W dniu 29 listopada 2007 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P.T. przekazało do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę A Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na swoją decyzję z dnia [...] odmawiającą umorzenia zaległości podatkowej w podatku od środków transportu za 2006 rok.
W dniu 17 grudnia 2007 roku do sądu wpłynął pochodzący od spółki wniosek o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata. W złożonym na urzędowym formularzu PPPr oświadczeniu o majątku i dochodach spółka wskazała, iż ostatni rok obrotowy zakończyła stratą w wysokości 42.000 zł konto bankowe skarżącej zostało zablokowane przez komornika skarbowego, zaś przysługujący jej zwrot nadwyżki podatku VAT zajęty został bezpośrednio w urzędzie skarbowym. Komornik sądowy zablokował spółce także dopłaty przysługujące jej z tytułu realizowanych przewozów z Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi. Przychody uzyskiwane przez spółkę pozwalają jedynie na pokrycie wynagrodzeń pracowników zakup paliwa i podstawowe opłaty. Zarządzeniem z dnia 7 stycznia 2008 roku skarżąca została wezwana do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez nadesłanie: bilansu spółki za rok ubiegły, odpisów zeznań podatkowych za lata 2006 i 2005, wyciągów z posiadanego konta bankowego za ostatnie 3 miesiące oraz dokumentów potwierdzających złą sytuację finansowa spółki na którą wskazała w swoim wniosku o prawo pomocy, w terminie 10 dni pod rygorem odmowy przyznania prawa pomocy. W odpowiedzi na wezwanie sądu skarżąca przedstawiła bilans spółki za rok 2006 potwierdzający poniesienie straty w wysokości wskazanej w formularzu PPPr, wyciągi z konta bankowego spółki za okres od 1 października do 31 grudnia 2007 roku potwierdzające jego zerowy stan, dowody zajęcia przysługujących spółce wierzytelności pieniężnych. Z nadesłanych odpisów zeznań podatkowych wynika zaś, iż w roku 2005 osiągnęła dochód w wysokości 13.424,30 zł , który w całości został pokryty stratą z lat ubiegłych, zaś rok 2006 spółka zakończyła ze strata w wysokości 28.437,42 zł
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do przepisu art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. W myśl art. 245 § 1 powołanej ustawy prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. W niniejszej sprawie skarżąca wystąpiła o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata, czyli o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym. Zgodnie z art. 245 § 2 powołanej ustawy prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego, zaś w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 cytowanej ustawy). Stosownie do treści art. 246 § 2 pkt 1 i 2 powołanej ustawy prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane osobie prawnej, gdy osoba ta wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie kosztów postępowania, zaś w zakresie częściowym gdy wykaże ona, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Wykazanie powyższych okoliczności powinno nastąpić przez złożenie stosownego oświadczenia obejmującego dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Od sądu zależy uznanie oświadczenia za wystarczające do udzielenie prawa pomocy. Należy podkreślić, iż udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście i obiektywnie niemożliwe.
Ze złożonego na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że skarżąca spółka ostatni rok obrotowy swojej działalności zakończyła stratą w wysokości 28.437,42 zł, na koncie bankowym spółki brak jest jakichkolwiek środków pieniężnych z których mogłaby ponieść koszty sądowe, przypadające skarżącej wierzytelności pieniężne z Urzędu Marszałkowskiego w Ł. z tytułu dopłat do świadczonych usług transportowych zostały zajęte na poczet zaległych zobowiązań spółki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Gminy S. Uwzględniając powyższe oraz treść art. 245 i art. 246 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należało uznać, że skarżąca wykazała, iż nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania w przedmiotowej sprawie. Uwzględniając fakt, iż sprawa niniejsza jest jedną z czterech spraw zawisłych przed tutejszym sądem ze skargi spółki, a wpis sądowy w każdej z nich wynosi 500 zł, w celu zachowania prawa strony do rozpatrzenia jej sprawy przez sąd zasadnym jest przyznanie jej prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. Sąd nie przychylił się do wniosku strony o ustanowienie adwokata bowiem stosownie do przepisu art. 134 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Przepis ten nakłada na sąd obowiązek wzięcia pod uwagę z urzędu wszelkich naruszeń prawa, a także wszelkich przepisów, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze. Zgodnie natomiast z art. 140 § 1 powołanej ustawy, stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego, obecnej przy ogłoszeniu wyroku, przewodniczący udzieli wskazówek co do sposobu i terminów wniesienia środka odwoławczego. Wobec powyższego na obecnym etapie postępowania spółka działając bez adwokata lub radcy prawnego nie zostanie pozbawiona możliwości obrony jej praw.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 w związku z art. 258 § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.
MK