drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 2745/13 - Wyrok NSA z 2014-09-18, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2745/13 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2014-09-18 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-11-15
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Bożena Popowska /sprawozdawca/
Małgorzata Jaśkowska /przewodniczący/
Zygmunt Zgierski
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Wa 333/13 - Wyrok WSA w Warszawie z 2013-08-13
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 1984 nr 5 poz 24 art. 3a, art. 4
Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe.
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 1 ust. 1, art. 4 ust. 1 pkt 5
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska Sędziowie NSA Bożena Popowska (spr.) del. NSA Zygmunt Zgierski Protokolant asystent sędziego Agnieszka Chorab po rozpoznaniu w dniu 18 września 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Głównego P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 sierpnia 2013 r. sygn. akt II SAB/Wa 333/13 w sprawie ze skargi P. G. - redaktora naczelnego dziennika "[...]" na bezczynność Zarządu Głównego P. w przedmiocie udzielenia informacji oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2013 r., sygn. akt II SAB/Wa 333/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpatrzeniu skargi P. G. – redaktora naczelnego dziennika [...] na bezczynność Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego w przedmiocie udzielenia informacji, zobowiązał Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego do rozpoznania wniosków skarżącego z [...] kwietnia 2012 r. i [...] kwietnia 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy oraz orzekł, że bezczynność organu w zakresie rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.

P. G. – redaktor naczelny dziennika [...] wnioskiem z dnia [...] kwietnia 2012 r. zwrócił się do Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego (dalej Zarządu Głównego PZŁ) o udzielenie informacji, czy w dniu [...] marca br. miał miejsce wypadek z bronią, która wystrzeliła na sali wykładowej w Ośrodku Kultury Leśnej w G. podczas szkolenia organizowanego przez Polski Związek Łowiecki dla nowo wstępujących. Zwrócił się o potwierdzenie lub zdementowanie zdarzenia, jeżeli zdarzenie to miało miejsce:

1. czy w tej sprawie prowadzone było lub jeszcze jest dochodzenie policji lub prokuratury, a jeżeli nie, to czy zdarzenie to zostało zgłoszone do organów ścigania;

2. czy któraś z osób biorących udział w szkoleniu ucierpiała na skutek tego zdarzenia;

3. jakie szkody materialne powstały w wyniku tego zdarzenia i kto, PZŁ, LP, czy sprawca pokrył koszty usunięcia szkód?

Natomiast wnioskiem z dnia [...] kwietnia 2012 r., na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. z 1984 r. Nr 5, poz. 24 ze zm.), dalej jako u.p.p., P. G. zwrócił się o udzielenie informacji poprzez odpowiedzi na następujące pytania:

1. czy tworzone z inicjatywy Polskiego Związku Łowieckiego Konsorcjum [...] istnieje, a jeżeli tak, to jakie firmy wchodzą obecnie w jego skład;

2. ile pieniędzy Polski Związek Łowiecki wydał sumarycznie na rzecz powołania, promowania i utrzymania Konsorcjum [...] od początku tej inicjatywy do dnia dzisiejszego i jakie były tytuły tych wydatków;

3. czy Polski Związek Łowiecki udzielał pożyczek, kredytów lub darowizn na rzecz przedsiębiorstw zrzeszonych w Konsorcjum [...] w okresie od powstania Konsorcjum do dnia dzisiejszego?

W sytuacji, jeżeli na postawione wyżej pytania byłaby odpowiedź twierdząca, P. G. wniósł o określenie kwot wydatkowanych na ten cel, dat wydatkowania każdej kwoty oraz udzielenia informacji kiedy i w jakiej wysokości (z ewentualnymi odsetkami) kwoty te wróciły do PZŁ. W przypadku odmowy udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie, zwrócił się o złożenie odmowy w ciągu 3 dni w trybie art. 4 ust. 3 ww. ustawy – Prawo prasowe.

Następnie, po wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, złożył skargę na bezczynność i wniósł o zobowiązanie organu do udzielenia żądanej informacji.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie o oddalenie skargi jako bezzasadnej.

Wyrokiem z dnia 12 października 2012 r., sygn. akt II SAB/Wa 228/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi P. G. – redaktora naczelnego dziennika [...] na bezczynność Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego w przedmiocie udzielenia informacji, zobowiązał Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego do rozpoznania wniosku P. G. – redaktora naczelnego dziennika [...] z dnia [...] kwietnia 2012 r. i wniosku z dnia [...] kwietnia 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej oraz stwierdził, że bezczynność organu w zakresie rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

W wyniku rozpoznania skargi kasacyjnej Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego, Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 44/13, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.

W uzasadnieniu wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że postępowanie przeprowadzone przed Sądem I instancji obarczone było wadą określoną w art. 183 § 2 pkt 2 P.p.s.a., skutkującą jego nieważnością. W postępowaniu tym dopuszczono bowiem w charakterze pełnomocnika skarżącego osobę, która nie będąc pracownikiem Dziennika [...], nie mogła reprezentować strony skarżącej przed Sądem I instancji.

Uzasadniając wyrok wydany w dniu 13 sierpnia 2013 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w pierwszej kolejności wyjaśnił, że celem skargi na bezczynność jest zwalczanie zwłoki w załatwieniu sprawy. Pozostawanie w bezczynności przez podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), dalej powoływanej jako "u.d.i.p.", oznacza niepodjęcie przez ten podmiot, w terminie wskazanym w art. 13 u.d.i.p., stosownych czynności, tj. nieudostępnienie informacji ani niewydanie decyzji o odmowie jej udzielenia. Jeżeli w momencie otrzymania wniosku podmiot jest w posiadaniu informacji publicznej, to jest on zobowiązany do jej udostępnienia bez zbędnej zwłoki lub wydania decyzji o odmowie jej udostępnienia na podstawie art. 16 u.d.i.p. Decyzja odmowna jest przewidziana dla sytuacji, gdy informacja publiczna istnieje, ale nie może być udostępniona na skutek ograniczeń prawa do informacji publicznej, określonych w art. 5 ust. 1-2 ustawy.

Sąd I instancji ustalił, że w rozpatrywanej sprawie skarżący uczynił przedmiotem skarg, bezczynność Polskiego Związku Łowieckiego w przedmiocie rozpatrzenia jego wniosku z dnia [...] kwietnia 2012 r. i [...] kwietnia 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej. Uznał, że zobowiązany jest rozważyć, czy żądana informacja jest informacją publiczną.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do wiedzy na temat funkcjonowania organów władzy publicznej. Używając w art. 2 ust. 1 pojęcia "każdemu", ustawodawca precyzuje zastrzeżone w Konstytucji obywatelskie uprawnienie wskazując, że każdy może z niego skorzystać na określonych w tej ustawie zasadach. Przy czym owo "każdy" należy rozumieć jako każdy człowiek (osoba fizyczna) lub podmiot prawa prywatnego (np. spółka prawa handlowego). Ustawa ta reguluje zasady i tryb dostępu do informacji mających walor informacji publicznych, wskazuje, w jakich przypadkach dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu oraz kiedy żądane przez wnioskodawcę informacje mogą zostać udostępnione. Ustawa znajduje zastosowanie jedynie w sytuacjach, gdy spełniony jest jej zakres podmiotowy i przedmiotowy.

Następnie, WSA w Warszawie zauważył, że zgodnie z art. 3a u.p.p., w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.

Według przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, udostępnienie informacji publicznej następuje przez podjęcie przez podmiot zobowiązany czynności materialno-technicznej, której treścią jest właśnie żądana informacja. W odniesieniu do informacji żądanej przez redaktora naczelnego podmiot zobowiązany w przypadku odmowy, stosownie do art. 4 ust. 3 Prawa prasowego, obowiązany jest doręczyć odmowę w formie pisemnej w terminie trzech dni.

Sąd I instancji stwierdził, że zarówno milczenie podmiotu, do którego zwrócono się o udzielenie informacji jak i odmowa jej udzielenia, podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego. W przypadku, gdy podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej, prasie informacji tej nie udziela i nie wydaje w tym przedmiocie żadnego aktu, redaktorowi naczelnemu czasopisma przysługuje skarga do sądu administracyjnego na bezczynność na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a.

Sąd wyjaśnił, że pojęcie informacji publicznej wprowadzone zostało do art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Przepis ten stanowi, że informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych. Powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, podkreślił, że dyrektyw interpretacyjnych dla ustalenia zakresu znaczeniowego pojęcia "informacja publiczna" należy poszukiwać właśnie w art. 61 Konstytucji RP. Wskazywano jednocześnie, że uprawnienie określone w tym przepisie jest zasadą, zatem wyjątki od tego uprawnienia powinny być określone, a następnie wykładane bardzo ściśle. W związku z tym, respektując zasadę powszechnego dostępu do wiedzy o sprawach publicznych, przy ocenie, czy żądana informacja mieści się w przedmiocie uregulowanym ustawą, należy interpretować przepisy na korzyść wykonującego prawo do takiej informacji, co oznacza, że organ interpretując zapisy ustawowe, powinien zawsze dążyć do tego, aby informacja została ujawniona (por. wyrok NSA z dnia 2 lipca 2003 r., sygn. akt II SA 837/03, LEX nr 79357).

Przy ustalaniu zakresu pojęcia "informacja publiczna" należy mieć na względzie treść art. 6 u.d.i.p., w którym określono przedmiotowo, jakie informacje podlegają udostępnieniu w trybie tej ustawy. Wyliczenie zawarte w tym przepisie nie ma jednak charakteru enumeratywnego, lecz jedynie przykładowy, co wynika ze sformułowania "w szczególności". Przepis art. 6 u.d.i.p. wylicza najbardziej typowe kategorie informacji publicznych, jednak nie tworzy on zamkniętego katalogu, zatem treść tego przepisu nie przesądza jeszcze o sposobie kwalifikacji danej informacji. Tym samym nie zasługuje na aprobatę stanowisko, że jeżeli dana informacja nie jest wymieniona w powołanym przepisie, to nie stanowi ona informacji publicznej. Takie stanowisko przekłada się najczęściej na próby ograniczenia przez organy administracji publicznej pojęcia informacji publicznej do dokumentów urzędowych, co w konsekwencji sprowadza się do odmowy udostępnienia przez podmiot obowiązany innych dokumentów niż urzędowe.

Zdaniem Sądu I instancji, pojęcie dokumentu urzędowego różni się od pojęcia dokumentu zawierającego informację publiczną, które jest w istocie znacznie szersze. Kluczowe znaczenie ma bowiem nie to, czy dokument został sporządzony przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego (art. 6 ust. 2 u.d.i.p ), lecz przede wszystkim to, czy zawiera on informację publiczną. W sytuacji, gdy dokument zawiera informację publiczną, przesłanką uzyskania dostępu do dokumentu jest jedynie brak okoliczności wyłączających udostępnienie informacji, o których mowa w art. 5 u.d.i.p, a nie jego kwalifikacja jako dokumentu urzędowego.

Przepis art. 4 u.d.i.p. stanowi, iż obowiązane do udostępnienia informacji pubiicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności organy władzy publicznej. Obowiązek informacyjny nie musi być przy tym adekwatny do ustalonego zakresu działania danego podmiotu. Obowiązuje tutaj ogólna zasada wynikająca z art. 4 ust. 3 u.d.i.p., iż do udzielenia informacji zobowiązane są podmioty będące w posiadaniu danej informacji. Obowiązek udzielenia informacji publicznej jest zatem tylko i wyłącznie konsekwencją faktu dysponowania przez określony podmiot informacją o takim charakterze.

Sąd I instancji stwierdził, że za informację publiczną uznaje się każdą wiadomość wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne oraz osoby pełniące takie funkcje, a także inne podmioty, które tę władzę realizują, bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa w zakresie tych kompetencji. Informacją publiczną będzie więc treść dokumentów wytworzonych przez podmioty zobowiązane do jej udostępnienia, bez względu na to do kogo zostały skierowane i jakiej sprawy dotyczą. W taki sam sposób kwalifikowane są również wiadomości niewytworzone przez podmioty publiczne, ale odnoszące się do tych podmiotów. Chodzi tu o wiadomości, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań, także wówczas, gdy nie pochodzą wprost od niego.

W ocenie WSA w Warszawie, z powyższego wynika, że walor informacji publicznej mają dokumenty, akta i inne materiały wytworzone przez organy i podmioty zobowiązane na gruncie ww. ustawy, jak też inne dokumenty, akta i materiały, które wprawdzie nie zostały przez nie wytworzone, ale są w ich posiadaniu, gdyż związane są z realizacją przez nie prawem przewidzianych zadań publicznych, niezależnie od tego, czy będzie to dokument urzędowy, czy prywatny.

Poczynione rozważania, w ocenie Sądu I instancji, prowadzą do konkluzji, że wnioski z dnia [...] kwietnia 2012 r. i [...] kwietnia 2012 r., złożone przez P. G. – redaktora naczelnego dziennika [...], zostały skierowane do Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego, a więc do podmiotu obowiązanego – na gruncie ustawy – Prawo prasowe do udzielenia informacji publicznej, a nadto podmiot ten jest w posiadaniu wnioskowanych informacji.

W ocenie Sądu I instancji, żądane informacje stanowią informację publiczną. Organ pozostawał w bezczynności, gdyż nie udostępnił żądanej informacji, ani też nie wydał decyzji odmownej. W związku z powyższym, Sąd I instancji zobowiązał Polski Związek Łowiecki do rozpatrzenia wniosków P. G. – redaktora naczelnego dziennika [...] w terminie 14 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy. Jednocześnie, biorąc pod uwagę datę złożenia wniosku i datę wniesienia skargi na bezczynność, uwzględniając także czynności, jakie organ podejmował, choć uznał je za nieprawidłowe, WSA w Warszawie stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszaniem prawa.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego, reprezentowany przez radcę prawnego.

Pełnomocnik skarżącego kasacyjnie, zaskarżając wyrok w całości, wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie:

1) art. 3a ustawy z dnia 7 lutego 1984 Prawo prasowe polegające na przyjęciu, iż stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej;

2) art. 149 § 1 P.p.s.a. poprzez błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, iż w niniejszej sprawie może dojść do bezczynności organu, poprzez zastosowanie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 1-4a P.p.s.a.;

3) art. 141 § 4 P.p.s.a. poprzez brak jakiegokolwiek uzasadnienia, że Polski Związek Łowiecki Zarząd Główny w zakresie podmiotowym obowiązany jest stosować przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej, jej autor podniósł, że Polski Związek Łowiecki obowiązany jest do udzielania informacji w trybie prawa prasowego - co bezsprzecznie potwierdzone jest w piśmiennictwie i judykaturze - natomiast nie jest organem, który obowiązany jest udzielać informacji w trybie ustawy o informacji publicznej. Podkreślił, że przedmiot postępowania nie mieścił się w zakresie wskazanym w art. 3 § 2 pkt 1-4 P.p.s.a. Na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej brak jest podstaw, aby przedmiotowy wniosek był przez Polski Związek Łowiecki rozpoznawany w trybie w niej określonym. Skarżący, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych wskazał, że do Polskiego Związku Łowieckiego stosuje się bezpośrednio prawo prasowe. Sądy zajmując się powyższą kwestią jednoznacznie bowiem wskazały, iż na gruncie prawa prasowego nie istnieje bezczynność. Jednocześnie skarżący kasacyjnie podniósł, że WSA w Warszawie nie uzasadnił objęcia zakresem podmiotowym Zarządu Głównego PZŁ. Sąd stwierdził jedynie, że Zarząd był obowiązany rozpoznać wniosek w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Postępowanie kasacyjne oparte jest na zasadzie związania Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej i podstawami zaskarżenia wskazanymi w tej skardze. Zakres sądowej kontroli instancyjnej jest zatem określony i ograniczony wskazanymi w skardze kasacyjnej przyczynami wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego. Jedynie w przypadku, gdyby zachodziły przesłanki, powodujące nieważność postępowania sądowoadministracyjnego, określone w art. 183 § 2 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny mógłby podjąć działania z urzędu, niezależnie od zarzutów wskazanych w skardze kasacyjnej. W niniejszej sprawie nie stwierdzono jednak takich przesłanek.

Przedstawione w podstawach kasacyjnych zarzuty dotyczą zarówno naruszenia prawa materialnego, jak i procesowego. Zasadniczo, w takiej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny w pierwszej kolejności odnosi się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, jako że jedynie prawidłowo przeprowadzone postępowanie przez Sąd I instancji, mogło prowadzić do wydania zaskarżonego wyroku. Jednakże, w rozpoznawanej sprawie, zawarte w zarzucie procesowym twierdzenia i wnioski zasadniczo łączą się z zarzutem naruszenia prawa materialnego. Skarżący kasacyjnie wywodzi bowiem, że do udzielenia przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego informacji żądanych we wnioskach z [...] i [...] kwietnia 2012 r. zastosowanie znajdowała ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, a w konsekwencji, że skarga na bezczynność w ich rozpatrzeniu nie mieściła się w zakresie przedmiotowym art. 3 § 2 pkt 8 P.p.s.a. Z tego względu, Naczelny Sąd Administracyjny swoją ocenę i rozważania poprowadzi łącznie w odniesieniu do tych zarzutów.

Dla przedmiotowej sprawy kluczowe znaczenie ma kwestia czy żądane przez redaktora naczelnego dziennika [...] informacje, podlegały udostępnieniu w trybie określonym w ustawie Prawo prasowe, czy w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Zgodnie z art. 4 u.p.p., przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności (ust. 1). W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni; odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (ust. 3). Odmowę, o której mowa w ust. 3, lub niezachowanie wymogów określonych w tym przepisie, można zaskarżyć do sądu administracyjnego w terminie 30 dni; w postępowaniu przed sądem stosuje się odpowiednio przepisy o zaskarżaniu do sądu decyzji administracyjnych (ust. 4).

Poprzedzający powyższe unormowanie art. 3a u.p.p. stanowi natomiast, że w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Z powyższych regulacji wynika, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Natomiast art. 4 ust. 1 u.p.p. poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w u.d.i.p., tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. W konsekwencji, dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz adresata wniosku. Jeżeli wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p.

W najnowszym orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, podzielany również przez Sąd rozpoznający niniejszą skargę kasacyjną, że Polski Związek Łowiecki, w tym jego organy, jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Zgodnie z tym przepisem, do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13 wyjaśnił, że ustawodawca w art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995r. Prawo łowieckie (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1226), przekazał Polskiemu Związkowi Łowieckiemu szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m. in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troskę o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na Związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny (por. R. Stec: "Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne.", Lex 2012). Powyższe zadania mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku.

W myśl art. 1 ust. 1 u.d.i.p. każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystaniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie. W świetle przedstawionych wyżej okoliczności wskazujących na publicznoprawny charakter niektórych kompetencji Polskiego Związku Łowieckiego należy uznać, że informacje odnoszące się do organizowanego przez PZŁ szkolenia dla nowych członków tego zrzeszenia, jak również tworzonych z jego inicjatywy podmiotów gospodarczych oraz wydatkowanych na ten cel środków, stanowią informacje publiczne.

Skoro, w świetle powyższych ustaleń nie budzi wątpliwości, że będące przedmiotem niniejszej sprawy wnioski z dnia [...] i [...] kwietnia 2012 r. dotyczyły informacji o charakterze publicznym i zostały skierowane do podmiotu wykonującego zadania publiczne, należy stwierdzić, że pomimo, iż żądania te pochodziły od prasy w rozumieniu art. 7 ust 2 pkt 1 u.p.p., stosownie do art. 3a tej ustawy podlegały one rozpatrzeniu przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w art. 4 u.p.p. Oznacza to, że wobec braku odpowiedzi na przedmiotowe żądanie redaktorowi naczelnemu dziennika [...] przysługiwała skarga do sądu administracyjnego na bezczynność w tym przedmiocie, złożona w trybie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. (por. postanowienie NSA z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 319/13). Tym samym, w przypadku stwierdzenia, że Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego pozostaje bezczynny w rozpoznaniu wniosków z dnia [...] i [...] kwietnia 2014 r., Sąd I instancji, mógł zastosować art. 149 P.p.s.a. i na tej podstawie wydać zaskarżony wyrok.

Z powyższych przyczyn, za bezzasadne uznać należało zarzuty naruszenia art. 3a u.p.p. oraz art. 149 § 1 P.p.s.a. w zw. z art. 3 § 2 pkt 8 P.p.s.a. w zw. z art. 3 § 2 pkt 1-4a P.p.s.a.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 141 § 4 P.p.s.a. należy podkreślić, że przepis ten może stanowić usprawiedliwioną podstawę kasacyjną jedynie wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie posiada wszystkich koniecznych elementów lub nie pozwala jednoznacznie ustalić przesłanek, jakimi kierował się wojewódzki sąd administracyjny, a wada ta uniemożliwia kontrolę kasacyjną zaskarżonego orzeczenia. W analizowanym przypadku, uzasadnienie zaskarżonego wyroku, istotnie może nasuwać pewne zastrzeżenia, niemniej – w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego – wspomniane usterki trudno traktować jako naruszenie przepisu art. 141 § 4 p.p.s.a. Lakoniczność niektórych stwierdzeń i brak spójności pisemnych motywów zakwestionowanego orzeczenia nie przesądzają bowiem automatycznie o wystąpieniu tego rodzaju wadliwości natury proceduralnej, która miała albo przynajmniej mogła mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Mając na uwadze, że w konkluzji Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż Zarząd Główny PZŁ zobowiązany był rozpatrzyć wnioski redaktora naczelnego dziennika [...] w trybie określonym przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej, zarzut ten nie mógł odnieść zamierzonego skutku.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw. Dlatego też, na podstawie art. 184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt