Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Witold Falczyński Sędziowie: Sędzia NSA Jerzy Dudek Sędzia WSA Ewa Ibrom po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2007 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi P. Z. na uchwałę Rady Gminy z dnia [..]., Nr [..] w przedmiocie zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy [..] w zakresie wniosku P. Z. o wyłączenie sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego M. K. p o s t a n a w i a oddalić wniosek.

We wniosku datowanym na dzień 25 listopada 2007 r., J. Z.pełnomocnik skarżącego P. Z. wniósł o wyłączenie sędziego NSA M. K. orzekającego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Lublinie od rozpoznania sprawy ze skargi P. Z. na uchwałę Rady Gminy z dnia [..]., Nr [..] w przedmiocie zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy [..].

Swój wniosek strona uzasadniła naruszaniem przepisów prawa przez sędziego M. K. podczas wielokrotnego wcześniejszego rozpatrywania przez niego skarg strony. Zdaniem skarżącego rozpoznanie sprawy przez sędziego M. K. nie gwarantuje prawidłowego merytorycznego rozstrzygnięcia. Brak zaufania strony w zakresie rzetelnego rozpoznania sprawy przez sędziego M. K. stanowi główną podstawę wniosku.

W odpowiedzi na wniosek Sędzia NSA M. K. oświadczył, że pomiędzy nim, a stroną i jej pełnomocnikiem nie zachodzi stosunek tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do jego bezstronności. Ponadto nie zachodzą okoliczności o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uzasadniające wyłączenie od orzekania z mocy samej ustawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Wniosek jako niezasadny podlega oddaleniu.

Uregulowana przepisami art. 18 – 23 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej p.p.s.a., instytucja wyłączenia sędziego wzmacnia zasadę bezstronności i stanowi jeden z istotnych elementów niezawisłości, z jednej bowiem strony zapewnia obiektywizm orzekania oraz utwierdza społeczne zaufanie do sądu, z drugiej natomiast zwalnia sędziego od rozwiązywania trudnych i często nieuniknionych konfliktów sumienia.

Możliwość wyłączenia sędziego może być uzasadniona dwiema grupami przyczyn: 1) przesłankami skutkującymi wyłączenie sędziego z mocy ustawy oraz 2) przesłankami uzasadniającymi wyłączenie sędziego na wniosek.

W myśl art. 18 § 1 p.p.s.a., sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach:

1) w których jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki;

2) swojego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia;

3) osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;

4) w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron;

5) w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą;

6) w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator;

7) w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej.

Natomiast, stosownie do art. 19 p.p.s.a., niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 18 p.p.s.a., sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Artykuł 19 p.p.s.a. obejmuje tylko te sytuacje, w których przyczyną braku bezstronności jest stosunek osobisty sędziego ze stroną lub z jej przedstawicielem. Stosunek osobisty, o którym mowa w art. 19 p.p.s.a., jest najczęściej stosunkiem emocjonalnym (przyjaźń, niechęć); może być także stosunkiem natury gospodarczej. Stosunek taki może również być spowodowany zależnością służbową.

Mając powyższe na uwadze jak również treść wniosku o wyłączenie sędziego oraz oświadczenie złożone przez sędziego M. K., którego dotyczył wniosek, należy wskazać, iż w sprawie nie zachodzą takie okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na sposób prowadzenia przez niego postępowania lub by jego działania były stronnicze.

W ocenie Sądu, z samego faktu wydania niekorzystnego rozstrzygnięcia w innej sprawie ze skargi skarżącego nie można wyciągać wniosku o braku rzetelności i bezstronności. Nie można uznać, że każdy pogląd prawny czy opinia wyrażana na temat zagadnienia związanego z przedmiotem rozstrzygnięcia uzasadnia wyłączenie sędziego. Byłoby to stanowisko poprzez swój automatyzm i formalizm błędne i niebezpieczne, a nadto mogłoby prowadzić do eliminacji ludzi dysponujących koniecznym doświadczeniem życiowym ze sprawowania funkcji sędziego w sądownictwie administracyjnym.

Podkreślić należy, że strona może zwalczać wadliwe orzeczenia wydane przez sąd za pomocą środków odwoławczych. Nie może natomiast, przez składanie nieuzasadnionego wniosku o wyłączenie sędziego, wpływać na skład sądu rozpoznającego sprawę (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 26 października 1995 r., sygn. akt I ACz 309/95, OSA 1997, nr 9, poz. 49).

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 22 § 1 i 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w postanowieniu.