Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Dorota Jadwiszczok Sędziowie: Sędzia WSA Wanda Antończyk (spr.) Sędzia WSA Mariola Jaroszewska Protokolant Sekretarz Sądowy Małgorzata Kuba po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2008 r. sprawy ze skargi R. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 26 marca 2008 r. nr [...] w przedmiocie opłaty adiacenckiej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta nr [...] z dnia 4 września 2007r., 2. określa, że decyzje wymienione w punkcie pierwszym nie mogą być wykonane, 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego R. L. kwotę 5617zł ( pięć tysięcy sześćset siedemnaście zł) tytułem kosztów postępowania.

Ostateczną decyzją z dnia 25 marca 2004 r. / [...] / Burmistrz Miasta zatwierdził projekt podziału nieruchomości położonej przy ul. D. w R, w obrębie geodezyjnym [...], arkusz mapy [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] o powierzchni 2,1604ha na działki o numerach od nr [...] do [...], przy czym nowo powstałe działki o nr [...] i [...] zostały przeznaczone odpowiednio na poszerzenie ul. G. i drogę wewnętrzną.

Decyzją z dnia 4 września 2005 r. / nr [...] / Burmistrz Miasta ustalił R. L. opłatę adiacencką w wysokości 101.165,40 zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z jej podziałem.

W podstawie prawnej decyzji organ wskazał na przepisy art. 98 a ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /jedn. tekst Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm. /, uchwałę Nr [...] Rady Miejskiej z dnia 28 marca w sprawie ustalenia wysokości stawki procentowej opłaty adiacenckiej związanej ze wzrostem wartości nieruchomości w wyniku jej podziału, zmienionej uchwałami: Nr [...] z dnia 28 czerwca 2002r. i Nr [...] z dnia 20 kwietnia2005r. oraz art. 104 kpa.

Organ wskazał, że postępowanie w sprawie podjęto w związku z oddaleniem przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2007r sygn. akt II SA/Gd. 234/06 skargi strony na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 15 lutego 2006r. Decyzją z 15 lutego 2006r. Kolegium uchyliło zaskarżoną decyzję Burmistrza Miasta z 20 maja 2005r. ustalającą opłatę adiacencką.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że decyzją z dnia 25 marca 2004r. Burmistrz Miasta zatwierdził podział nieruchomości nr [...] o obszarze 2,1604ha na działki od numeru [...] do [...]- decyzja ta stała się ostateczna w dniu 13 kwietnia 2004r. oraz powołano się na ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta R. dotyczące terenu, na którym położone są wydzielone działki.

Organ powołał przepis art. 98 a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowiący, że jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa wzrośnie jej wartość wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić w drodze decyzji opłatę adiacencką z tego tytułu. Wysokość tej opłaty ustala rada gminy, w drodze uchwały. Ustalenie tej opłaty może nastąpić w terminie trzech lat licząc od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przywołano również przepis art. 98a ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowiący, że jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wydzielono działki gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych, do określenia wartości nieruchomości, zarówno według stanu przed podziałem, jak i po podziale, powierzchnię nieruchomości pomniejsza się o powierzchnię działek gruntu wydzielonych pod te drogi lub pod ich poszerzenie.

Powołując się na powyższe podstawy prawne organ I instancji podał, iż wzrost wartości nieruchomości po podziale ustalono na podstawie sporządzonego w toku sprawy operatu szacunkowego. Do ustalenia wartości nieruchomości przed i po podziale przyjęto obszar 2,1064ha, po wyłączeniu z dzielonej nieruchomości działki o powierzchni 0,0540ha ha oznaczonej numerem [...], wydzielonej na poszerzenie istniejącej drogi gminnej o nazwie ulica G. Z treści operatu wynika, iż wartość nieruchomości przed podziałem wynosi 1.392.540zł, a po podziale - 1.939.380 zł. Nastąpił więc wzrost wartości nieruchomości o kwotę 546.840 zł.

Organ wskazał także, iż Rada Miejska uchwałą z dnia 28 marca 2000 r. zmienioną uchwałami Nr [...] z dnia 28 czerwca 2002 i z dnia 20 kwietnia 2005r. ustaliła stawkę opłaty w wysokości:

- 25 % różnicy wartości nieruchomości, w przypadku gdy w wyniku podziału nieruchomości nie następuje wydzielenie działek gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych,

- 37 % różnicy wartości nieruchomości, w przypadku gdy w wyniku podziału nieruchomości następuje wydzielenie działek gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

Stosownie więc do powyższej uchwały i w związku z ustalonym wzrostem wartości nieruchomości na podstawie wskazanych w podstawie prawnej przepisów organ ustalił wysokość opłaty adiacenckiej w wysokości 101.165,40zł, przy czym do ustalenia jej wysokości przyjął stawkę 37%.

R. L. wniósł odwołanie od tej decyzji wnosząc o jej uchylenie w całości i o umorzenie postępowania.

Odwołujący zarzucił naruszenie art. 98a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami / Dz. U. z 2004r., Nr 261, poz. 2603 zez m./ poprzez wydanie decyzji po upływie 3 lat od dnia, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna, brak należytego ustalenia wartości nieruchomości oraz zastosowanie uchwały Rady Miasta, która nie obowiązywała w dniu wydania decyzji o podziale nieruchomości.

W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że nieruchomość została podzielona na mocy decyzji Burmistrza Miasta z dnia 25 marca 2004r., która stała się ostateczna w dniu 13 kwietnia 2004r.Wobec czego ustalenie opłaty adiacenckiej mogło zostać dokonane do 13 kwietnia 2007r. / w ciągu 3 lat od dnia, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna/. Termin ten nie został dotrzymany, albowiem decyzja Burmistrza została wydana w dniu 4 września 2007r. Powołując się na powyższe odwołujący zarzucił rażące naruszenie art. 98a ustawy wskazując, że prowadzenie postępowania po 13 kwietnia 2007r. jest bezprzedmiotowe i winno ulec umorzeniu stosownie do art. 105 kpa.

Odwołujący wskazał również, że decyzję oparto na wycenie nieruchomości dokonanej przez biegłą G. K., która przy ustalaniu wartości nieruchomości zastosowała podejście porównawcze i metodę korygowania ceny średniej. Odwołujący zarzucił, że w tak dokonanej wycenie brak jest wskazania rodzaju i położenia nieruchomości podobnych, przyjętych przez biegłą do wyceny. Nie podano także ich przeznaczenia w planie miejscowym, stopnia wyposażenia w infrastrukturę techniczną i stanu ich zagospodarowania. Z tego względu nie jest możliwe ustalenie czy są to nieruchomości podobne. Wobec czego ceny uzyskane w obrocie nimi nie mogą być podstawą do ustalenia ceny przedmiotowej nieruchomości przed i po podziale.

Odwołujący wskazał, że został obciążony opłatą adiacencką w wysokości 37% ustaloną na mocy uchwały Rady Miejskiej nr [...] z 20 kwietnia 2005r., w sytuacji, gdy decyzja o podziale uprawomocniła się 13 kwietnia 2004r. Odwołujący podniósł, że z tego względu obciążanie go opłatą w wysokości 37% jest bezpodstawne, albowiem przy ustalaniu tej opłaty zastosowanie winny mieć przepisy obowiązujące na dzień 13 kwietnia 2004r. Przepisy zawarte w uchwale z dnia 20 kwietnia 2005r. nie mogą mieć zastosowania do obciążania strony skutkami decyzji wydanej 13 kwietnia 2004r., albowiem prawo nie może działać wstecz.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze, decyzją z dnia 26 marca 2008 r. nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

W uzasadnieniu tej decyzji organ odwoławczy w pierwszej kolejności wskazał, że na mocy ustawy z dnia 24 sierpnia o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw /Dz. U. z 2007r.,Nr 173, poz. 1218/ nastąpiła zmiana treści art. 98 a ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zmiana ta weszła w życie z dniem 22 października 2007r. i jej uregulowania mają zastosowanie w rozpatrywanej sprawie. Przepisy te otrzymały następujące brzmienie / ust. 1- 3/:

ust. 1/ Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela /.../ wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić, w drodze decyzji opłatę adiacencką z tego tytułu; wysokość stawki procentowej opłaty ustala rada gminy w drodze uchwały, w wysokości nie większej niż 30% różnicy wartości nieruchomości; ustalenie opłaty może nastąpić w terminie 3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne; wartość nieruchomości przed podziałem przyjmuje się na dzień wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości, a stan nieruchomości po podziale przyjmuje się na dzień, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, przy czym nie uwzględnia się części składowych nieruchomości; przepisy art. 144 ust. 2, art. 146 ust. 1a,art. 147 i art. 148 ust.. 1-3 stosuje się odpowiednio.

ust. 1a- Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić, jeżeli w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne, obowiązywała uchwała rady gminy, o której mowa w ust. 1; do ustalenia opłaty przyjmuje się stawkę procentową obowiązującą w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne.

ust. 2- Przepisu ust. 1 nie stosuje się przy podziale nieruchomości dokonywanym niezależnie od ustaleń planu miejscowego.

ust. 3- Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wydzielono działki gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych, do określenia wartości nieruchomości, zarówno według stanu przed podziałem jak i po podziale, powierzchnię nieruchomości pomniejsza się o powierzchnię działek gruntu wydzielonych pod te drogi lub pod ich poszerzenie.

Organ odwoławczy stwierdził, iż w niniejszej sprawie spełnione zostały przesłanki z art. 98 a ustawy o gospodarce nieruchomościami uprawniające organ do ustalenia opłaty adiacenckiej.

W pierwszej kolejności organ ustalił, że w sprawie został zachowany termin, o którym mowa w art. 98a ust. 1 i w powyższym zakresie powołał się w szczególności na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 września 2006r. / I SA/WA 895/2006 lex nr 256631/. Organ podał, że w stanie faktycznym sprawy, której dotyczy powoływany wyrok projekt podziału nieruchomości został zatwierdzony ostateczną decyzją Wójta Gminy z dnia 9 października 2002r. Decyzja o ustaleniu opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości została ustalona decyzją z dnia 13 września 2005r.- decyzją z dnia 16 listopada 2005r. decyzja ta została uchylona przez organ II instancji i przekazana do ponownego rozpoznania. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Wójt Gminy decyzją z dnia 24 stycznia 2006r. ustalił opłatę adiacencką. Sąd Administracyjny w powołanej sprawie uznał, że prawidłowo organ II instancji ustalił, że ustalenie opłaty nastąpiło w terminie określonym w art. 98a ustawy o gospodarce nieruchomościami. Decydujące znaczenie ma data wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości i wydania decyzji ustalającej opłatę adiacencką. Wskazano, że przepis stanowi , że "ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne". Użyto w tym przepisie instytucji prawnych, takich jak: " ustalenie opłaty", decyzja ostateczna" czy "prawomocne orzeczenie", a zatem należy przyjąć, że ustawodawca odróżnił instytucje związane zarówno z prawem cywilnym, jak i administracyjnym- prawomocności i ostateczności orzeczeń i decyzji. Instytucje te zarówno "prawomocność", jak i "ostateczność" są związane z upływem czasu, z terminem, który musi upłynąć, aby dana instytucja zaistniała. Ustawodawca ustanowił określone procedury i określił terminy, w których stronom postępowania przysługują określone uprawnienia. Jeśli uprawnienia przewidziane w określonych terminach nie zostaną wykorzystane lub terminy te upłyną, nastąpią określone w ustawach środki. Wskazano, że w przepisie tym ustawodawca posłużył się sformułowaniem "ustalenie opłaty adiacenckiej", który oznacza, że organ administracji w sposób określony w przepisach ustala tę opłatę. Jedyny upływ czasu, który organ powinien w zakresie ustalenia opłaty adiacenckiej wziąć pod uwagę, to termin 3 lat, przed upływem którego ta opłata może zostać ustalona. Decyzja nakładająca opłatę nie musi stać się ostateczna w ciągu trzech lat , lecz musi zostać wydana w tym terminie.

Organ II instancji powołując się na powyższy wyrok wskazał, że wynika z niego, że decyzja ustalająca opłatę adiacencką nie musi stać się ostateczna w ciągu trzech lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna, lecz musi zostać wydana w tym terminie 3 lat i nie ma przy tym znaczenia ta okoliczność, że pierwotna decyzja zostanie uchylona przez organ odwoławczy, i jak długo potem toczyć się będzie postępowanie.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy organ II instancji wskazał, że decyzja ustalająca opłatę adiacencką została wydana przez organ I instancji w dniu 7 lutego 2005r- decyzja ta została uchylona przez Kolegium decyzją z dnia 29 marca 2005r. Kolejna decyzja ustalająca opłatę adiacencką została wydana przez organ I instancji w dniu 20 maja 2005r i również została uchylona decyzją z dnia 15 lutego 2006r.

Reasumując organ II instancji ustalił, że skoro decyzja o zatwierdzeniu podziału nieruchomości z dnia 25 marca 2004r. stała się ostateczna w dniu 13 kwietnia 2004r. to uznać należy, że został zachowany 3-letni termin wymagany przepisem art. 98a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami i w związku z czym pierwszy zarzut odwołania jest chybiony.

W następnej kolejności organ II instancji odniósł się do zarzutu odwołania dotyczącego przyjętej przez organ I instancji stawki opłaty, uznając, że wysokość stawki procentowej powinna w rozpatrywanej sprawie wynikać z uchwały Rady Miasta w brzmieniu obowiązującym przed zmianą przepisu art. 98a ust. 1 dopuszczającego maksymalną stawkę w wysokości 50%. Nadto w ocenie Kolegium nie jest koniecznym, aby zastosowana została stawka procentowa określona uchwałą, która obowiązywała w dniu uprawomocnienia się decyzji o dokonaniu podziału. Organ w tym zakresie powołał się na orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, w których stwierdzono, że brak uchwały rady gminy w przedmiocie stawki opłaty adiacenckiej w dniu wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości nie wyłącza dopuszczalności wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Kolegium wskazało, że z przytoczonych wyroków wynika, że do ustalenia opłaty z tytułu podziału nieruchomości nie jest warunkiem koniecznym, aby uchwała określająca stawkę tej opłaty obowiązywała w dniu wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości. W tym stanie rzeczy, organ II instancji uznał, że tym bardziej nie jest koniecznym, aby stawką stanowiącą podstawę ustalania w drodze decyzji opłaty, była stawka, która obowiązywała w dniu wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości. Odnosząc powyższe do rozpatrywanej sprawy organ II instancji stwierdził, że organ I instancji zasadnie zastosował 37% stawkę, która została ustalona na mocy uchwały Rady Miejskiej z dnia 20 kwietnia 2005r.

Odnosząc się do zarzutów odwołania dotyczących sporządzonego operatu szacunkowego organ II instancji uznał, że nie zasługują one na uwzględnienie, uznając, że prawidłowo ustalono wartość przedmiotowej nieruchomości zarówno przed podziałem, jak i po jego dokonaniu w sposób zgodny z przepisami art. 150 i nast. ustawy o gospodarce nieruchomościami. oraz rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. Organ II instancji zacytował przepisy art. 151 ust. 1, 152 i 153 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami regulujące zasady sporządzania wyceny nieruchomości. Kolegium wskazało, że analizując operat szacunkowy z 10 lipca 2007r. nie dopatrzyło się niezgodności z powołanymi przepisami prawa. W ocenie Kolegium operat jest wiarygodny i czytelny, sporządzony został w sposób rzetelny. W operacie, wbrew zarzutom odwołania, wskazano rodzaj i położenie nieruchomości przyjętych do porównania / rodzaj- opisowo, położenie- poprzez wskazanie ich obrębów geodezyjnych; str. 10, 12-13 operatu w tym tabele nr [...] i [...]/. Wskazano, że podejście porównawcze nie polega na przyjęciu do porównania nieruchomości identycznych, a jedynie podobnych, a różnice występujące między tymi nieruchomościami koryguje się współczynnikami korygującymi / co biegły w operacie uczynił/, które obejmują między innymi przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym, stopień wyposażenia w infrastrukturę techniczną.

W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku R. L. wniósł o:

- uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz o uchylenie decyzji Burmistrza Miasta z dnia 4 września 2007r.,

- o zasądzenie kosztów postępowania.

Skarżący zaskarżonej decyzji zarzucił:

- naruszenie art. 98a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami / Dz. U. z 2004r., nr 261, poz. 2603 ze zm/ poprzez wydanie tej decyzji po upływie 3 lat od dnia w którym decyzja o podziale stała się ostateczna,

- brak należytego ustalenia wartości przedmiotowej nieruchomości, co stanowi naruszenie art. 151 i art. 153 ust. 1 w/wym. ustawy

- zastosowanie uchwały Rady Miasta, która nie obowiązywała w dniu wydania decyzji o podziale przedmiotowej nieruchomości.

W uzasadnieniu skargi powtórzono i rozszerzono argumentację przedstawioną w odwołaniu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie wskazując na argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ), sądy administracyjne sprawują w zakresie swej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Badając zatem legalność opisanej wyżej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego skargę należało uznać za zasadną, gdyż przedmiotowa decyzja narusza prawo.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia przez organy był przepis art. 98 a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm. ), który stanowi: Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa, wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić, w drodze decyzji, opłatę adiacencką z tego tytułu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy, w drodze uchwały, w wysokości nie większej niż 30 % różnicy wartości nieruchomości. Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne. Wartość nieruchomości przed podziałem i po podziale określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Stan nieruchomości przed podziałem przyjmuje się na dzień wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości, a stan nieruchomości po podziale przyjmuje się na dzień, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, przy czym nie uwzględnia się części składowych nieruchomości. Przepisy art. 144 ust. 2, art. 146ust. 1a, art. 147 i art. 148 ust. 1 – 3 stosuje się odpowiednio.

Zatem w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności należało rozpoznać zarzut skarżącego dotyczący naruszenia cyt. przepisu art. 98 a ust. 1 poprzez wydanie decyzji ustalającej opłatę adiacencką po upływie 3 lat od dnia, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna, co winno, według skarżącego, skutkować umorzeniem postępowania jako bezprzedmiotowego.

W rozpatrywanym stanie faktycznym decyzja o podziale nieruchomości nr [...] została wydana w dniu 25 marca 2004r. i stała się ostateczna z dniem 13 kwietnia 2004r. Zatem 3 letni termin, o którym mowa w cyt. przepisie art. 98a ust. 1 ustawy upływał z dniem 13 kwietnia 2007r.

Decyzjami z dnia 7 lutego 2005r. i 20 maja 2005r. Burmistrz Miasta ustalił opłatę adiacencką w związku z podziałem wyżej wymienionej nieruchomości. Decyzje te na skutek odwołania skarżącego, zostały uchylone przez organ II instancji i przekazane do ponownego rozpoznania decyzjami odpowiednio z dnia 29 marca 2005r. i 15 lutego 2006r.

Skarga wniesiona przez skarżącego od decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 15 lutego 2006r. została oddalona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2007r. w sprawie sygn. akt II SA/Gd. 234/06.Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Burmistrz Miasta decyzją z dnia 4 września 2007r. ustalił opłatę adiacenką, a odwołanie wniesione przez skarżącego zostało oddalone zaskarżoną decyzją z dnia 26 marca 2008r.

Rozpoznając skargę Sąd uznał, że w rozpatrywanym stanie faktycznym ustalenie opłaty adiacenckiej nastąpiło w dniu 4 września 2007r. a więc po upływie terminu 3 lat od dnia, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna.

Skoro bowiem 3-letni termin na ustalenie opłaty adiacenckiej upływał z dniem 13 kwietnia 2007r., to w ocenie Sądu termin ten, w okolicznościach sprawy, nie został zachowany. Wprawdzie Sąd podziela stanowisko organu II instancji, że ustalenie opłaty adiacenckiej nie musi nastąpić decyzją ostateczną przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna, jednakże ustalenie tej opłaty winno nastąpić przed upływem 3 lat. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy do dnia wydania decyzji z dnia 4 września 2007r. opłata ta nie została ustalona, w sytuacji, gdy wcześniejsze rozstrzygnięcia zostały wyeliminowane na skutek decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Sąd zważył, że przepis art. 145 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przed zmianą jego brzmienia dokonaną z dniem 22 września 2004r. na mocy ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw / Dz.U z 2004r, Nr 141, poz. 1492 ze zm./ stanowił, że wójt burmistrz albo prezydent miasta może, w drodze decyzji ustalić opłatę adiacencką każdorazowo po urządzeniu lub modernizacji drogi albo stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej /ust. 1/. Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia urządzenia lub modernizacji drogi albo stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej / ust. 2/.W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego użycie przez ustawodawcę terminu "ustalenie opłaty adiacenckiej" zawarte w przepisie art. 145 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami było interpretowane jako wyłączające możność wydania decyzji ostatecznej po upływie określonego w tym przepisie czasu od określonego zdarzenia. Wskazywano, że ustalenie opłaty oznacza zakończenie postępowania w tym przedmiocie, a zatem wydanie decyzji ostatecznej. Zatem użycie we wskazanym przepisie sformułowania "ustalenie opłaty ostatecznej" jest interpretowane jako wydanie decyzji ostatecznej/ np. wyrok NSA z dnia 29 maja 2000r.II SA/Po 336/oo, ONSA nr 3 z 2002r., poz. 118, wyrok NSA z 23 grudnia 2001 I SA 1278/00, Lex nr 80650/. Wobec zmian w ustawie o gospodarce nieruchomościami dokonanymi ustawą z dnia 28 listopada 2003r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw / Dz.U. nr 141 z 2004r, poz. 1492 ze zm./dodano do ustawy o gospodarce nieruchomościami cytowany przepis art. 98a ust. 1, w którym ustanawiając opłatę z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wyniku podziału nieruchomości, użyto sformułowania zawartego poprzednio w przepisie art. 145, a mianowicie, że " ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat". Zatem uregulowania zawarte w cytowanym przepisie art. 145 ust. 2 dodano do art. 98 a ustawy. Natomiast przepis art. 145 ust. 2 ustawy, stanowi po jego zmianie, że wydanie decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do urządzeń infrastruktury.

Kierując się dotychczasowymi kierunkami orzecznictwa w zakresie interpretacji sformułowania " ustalenie opłaty adiacenckiej" dodanego do art. 98 a ust. 1 , z uwzględnieniem orzeczeń wydanych w trakcie obowiązywania przepisu art. 145 w brzmieniu wyżej cytowanym, należałoby ustalić, że użycie we wskazanym przepisie sformułowania" ustalenie opłaty adiacenckiej" winno być interpretowane jako wydanie decyzji ostatecznej. Niespornym jest, że taka decyzja w sprawie nie została wydana.

Jednakże w powołanym przez organ II instancji orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego stwierdzono, że decyzja ustalająca opłatę adiacencką nie musi stać się ostateczna w ciągu trzech lat, lecz musi zostać wydana w tym terminie, W wyroku tut. Sądu z dnia 23 maja 2007r.sygn. akt IISA/Gd. 161/07 stwierdzono z kolei, że przewidziany przepisem art. 145 ust. 2 ustawy trzyletni termin do wydania decyzji ustalającej właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości opłatę adiacencką, jest zachowany jeżeli przed upływem tego terminu zostanie ogłoszona lub doręczona stronie decyzja organu I instancji w tym przedmiocie.

Aktualne brzmienie cyt. przepisu art. 98 a ust. 1 nie uzasadnia, w ocenie Sądu, przyjętej przez organ II instancji wykładni że wystarczającym dla zachowania terminu trzyletniego, o którym mowa w tym przepisie jest wszczęcie postępowania i wydanie decyzji ustalającej opłatę przed upływem trzech lat od prawomocnego podziału. Przepis art. 98 a ust. 1 zawiera bowiem nieistniejące obecnie w przepisie art. 145 ustawy sformułowanie ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat /w terminie do 3 lat/. W ocenie Sądu sformułowanie ustalenie opłaty adiacenckiej oznacza określenie, rozstrzygnięcie o tejże opłacie i jej wysokości przed upływem 3 lat. Innymi słowy oznacza ono, że musi istnieć rozstrzygnięcie ustalające wysokość tej opłaty wydane przed upływem okresu 3 letniego, choć nie musi być ostateczne.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że w okresie 3 lat od dnia , w którym decyzja o podziale stała się ostateczna, sprawa opłaty adiacenckiej nie została rozstrzygnięta i nie została ustalona jej wysokość przez organ i Instancji. W ocenie Sądu ustalenie opłaty, o którym mowa w art. 98 a ust. 1 nie nastąpiło poprzez wydanie przez Burmistrza Miasta decyzji 7 lutego 2005r i z dnia 20 maja 2005r, skoro zostały one uchylone i żadna opłata związana z podziałem nie została ustalona do dnia 4 września 2007r. Z kolei w dacie tej minął przewidziany ustawą termin na ustalenie tej opłaty.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że skoro w dacie wydania decyzji przez organ I instancji minął okres 3 lat od dnia, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna, brak było podstaw do wymierzenia tej opłaty w oparciu o przepis art. 98a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W tej sytuacji badanie zarzutów skargi związanych z przyjętą wysokością stawki opłaty, czy też zarzutów dotyczących operatu szacunkowego było zbędne.

Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 ust. 1 lit. a/ i art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta z dnia 4 września 2007r. oraz na podstawie art. 152 ustawy z 30 sierpnia 2002r. orzekł, że decyzje te nie mogą być wykonane.

Wobec braku podstaw do wymierzenia opłaty wszczęte z urzędu postępowanie w przedmiocie opłaty adiacenckiej winno podlegać umorzeniu, jako bezprzedmiotowe, w oparciu o przepis art. 105 kpa.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 200 i art. 205 § 2 powołanej ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zasądzając ich zwrot na rzecz skarżącego. O wysokości kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3600zł Sąd orzekł na podstawie § 14 ust. 2pkt 1 lit. a/ w związku z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu / Dz. U. nr 163, poz. 1349 ze zm./.