Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Romała, Sędziowie Asesor WSA Irena Wesołowska, Asesor WSA Bogusław Woźniak (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Zuzanna Baca-Wróblewska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 19 czerwca 2008 r. sprawy ze skargi I. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od środków transportowych za lata 2002-2004 1. uchyla zaskarżoną decyzję w części określającej wysokość podatku od środków transportowych za rok 2002; 2. w pozostałym zakresie skargę oddala; 3. określa, że zaskarżona decyzja, w zakresie opisanym w punkcie pierwszym, nie podlega wykonaniu.

UZSADNIENIE

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 13 kwietnia 2007 r. uchyliło decyzję Prezydenta Miasta z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie podatku od środka transportowego – ciągnika siodłowego Scania nr rej. [...] za lata 2002 – 2004 i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ właściwy miejscowo - Wójta Gminy. W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że przed wszczęciem postępowania podatkowego nastąpiła zmiana miejsca zamieszkania podatniczki co skutkowało zmianą właściwości miejscowej organu podatkowego.

Wójt Gminy decyzją z dnia [...] ustalił I.S. wysokość zobowiązania z tytułu podatku od środków transportowych za pojazd marki Scania o nr rej. [...] za lata 2002 – 2004 w łącznej kwocie 5.808,00 zł.

I.S. wniosła odwołanie od powyższej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Odwołująca zarzuciła naruszenia przepisów prawa materialnego jak i przepisów postępowania. Jej zdaniem, zarówno przy ciągniku jak też naczepie określa się niezależnie dopuszczalną masę całkowitą zestawu. Motywując zarzut naruszenia przepisów postępowania strona podniosła, że uzasadnienie decyzji organu pierwszej instancji ma charakter pouczenia, nie zawiera zaś wyjaśnienia motywów podjęcia decyzji. Strona zauważyła także, organ podatkowy powinien wydać decyzję określającą wysokość zaległości podatkowej a nie decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że ciągnik siodłowy został nabyty w 2001 r. I.S. nie złożyła deklaracji w podatku od środków transportowych za rok 2002, a w deklaracjach za lata 2003 – 2004 jako dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów zadeklarowała 32 t. i kwotę podatku 1.440 zł. za każdy rok. Organ odwoławczy wyjaśniając przyczyny, dla których zakwestionował deklarowaną przez podatniczkę dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów powołał się na analizę dokumentów zgromadzonych w toku niniejszego postępowania. Wynika z nich, że masa przyczepy wynosi 42 t. zatem, skoro tylko jedne ze składników zespołu ma dopuszczalną masę całkowita 42 t. to dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów jest większa niż 36 t.

I.S. złożyła skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. Skarżąca zarzuciła kwestionowanej decyzji naruszenie przepisów art. 11 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, uchwały Rady Miasta w sprawie ustalenia stawek podatku od środków transportowych. Uzasadniając skargę strona skarżąca stwierdziła, że przedmiotem opodatkowania był ciągnik siodłowy i naczepa tworzące zestaw opodatkowany wspólnie. Jest konstrukcyjnie i fizycznie niemożliwe aby masa kierowcy, 1 pasażera i paliwa mogła powodować przekroczenie o kilkaset kilogramów dopuszczalnej masy ciągnika siodłowego od jego masy własnej. Skarżąca podniosła, że określając dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów nie można sumować dopuszczalnych mas całkowitych poszczególnych elementów zestawu. Zdaniem skarżącej decydująca jest wartość niższa. Ograniczenia wynikające z wydajności poszczególnych układów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo jazdy powodują, że dopuszczalna masa całkowita zestawu pojazdów jest mniejsza niż wytrzymałość konstrukcji naczepy. Skarżąca zarzuciła, że twierdzenie, iż dopuszczalna masa całkowita zestawu wynosi powyżej 32 t. prowadzi do wniosków sprzecznych z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Na mocy wskazanego przepisu dopuszczalna masa całkowita pojazdu nie może przekraczać, w wypadku pojazdu członowego lub zespołu złożonego z pojazdu silnikowego i przyczepy o liczbie osi nie większej niż cztery – 32 t. Żaden z zestawów przedstawionych do opodatkowania nie miał więcej niż cztery osie. Ponadto skarżąca podniosła zarzut przedawnienia zobowiązania podatkowego, gdyż okres 5 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym miała nastąpić płatność podatku upłynął z dniem 31 grudnia 2007 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie podtrzymując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Odnosząc się do zarzutu przedawnienia organ stwierdził, że wydanie ostatecznej decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego nastąpiło przez upływem terminu określonego w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje.

Skarga I.S. jest uzasadniona, aczkolwiek nie wszystkie podniesione w niej zarzuty okazały się zasadne.

Sąd w pierwszej kolejności rozpatrzył zarzut przedawnienia, jako zarzut najdalej idący.

Należy więc zauważyć na wstępie, że zobowiązanie w podatku od środków transportowych powstaje w sposób określony w art. 21 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) tj. z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania.

Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 z późn. zm.) obowiązek podatkowy, o którym mowa w ust. 1 i ust. 1a, powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany, a w przypadku nabycia środka transportowego zarejestrowanego - od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został nabyty. Podatek od środków transportowych, z zastrzeżeniem ust. 2, jest płatny w dwóch równych ratach, w terminie do dnia 15 lutego i do dnia 15 września każdego roku (art. 11 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Podatnicy uiszczają podatek od środków transportowych - bez wezwania - na rachunek budżetu gminy, o której mowa w art. 9 ust. 6. (art. 11 ust. 4 wymienionej wyżej ustawy)

Organ odwoławczy prawidłowo zatem stwierdził, że decyzja w przedmiocie podatku od środków transportowych określa, a nie ustala jego wysokość, jak rozstrzygnął organ pierwszej instancji.

Zgodnie z art. 70 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin płatności zobowiązania podatkowego w niniejszej sprawie upłynął 15 lutego i 15 września 2002 r. zatem przedawniło się ono z końcem 2007 r.

Sąd w składzie niniejszym prezentuje pogląd, że wydanie decyzji podatkowej przed upływem okresu przedawnienia, ale niedoręczonej jej podatnikowi w tym terminie, powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego.

Zatem, skoro decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego została wprawdzie wydana [...] ale jej doręczenie nastąpiło dopiero 4 stycznia 2008 r. to, w ocenie Sądu, zasadny jest zarzut przedawnienia zobowiązania podatkowego w części w jakiej decyzja ta określa zobowiązanie w podatku od środków transportowych za rok 2002. W związku z powyższym decyzja w tym zakresie narusza prawo i jako taka podlega uchyleniu.

W pozostałym zakresie tj. odnośnie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od środka transportowego Scania nr rej. [...] za 2003 i 2004 r. decyzja nie narusza prawa.

W ocenie Sądu stan faktyczny w rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości. Z raportu o aktualnych danych pojazdu o nr [...] sporządzonego przez Urząd Miasta Wydział Spraw Obywatelskich Referat Praw Jazdy i Rejestracji Pojazdów wynika, że przedmiotowy pojazd posiada masę dopuszczalną 19000 kg i jest przystosowany do używania z przyczepą o masie 42000 kg. W dowodzie rejestracyjnym pojazdu o nr rej. [...] (z danych identyfikujących pojazd wynika, że dokument ten dotyczy ciągnika siodłowego będącego przedmiotem niniejszej sprawy) stwierdza się, że dopuszczalna masa całkowita wynosi 32000 kg a dopuszczalna ładowność 10000 kg. Strona w toku postępowania nie przedłożyła dokumentów sporządzonych przez uprawnione podmioty, które podważałyby powyższe ustalenie. Ostatnio wymieniona okoliczność posiada o tyle istotne znaczenie dla sprawy, że przedmiot opodatkowania w podatku od środków transportowych określa się na podstawie stosownych dokumentów. Organ podatkowy nie jest uprawniony do samodzielnych ustaleń odnoszących się do cech przedmiotu opodatkowania, albowiem nie dysponuje z urzędu niezbędną w tym zakresie wiedzą.

Zgodnie z art. 8 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają m.in.: pkt 4) ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton, pkt 6) przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego;

Z powyższego wynika, że każdy z wymienionych środków transportowych podlega opodatkowaniu niezależnie od tego, czy wchodzi w skład zespołu pojazdów (pojazd plus przyczepa(y) lub naczepa), czy też jest wykorzystywany samodzielnie. Opodatkowaniu nie podlega zespół pojazdów, lecz każdy ze środków transportowych, który może składać się na ten zespół. Niedopuszczalne jest traktowanie ciągnika siodłowego i przyczepy jako jednego pojazdu podlegającego opodatkowaniu. Przedmiotem podatku jest zarówno ciągnik, jak i przyczepa. Oba te pojazdy mają odrębne stawki, których wysokość jest zależna między innymi od dopuszczalnej masy całkowitej zespołu pojazdów. Zespół pojazdów nie jest zatem przedmiotem podatku, a jedynie wielkością, od której ustawodawca uzależnił wysokość płaconego podatku od niektórych środków transportowych podlegających opodatkowaniu. Wyżej przedstawiony pogląd akceptowany jest w literaturze przedmiotu - L. Etel, S. Presnarowicz, Podatki i opłaty samorządowe. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2003.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że organy podatkowe prawidłowo przyjęły, iż ciągnik siodłowy Scania nr rej. [...] jest przystosowany do używania w zespole pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej 42000 kg., skoro wniosek taki daje się wyprowadzić ze zgromadzonych w sprawie dokumentów. W konsekwencji prawidłowo przyjęto, że przy określeniu wysokości zobowiązania podatkowego za lata 2003 i 2004 powinna zostać zastosowana stawka podatku wynikającą z §1 pkt 4 lit. b uchwały Rad Miasta z dnia 11 listopada 2002 r. w sprawie ustalenia stawek podatku od środków transportowych.

Wobec powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku stwierdzając przy wydaniu zaskarżonej decyzji w zakresie, w jakim określa ona zobowiązanie w podatku od środków transportowych za rok 2002 r. naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) uchylił zaskarżoną decyzję, w pozostałym zakresie nie stwierdził, aby zaskarżona decyzja naruszyła prawo i na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oddalił skargę.

Zgodnie z dyspozycją art. 152 wymienionej wyżej ustawy Sąd orzekł, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w powyższym zakresie.

Wyrok nie zawiera rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, albowiem strona skarżąca najpóźniej przed zamknięciem rozprawy nie zgłosiła wniosku o przyznanie należnych kosztów (art. 210 §1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Pismem z dnia 11 marca 2008 r. strona skarżąca pouczona została o treści art. 210 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.