art. 245 § 1 p.p.s.a. Zgodnie z art. 245 § 2 powołanej ustawy prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego - art. 245 § 3 p.p.s.a.

W niniejszej sprawie skarżąca wystąpiła o zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata, czyli o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym. Stosownie do treści art. 246 § 1 powołanej ustawy przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Przywołana regulacja prawna oznacza zatem, iż przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym powinno mieć charakter wyjątkowy i może być stosowane w przypadku osób charakteryzujących się ubóstwem (przykładowo do takich osób można zaliczyć bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia).

W ocenie Sądu skarżąca nie spełnia przesłanek do przyznania jaj prawa pomocy w zakresie całkowitym, co nie oznacza, iż nie spełnia warunków do przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym.

Jak wynika ze złożonych dokumentów i oświadczeń skarżąca prowadzi gospodarstwo domowe wraz z dwoma dorosłymi synami w tym jednym inwalidą niezdolnym do pracy w gospodarstwie rolnym i drugim bezrobotnym, z którymi zamieszkuje w domu o powierzchni 80 m2. Na dochód gospodarstwa domowego strony skarżącej składa się otrzymywana przez nią emerytura w kwocie 719,17 zł, dochód z dzierżawionego przez stronę skarżącą gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,33 ha fizycznych – 3,8205 ha przeliczeniowych wynoszący rocznie 7.251,30 zł, a miesięcznie 604,27 złotych, dochód uzyskiwany z uprawy należącego do syna – S. W. gospodarstwa rolnego o powierzchni 2 ha fizycznych – 3 ha przeliczeniowych wynoszący rocznie 5.694,12 zł, a miesięcznie 474,50 zł, otrzymane przez skarżącą dopłaty bezpośrednie do gospodarstwa rolnego za rok 2007 w kwocie 3.822,83 złotych, co daje miesięcznie kwotę dochodu w wysokości 318,57 złotych oraz renta inwalidzka syna strony skarżącej S.w kwocie 662,91 zł. w związku z tym łączny miesięczny dochód gospodarstwa domowego skarżącej wynosi 2.779,42 złotych netto.

Na stałe miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego składają się wydatki na alimenty w kwocie 300 złotych do płacenia, których zobowiązany jest syn skarżącej F. i wydatki na energię elektryczną i usługi przesyłowe, które średnio miesięcznie zamykają się kwotą 150 złotych. ponadto strona zaznaczyła, że sprzęt rolniczy jaki posiadają jest całkowicie wyeksploatowany, a brak środków na modernizacje prowadzi do upadłości gospodarstwa rolnego.

Biorąc pod uwagę wysokość uzyskiwanych dochodów oraz ponoszonych wydatków uznano, że skarżąca nie jest w stanie ustanowić profesjonalnego pełnomocnika z wyboru bez spowodowania uszczerbku w koniecznym dla siebie i rodziny utrzymaniu.

Oceniono, że poniesienie tego wydatku wykracza poza możliwości finansowe wnioskodawczyni. Z tego względu przyznano prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata z urzędu.

Jednocześnie stwierdzono, że brak jest podstaw do przyjęcia, że wnioskodawczyni nie może ponosić kosztów postępowania sądowego. Z akt sprawy wynika, że wnioskodawczyni uiściła wpis sądowy od wniesionej skargi w wysokości 200 zł. Powyższe wskazuje, że jest w stanie zgromadzić z uzyskiwanych dochodów środki na ponoszenie ewentualnie pozostałych kosztów sądowych w sprawie, które nie będą wyższe niż te dotychczas poniesione.

Z powyższych względów, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 orzeczono jak postanowieniu.