Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Maliszewska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś - Dębecka Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka Protokolant Monika Staniszewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2008 r. sprawy ze skargi G. Sp. j. z siedzibą w P. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] marca 2008 r. nr [...] w przedmiocie nakazania rejestracji odbiornika i ustalenia opłaty za używanie niezarejestrowanego odbiornika radiofonicznego oddala skargę

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] marca 2008 r. nr [...] Minister Infrastruktury utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Centrum Sieci Pocztowej Oddział Regionalny w K. z dnia [...] grudnia 2007 r., nakazującą G. Spółka Jawna rejestrację odbiornika i ustalającą opłatę za używanie niezarejestrowanego odbiornika w wysokości: 30 x 5,30 zł = 159 zł (słownie: sto pięćdziesiąt dziewięć zł 00/100), którą to kwotę polecił wpłacić na podany w decyzji rachunek bankowy [...] w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji.

Podstawą faktyczną rozstrzygnięcia był wynik przeprowadzonej w dniu 13 października 2007 r. kontroli w lokalu użytkowym przy ul. P [...] zajmowanym przez G. Spółka Jawna w postaci ujawnienia niezarejestrowanego, uruchomionego odbiornika radiowego [...]. Podstawą prawną przyjętą w wyżej opisanej decyzji był art. 7 ust. 6 i art. 5 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. Nr 85, poz. 728 z póżn. zm. oraz par. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie określenia jednostek operatora publicznego przeprowadzających kontrolę wykonywania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych i uiszczania opłat abonamentowych za ich używanie, wzoru upoważnienia do wykonywania czynności kontrolnych oraz zasad i trybu wydawania tych upoważnień ( dz. U. Nr 132, poz.1116 z póżn. zm.). Normy wyżej wskazanych przepisów prawa stanowią następujący stan prawny w odniesieniu do rozstrzyganej kwestii:

- za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych pobiera się opłaty abonamentowe (art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych);

- przyjmuje się domniemanie, iż osoba, która posiada odbiornik w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa tego odbiornika (art. 2 ust. 2 ww. ustawy);

- opłatę uiszcza się za każdy odbiornik z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 5 ww. art. – wyjątek dotyczy m. in. osób fizycznych, które wnoszą tylko jedną opłatę i mogą używać w swoim gospodarstwie domowym oraz samochodach stanowiących ich własność dowolnej liczby odbiorników (art. 2 ust. 4 ww. ustawy);

- odbiorniki podlegają zarejestrowaniu w placówkach operatora publicznego, z wyłączeniem agentów pocztowych, właściwych ze względu na siedzibę osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej w ciągu 14 dni od dnia wejścia w ich posiadanie (art. 5 ust. 1 ww. ustawy, § 1 ust. 1 i 2 oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych w przypadku stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego pobiera się opłatę w wysokości stanowiącej trzydziestokrotność miesięcznej opłaty abonamentowej obowiązującej w dniu stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika a określonej zgodnie z zapisami ww. ustawy w rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczenie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc (art. 5 ust. 3 ww. ustawy, Dz. U. Nr 104, poz. 877 z poźn. zm.).

Pełnomocnik G. Spółka Jawna w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości. Zarzucił naruszenie prawa materialnego: par. 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 25 września 2007 r. w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych (Dz. U. Nr 187 poz. 1342 oraz art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych) poprzez błędne przyjęcie, że na skarżących ciąży obowiązek rejestracji odbiornika radiofonicznego i uiszczenia opłaty za używanie niezarejestrowanego odbiornika. W uzasadnieniu skargi podniesiono, iż skarżący nie byli i nie są posiadaczami odbiornika radiofonicznego ujawnionego w trakcie kontroli. Obowiązek rejestracji odbiornika obciąża wyłącznie jego posiadacza, którym w tym wypadku był pracownik skarżących, który samowolnie przyniósł sprzęt do miejsca pracy i z niego korzystał. Ponieważ brak jest odrębnej definicji terminu "posiadanie" w przepisach prawa administracyjnego, przyjętych jako podstawa wydania decyzji w niniejszej sprawie, należy – zdaniem pełnomocnika skarżących – odwołać się do przepisu art. 336 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym posiadaczem rzeczy jest ten, kto nim faktycznie włada. Organ kontrolujący, a następnie Minister Infrastruktury zaniechali jednak ustalenia faktycznego posiadacza odbiornika, bezpodstawnie obciążając obowiązkami skarżących.

W odpowiedzi na skargę Minister Infrastruktury wniósł o jej oddalenie wobec braku podstaw prawnych i faktycznych do jej uwzględnienia. Odnosząc się do zarzutów przedstawionych w skardze podkreślił, iż kontrola wykonania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych została przeprowadzona w dniu [...] października 2007 r. w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez G. Spółka Jawna, gdzie został ujawniony odbiornik radiowy, zatem zdaniem organu był on w jej posiadaniu. Przy kontroli był obecny kierownik placówki, który nie sygnalizował, aby radioodbiornik należał do pracownika spółki, a nie do samej spółki, czego dowodem jest protokół kontroli. W toku postępowania administracyjnego skarżący w wyjaśnieniach pisemnych z dnia15 listopada 2007 r. wskazał na fakt samowolnego wniesienia radioodbiornika do miejsca pracy przez pracownika, zaś pismem z dnia 14 grudnia 2008 r. podał dane personalne tego pracownika. W ocenie organu fakt ten nie został jednak przez skarżącego udowodniony. Nadto – w świetle art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych obowiązek uiszczenia opłaty nie wiąże się z prawem własności odbiornika, a jedynie z jego posiadaniem i użytkowaniem, zaś obowiązek rejestracji odbiorników używanych w lokalach zajmowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej spoczywa na pracodawcy, który ponosi odpowiedzialność za sprawy organizacyjne związane z miejscem pracy i powinien albo zarejestrować wszystkie używane w tym miejscu odbiorniki, albo zakazać pracownikom używania niezarejestrowanych odbiorników (ewentualnie zobowiązać ich do rejestracji we własnym zakresie prywatnych odbiorników używanych w miejscu pracy).

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd administracyjny dokonuje kontroli orzeczenia administracyjnego pod względem jego zgodności z prawem. W szczególności podlega ocenie, czy w konkretnym przypadku doszło do naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – p.p.s.a).

Rozpoznając niniejszą sprawę, Sąd doszedł do przekonania, iż skarga jest bezpodstawna z następujących przyczyn.

Wyżej cytowane przepisy prawa, w szczególności art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych wprowadzają zasadę pobierania opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, od osób, które są ich posiadaczami, przy czym przyjęte zostało domniemanie używania odbiornika przez osobę posiadającą go w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu. W niniejszej sprawie w drodze kontroli Poczty Polskiej Centrum Sieci Pocztowej Oddział Regionalny w K. z dnia [...] października 2007 r. przeprowadzonej w pomieszczeniu użytkowym skarżącego przy ul. P. ujawniony został niezarejestrowany odbiornik radiowy [...] (protokół kontroli - k. 10 akt administracyjnych). Jak wynika z wyjaśnień pisemnych skarżącego z dnia 15 listopada 2007 r. (k. 5), odbiornik został wbrew jego woli wniesiony do lokalu użytkowego firmy (sklepu) przez pracownika i stanowi jego własność. Nie był natomiast na żadnym etapie postępowania administracyjnego kwestionowany fakt używania odbiornika w sklepie przez okres około miesiąca, co wynika również z protokołu kontroli. Skarga podnosi okoliczność błędnej interpretacji przesłanki posiadania, której wykazania wymagają zastosowane przepisy prawa odnoszące się do obowiązku rejestracji. Należy w tym miejscu podzielić pogląd prawny prezentowany przez organ, iż posiadanie w rozumieniu ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych zostało określone jako stan faktyczny rozpatrywany w oderwaniu od prawa własności, przy czym dla nałożenia stosownych obowiązków określonych w art. 7 ust. 6 ww. ustawy na przedsiębiorcę wystarczające jest wskazanie, iż odbiornik będący w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu znajduje się w lokalu użytkowym należącym do jego firmy. Sąd doszedł do powyższego przekonania w oparciu o ratio legis omawianej regulacji prawnej, którą jest wyeliminowanie zjawiska niepożądanego przez ustawodawcę, jakim jest użytkowanie niezarejestrowanych odbiorników radiowych bądź telewizyjnych. Zarzut skarżącego odnoszący się do "niewykonalności" nakazu rejestracji nie należącego do niego odbiornika należy uznać za niezasadny. Prawidłowo bowiem organ wyjaśnił w treści odpowiedzi na skargę, iż na pracodawcę, który ponosi odpowiedzialność za sprawy organizacyjne związane z miejscem pracy, spoczywa obowiązek zarejestrowania wszystkich używanych w tym miejscu odbiorników, albo zakazania pracownikom używania niezarejestrowanych odbiorników, ewentualnie zobowiązania ich do rejestracji we własnym zakresie prywatnych odbiorników używanych w miejscu pracy. Co za tym idzie, rejestracja odbiornika, który zostałby uprzednio usunięty z lokalu będzie bezprzedmiotowa, czyli zbędna.

Reasumując – postępowanie sądowoadministracyjne nie doprowadziło do podważenia legalności zaskarżonej decyzji, która została podjęta po prawidłowym zgromadzeniu i przeanalizowaniu materiału dowodowego.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 151 p.p.s.a., Sąd orzekł, jak w sentencji.