Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Marzenna Kosewska (spr.) Sędziowie WSA Małgorzata Górecka . As. sąd. Szymon Widłak Protokolant: sekr. sąd. Janusz Maciaszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 czerwca 2007 r. przy udziale sprawy ze skargi S.S. na postanowienie Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie obciążenia kosztami postępowania celnego I. uchyla zaskarżone postanowienie II. zasądza od Dyrektora Izby Celnej na rzecz skarżącego S.S. kwotę [...] ( [...] ) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych III. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane. /-/Sz. Widłak /-/M. Kosewska /-/M. Górecka

Postanowieniem z dnia [...], Nr [...] Naczelnik Urzędu Celnego , na podstawie art. 265 § 2, art.269, art. 267 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997r., Nr 137, poz. 926 ze zm.), art. 71 § 4, art. 262 ustawy z dnia 9 stycznia 1997r. Kodeks celny (tekst jednolity, Dz. U. z 2001r., Nr 75, poz. 802 ze zm.) obciążył Zakład "A" Lecznica Zwierząt S.S. N.W., W. kosztami postępowania celnego w wysokości [...] PLN powstałymi w związku z weryfikacją zgłoszenia celnego SAD nr OBR [...] z dnia [...] . Koszty te obejmują wynagrodzenie za wykonaną przez Centrum Badań i Ekspertyz Towaroznawczych Akademii Ekonomicznej w P. ekspertyzę dotyczącą określenia wartości celnej objętej zgłoszeniem celnym odzieży.

W uzasadnieniu postanowienia organ I instancji wyjaśnił, że w dniu [...] sierpnia 2002r. SS Zakład "A" zgłosił na podstawie dokumentu SAD nr OBR [...], celem objęcia procedurą dopuszczenia do obrotu odzież. Zgłoszenie to poddano weryfikacji, ponieważ przedłożona do zgłoszenia celnego faktura okazała się niewiarygodna w części dotyczącej ceny transakcyjnej towaru. Okoliczność ta zobowiązała organ celny do ustalenia prawidłowej wartości przedmiotowego towaru na rynku polskim. W związku z tym pobrano próbki odzieży i przesłano je do ekspertyzy do Centrum Badań i Ekspertyz Towaroznawczych Akademii Ekonomicznej w P., w celu dostarczenia informacji potrzebnych do ustalenia wartości zgłoszonego towaru. Przeprowadzony dowód w postaci wyceny potwierdził zaniżenie ceny transakcyjnej odzieży i w związku z tym kosztem ekspertyzy obciążony został importer tj. S.S. Zakład "A".

W zażaleniu na powyższe postanowienie strona zarzuciła, iż jego wydanie nastąpiło w sytuacji braku uzasadnionych przyczyn kwestionowania deklarowanej przez stronę wartości celnej towaru. Ponadto podniosła, że dowód z opinii biegłego powinien zostać przeprowadzony zgodnie z art. 190 Ordynacji podatkowej, a przeprowadzony został bez udziału strony, w związku z czym naruszono prawo czynnego udziału strony w każdym stadium postępowania wyrażone w art. 123 Ordynacji podatkowej. Strona wskazała też, iż z przedmiotowej opinii nie wynika, że sporne zgłoszenie celne zostało dokonane nieprawidłowo, dlatego też krzywdzące jest i niezgodne z prawem żądanie od niej pokrycia kosztów ekspertyzy towaroznawczej.

Postanowieniem z dnia [...] Nr [...] Dyrektor Izby Celnej, na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w związku z art. 239, art. 265,§ 2, art. 267 § 1 pkt 4, art. 269 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz art. 71 § 4 ustawy z dnia 9 stycznia 1997r. - Kodeks celny (tekst jednolity Dz. U. z 2001r., Nr 75, poz. 802 ze zm.), art. 26 ustawy z dnia 19 marca 2004r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo celne (Dz. U. z 2004r Nr 68, poz. 623) utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

W uzasadnieniu postanowienia organ II instancji wyjaśnił, że ze względu na niemożność uzyskania miarodajnych materiałów porównawczych na podstawie, których możliwym byłoby ustalenie wartości celnej w myśl art. 25-28 Kodeksu celnego, organ celny wysłał próbki towaru do Centrum Badań i Ekspertyz Towaroznawczych Akademii Ekonomicznej w P., celem ustalenia na rynku krajowym wartości hurtowej identycznych lub podobnych towarów jak te importowane przez stronę. W dniu 02 października 2002r. wydano ekspertyzę, którą następnie uzupełniono pismami z dnia 02 kwietnia 2003r. oraz 19 sierpnia 2003r.. Zdaniem organu odwoławczego przedmiotowa ekspertyza jest miarodajnym dowodem w sprawie, pozwalającym w pełni na określenie wartości celnej towaru w trybie art. 29 Kodeksu celnego. Na jej podstawie organ celny dokonał ustalenia wartości celnej zgłoszonego przez stronę towaru i w związku z tym należało uznać, że koszty związane z uzyskaniem przedmiotowej ekspertyzy są kosztami, które wynikły z winy strony i jako takie winny zostać przez nią uiszczone. Strona przyczyniła się bowiem do ich powstania zgłaszając do odprawy towar o zaniżonej wartości celnej. Do zgłoszenia bowiem została przedłożona faktura, która była niewiarygodna w części dotyczącej wartości transakcyjnej. Okoliczność ta zobowiązała organ celny do przeprowadzenia takiego postępowania wyjaśniającego, które pozwoliłoby na ustalenie rzeczywistego stanu rzeczy. Przeprowadzony dowód w postaci wyceny potwierdził zaniżenie ceny transakcyjnej. Ponadto ustosunkowując się do zarzutu dotyczącego przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego organ II instancji wyjaśnił, iż próbki towaru pobrano przy udziale przedstawiciela strony, który złożył oświadczenie o reprezentatywności pobranych próbek oraz nie składał zastrzeżeń co do ich wyboru i sposobu ich pobrania, został też poinformowany o celu ich pobrania (protokół pobrania próbek towaru z dnia 27 sierpnia 2002r). Ponadto wskazał, iż biegły ustalając ceny przedmiotowego towaru nie przeprowadzał badań laboratoryjnych na próbkach towaru, lecz dokonał wyszukania na rynku krajowym hurtowni, które sprzedają towar podobny i dokonał spisania jego cen .

W skardze na powyższe postanowienie skarżący wniósł o uchylenie postanowień organów celnych obu instancji, podnosząc argumenty podobne jak te w zażaleniu tj. naruszenie art. 123, 190,191 i 192 Ordynacji podatkowej.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Celnej wniósł o jej oddalenie, powołując się na argumenty zawarte w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Dokonana przez Sąd kontrola legalności zaskarżonego postanowienia prowadzi do wniosku, że skarga jest zasadna.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest obciążenie skarżącego kosztami postępowania tj. kosztami ekspertyzy z dnia 2.10.2002 roku wykonanej przez Centrum Badań i Ekspertyz Towaroznawczych Akademii Ekonomicznej w P., której wyniki stanowiły podstawę do przeprowadzenia kalkulacji ustalenia wartości sprowadzonego do Polski towaru metodą ostatniej szansy określoną w art. 29 Kodeksu celnego.

Zgodnie z art. 40 § 1 i § 2 Kodeksu celnego po przedstawieniu towarów, a przed nadaniem tym towarom właściwego przeznaczenia celnego, mogą one, za zgodą organu celnego zostać zbadane, a ryzyko i koszty badania nie obciążają organów celnych. Po przyjęciu zgłoszenia celnego organ celny może przystąpić do jego weryfikacji, polegającej w szczególności na kontroli samego zgłoszenia i dołączonych do niego dokumentów, bądź też na rewizji celnej towarów z możliwością pobrania próbek w celu przeprowadzenia ich dalszej analizy lub dokładniejszej kontroli ( art. 70 pkt. 1 i 2 ustawy ). Art. 71 § 4 Kodeksu celnego stanowi zaś, że jeżeli w wyniku wykonanych analiz i badań stwierdzono, że towar został zgłoszony nieprawidłowo, koszty związane z przeprowadzeniem badań i analiz ponosi zgłaszający.

Istotnym więc jest ustalenie, czy towar stanowiący przedmiot zgłoszenia celnego został faktycznie nieprawidłowo zgłoszony.

W ocenie Sądu przeprowadzona przez Centrum Badań i Ekspertyz Towaroznawczych Akademii Ekonomicznej w P. ekspertyza - wycena z dnia 2.10.2002 roku uzupełniona pismami z dnia 2.04.2003 roku i 19.08.2003 roku nie pozwoliła na prawidłowe ustalenie wartości celnej spornej odzieży sprowadzonej przez skarżącego. W związku z tym nie można zgodzić się z twierdzeniem organów celnych, iż wartość celna przedstawionego do odprawy celnej towaru została zaniżona, co w konsekwencji spowodować miało nieprawidłowość zgłoszenia.

Aby móc obciążyć stronę kosztami postępowania, w tym wypadku kosztami opinii biegłego należałoby z całą pewnością stwierdzić, iż przedstawiona przez Centrum Badań i Ekspertyz Towaroznawczych Akademii Ekonomicznej w P. wycena jest miarodajna i jej wyniki pozwalają na uznanie zgłoszenia celnego za nieprawidłowe. W rozpatrywanej sprawie tak nie jest, bowiem Sąd doszedł do przekonania, że organy celne nie ustaliły w sposób jednoznaczny, iż strona skarżąca dokonała w dniu 27.08. 2002 roku nieprawidłowego zgłoszenia celnego zaniżając cenę transakcyjną towaru w stosunku do jego rzeczywistej wartości. Konsekwencją dokonanych ustaleń było uchylenie , przez Sąd w tym samym składzie wyrokiem z dnia 5.07.2007 roku decyzji Dyrektora Izby Celnej w nr [...] z dnia [...] w przedmiocie określenia długu celnego oraz podatku od towarów i usług ( sygn. akt III SA/PO 78/06).

Mając na uwadze całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz treść powołanego wyżej art. 71 § 4 Kodeksu celnego należało uznać, iż przesłanka zawarta w niniejszym przepisie nie została spełniona. W ocenie Sądu przeprowadzona na zlecenie organów celnych ekspertyza nie pozwoliła na stwierdzenie w sposób niebudzący wątpliwości, że towar został zgłoszony nieprawidłowo w zakresie wartości celnej. W związku z tym obciążenie skarżącego kosztami postępowania było przedwczesne.

Organ celny rozpoznając ponownie sprawę winien wziąć pod uwagę, czy uzupełniony materiał dowodowy - zebrany bez naruszenia przepisów i zasad postępowania zgodnie z wytycznymi zawartymi w uzasadnieniu wyroku w sprawie sygn. akt III SA/Po 78/06 - pozwoli na przyjęcie, że w dniu 27.08.2002 roku S.S. nieprawidłowo zgłosił towar zaniżając jego wartość celną.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c, art. 200 i art. 152 ustawy z dnia 30.08.2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - orzekł jak w sentencji wyroku.

/-/Sz. Widłak /-/M. Kosewska /-/M. Górecka

T.M.