drukuj    zapisz    Powrót do listy

6129 Inne o symbolu podstawowym 612, Ewidencja ludności, Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, *Oddalono skargę, II SA/Wr 634/19 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2019-12-03, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wr 634/19 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2019-12-03 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2019-09-20
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Gabriel Węgrzyn
Olga Białek /przewodniczący/
Wojciech Śnieżyński /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6129 Inne o symbolu podstawowym 612
Hasła tematyczne
Ewidencja ludności
Sygn. powiązane
I OSK 578/20 - Wyrok NSA z 2022-08-11
Skarżony organ
Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego
Treść wyniku
*Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 725 art. 40b, art. 40 ust. 2 pkt 1-5
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Olga Białek Sędziowie: Asesor WSA Wojciech Śnieżyński /sprawozdawca/ Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn Protokolant specjalista Magda Minkisiewicz po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 3 grudnia 2019 r. sprawy ze skargi Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w [...] na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we [...] z dnia [...] lipca 2019 r. Nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty za udostępnienie informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków w formie uproszczonych wypisów z rejestru gruntów oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Jak wynika z akt sprawy, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w [...] (zwany dalej: "Komornikiem" lub "Skarżącym") złożył dnia [...].03.2019 r. do Starostwa Powiatowego w [...] wniosek o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych poprzez wskazanie czy dłużnik, przeciwko któremu prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, figuruje w operacie ewidencji gruntów i budynków jako właściciel bądź użytkownik wieczysty. We wniosku zawarta była informacja, że zapytanie dotyczy sprawy o egzekucję świadczeń wszczętej na polecenie sądu. Starosta udzielił odpowiedzi na ten wniosek, wydając uproszczone wypisy z rejestru gruntów oraz wystawiając jednocześnie dokument obliczenia opłaty na kwotę 75 zł. Organ wskazał, że na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy z 28.02.2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. z 2018 r., poz. 770 ze zm.; dalej: u.k.k.), udzielanie informacji dotyczących stanu majątkowego dłużnika lub umożliwiających identyfikację składników jego majątku oraz danych adresowych w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowego toku postępowania egzekucyjnego jest czynnością odpłatną. W odpowiedzi na powyższe stanowisko Komornik Sądowy poinformował organ, że na podstawie art. 14 ust. 1 oraz art. 14 ust. 4 u.k.k. w sprawach wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu przedstawienie dokumentów i udzielenie informacji jest nieodpłatne. Wniósł również o anulowanie dokumentu obliczenia opłaty. W odpowiedzi Starosta poinformował wnioskodawcę, że zgodnie z art. 14 ust. 5 u.k.k., przepisy ust. 1-4 stosuje się, o ile tryb lub koszty przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji nie wynikają z odrębnych przepisów. Organ wskazał, że przepisem szczególnym, mającym zastosowanie w przypadku udostępniania informacji z operatu ewidencyjnego jest art. 40b ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2019 r., poz. 725 ze zm.; dalej: u.p.g.k.). Zgodnie z tym przepisem, sporządzanie i wydawanie wypisów oraz wyrysów z operatu ewidencji gruntów i budynków jest odpłatne. Tym samym organ dokonując oceny wniosku o wydanie wnioskowanego dokumentu z ewidencji gruntów ustalił, że w tym konkretnym przypadku zwolnienie nie przysługuje Komornikowi. Z uwagi na powyższe Starosta poinformował o braku podstaw do zwolnienia Komornika z konieczności uiszczenia należnej opłaty. W reakcji na takie stanowisko Komornik zwrócił dokument obliczenia opłaty, informując jednocześnie, że w jego ocenie przepisem szczególnym jest art. 14 ust. 4 u.k.k. oraz zawnioskował o wskazanie przepisu szczególnego z którego wynika konieczność ponoszenia opłat w sprawach alimentacyjnych i na wniosek Skarbu Państwa.

Wobec zaistnienia sporu co do wysokości należnej opłaty (art. 40f u.p.g.k.), Starosta [...] wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia opłaty za udzielenie informacji z operatu ewidencyjnego w formie uproszczonych wypisów z rejestru gruntów, o czym poinformował Komornika Sądowego. Następnie decyzją z [...].05.2019 r. nr [...] orzekł o ustaleniu opłaty za udostępnienie informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków w formie uproszczonych wypisów z rejestru gruntów na kwotę 75 zł. W uzasadnieniu tej decyzji organ pierwszej instancji powołał się na uregulowanie art. 14 ust. 5 u.k.k., które obliguje do stosowania w pierwszej kolejności przepisów szczególnych przyznających zwrot wynagrodzenia. Takim przepisem jest art. 40b ust. 1 pkt 2 u.p.g.k. który wprowadza odpłatność za sporządzenie i wydawanie wypisów i wyrysów z operatu ewidencji gruntów i budynków. Ponadto art. 40b ust. 2 u.p.g.k. nie ustanawia zwolnienia dla komorników sądowych.

Komornik Sądowy złożył odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji, podtrzymując w nim dotychczasowe stanowisko. Dodatkowo podkreślił, że na podstawie art. 2 ust. 7 poprzedniej ustawy z 29.08.1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji w sprawach o egzekucję lub o zabezpieczenie świadczeń lub rent mających charakter alimentów oraz w sprawach o egzekucję lub o zabezpieczenie świadczeń wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu lub prokuratora, niezwiązanych z wykonywaniem działalności gospodarczej odpowiedzi o udostępnienie informacji z ewidencji były udzielane nieodpłatnie. Zdaniem odwołującej się strony, ustawodawca wprost przeniósł powyższy przepis do nowej ustawy o kosztach komorniczych.

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego (zwany dalej: "organem odwoławczym" lub w skrócie "[...]") po analizie akt sprawy oraz zarzutów zawartych w odwołaniu, decyzją z [...].07.2019 r., nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji. Przytaczając motywy podjętego rozstrzygnięcia organ odwoławczy powołała się na zasady udostępniania informacji i materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego określone w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne. Ma z nich wynikać, że informacje zawarte w operacie ewidencyjnym udostępniane są przez starostę tylko w formach przewidzianych w art. 24 ust. 3 u.p.g.k., a więc w formie wypisów z rejestrów, kartotek i wykazów tego operatu, wyrysów z mapy ewidencyjnej, kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych operatu ewidencyjnego, plików komputerowych sformatowanych zgodnie z obowiązującym standardem wymiany danych ewidencyjnych, usług, o których mowa w art. 9 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej. Przepis art. 24 ust. 3 u.p.g.k., tworzy zatem katalog zamknięty form udzielania informacji zawartych w operacie ewidencyjnym, o czym świadczy jego treść i konstrukcja. Jednocześnie na podstawie art. 40a ust. 1 u.p.g.k., organy prowadzące państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny udostępniają materiały zasobu odpłatnie. Możliwość odstąpienia od jej pobrania musi wynikać z przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Przepis art. 40b ust. 2 u.p.g.k. zawiera zamknięty katalog zwolnień z obowiązku pobrania opłaty za wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego wydawanych na żądanie: prokuratury, sądów rozpoznających sprawy, w których stroną jest Skarb Państwa, organów kontroli państwowej w związku z wykonywaniem przez te organy ich ustawowych zadań, organów administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego w związku z ich działaniami mającymi na celu ujawnienie prawa do nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego w księdze wieczystej, przeniesienie praw do nieruchomości Skarbu Państwa na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, przeniesienie praw do nieruchomości jednostki samorządu terytorialnego na rzecz Skarbu Państwa. W katalogu tym nie wymienia się komorników sądowych. Reasumując organ odwoławczy stwierdził, że konstrukcja art. 40a i art. 40b u.p.g.k. wskazuje, że również podmioty wykonujące zadania publiczne, niezależnie od ich charakteru czy zakresu są zobowiązane do uiszczenia opłat za czynności w zasobie, w tym za udostępnienie danych z zasobu, chyba że zostaną ustawowo zwolnione z tego obowiązku. Odnosząc się do powoływanego jako podstawa zwolnienia od spornej opłaty art. 14 ust. 1 i ust. 4 u.k.k., organ odwoławczy uznał, że zgodnie z tym przepisem, podmiotom które przedstawiły dokument na żądanie komornika, przysługuje zwrot udokumentowanych wydatków. Natomiast, zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy, przepisów ust. 1-3 nie stosuje się w sprawach o egzekucję lub wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia świadczeń alimentacyjnych lub rent mających charakter alimentów oraz w sprawach o egzekucję lub wykonanie zabezpieczenia roszczenia niezwiązanego z wykonywaniem działalności gospodarczej, wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu lub prokuratora. W sprawach tych przedstawienie dokumentów i udzielanie informacji jest nieodpłatne. Natomiast, zgodnie z art. 14 ust. 5 uk.k., przepisy ust. 1-4 stosuje się, o ile tryb lub koszty przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji nie wynikają z odrębnych przepisów. Według organu odwoławczego, zacytowane przepisy przewidują możliwość uzyskania przez podmioty przekazujące dokumenty komornikowi lub udzielającym mu informacji o stanie majątkowym dłużnika lub umożliwiających identyfikację składników jego majątku oraz danych adresowych, zwrotu kosztów z tym związanych. Przy czym wysokość tych kosztów w oparciu o wskazane w ustawie dokumenty ustała komornik. Treść art. 14 ust. 1-3 u.k.k. wprost odnosi się do należności o charakterze publicznoprawnym, jednakże mających charakter świadczenia równorzędnego względem kosztów poniesionych przez podmiot udostępniający dokument lub udzielający informacji. Ustawa o kosztach komorniczych, zwrot tych kosztów traktuje jako swoistego rodzaju wynagrodzenie. Przepisy te zatem nie mogą być interpretowane jako wiążące w stosunku do przepisów ustawowych ustalających uiszczenie należnej opłaty. Organ wyjaśnił, że czym innym jest wynagrodzenie jako rekompensata za poniesione trudy w wykonaniu określonego świadczenia, a czym innym publicznoprawny obowiązek uiszczenia należnej opłaty. Czym innym jest określenie zwrotu wydatków przez komornika, a czym innym jest obowiązek realizacji decyzji administracyjnej wydanej przez właściwy organ prowadzący zasób. Rozbieżne są zatem zakresy zastosowania art. 14 ust 1-3 u.k.k. oraz art. 40a i art. 40b u.p.g.k. Dotyczą one zupełnie odrębnych sytuacji. Jednocześnie organ odwoławczy stwierdził, że w świetle art. 14 ust. 5 u.k.k., wskazującego na pierwszeństwo zastosowania przepisów szczególnych dotyczących przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji komornikom, postanowienia u.p.g.k. zarówno co do trybu i formy jak i co do kosztów udostępniania materiałów lub informacji z zasobu mają pierwszeństwo zastosowania przed regulacją art. 14 u.k.k. A ponieważ regulacja u.p.g.k. w omawianych zakresie ma charakter regulacji kompleksowej, art. 14 ust. 5 uk.k. stanowiący, że przepisy art. 14 ust. 1-4 stosuje się, o ile tryb lub koszty przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji nie wynikają z przepisów odrębnych, wyklucza w zupełności zastosowanie pozostałych zapisów art. 14 względem występowania o informacje i pobierania opłat za udzielanie informacji z zasobu.

Komornik Sądowy zaskarżył powyższą decyzję organu odwoławczego i wnosząc skargę do sądu administracyjnego w piśmie z [...].08.2019 r., zarzucił w niej organowi naruszenie następujących przepisów:

- art. 14 ust. 4 u.k.k. poprzez ustalenie decyzją opłaty w sprawie, która z mocy wskazanego przepisu korzysta ze zwolnienia;

- art. 14 ust. 5 uk.k. poprzez niewłaściwą interpretację i wyciągnięcie z przepisu błędnych wniosków o wyłączeniu zwolnienia Skarbu Państwa w niniejszej sprawie - z uwagi na obowiązywanie przepisów u.p.g.k., które wprowadzają zasadę odpłatności;

- art. 40f u.p.g.k. poprzez błędne uznanie, że w sprawie występuje spór dotyczący wysokości należnej opłaty i błędne wydanie w oparciu o ten przepis, tj. pomijając zwolnienie szczególnego charakteru niniejszej sprawy - w przypadku zlecenia sądu;

- art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. poprzez utrzymanie wadliwej decyzji przez organ odwoławczy mimo przytoczenia uzasadnienia dla organu II instancji podważającego ustalenia zaskarżonej decyzji;

- art. 10 § 1 k.p.a. poprzez niezapewnienie stronie czynnego udziału w niniejszym postępowaniu i niezapoznaniu go - przed wydaniem decyzji I instancji - z materiałem dowodowym sprawy;

- art. 107 § 3 k.p.a. poprzez brak precyzyjnego wyjaśnienia podstawy faktycznej i prawnej decyzji, co uniemożliwia właściwe zapoznanie się z motywami działania organu pierwszej instancji, zrozumienie tych motywów, a w rezultacie ustosunkowanie się do nich w rzeczowy i wyczerpujący sposób;

- art. 7 w zw. z art. 77 § 1, art. 78 § 1 i 2, art. 84 § 1 oraz art. 80 k.p.a. poprzez brak wyczerpującego, rzetelnego i wszechstronnego rozpatrzenia materiału sprawy, co doprowadziło organ I instancji do poczynienia w zaskarżonej decyzji całkowicie dowolnych i nieuprawnionych ustaleń faktycznych;

- art. 12 k.p.a. poprzez brak wnikliwego i szybkiego działania organu, oraz posługiwania się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do załatwienia sprawy;

- art. 107 § 3 w zw. z art. 126 k.p.a. poprzez brak uzasadnienia faktycznego, które winno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł w swojej skardze o uchylenie zaskarżonej decyzji organu odwoławczego oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji, a także o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał, że nie zgadza się z uzasadnieniem organu II instancji, który w sposób całkowicie dowolny i niezgodny z celem ustawodawcy zinterpretował art. 14 u.k.k. Autor skargi przywołał treść art. 2 ust. 7 obowiązującej do 1.01.2019 r. ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, który stanowił, że w sprawach o egzekucję lub o zabezpieczenie świadczeń alimentacyjnych lub rent mających charakter alimentów oraz w sprawach o egzekucję lub o zabezpieczenie świadczeń wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sadu lub prokuratora. niezwiązanych z wykonywaniem działalności gospodarczej. informacje, o których mowa w ust 5, udzielane są nieodpłatnie. Zdaniem skarżącego, w obecnie obowiązującej ustawie o kosztach komorniczych, znalazł się tożsamy przepis, tj. art. 14 ust. 4. Porównanie treści tych przepisów wskazuje na brak wprowadzenia przez ustawodawcę żadnych rozróżnień ani szczególnych zapisów co do brzmienia zmienionego przepisu. Zasadnicza zmiana jako zaistniała po 1.01.2019 r. dotyczyła status komornika. Z uzasadnienia do projektu ustawy o kosztach komorniczych wynika, że na podstawie nowej regulacji Skarb Państwa nie będzie obowiązany do uiszczania opłat egzekucyjnych. Wiąże się to z ustrojową pozycją komornika jako funkcjonariusza publicznego działającego przy sądzie rejonowym i wyraźnym określeniem opłaty egzekucyjnej jako daniny publicznej stanowiącej w całości dochód Skarbu Państwa. Skarb Państwa nie może być zatem zobowiązany do uiszczania opłat na swoją rzecz. Skarżący podkreślił, że obecne przepisy nadają relacji komornika względem przełożonego prezesa sądu rejonowego quasi-pracowniczy charakter. Z kolei powołując się na pogląd komentatora do art. 14 u.k.k. - autorstwa R. Reiwer (red.), Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, Warszawa 2019, skarżący podkreślił, że odpłatny charakter udostępnienia dokumentów i udzielania komornikowi informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania (w przypadku udostępnienia dokumentów jest to zwrot wydatków, za udzielenie informacji należne jest zaś wynagrodzenie), nie dotyczy spraw o egzekucję lub wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia świadczeń alimentacyjnych lub rent mających charakter alimentów oraz w sprawach o egzekucję lub wykonanie zabezpieczenia roszczenia niezwiązanego z wykonywaniem działalności gospodarczej, wszczętych na wniosek Skarbu Państwa. w tym na polecenie sądu lub prokuratora. Takie rozumienie jest zbieżne z celem ustawy oraz zasadą nieponoszenia kosztów w sprawach wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu - w sprawach prowadzonych przez komorników sądowych - bez wyjątków. Według skarżącego, potwierdzeniem tego stanowiska są pisma od Prezesa Sądu Rejonowego w [...], który na otrzymane wezwania do uiszczenia zaliczek na tymczasowe pokrycie wydatków w sprawach prowadzonych pod sygnaturą KMs (tzw. sądówki - na zlecenie sądu) oraz w sprawach prowadzonych pod sygnaturą KMP (sprawy alimentacyjne), potwierdził brak obowiązku uiszczenia opłaty, na potwierdzenie tego stanowiska wskazując art. 14 ust. 4 u.k.k.

Ponadto należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 40b ust. 2 u.p.g.k. Komornik został zwolniony z obowiązku pobierania opłaty za wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego wydawanych na żądanie sądów rozpoznających sprawy, w których stroną jest Skarb Państwa. Skarżący nie zgodził się również z rozważaniami organu dotyczącymi charakteru przepisów u.k.k. w odniesieniu do u.p.g.k. Żaden przepis (tym bardziej Konstytucja RP) - nie potwierdza ani nadrzędności jednej z ustaw, ani tego, że jedna ustawa jest szczególna w stosunku do drugiej. W ocenie skarżącego, ustawodawca niecelowo w art. 14 ust. 5 u.k.k. objął zakresem ust. 4. W tym zakresie skarżący przedstawił własną wersję tego ustępu, która byłaby zgodna z poprzednim brzmieniem ustawy i nie pozostawiałaby wątpliwości interpretacyjnych.

Według skarżącego, ustawodawca wskazuje w art. 14 ust. 4 u.k.k. ogólną i utrwaloną między organami (w szczególności w relacji komornik - inne organy administracyjne) zasadę współpracy - w szczególnych sprawach "przedstawiania i udzielenia informacji jest nieodpłatne". Z kolei w ust. 5 tego przepisu doprecyzował, że w przypadku obowiązywania odrębnych przepisów ustalających tryb i koszty - nie stosuje się zasad przewidzianych w ust. 1 -3, bowiem mają już swój sposób liczenia kosztów oraz tryb w jakim odbywa się cała procedura, a w przypadkach gdy nie ma tych przepisów odrębnych (które określają tryb i koszty) w drodze rozporządzenia ustawodawca określa maksymalną wysokość wynagrodzenia, biorąc pod uwagę nakład pracy niezbędny do udzielenia informacji i ich objętość. Zasadą jednak nadrzędną jest nieodpłatność dla Skarbu Państwa w tych szczególnych typach spraw.

Skarżący nie zgodził się również na traktowanie przez u.k.k. zwrotu kosztów jako swoistego rodzaju wynagrodzenia. Czym innym jest rekompensata za poniesione trudy w wykonaniu określonego świadczenia, który w ustawie przybiera formę zwrotu wydatków (w pewnych przypadkach zwrotu określonego jako maksymalny), a czym innym publicznoprawny obowiązek uiszczenia należnej opłaty - wynikający z odrębnych przepisów.

W końcowej części uzasadnienia autor skargi rozwinął argumentację uzasadniającą zasadność podnoszonych zarzutów procesowych, wskazując m.in. na obowiązek organu II instancji w zakresie umorzenia postępowania na podstawie art. 105 k.p.a. jako bezprzedmiotowego, bowiem właściwie analizując przepisy organ ten winien dojść do przekonania, że w niniejszej sprawie Skarb Państwa, w imieniu którego działa Komornik Sądowy otrzymuje od organu żądane informacje nieodpłatnie. Zarówno historyczna jak i językowa wykładnia przemawia za takim rozumieniem omawianych w niniejszej skardze przepisów.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz uznając zarzuty skargi za niezasadne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skargę należy oddalić.

Orzekające w sprawie organy administracji prawidłowo ustaliły stan prawny, zgodnie z którym, Komornik Sądowy występujący do Starosty o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych, poprzez wskazanie, że "przeciwko tej sobie osobie prowadzone jest postępowanie egzekucyjne w sprawie o egzekucję świadczeń wszczętej na polecenie sądu", w związku ze sporządzeniem uproszczonych wypisów i wyrysów z rejestru gruntów, powinien ponieść opłatę na podstawie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne.

Wprowadzona w ustawie o kosztach komorniczych regulacja zwolnienia od ponoszenia wydatków z tytułu kosztów uzyskania dokumentów lub informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania (art. 14 ust. 4 u.k.k.) obowiązuje bowiem, gdy tryb ich przyznawania lub wysokość nie są uregulowane w przepisach odrębnych (art. 14 ust. 5 u.k.k.).

Zasady udostępniania informacji i materiałów z zasobu geodezyjnego i kartograficznego określone zostały w sposób kompleksowy w u.p.g.k. Z kolei przepis art. 40b ust. 2 tej ustawy zawiera zamknięty katalog zwolnień z obowiązku ponoszenia opłaty za sporządzanie i wydawanie wypisów oraz wyrysów z operatu ewidencji gruntów i budynków. Warunkiem zwolnienia określonego w art. 40b ust. 2 u.p.g.k. jest wyłącznie kryterium podmiotowe, a nie kryterium przedmiotowe. Tym samym, utożsamianie Skarbu Państwa z Komornikiem Sądowym, choćby z uwagi na prowadzenie egzekucji świadczeń wszczętych na polecenie sądu, prowadziłoby do wniosku, że zbędne byłoby wskazywanie w tym przepisie, jako podmiotów zwolnionych od opłaty za wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego, podmiotów pozostających w ściślejszej relacji, jeśli można użyci takiego sformułowania, wobec Skarbu Państwa, tj. prokuratorów; sądów rozpoznających sprawy, w których stroną jest Skarb Państwa; organów kontroli państwowej w związku z wykonywaniem przez te organy ich ustawowych zadań; organów administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego, w związku z ich działaniami mającymi na celu: ujawnienie prawa do nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego w księdze wieczystej, przeniesienie praw do nieruchomości Skarbu Państwa na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, przeniesienie praw do nieruchomości jednostki samorządu terytorialnego na rzecz Skarbu Państwa; czy też Krajowego Zasobu Nieruchomości w związku z jego działaniami mającymi na celu regulację stanu prawnego nieruchomości wchodzących w skład Zasobu, o którym mowa w art. 2 ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz zbycie lub udostępnienie nieruchomości wchodzących w skład tego zasobu. Bez względu na fakt, że w żądaniu udostępnienia informacji z operatu ewidencji gruntów powołano się na prowadzenie egzekucji świadczeń wszczętych na polecenie sądu, to Komornika Sądowego nie można utożsamiać na gruncie przepisów u.p.g.k. ze żadną z wymienionych kategorii podmiotów, ze skutkiem dla stosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 40b ust. 2 u.p.g.k. Ustawodawca w art. 40 ust. 2 pkt. 1-5 u.p.k.g. precyzyjnie określił podmioty podlegające zwolnieniu. W tym katalogu nie wymienił Komornika Sądowego. W szczególności nie można utożsamić Komornika Sądowego wykonującego zlecenia sądu z sądem rozpoznającym sprawy, w których stroną jest Skarb Państwa, ze skutkiem dla zastosowania zwolnienia od obowiązku pobrania opłaty za wypis i wyrys operatu ewidencyjnego. Całkowicie odrębną jest bowiem sytuacja, w której sąd rozpoznający sprawę, w której stroną jest Skarb Państwa wystąpi o sporządzenie i wydanie wypisu i wyrysu z operatu ewidencyjnego od sytuacji, w której komornik sądowy prowadząc sprawę o egzekucję lub wykonanie postanowienia o udzielenie zabezpieczenia świadczeń alimentacyjnych lub rent mających charakter alimentów oraz w sprawach o egzekucję lub wykonanie zabezpieczenia roszczenia niezwiązanego z wykonywaniem działalności gospodarczej wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu lub prokuratora, zwróci się tożsamym żądaniem do Starosty. Skład orzekający sądu powołuje się tu na pogląd reprezentowany w orzecznictwie, zgodnie z którym zwolnień od danin publicznych, a taką jest opłata za wypis i wyrys z operatu ewidencyjnego, nie można domniemywać i w tym celu stosować wykładni rozszerzającej.

Poza kontrolą Sądu, wobec jednoznacznego brzmienia przepisu art. 14 ust. 5 u.k.k. pozostaje ta część skargi, w której jej autor czyni wywody na temat niecelowości objęcia przez ustawodawcę w art. 14 ust. 5 u.k.k. zakresu ust. 4 tego przepisu. Argumentacja skarżącego, która nie odnosi się do obowiązującej treści przepis ale czyni za swój przedmiot propozycję zmiany brzmienia przepisu i może być uznana jedynie za postulat wobec ustawodawcy o charakterze de lege ferenda, potwierdza jedynie brak prawnych racji, które przemawiałby za innym rozumieniem przepisu art. 14 ust. 5 u.k.k. niż ten przedstawiony przez orzekające w sprawie organy. Brzmienie tego przepisu nie pozostawia natomiast wątpliwości, że wyłącza on zastosowanie art. 14 ust. 4 u.k.k., który przewiduje częściową bezpłatność za udostępnienie dokumentów i udzielenie informacji. Wbrew przy tym stanowisku skarżącego, który odwołuje się do brzmienia poprzedniej ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, treść przepisu art. 14 ust. 5 u.k.k. świadczy o przywróceniu uregulowania, które nakazuje w pierwszej kolejności stosować przepisy szczególne przyznające zwrot wydatków albo wynagrodzenie.

Dlatego, wobec zestawienia argumentacji strony z treścią zaskarżonej decyzji, należało uznać, że [...] prawidłowo stwierdził, że Komornik Sądowy występując o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych, poprzez wskazanie, że "przeciwko tej sobie osobie prowadzone jest postępowanie egzekucyjne w sprawie o egzekucję świadczeń wszczętej na polecenie sądu", powinien ponieść opłatę naliczoną w związku ze sporządzeniem uproszczonych wypisów i wyrysów z rejestru gruntów na podstawie przepisów u.p.g.k. Wobec odmowy uiszczenia opłaty za wypis i wyrys z operatu ewidencyjnego, Starosta prawidłowo zastosował art. 40f ust. 1 u.p.g.k. Przepis ten stanowi, że w przypadku sporu dotyczącego zakresu udostępnianych materiałów zasobu lub wysokości należnej opłaty, właściwy organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej wydaje decyzję administracyjną. Tym samym niezasadny okazał się zarzut naruszenia art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. przez jego zastosowanie i utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji.

Również zarzut naruszenia art. 10 § 1 k.p.a. jest nietrafny. Uchybienia w zakresie obowiązku zawiadomienia o zebraniu materiału dowodowego i możliwości składania wniosków, skarżący nie powiązał ze wskazaniem konkretnej czynności procesowej, której organ przez takie zaniechanie uniemożliwił dokonać skarżącemu. Innymi słowy, strona musi wykazać, że gdyby do takiego uchybienia nie doszło, wynik sprawy byłby odmienny. Skarżący, stawiając taki zarzut, nie wykazał związku przyczynowego między naruszeniem przepisów postępowania, a wynikiem sprawy.

Zdaniem Sądu, pozostałe zarzuty naruszenia art. 7, art. 12, art. 77 § 1, art. 78 § 1 i 2, art. 80, art. 84 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. nie znalazły potwierdzenia w materiale aktowym. W szczególności, zaskarżona decyzja została wydana na podstawie kompletnego materiału dowodowego, zawiera ona jasną sumbsumpcję ustalonego stanu faktycznego pod prawidłowo odczytaną normę prawną. Wbrew zarzutowi dotyczącemu braku precyzyjnego wyjaśnienia podstawy faktycznej i prawnej skarżona decyzja nie ogranicza się do lakonicznych stwierdzeń, lecz zawiera wszechstronne wyjaśnienie wątpliwości i uzasadnienie przekonujące, dostępne i zrozumiałe.

Z tych powodów należało, na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzec jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt