Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Istnienie zaległości jest kategorią obiektywną, wynikająca z różnicy między wpłaconymi kwotami a wysokością zobowiązani podatkowego. Jeśli różnica taka występuje istnieje - obiektywnie i niezależnie od woli stron postępowania- zaległość podatkowa.

Dnia 16 stycznia 2006 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w następującym składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Betta Sędziowie: Sędzia WSA Zbigniew Łoboda Sędzia WSA Marta Semiczek ( sprawozdawca ) Protokolant: Anna Szokalska Kruś po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2006 roku sprawy ze skargi A sp. z o. o. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia [...]r. Nr [...] w przedmiocie zaliczenia nadpłaty w podatku od towarów i usług za październik 1999r. na poczet zaległości podatkowych:; oddala skargę.

Zaskarżonymi postanowieniami Dyrektor Izby Skarbowej uchylił postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego W. –F. z [...]. nr [...]o zaliczeniu nadpłaty w podatku od towarów i usług za listopad 1999r. w kwocie [...]zł oraz [...]o zaliczeniu nadpłaty w podatku od towarów i usług za październik 1999 roku w kwocie [...]na poczet zaległości podatkowych i orzekł o zaliczeniu na poczet zaległości podatkowej z tytułu podatku od towarów usług za luty 1999 r. w wysokości [...]zł (wraz z odsetkami za zwlokę):

a) należność główna w wysokości [...]zł (wpłata z dnia [...]),

b) należność główna w wysokości [...]zł, odsetki za zwłokę w kwocie [...]zł (wpłata z dnia [...]r. - odsetki za zwłokę zostały naliczone od dnia zwrotu podatku, tj. od dnia [...]. do dnia wpłaty - tj. [...]r.),

c) należność główna w wysokości [...]zł, odsetki za zwłokę w wysokości [...]zł (wpłata z dnia [...]. - odsetki za zwłokę zostały naliczone od dnia [...]. do dnia

Uprzednio dwukrotnie wcześniejsze postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w tym przedmiocie były uchylane, w celu ponownego rozpoznania sprawy.

W zażaleniu, na kolejne postanowienie którym zarzuciła rażące naruszenie przepisów zaskarżonego postanowienia.

Dyrektor Izby Skarbowej rozpatrując odwołanie uznał, że uzasadnione jest uchylenie postanowienia organu I instancji i orzeczenie co do istoty sprawy.

Dyrektor Izby Skarbowej ustalił, że nadpłata za miesiąc listopad 1999 powstała na skutek uchylenia przez Dyrektora Izby Skarbowej decyzja z dnia [...]. nr [...]wcześniejszej decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego o określenia zobowiązania za ten miesiąc w kwocie o [...] zł niższej niż pobrana przez organ I instancji

Dyrektor Izby Skarbowej wywodził, że w przypadku, gdy organ podatkowy stwierdzi, że na podatniku ciąży zaległość podatkowa, oraz występuje nadpłata w podatku jest zobowiązany do dokonania zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości podatkowej. Zaliczenie nadpłaty na poczet zaległości podatkowych następuje z dniem złożenia przez podatnika deklaracji w zakresie podatku od towarów i usług, tj. z dniem [...].

Dyrektor Izby Skarbowej ustalił, że zaległość za luty 1999 powstała w następujący sposób:

Spółka zadeklarowała do zwrotu na rachunek bankowy kwotę [...]zł Decyzją z dnia [...]. nr [...]organ podatkowy pierwszej instancji ograniczył kwotę należnego zwrotu do wysokości [...]zł. i taką kwotę podatnikowi zwrócił. Na skutek wniesionego odwołania Izba Skarbowa we W. decyzją z dnia [...]. nr [...]uchyliła w/w decyzję i przekazała sprawę do ponownego rozpatrzenia, wobec czego Urząd Skarbowy W. –F. dnia [...]. dokonał zwrotu różnicy kwoty [...]zł (w tym należność główna: [...]zł, oprocentowanie: [...]zł naliczone od dnia złożenia deklaracji - tj. [...]. do dnia dokonania zwrotu).

Urząd Skarbowy W. - F. dnia [...]. wydał decyzję nr [...], w której została określona nadwyżka podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy za miesiąc luty 1999r. w wysokości [...]zł, oraz ustalił dodatkowe zobowiązanie podatkowe za ten miesiąc. Podatnik dokonał wpłaty wyłącznie dodatkowego zobowiązania. Wobec tego po stronie spółki powstała zaległość w wysokości [...]to jest między kwotą faktycznie zwróconą a wynikającą z decyzji oraz w wysokości [...]zł z tytułu wypłaconego oprocentowania, które również podlegać winno zwrotowi na konto Urzędu Skarbowego.

Dyrektor Izby Skarbowej nie uznał zarzutu strony, iż środki zostały na jej konto zwrócone [...]nie zaś [...] stwierdzając, że jedną z niekwestionowanych zasad prawa podatkowego jest, że w obrocie bezgotówkowym dniem spełnienia świadczenia jest dzień obciążenia rachunku bankowego zobowiązanego do świadczenia (art. 60 i art. 77 b Ordynacji podatkowej).

W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego podatnik zarzucał naruszenie:

-art.52 § l pkt.2 Ordynacji Podatkowej przez: ustalenie, że nie uiszczenie przez Spółkę różnicy wynikającej z dokonanego zwrotu na podstawie złożonej deklaracji podatku od towarów i usług, a kwotą określoną do zwrotu w decyzji spowodowało istnienie zaległości podatkowej z tytułu podatku od towarów i usług za miesiąc luty 1999r., pomimo że zwrot ten nastąpił bez winy podatnika i nie może zostać uznany za zaległość, oraz pomimo, że prawomocną decyzją Urzędu Skarbowego W. -F. z dnia [...]. Nr [...]ustalono, że nie istnieje żadna zaległość podatkowa za luty 1999r .

-art.76, art.76a oraz art.62 § 2 Ordynacji Podatkowej przez niezasadne zaliczenie nadpłaty w podatku od towarów i usług za październik 1999r. na poczet nieistniejących zaległości podatkowych za miesiąc luty 1999r. i miesiąc grudzień 1999r.

-art.l21,art.l24,art.l28,art.212,a także art.l91 Ordynacji Podatkowej

-art.217 § l pkt.4 w zw. z art. 76 §.l Ordynacji Podatkowej przez błędne wskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia.

Spółka zarzuca, że bezzasadne Organ II instancji przyjął, że istnieje jej stronie zaległość podatkowa z tytułu podatku od towarów i usług VAT za miesiąc luty. Ustalenie to bowiem pozostaje w sprzeczności z prawomocną decyzją Urzędu owego W. –F. z dnia [...]. Nr [...]. Zgodnie z treścią tej decyzji, w dacie jej wydania tj. [...]. nie powstała zaległość podatkowa za luty 1999r. (str. [...] decyzji[...] akapit od góry)., wobec czego zdaniem skarżącej – ustalenie istnienia zaległości wymagałoby wzruszenia tej decyzji. Jednocześnie skarżąca podnosiła, że decyzja Urzędu Skarbowego W.- F. z dnia [...]nr [...] ustalająca nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym była wadliwa, jednakże Spółka nie zaskarżyła jej ze względu na to, że jej treści wynikało iż nie istniej zaległość podatkowa.

Strona skarżąca nie kwestionuje zawartego w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia ustalenia, że organ podatkowy przekazał na rachunek Spółki wymienione kwoty ale zarzuca, że zwrot ten nie nastąpił z jej winy. Zdaniem skarżącej zwrot kwoty [...] zł nastąpił po uchyleniu przez Izbę Skarbową W. wadliwej decyzji Urzędu Skarbowego W.-F. z dnia [...]. W ocenie skarżącej podatnik nie może ponosić konsekwencji wadliwie wydawanych decyzji przez organy podatkowe. W przeciwnym wypadku ustawodawca nie zawarłby wyjątków od zasady wskazanych w art.52 § 1 pkt.2 Ordynacji Podatkowej.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o je oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację. Nie zgodził się także z zarzutem naruszenia zasady trwałości decyzji ostatecznych. Jego zdaniem bowiem z opisanego stanu faktycznego wynika jednoznacznie, że zaległość podatkowa w dacie dokonywania zaliczenia istniała.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga nie jest zasadna. Wbrew twierdzeniom skarżącego nie można przyjąć, że wydając zaskarżoną decyzję organy naruszyły prawo w zakresie, o jakim mowa w art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 –Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 153 poz. 270) Dlatego też nie zaistniały przesłanki do uchylenia zaskarżonej decyzji. Badając legalność zaskarżonej decyzji sąd nie dopatrzył się ani naruszenia prawa materialnego ani takiego naruszenia przepisów o postępowaniu, które mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z art. 76 § 1 Ordynacji Podatkowej "Nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych". W niniejszej sprawie niespornym jest istnienie nadpłaty w podatku od towarów i usług za listopad 1999r. Przedmiotem polemiki między stronami jest istnienie zaległości podatkowych na poczet których nastąpiło zarachowanie.

Sąd nie uznał za zasadne zarzutów podatnika dotyczących zaliczenia nadpłaty na zaległości za luty 1998r.

Przede wszystkim powołana przez skarżącego decyzja podatkowa z dnia [...]. Nr [...]w sentencji swojej ogranicza się do określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Zacytowane przez skarżącego fragmenty pochodzą z uzasadnienia decyzji i stanowią wyjaśnienie przyczyn, dla których w decyzji odstąpiono od określania wysokości zaległości. Odstąpienie od orzeczenia w jakimś zakresie nie jest jednoznaczne z orzeczeniem negatywnym w tym przedmiocie. Powoduje to jedynie, że sprawa w zakresie w którym rozstrzygnięcia w decyzji nie ma, nie została w sposób ostateczny zakończona. Zakończenie takie mogłoby mieć miejsce jedynie w dwóch wypadkach – gdyby sentencja decyzji zawierała bezpośrednie określenie wysokości zaległości podatkowe lub gdyby posterowanie w kwestii wysokości zaległości podatkowej zostało umorzone jako bezprzedmiotowe. Z żadnym z tych rozstrzygnięci w niniejszej sprawie nie mamy odczynienia.

Zgodnie z art. 51 § 1 Ordynacji Podatkowej "Zaległością podatkową jest podatek nie zapłacony w terminie płatności." Z brzmienia tego przepisu wynika, że istnienie zaległości jest kategorią obiektywną, wynikająca z różnicy między wpłaconymi kwotami a wysokością zobowiązani podatkowego. Jeśli różnica taka występuje istnieje – obiektywnie i niezależnie od woli stron postępowania- zaległość podatkowa.

W niniejszej sprawie niewątpliwa jest wysokość zobowiązania – ponieważ wynika ono z ostatecznej decyzji podatkowej wydanej na podstawie art. 21 § 3 Ordynacji Podatkowej. Ponieważ decyzja ta stała się ostateczna, nie może być obecnie przez skarżącego skutecznie poważana, a zobowiązanie z niej wynikające jest zobowiązaniem należnym. Przy czym przyczyny dla których podatnik zrezygnował ze zwalczania tej decyzji wobec jej ostateczności nie mają znaczenia dla stwierdzenia istnienia zaległości.

Również wysokość kwoty wpłaconej nie jest sporna, ponieważ skarżący nie kwestionuje w istocie podanych przez organy skarbowe wysokości wpłat i otrzymanych zwrotów.

Wobec niewątpliwego ustalenia obydwu kwot, od których zależy istnienie zaległości, sama wysokość zaległości jest jedynie wynikiem działania matematycznego.

Nie trafny jest także zarzut naruszenia art. 52 Ordynacji Podatkowej. Zgodnie z § 1 pkt 2 tego przepisu "Na równi z zaległością podatkową traktuje się także zwrot podatku, jeżeli podatnik otrzymał go nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej (...), chyba że podatnik wykaże, że nie nastąpiło to z jego winy". " Jest zatem rzeczą oczywistą, że to podatnik musi udowodnić brak swojej winy - nie muszą jej wykazywać organy podatkowe."(wyrok NSA z 8.10.1999r sygn. akt III SA 7550/98 LEX nr 40056). Kwotę podatku do zwrotu za luty 1998r w nieprawidłowej wysokości określił podatnik w deklaracji za ten miesiąc. Jest przy tym niesporne, że taką kwotę otrzymał. Skarżący w żaden sposób nie wykazał, aby inna osoba ponosiła winę za nieprawidłowe zadeklarowanie kwoty do zwrotu.

Reasumując Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdza, że zarzuty skargi nie są zasadne, gdyż organy w toku postępowania nie naruszyły prawa w zakresie, o jakim mowa na wstępie niniejszych wywodów.

Dlatego na podstawie art. 151 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skarga została oddalona. Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku.