Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tadeusz Nowak (spr.), , Sędzia WSA Elżbieta Zielińska-Śpiewak, Asesor WSA Paweł Groński, Protokolant Piotr Bibrowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 czerwca 2008 r. sprawy ze skargi A. Sp. z o.o. w T. na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia [...] znak [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności skargę oddala

VII SA/Wa 2239/07

Uzasadnienie

W dniu [...].05.2002 r. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. wydał orzeczenie (znak sprawy [...]), w którym D. K. została zaliczona do osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

Wnioskiem z dnia 16 lutego 2006r. A. Sp. z o.o. zatrudniająca D. K. zwróciła się o unieważnienie orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w T. z dnia [...] maja 2002r. o zaliczeniu D. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe. Odmawiając wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie [...] w decyzji iż dnia [...] sierpnia 2006r. podniósł, iż A. Sp. z o.o. w T. w świetle postanowień art. 6b ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. nr 123 poz. 776 ze zm.) nie ma legitymacji prawnej do bycia stroną postępowania administracyjnego, ani także uprawnień do występowania w charakterze uczestnika postępowania.

Wskazał, że przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych określają w sposób zupełny krąg osób i instytucji, które mogą być strona postępowania lub też brać udział w postępowaniu na prawach strony. Organ wskazał również, że stroną postępowania jest osoba zainteresowana lub przedstawiciel ustawowy, albo za jej zgodą ośrodek pomocy społecznej (art. 6b ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 ze zm.). Z przepisu art. 6b ust. 2 powołanej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wynika również, kto może uczestniczyć w postępowaniu na prawach strony. Na prawach strony może uczestniczyć jedynie ośrodek pomocy społecznej.

W odwołaniu A. Sp. z o.o. decyzji Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie [...] zarzuciła:

naruszenie przepisów postępowania - art. 6b ust. 1 i art. 6b ust. 2 ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późń. zm.) poprzez błędne uznanie, iż znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie,

naruszenie przepisów postępowania - art. 28 kpa poprzez nieuzasadnione wyłączenie jego stosowania w związku z zastosowaniem art. 6b ust. 1 i art. 6b ust. 2 w/w ustawy, - naruszenie przepisów postępowania - art. 7 kpa w szczególności wyrażonej w nim zasady prawdy obiektywnej, poprzez zaniechanie dokładnego wyjaśnienia okoliczności w sprawie,

naruszenie przepisów postępowania art. 107 § 3 kpa poprzez uzasadnienie decyzji w sposób uniemożliwiający odniesienie się do jej treści, a w konsekwencji utrudniające jej weryfikację, naruszenie przepisów postępowania art. 77 §1 kpa poprzez zaniechanie wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego

naruszenie przepisów postępowania - art. 7 kpa, w szczególności wyrażonej w nim zasady praworządności, poprzez tolerowanie istnienia w obrocie decyzji wydanej z naruszeniem prawa,

naruszenie przepisów postępowania - art. 156 § 1 kpa, poprzez uznanie, iż w sprawie nie zachodzą przesłanki do wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.

Decyzją z dnia [...] października 2007r. Minister Pracy i Polityki Społecznej rozpoznał odwołanie od decyzji Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności [...] z dnia [...].08.2006 r. (znak sprawy [...]) dotyczącej odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności orzeczenia wydanego przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia [...].05.2002 r. znak [...] i utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Organ odwoławczy stwierdził, że art. 6 b ust. 1 i ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych odnoszą się do postępowania przed powiatowymi zespołami. Natomiast art. 66 w/w ustawy wskazuje, że w sprawach nie unormowanych przepisami ustawy stosuje się kodeks postępowania administracyjnego. W tej sytuacji, zdaniem organu odwoławczego, znajdzie zastosowanie art. 28 kpa, określający, kto może być stroną postępowania.

Organ odwoławczy podniósł, że wszczęcie postępowania nadzwyczajnego, będzie skuteczna wtedy, gdy podmiot wskaże przepis prawa materialnego z którego wywodzi swój interes prawny. Zdaniem organu spółka A. nie wskazała takiego przepisu.

W skardze do Sądu spółka A. wskazała na :

naruszenie przepisów postępowania tj. art. 28 k.p.a. poprzez uznanie, iż skarżąca nie może w sprawie występować w charakterze stron) z uwagi na brak interesu prawnego.

naruszenie przepisów postępowania tj. art. 7 i 77 k.p.a

naruszenie przepisów postępowania tj. art. 147 k.p.a. poprzez uznanie, iż w sprawie nie zachodzą przesłanki do wznowienia postępowania w sprawie orzeczenia niepełnosprawności, co miało istotny wpływ na wynik sprawy.

naruszenie przepisów postępowania tj. art. 107§3 k.p.a. poprzez zaniechanie sporządzenia prawidłowego uzasadnienia decyzji.

Zdaniem spółki Interes prawny odwołującego w niniejszej sprawie wynika z faktu, iż D. K. była pracownikiem skarżącej a przed Sadem Rejonowym [...] toczy się postępowanie z powództwa D. K.) przeciwko skarżącej (sygn. akt IV P 1082/05). Wyrok w tej sprawie jest nieprawomocny, zaś w ocenie skarżącej wznowienie postępowania w sprawie orzeczenia o niepełnosprawności D. K. będzie miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie w tej sprawie. D. K. dochodzi w niniejszej sprawie roszczeń opierając je na twierdzeniu, iż. jest osobą niepełnosprawną (krótszy czas pracy, dodatkowy urlop). Bez. wątpienia zatem, skarżąca ma interes prawny w tym. aby ustalić swoje położenie oraz. ułożyć swoje stosunki prawne z D. K. w sposób prawidłowy.

W odpowiedzi na skargę Minister podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonym orzeczeniu i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do dyspozycji art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej jedynie pod względem zgodności z prawem. Uwzględnienie skargi następuje tylko w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa materialnego lub istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu.

W rozpoznawanej sprawie tego rodzaju wady i uchybienia nie wystąpiły, wobec czego skarga nie została uwzględniona.

Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T., po rozpatrzeniu wniosku D. K. w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności do którego to wniosku strona dołączyła zaświadczenie lekarskie oraz kserokopię dokumentacji medycznej, wydał w dniu [...].05.2002 r. orzeczenie (znak sprawy [...]), w którym zaliczył D. K. do osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. orzekał w tej sprawie na podstawie przepisów ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późń. zm.) która dotyczy osób, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem:

1) o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności określonych w art. 3 lub

2) o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów, lub

3) o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16 roku życia

Zgodnie z przepisami tej ustawy Powiatowe zespoły orzekają na wniosek osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego albo, za ich zgodą, na wniosek ośrodka pomocy społecznej. Ośrodki pomocy społecznej mogą uczestniczyć na prawach strony w sprawach, w których orzekają powiatowe zespoły ( art.6b cyt. ustawy).

Ustawa nie przewiduje poza ewentualnym udziałem ośrodka pomocy społecznej udziału innych osób w postępowaniu o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, na podstawie skierowań wystawionych odpowiednio przez lekarzy. Nadmienić należy, że jest to postępowanie z natury rzeczy objęte o ochroną związaną z tajemnicą lekarską i ochroną danych osobowych. Ustawa nie przewiduje w tym postępowaniu udziału osób trzecich w tym również byłych lub aktualnych pracodawców na których mogą ciążyć określone obowiązki wynikające z faktu zatrudniania osoby niepełnosprawnej. Pracodawca nie posiada bezpośrednich uprawnień do udziału w postępowaniu ustalającym niepełnosprawność danej osoby.

A. występując o unieważnienie orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w T. z dnia [...] maja 2002r. o zaliczeniu D. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, swój interes prawny wywodzi z faktu, iż D. K. która była pracownikiem skarżącej spółki wystąpiła na z roszczeniami wobec spółki z tytułu bycia osobą niepełnosprawną (krótszy czas pracy, dodatkowy urlop).

W ocenie skarżącej wznowienie postępowania w sprawie orzeczenia o niepełnosprawności D. K. będzie miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie tych roszczeń w postępowaniu cywilnoprawnym.

Spółka nie wskazuje jednak z jakiego przepisu prawa materialnego spółka wywodzi swój interes prawny.

W ocenie Sądu, w rozpatrywanej sprawie organ odwoławczy trafnie przyjął, iż strona skarżąca nie posiada przymiotu strony, co skutkowało utrzymaniem w mocy decyzji Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności [...] z dnia [...].08.2006 r. o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności orzeczenia wydanego przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia [...].05.2002 r. znak [...].

Pojęcie strony bowiem jakim posługuje się art. 28 kpa oraz pozostałe przepisy kodeksu może być wyprowadzone tylko z administracyjnego prawa materialnego, to jest z konkretnej normy prawnej, która może stanowić podstawę do sformułowania interesu lub obowiązku prawnego. Interes prawny w postępowaniu administracyjnym oznacza ustalenie przepisu prawa powszechnie obowiązującego, na podstawie którego można żądać skutecznie czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby. Od tak pojmowanego interesu odróżnić trzeba interes faktyczny, czyli stan, w którym strona jest bezpośrednio zainteresowana rozstrzygnięciem sprawy, nie może jednak poprzeć tego zainteresowania przepisami prawa powszechnie obowiązującego (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 1984r. I SA 1748/83). Nie każdy związek między sferą subiektywnych praw i obowiązków podmiotu a sprawą administracyjną oznacza, że podmiot ten posiada w danej sprawie interes prawny. W orzecznictwie podkreśla się, że musi on mieć postać kwalifikowaną. Podmiot więc, dla którego z przepisów prawa materialnego nie wynikają żadne uprawnienia ani obowiązki, nie ma przymiotu strony w świetle art. 28 kpa, nie jest legitymowany do żądania wszczęcia postępowania, czy też kwestionowania zapadłych w tym postępowaniu rozstrzygnięć.

O tym, czy jest się stroną danego postępowania administracyjnego, nie decyduje sama wola czy też przekonanie danego podmiotu, ale okoliczność, czy istnieje przepis prawa materialnego pozwalający zakwalifikować interes danego podmiotu jako interes prawny. Poza kontrolą Sądu pozostaje, czy strona skarżąca zostanie narażona na straty spowodowane ograniczeniem liczby potencjalnych klientów, gdyż przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego ani też ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie chronią interesów faktycznych, które mają w niniejszej sprawie charakter finansowy i które nie posiadają oparcia w przepisach prawa stanowionego, co też skutkuje brakiem praw procesowych w postępowaniu administracyjnym.

Jak podniesiono na wstępie rozważań, Sąd podzielił stanowisko organu odwoławczego, iż A. Sp. z o.o. nie posiada przymiotu strony w niniejszym postępowaniu, bowiem interes Spółki w kontrolowanej sprawie dot. przybrał postać wyłącznie interesu faktycznego. Ten zaś, mimo że ważny dla skarżącej, nie dawał podstaw do uznania za stronę postępowania o ustalającym niepełnosprawność danej osoby w rozumieniu art. 28 kpa.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r.-Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) skargę jako bezzasadną należało oddalić.