Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Kraków, dnia 30 stycznia 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w następującym składzie: Przewodniczący: Asesor WSA Janusz Kasprzycki po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Z. R. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Z. R. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z [...]. znak: [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania postanawia zwolnić skarżącą Z. R. w 1/5 części wpisu sądowego, w pozostałej części oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sadowych.

Skarżąca Z. R. [...] września 2007 r. złożyła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości. Skarżąca podał, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym wraz z mężem i synem. Skarżąca i jej mąż są na emeryturze i otrzymują łącznie miesięcznie świadczenie emerytalne w wysokości 2.903 zł. Natomiast syn skarżącej lat 32 jest bezrobotny, pozostaje na utrzymaniu skarżącej i jej męża, w chwili obecnej dokształca się aby znaleźć pracę. Skarżąca mieszka w domu, stanowiącym jej własność o powierzchni 105 m2

Postanowieniem z 19 października 2007 r. Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zwolnił skarżącą w 1/5 części wpisu sądowego, w pozostałym zakresie oddalając wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Postanowienie zostało doręczone skarżącej 30 października 2007 r.

Sprzeciw od powyższego postanowienia [...] listopada 2007r. wniosła skarżąca powołując się na swoją trudną sytuację materialną, skarżąca podała że nie jest w stanie uiścić kosztów sądowych. Dodatkowo skarżąca zaznaczyła, że ma na utrzymaniu bezrobotnego syna, który się dokształca żeby znaleźć pracę.

Zarządzeniem z [...] listopada 2007 r. wezwano skarżącą do uzupełnienia wniosku o zwolnieni od kosztów sądowych poprzez podanie dowodów wskazujących w jakiej wysokości ponosi miesięczne koszty utrzymania siebie i osób pozostających z nią we wspólnym gospodarstwie domowym oraz w jakiej wysokości ponosi miesięczne koszty leczenia swojego i męża, wszystko w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem odmowy rozpoznania wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.

W wykonaniu powyższego zarządzenia skarżąca podała, że miesięczne wydatki związane z utrzymaniem siebie, męża i syna wynoszą: 700 zł - wyżywienie, 500 zł - ubrania. Natomiast koszty utrzymania domu wynoszą: 118 zł - gaz, 100 zł - prąd, 239 zł - telefon, 32 zł - woda, telewizor, radio - 51 zł, węgiel - 3.652 zł. Skarżąca wraz z mężem ponosi miesięczne wydatki na leczenie w kwocie około 200 zł. Dodatkowo opłaca dokształcanie syna, na które składa się kurs na instruktorów nauki jazdy - 1.700 zł, kurs pedagogiczny - 3.600 zł. Skarżąca poniosła również koszt wyrobienia okularów dla syna 600 zł. Oprócz powyższych wydatków skarżąca dokonuje również opłat na cmentarz - 600 zł i płaci podatek od budynków - 164 zł. Skarżąca przeprowadziła remont domu na kwotę 10.000 zł

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., w razie skutecznego wniesienia sprzeciwu, postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Ponieważ sprzeciw został wniesiony z zachowaniem ustawowego terminu, wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym podlega ponownemu rozpatrzeniu.

Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym może nastąpić tylko wtedy, jeśli osoba fizyczna wykaże, że nie jest

w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i rodziny.

Podnieść należy, iż co do zasady strona jest zobowiązana do ponoszenia kosztów związanych z jej udziałem w sprawie. Zatem prawo pomocy jako instytucja

o charakterze wyjątkowym winno być stosowane jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawcy nie posiadają żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania.

W niniejszej sprawie w ocenie Sądu skarżąca dysponuje wystarczającymi możliwościami finansowymi, aby sfinansować koszty postępowania. Należy zauważyć, że skarżąca wraz z mężem osiągają miesięcznie wysokie dochody

w łącznej wysokości 2.903 zł. Z tych dochodów skarżąca ponosi szereg wydatków, których nie można zaliczyć do niezbędnych wydatków związanych z koniecznym utrzymaniem siebie i rodziny. W szczególności skarżąca ponosi miesięczne koszty na telefon w kwocie 239 zł, na które składają się abonament w kwocie 89,43 zł, Internet 54,10 zł oraz koszty połączeń do sieci komórkowych (za okres od 1 listopada 2007 r. do 30 listopada 2007 r. wyniosły 51,56 zł). Zdaniem Sądu takie koszty związane z utrzymaniem telefonu są bardzo wysokie i z całą pewnością nie można ich zaliczyć do niezbędnych kosztów utrzymania. Jeśli sytuacja materialna skarżącej jest tak trudna to mając na uwadze szeroką ofertę usług telekomunikacyjnych skarżąca może zdecydować się na znacznie tańszy abonament. Następnie należy zauważyć, że opłata na cmentarz w kwocie 600 zł nie może również zostać zaliczona do kosztów związanych z utrzymaniem skarżącej i jej rodziny. Skarżąca nie podała, co prawda czy wydaje taką kwotę miesięcznie czy raz na jakiś okres czasu i z jakiego tytułu. Niemniej jednak mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego jest to zapewne opłata z tytułu nienaruszalność grobu, której nie płaci się miesięcznie

a jedynie raz na czas. Skarżąca podała również, że utrzymuje dorosłego syna (l.32), płacąc jednocześnie za jego dokształcanie oraz za okulary - 600 zł. Również i w tym przypadku skarżąca nie podała, czy co miesiąc kupuje synowi okulary za 600 zł. Sąd uznał jednak, że był to jednorazowy wydatek. Dodatkowo należy zauważyć, że

z informacji przedstawionych przez skarżącą nie wynika, żeby jej syn był osobą niepełnosprawną, nie mogącą podjąć dodatkowego zatrudnienia. Syn skarżącej nie uczestniczy bowiem w zajęciach codziennie i mając na uwadze jego wiek dysponuje możliwościami, aby podjąć zatrudnienie. Zwłaszcza, że w chwili obecnej nie ma większych problemów ze znalezieniem dorywczej pracy.

Mając na uwadze podniesione powyżej okoliczności Sąd uznał, że skoro skarżąca dysponuje dochodami, aby ponosić tak wysokie koszty związane

z utrzymaniem siebie i rodziny to przewidując wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego winna była poczynić na ten cel odpowiednie oszczędności. Całkowite zwolnienie skarżącej od kosztów sądowych mając na uwadze jej sytuację materialną i finansową byłoby nieuzasadnione w świetle tego, że przyznanie prawa pomocy jest przewidziane dla osób naprawdę ubogich.

Sąd pragnie również podkreślić, że dostępność do sądu wymaga z natury rzeczy posiadania środków finansowych. Oznacza to, że w ramach planowania wydatków skarżąca, przewidując możliwość dochodzenia swoich praw przed sądem, powinna uwzględnić także konieczność posiadania środków na prowadzenie procesu sądowego i dokonać stosownych oszczędności.

Mając na uwadze powyższe orzeczono, jak w sentencji postanowienia zwalniając skarżącą od wpisu sądowego w 1/5 części.