Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Sygnatura akt: I SA/Ke 778/05 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 19 kwietnia 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Sędziowie: Sędzia WSA Maria Grabowska, Asesor WSA Mirosław Surma (spr.), Protokolant: ref. staż. Łukasz Pastuszko, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19.04.2006 r. sprawy ze skarg E. F. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za miesiąc styczeń 2003 roku z dnia [...] [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za miesiąc luty 2003 roku z dnia [...] [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku do towarów i usług za miesiąc marzec 2003 roku 1. uchyla zaskarżone decyzje oraz poprzedzające je decyzje organu I instancji; 2. określa, iż zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości; 3. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącego kwotę 598,84 złotych ( pięćset dziewięćdziesiąt osiem złotych, osiemdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

I SA/Ke 778/05

U Z A S A D N I E N I E

Dyrektor Izby Skarbowej zaskarżonymi decyzjami z dnia [...] o nr[...], [...], [...] po rozpoznaniu odwołania E. F. utrzymał odpowiednio w mocy:

-decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...], znak: [...] określającą wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za miesiąc styczeń 2003 r. w [...] zł;

-decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...], znak: [...] określającą wysokość zobowiązania w podatku od towarów i usług za miesiąc luty 2003 r. w kwocie [...]zł;

-decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...], znak: [...] określającą wysokość zobowiązania w podatku od towarów i usług za miesiąc marzec 2003 r. w kwocie [...] zł.

Jak ustalił organ podatkowy w wyniku kontroli rzetelności deklarowanych przez E.F. podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za okres styczeń - marzec 2003r. stwierdzono zawyżenie podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Firmę A. - J. S., które dokumentowały zdarzenia fikcyjne. Organ podatkowy I instancji uzyskał od Naczelnika Urzędu Skarbowego informację, z której wynika, że J. S. zgłosił w dniu 22.11.2002 r. rozpoczęcie działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży hurtowej paliw stałych ciekłych i gazowych, wskazując jako miejsce prowadzenie działalności adres: O., ul. P. S. W. W dniu 12.05.2003 r. J. S. złożył zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Pod wskazywanym przez tegoż adresem wykonywania działalności brak było jakichkolwiek magazynów, dystrybutorów i urządzeń, które wskazywałyby na prowadzenie działalności gospodarczej. J.S. pod tym adresem wynajmował jedynie pomieszczenie biurowe, w którym podczas prób przeprowadzenia kontroli podatkowej nigdy go nie zastano, biuro każdorazowo było zamknięte. Ponadto J. S. przesłuchany w dniu 29.06.2003 r. zeznał, iż faktycznie działalność gospodarcza prowadzona była przez inny podmiot, a on nie posiada żadnych dokumentów dotyczących zarejestrowania działalności gospodarczej. Za podpisywanie dokumentów bądź deklaracji "inblanco" otrzymywał po [...] zł miesięcznie i w żaden sposób nie uczestniczył w prowadzonej działalności gospodarczej.

Dokonując takich ustaleń organy podatkowe uznały, iż skoro E. F. dokonał odliczenia na podstawie fikcyjnych faktur wystawionych przez firmę A., nie był uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tych faktur. Z przepisu § 48 ust. 4 pkt 5 lit. "a" rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 z późn. zm.) wynika, że w przypadku, gdy wystawiono faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane - faktury te i dokumenty celne nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego. Przepis § 35 tego rozporządzenia wyraźnie określa warunki, jakie powinna spełniać faktura. Jednym z podstawowych jest wskazanie sprzedawcy. Zatem, w ocenie organów podatkowych, przedmiotowe faktury, wskazujące jako sprzedawcę A., niewątpliwie stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane. Ten podmiot nie dokonał bowiem żadnej sprzedaży.

Na poparcie tego stanowiska organy powołały się m.in. na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 1997 r., SA/Wa 621/97 oraz Sądu Najwyższego zawartego w wyroku z dnia 7 marca 2002 r. (sygn. akt III RN 39/01), wskazując, iż uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie istnieje, gdy faktura w rzeczywistości nie odzwierciedla zdarzenia gospodarczego, w szczególności zaś gdy transakcja w ogóle nie zaistniała, zaistniała w rozmiarach innych niż wynika to z faktury, bądź też zaistniała między innymi niż to stwierdza faktura podmiotami gospodarczymi i wskazane wady merytoryczne miały wpływ na wysokość podatku należnego lub naliczonego.

Od powyższych rozstrzygnięć E. F. złożył skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach. Zarzucił naruszenie przepisów:

- art.9 i art.25 ust.3 ustawy z dnia 08 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz § 48 ust.4 pkt 1 lit. "a" rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, poprzez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie do stanu faktycznego przyjmującej, że orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej czy też samo wykreślenie z rejestru podatników nie mogą skutkować u kontrahentów odliczenia podatku VAT, a także że prowadzenie przez innych podatników działalności gospodarczej mających na celu oszustwa ma wywoływać negatywne skutki w zakresie odliczenia podatku VAT;

- art.180 §1, art.188 i art.201 §1 pkt 2 Ordynacji podatkowej poprzez niedopuszczenie jako dowodów akt spraw karnych toczących się przeciwko A. P., K. K. i J. S. oraz akt podatkowych tych podatników dla ustalenia, czy tenże podatnik mimo orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej prowadził działalność gospodarczą, czy Urząd Skarbowy właściwy dla miejsca jego zamieszkania wykonywał czynności kontrolne tego podatnika, czy akceptował prowadzenie takiej działalności oraz jaki jest stan postępowania karnego.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonych decyzji oraz poprzedzających je decyzji organu I instancji. W uzasadnieniu skargi podkreślił, iż organy podatkowe powinny ustalić czy czynności cywilno-prawne były ważne, kto wystawiał faktury i kto się na nich podpisywał, jaka była rola organów podatkowych nadzorujących działalność podatkową tych podatników, czy oni odprowadzili podatek VAT od wystawionych faktur, jak również kiedy wykreślono z ewidencji działalności A. P. Jeżeli w sprawie wyszło na jaw, że dostawcy paliw popełniali przestępstwa to zachodziła konieczność zawieszenia niniejszych spraw do czasu zakończenia postępowania karnego przeciwko tym osobom. Ponadto skarżący wskazał, iż w decyzjach organ podatkowy powołał się tylko na jakieś oświadczenia J. S. czy K. K. lub na pismo Urzędu Skarbowego dotyczące A. P. lecz takowe albo stanowią fragment dowodów albo nie są tym materiałem dowodowym, który wynika z Ordynacji podatkowej. Bezzasadnie nie dopuszczono dowodu z postępowań karnych, w których mogły zapaść orzeczenia o naprawieniu szkody na rzecz Skarbu Państwa. Materiał dowodowy sprawy w ogóle nie kwestionuje też istnienia zdarzeń gospodarczych, których odzwierciedleniem były przedmiotowe faktury. Żaden kontrahent nie stwierdził bowiem, że takie transakcje nie miały miejsca.

W odpowiedzi na skargi Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o ich oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonych decyzjach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z zasadami wyrażonymi w art.1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r.- Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) i art. 134 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270), określanej dalej jako ustawa P.p.s.a., Sąd bada zaskarżone orzeczenie pod kątem jego zgodności z obowiązującym prawem i nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W niniejszej sprawie skargi zasługują na uwzględnienie z powodu naruszenia przez organ podatkowy przepisów prawa procesowego, a to art.187 oraz art. 191 w związku z art.122 Ordynacji podatkowej - w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy.

Istotą sporu pomiędzy stronami przedmiotowego stosunku sądowoadministracyjnego jest ocena zdarzeń mających znaczenie fiskalne, wpływających na wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług podatnika, który w roku podatkowym 2003 prowadził działalność gospodarczą.

Organy podatkowe uznały, iż E. F. nie był uprawniony w miesiącach styczeń-marzec 2003 r. do obniżenia podatku należnego o naliczony z faktur VAT wystawionych przez J. S., które to nie potwierdzały faktycznych zdarzeń gospodarczych.

W sprawie znamiennym jednak jest, iż ustalenia, które stały się podstawą dla wydania zaskarżonych decyzji nie znajdują potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. Wskazać bowiem należy, iż organy podatkowe wbrew podstawowym zasadom postępowania podatkowego nie przeprowadziły w sprawie żadnego postępowania dowodowego. Swe ustalenia o fikcyjności faktur wystawionych przez J. S. oparły wyłącznie na informacji z dnia 01.04.2005 r., uzyskanej od Naczelnika Urzędu Skarbowego. W informacji tej wskazano na fakt, iż pod deklarowanym przez J. S. adresem prowadzenia działalności nie było żadnych urządzeń wskazujących na prowadzenie działalności gospodarczej. Powołano się również na zeznania J. S. z dnia 29.05.2003 r. złożone w Komisariacie Policji, protokół z dnia 24.07.2003 r. ze zeznaniami tej osoby w Urzędzie Skarbowym oraz ustalenia postępowania podatkowego i kontroli podatkowej firmy A.

Katalog środków dowodowych w postępowaniu podatkowym określa art.181 Ordynacji podatkowej. Informacja uzyskana od innego organu skarbowego nie jest ujęta w tym katalogu, co nie znaczy jednak, że nie stanowi ona materiału podlegającego ocenie w ramach procesu dowodzenia. Nie może jednak, jak w niniejszej sprawie, stanowić jedynego dowodu w sprawie tym bardziej, że powołuje się na oględziny miejsca prowadzonej działalności gospodarczej J. S., jego zeznania, tj. na czynności, które stosownie do treści art.172 Ordynacji podatkowej muszą być potwierdzone protokołem. Zasadniczo zaś wszystkie okoliczności istotne dla sprawy tylko wtedy mają wartość dowodu, gdy są utrwalone w protokole.

Z tych powodów wobec naruszenia przepisów procedury podatkowej w stopniu kwalifikowanym należało wyeliminować z obrotu prawnego zaskarżoną decyzję oraz przy zastosowaniu art.135 ustawy P.p.s.a decyzję organu podatkowego I instancji.

W postępowaniu ponownym organ podatkowy, zgodnie z wymogami procedury, zbierze materiał dowodowy i następnie podejmie stosowne rozstrzygnięcie.

Biorąc powyższe wywody pod uwagę Sąd na podstawie art.145 § 1 pkt 1 lit. c i art.200 ustawy P.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.