Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Jankowski /spr./ Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Makowska Sędzia WSA Maria Mysiak Protokolant St. Sekr. Sąd. Krzysztof Chudy po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2005r. sprawy ze skargi T. i R. K. na decyzję Wojewody [...] z dnia[...] . Nr [...] w przedmiocie pozwolenia na budowę I. u c h y l a zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty [...] z dnia [...] r. Nr [...] II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, III. z a s ą d z a od Wojewody [...] na rzecz skarżących T.i R. .K [...] zł /[...] / złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Decyzją z dnia[...] . wydaną na podstawie art. 28 ust.1, art.32 ust.4, art. 34 ust.4 ustawy z dnia 7 lipca 1994r.- Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 z późniejszymi zmianami) oraz art. 104 Kpa, Starosta [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę T. i R. K. budynku mieszkalnego jednorodzinnego, budynku gospodarczego na terenie działki nr ewid.[...] wraz z przyłączami: wody (dz. nr ewid.[...] ), kanalizacji sanitarnej do przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków (dz.nr ewid.[...] ), energii elektrycznej z agregatu prądotwórczego na nieruchomości nr ewid.[....] w [...]

Odstępując od uzasadnienia decyzji organ podniósł, iż na podstawie art. 107 § 4 Kpa decyzja uwzględnia w całości żądanie wnioskodawcy.

W dniu 18.04.2003r. wpłynęło do Starostwa Powiatowego w [...] pismo Z. M. z dnia[...] ., który w piśmie podnosi, że na terenie jego posesji (działka nr ewid.[...] , której jest współwłaścicielem w [...] ) bez jego zgody został ułożony wodociąg przez T. i R. K., który zasila ich posesję (działka nr ewid. [...] ).

W konsekwencji złożenia pisma przez Z. M. Starosta [...] postanowieniem z dnia[...] . na podstawie art. 123 oraz na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 Kpa wznowił postępowanie administracyjne w sprawie zakończonej decyzją ostateczną z dnia [...]

W uzasadnieniu postanowienia organ stwierdził, że osoby będące stronami postępowania nie brały udziału w postępowaniu administracyjnym o udzieleniu decyzji o pozwoleniu na budowę.

Starosta [...] decyzją wydaną w wyniku wznowienia postępowania w dniu[...] . na podstawie art. 151 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kpa (Dz. U. Nr 98 z 2000r. poz. 1071) w związku z art. 145 § 1 pkt 4 odmówił uchylenia decyzji dotychczasowej (w decyzji określono to jako utrzymanie w mocy decyzji dotychczasowej).

W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że na działce nr ewid.[...] której współwłaścicielem jest Z.M. inwestorzy T. i R. K. ułożyli wodociąg na co on nie wyrażał zgody. W dalszej części uzasadnienia organ podnosi, że błędem organu wydającego decyzję o pozwoleniu na budowę było nie uzyskanie pisemnej zgody a jedynie oparcie się na ustnym zeznaniu projektanta reprezentującego inwestora, że inwestor uzyskał zgodę grupy osób - współwłaścicieli działki nr ewid.[...] , która obsługuje komunikacyjnie sąsiadujące z nią tereny i stanowi naturalny teren na prowadzenie elementów infrastruktury technicznej na cele realizacji przyłącza wody.

Ponadto Starosta [...] i w uzasadnieniu stwierdza, że przedmiotowa decyzja [...] Policach do wszystkich stron postępowania administracyjnego w tym do Z. M. jednak w aktach sprawy stwierdzono brak potwierdzenia skutecznego doręczenia.

W wyniku wznowienia postępowaniu administracyjnego nie zostały uznane jako strony nowi współwłaściciele działki nr ewid. H. i Z. B. i E. i W. K.. Natomiast strony postępowania J.S. współwłaściciel działki nr ewid. [...] oraz T. i R. K. w dniu[...] . w siedzibie Starostwa Powiatowego w [...] wspólnie oświadczyli, że Z. M. na etapie projektowania wodociągu był zapoznany z trasą jego przebiegu, a w owym czasie wyraził ustną zgodę na jego realizacje na terenie działki nr ewid.[...] . W uzasadnieniu podkreślono, że Z. M. oświadczył, że jego ustne zobowiązanie jest wiążące i że nie będzie składał oświadczenia pisemnego równocześnie zapewniając, że jest zainteresowany pełnym uzbrojeniem działki nr ewid.[...]. Na tą okoliczność tego dnia sporządzono notatkę służbową w siedzibie Starostwa Powiatowego w[...] . W dalszej części uzasadnienia podkreślono, że T. i R. K. i J. S. oświadczyli, ze Z. M. był świadkiem realizacji spornego przyłącza wodociągowego i wjazdu na działkę nr ewid. [...] i do czasu zakończenia robót z tym związanych nie podjął żadnej interwencji.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Z. M. zarzucając jej to, że zostało wydane pozwolenie na dojazd i wybudowanie wodociągu na działce nr ewid. [...] prowadzące do budynku na działce nr ewid. [...] T. i R. K. bez zgody współwłaścicieli działki nr [....]

Ponadto Z. M. w odwołaniu podnosi, że nie został poinformowany o decyzji Starosty [...] z dnia[...] .

Organ II instancji rozpatrując odwołanie decyzją z dnia[...] . na podstawie art. 138 § 1 pkt 2, art. 151 § 1 pkt 2 Kpa w związku z art. 145 § 1 pkt 4 i 5 Kpa uchylił decyzję organu I instancji w całości oraz orzekł o uchyleniu decyzji Starosty Powiatowego w [...] z dnia[...] . i odmówił udzielenia pozwolenia na budowę budynków mieszkalnego i gospodarczego wraz z przyłączami w [...]

W uzasadnieniu decyzji organ II instancji stwierdził, że inwestor nie dostarczył zgodnie z art. 33 ust.2 pkt 2 ustawy z dnia 7.07.1994r. Prawo budowlane dowodu stwierdzającego prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, tzn. nie ma dowodu stwierdzającego prawo inwestora – pp. K. do zabudowy działki nr [...] na której miał być ułożony wodociąg oraz dojazd do działki nr[...] , czyli de facto brak jest pisemnej zgody współwłaścicieli działki nr [...]

Wojewoda odmawia przymiotu dowodu oświadczeniom złożonym w dniu[...] . przez K. i S. potwierdzających prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w dacie wydania decyzji[...] .

W dalszej części uzasadnienia organ II instancji stwierdza, że brak jest dowodu w aktach I instancji, że współwłaściciele działki nr [...] między innymi Z. M. brali udział w postępowaniu administracyjnym dotyczącym pozwolenia na budowę budynków i przyłączy na działce [...]

W uzasadnieniu prawnym decyzji organ II instancji zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie przepisów prawa budowlanego i art. 10 Kpa oraz stwierdził zaistnienie przesłanek z art. 145 § 1, 4 lub 5 Kpa.

Powyższą decyzję ostateczną do Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w [...] zaskarżyli T. i R. K..

Pełnomocnik skarżących wniósł o uchylenie decyzji oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jak również o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu skargi pełnomocnik podnosi, że na podstawie przepisów postępowania administracyjnego a zwłaszcza art. 75 § 1 Kpa wykazanie posiadania przez inwestora prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane może nastąpić przy użyciu dowolnych środków dowodowych. Podkreślił, że mogą to być zeznania świadków lub stron.

W dalszej części pełnomocnik stwierdza, że pan M. wiedział o zamiarze zabudowania nieruchomości i wyraził na to zgodę, ponieważ sprzedał K. działkę [...] na cele budowlane i mógł z własnej posesji widzieć rozwój robót. Podkreśla, że został naruszony przepis art. 148 § 1 Kpa, czyli termin do złożenia wniosku o wznowienie, gdyż Z. M. wiedział od początku o pracach budowlanych a tym samym wiedział o pozwoleniu na budowę.

Pełnomocnik skarżących zaprzecza istnieniu wskazanych przez organ II instancji przesłankom z art. 145 § 1 pkt 1, gdyż w uzasadnieniu nie wskazał, które dowody okazały się fałszywe. Podobnie zdaniem pełnomocnika skarżących Wojewoda przywołując w uzasadnieniu decyzji art. 145 § 1 pkt 5 Kpa nie wskazał jakie wyszły na jaw istotne dla sprawy okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, a nie znane organowi, który wydał decyzję.

Na końcu rozważań pełnomocnik stwierdza, że pozwolenie na budowę dotyczyło tylko w małej części obiektów budowlanych na działce nr ewid. [...] , którą mógł być zainteresowany Z. M. . Znaczna część inwestycji miała powstać na działce skarżących nr [...]

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] podtrzymał swoje stanowisko i wniósł o oddalenie skargi podnosząc, że organ administracji budowlanej nie ma podstaw do oceniania zamiarów lub wiedzy stron, a przy wydaniu decyzji opiera się o wiarygodne dokumenty przedłożone przez wnioskodawcę. W dalszej części odpowiedzi organ wskazuje, ze istotną okolicznością faktyczną i dowodem jest oświadczenie Z. M., że nie wyrażał zgody na wykonanie sieci wodociągowej oraz wjazd na działkę inwestora nr [...]

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł,, co następuje:

Właściwość Sądu ustalono na podstawie art. 97 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Przepisy wprowadzające ustawę – prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę – prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153, poz. 1271/ w myśl którego sprawy, w których skargi zostały wniesione do Naczelnego Sądu Administracyjnego przed dniem 1 stycznia 2004r. i postępowanie nie zostało zakończone podlegają rozpoznaniu przez właściwe wojewódzkie sądy administracyjne.

Sądowa kontrola zaskarżonej decyzji prowadzona na podstawie art. 3 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm./ doprowadziła do stwierdzenia, że skarga jest zasadna.

Wznowienie postępowania administracyjnego to tryb nadzwyczajny, którego wszczęcie umożliwia wzruszenie decyzji ostatecznej.

Wobec tego, że instytucja trybów nadzwyczajnych opisana w kodeksie postępowania administracyjnego narusza zasadę trwałości decyzji administracyjnej, to przepisy dotyczące wznowienia postępowania administracyjnego muszą być interpretowane ścieśniająco /interpretatio restrictiva/.

Organ I instancji zasadnie uznał, że Z. M. nie brał udziału w postępowaniu administracyjnym bez swej winy i wznowił postępowanie administracyjne.

Przy czym Sąd nie podziela poglądu pełnomocnika skarżących o naruszeniu art. 148 Kodeksu postępowania administracyjnego ze względu na przekroczenie miesięcznego terminu do złożenia podania o wznowienie postępowania administracyjnego.

Podniesiona okoliczność faktyczna, że Z. M. wiedział od początku o pracach budowlanych, a tym samym wiedział o pozwoleniu na budowę nie może być wzięta pod uwagę, gdyż w myśl art. 148 § 2 kpa termin do złożenia podania o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji.

Nie można bowiem sformułować wniosku, że każde roboty budowlane prowadzone są na podstawie decyzji administracyjnej, i w ten sposób przyjąć, że skoro strona widzi roboty budowlane to automatycznie dowiaduje się o decyzji administracyjnej.

Odnosząc się do postępowania dowodowego prowadzonego przed organem I instancji, to zdaniem Sądu organ nie zebrał wystarczających dowodów aby rozstrzygnąć, że brak jest podstaw do uchylenia decyzji z [...] r. o pozwoleniu na budowę wydanej przez Starostę[...] .

Wyjaśnienia Z. M. wskazują na to, że nie wyrażał on zgody na prowadzenie robót budowlanych na działce [...] W ocenie Sądu, w obrocie prawnym nie może pozostać także decyzja Wojewody [...] z[...] ., która uchyla decyzję Starosty [...] i odmawia udzielenia pozwolenia na budowę.

Decyzja przywołuje bowiem w podstawie prawnej dodatkowo przesłankę z art. 145 § 1 pkt 5 a w uzasadnieniu nawet art. 145 § 1 pkt 1.

Jednakże w uzasadnieniu decyzji z[...] . brak jest wyjaśnienia, jakie nowe okoliczności lub dowody istniejące w dniu wydania decyzji i nieznane organowi pojawiły się w sprawie.

Sąd nie podziela też stanowiska organu II instancji o usunięciu przesłanki z art. 145 § 1 pkt 1 w drodze sprostowania decyzji przez uznanie, że nastąpiła oczywista omyłka.

Skoro organ podnosi w decyzji nową przesłankę wznowienia z art. 145 kpa, to winien przedstawić swoje stanowisko tak aby umożliwić kontrolę rozstrzygnięcia.

Jak już Sąd wcześniej zauważył organy administracji prowadząc postępowanie po wznowieniu procedury muszą ze szczególną starannością przestrzegać przepisów art. 145 -152 Kpa pamiętając, że celem postępowania jest ustalenie czy wystąpiły przesłanki pozwalające na wzruszenie decyzji ostatecznej oraz jeżeli przesłanki wystąpiły czy miały wpływ na merytoryczne rozstrzygnięcie organu.

Prowadząc ponownie postępowanie administracyjne organ I instancji powinien wszechstronnie wyjaśnić okoliczności sprawy i ustalić czy Z. M. wyrażał zgodę na prowadzenie robót budowlanych na działce nr [...]

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 pkt 1c ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uchylił decyzje organów obu instancji i orzekł na podstawie art. 152 tej ustawy, że zaskarżony akt nie może być wykonany.

Sąd orzekł też o kosztach postępowania na podstawie art. 200 w/w ustawy.