Postanowieniem z dnia 26 lipca 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 2851/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. odrzucił sprzeciw G. O. od postanowienia referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 16 kwietnia 2007 r. odmawiającego przyznania skarżącej prawa pomocy w sprawie ze skargi na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] lipca 2006 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.
W uzasadnieniu Sąd podał, że odpis postanowienia z dnia 16 kwietnia 2007 r. doręczono skarżącej w dniu 24 kwietnia 2007 r., co wynika ze zwrotnego potwierdzenia odbioru. Natomiast w dniu 29 czerwca 2007 r. w Urzędzie Pocztowym w G. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. został złożony sprzeciw skarżącej na to postanowienie, który został następnie przekazany do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. Sąd uznał, że termin w którym strona obowiązana była złożyć sprzeciw upłynął dnia 2 maja 2007 r., a zatem środek ten został wniesiony po terminie.
W zażaleniu z dnia 1 sierpnia 2007 r. skarżąca wniosła o uchylenie postanowienia z dnia 26 lipca 2007 r. oraz o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu i przyznanie pomocy prawnej. Strona podniosła, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy, ponieważ jest osobą w podeszłym wieku, chorą i działa w sprawie bez pomocy prawnej. W piśmie z dnia 24 sierpnia 2007 r., stanowiącym uzupełnienie zażalenia, skarżąca wskazała, że 1 maja był dniem wolnym od pracy, a sprzeciw został omyłkowo skierowany do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 259 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), powoływanej dalej jako p.p.s.a., od wydanego na posiedzeniu niejawnym postanowienia referendarza sądowego co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy strona albo adwokat, radca prawny, doradca podatkowy lub rzecznik patentowy mogą wnieść do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego sprzeciw w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia. Przepis § 2 tego artykułu przewiduje odrzucenie sprzeciwu m. in. w przypadku wniesienia go po terminie.
W rozpatrywanej sprawie Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że odpis postanowienia z dnia 16 kwietnia 2007 r. doręczono skarżącej w dniu 24 kwietnia 2007 r., a zatem termin, w którym strona obowiązana była złożyć sprzeciw upływał dnia 2 maja 2007 r., ponieważ 1 maja był dniem wolnym od pracy. Sprzeciw wpłynął natomiast do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. w dniu 12 lipca 2007 r., a został złożony w Urzędzie Pocztowym w G. w dniu 29 czerwca 2007 r. i zaadresowany do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. Fakt skierowania sprzeciwu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. zamiast do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. nie ma w tej sprawie znaczenia, ponieważ środek ten został złożony w Urzędzie Pocztowym w G. w dniu 29 czerwca 2007 r., a zatem już po upływie terminu do jego wniesienia.
Należy jednak zauważyć, że w sprzeciwie od postanowienia z dnia 16 kwietnia 2007 r. skarżąca wniosła m. in. o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu. Możliwość taką ustawodawca przewidział w przepisach art. 86 i następnych p.p.s.a. Określił jednocześnie przesłanki, których istnienie pozwala na przywrócenie terminu oraz przesłanki, których istnienie czyni przywrócenie terminu niedopuszczalnym. W świetle art. 86 i 87 p.p.s.a. warunkiem przywrócenia uchybionego terminu do dokonania określonej czynności jest spełnienie łącznie następujących przesłanek: wniesienia przez stronę wniosku o przywrócenie terminu w ciągu 7 dni od ustania przeszkody, która uniemożliwiła jej dochowanie terminu, dokonanie jednocześnie czynności, której w zakreślonym terminie nie dokonano, uprawdopodobnienie, iż uchybienie terminu nastąpiło bez winy strony oraz powstanie w wyniku uchybienia terminu ujemnych dla strony skutków procesowych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. powinien był zatem w pierwszej kolejności rozpatrzyć wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu, badając spełnienie przesłanek przywrócenia terminu wskazanych w ustawie - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a dopiero po wydaniu orzeczenia w tym przedmiocie podjąć dalsze czynności procesowe dotyczące samego sprzeciwu.
Wobec powyższego na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W. celem rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu.
