Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 11 sierpnia 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie: sędzia NSA Piotr Przybysz sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) Protokolant: starszy asystent sędziego Joanna Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2022 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 3 grudnia 2019 r., sygn. akt II SA/Wr 634/19 w sprawie ze skargi Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Z. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu z dnia [...] lipca 2019 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty za udostępnienie informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Z. na rzecz [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu kwotę 300 (trzysta) PLN tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wyrokiem z dnia 3 grudnia 2019 r., II SA/Wr 634/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił w całości skargę Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Z. na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty za udostępnienie informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków w formie uproszczonych wypisów z rejestru gruntów.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Z., zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie przepisów prawa mogących mieć wpływ na treść wyroku:

1. art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz.U.2018.770 ze zm.), dalej jako "u.k.k.", przez ustalenie decyzją opłaty w sprawie, która z mocy wskazanego przepisu korzysta ze zwolnienia jak stanowi ww. przepis: "W sprawach tych przedstawienie dokumentów i udzielanie informacji jest nieodpłatne";

2. art. 14 ust. 5 u.k.k. przez niewłaściwą interpretację i wyciągnięcie z przepisu błędnych wniosków o wyłączeniu zwolnienia Skarbu Państwa w niniejszej sprawie z uwagi na obowiązywanie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, która wprowadza zasadę odpłatności;

3. art. 40f ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U.2019.725 ze zm.), dalej jako "p.g.k.", przez błędne uznanie, że w sprawie występuje spór dotyczący wysokości należnej opłaty i błędne wydanie decyzji w oparciu o ten przepis, tj. pomijając zwolnienie szczególnego charakteru niniejszej sprawy w przypadku zlecenia sądu;

4. art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U.2017.2188 ze zm.), dalej jako "p.u.s.a." oraz art. 3 § 1 p.p.s.a. przez nienależyte wykonanie obowiązku kontroli w zw. z art. 141 § 4 p.p.s.a. przez wadliwe uzasadnienie zaskarżonego wyroku, nieodpowiadające wymogom art. 141 § 4 p.p.s.a. polegające na braku rozpoznania możliwości udzielenia informacji na podstawie art. 761 k.p.c. przez wystosowanie pisma, a nie zakwalifikowanie pisma jako wniosku o udostępnienie informacji ze zbioru, mimo braku takiej potrzeby dla ustaleń organu egzekucyjnego na polecenie sądu, ale też braku wyjaśnienia możliwości zastosowania trybu administracyjnego do sprawy egzekucyjnej prowadzonej w trybie kodeksu postępowania cywilnego; ale także braku uzasadnienia z jakich powodów Sąd I instancji (ale też organy) nałożyły na Komornika opłatę mimo braku jakiejkolwiek zmiany w przepisach p.g.k. o skutkującej innym podejściem do składanych pism o udzielenie informacji w trybie art. 761 k.p.c.;

5. art. 1 § 1 i 2 p.u.s.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. oraz w zw. art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 3 k.p.a. i w zw. z art. 14 ust. 3 u.k.k. polegające na oddaleniu skargi oraz nieuchyleniu decyzji organów obu instancji, pomimo iż decyzje te zostały wydane bez zebrania i rozważenia pełnego materiału dowodowego, co skutkowało niewskazaniem w uzasadnieniach obu decyzji na jakich dowodach oparły organy ustalenia faktyczne sprawy w zakresie zakwalifikowania sprawy jako administracyjnej (mimo procedury k.p.c.) i braku zwolnienia Komornika w sprawach wszczętych na polecenie sądu oraz w sprawach alimentacyjnych;

6. art. 134 § 1 oraz art. 106 § 3 p.p.s.a. sprowadzające się do stwierdzenia, że sąd I instancji nie będąc związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną nie wyszedł poza ich granicę, pomimo iż w przedmiotowej sprawie powinien to uczynić, odwołać się do przepisów postępowania cywilnego oraz odrębnego trybu w jakim komornik dokonuje ustaleń, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia: art. 1 § 1 i 2 oraz art. 3 § 1 p.p.s.a. przez nienależyte wykonanie obowiązku kontroli w zw. z art. 141 § 4 p.p.s.a. przez wadliwe uzasadnienie zaskarżonego wyroku, nieodpowiadające wymogom art. 141 § 4 p.p.s.a., polegające na braku rozpoznania i dokonania oceny prawnej podniesionych przez skarżącego w skardze zarzutów.

Uwzględniając powyższe zarzuty wniesiono o stwierdzenie nieważności postępowania albo uchylenie zaskarżonego wyroku w całości, bowiem na podstawie art. 183 § 2 pkt 1 p.p.s.a. droga sądowa była niedopuszczalna, a sprawa winna być rozstrzygana w trybie skargi na czynności komornika w oparciu o przepisy postępowania cywilnego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości oraz umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego, a także o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej powyższe zarzuty szerzej umotywowano.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu wniósł o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, motywując szerzej zajęte stanowisko.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna okazała się niezasadna.

Postępowanie kasacyjne oparte jest na zasadzie związania Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej i podstawami zaskarżenia wskazanymi w tej skardze. Jedynie w przypadku, gdyby zachodziły przesłanki, powodujące nieważność postępowania sądowoadministracyjnego, określone w art. 183 § 2 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny mógłby podjąć działania z urzędu, niezależnie od zarzutów wskazanych w skardze kasacyjnej. W niniejszej sprawie nie stwierdzono takich przesłanek.

Kontrowersja zarysowana treścią zarzutów kasacyjnych sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy istnieje obowiązek poniesienia opłaty za udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych polegające na wydaniu wypisu z ewidencji gruntów i budynków, w sytuacji gdy wnioskodawcą jest komornik sądowy prowadzący postępowanie egzekucyjne w zakresie należności alimentacyjnych na wniosek sądu powszechnego? Udzielenie odpowiedzi na powyższe pytanie wypada poprzedzić rekapitulacją stanu sprawy. W dniu [...] marca 2019 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Z. złożył do Starostwa Powiatowego w Z. wniosek o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych przez wskazanie czy dłużnik alimentacyjny, przeciwko któremu prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, figuruje w operacie ewidencji gruntów i budynków jako właściciel bądź użytkownik wieczysty. We wniosku zawarta została informacja, że zapytanie dotyczy sprawy egzekucyjnej świadczeń alimentacyjnych wszczętej na polecenie sądu powszechnego. Starosta udzielił odpowiedzi na powyższy wniosek wydając uproszczone wypisy z rejestru gruntów oraz wystawiając jednocześnie dokument obliczenia opłaty na kwotę 75 zł, wskazując, że udzielanie informacji dotyczących stanu majątkowego dłużnika lub umożliwiających identyfikację składników jego majątku oraz danych adresowych w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowego toku postępowania egzekucyjnego jest czynnością odpłatną. W odpowiedzi na powyższe stanowisko wnioskodawca poinformował, że na podstawie art. 14 ust. 1 i ust. 4 u.k.k. w sprawach wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu przedstawienie dokumentów i udzielenie informacji jest nieodpłatne. W odpowiedzi Starosta poinformował wnioskodawcę, że zgodnie z art. 14 ust. 5 u.k.k., przepisy ust. 1-4 stosuje się, o ile tryb lub koszty przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji nie wynikają z odrębnych przepisów. Przepisem szczególnym, mającym zastosowanie w przypadku udostępniania informacji z operatu ewidencyjnego jest art. 40b ust. 1 pkt 2 p.g.k., który wskazuje, że sporządzanie i wydawanie wypisów oraz wyrysów z operatu ewidencji gruntów i budynków jest odpłatne. Starosta poinformował wnioskodawcę o braku podstaw do zwolnienia z obowiązku uiszczenia należnej opłaty. W reakcji na takie stanowisko Komornik zwrócił dokument obliczenia opłaty, informując, że przepisem szczególnym jest art. 14 ust. 4 u.k.k. Wobec zaistnienia sporu co do obowiązku uiszczenia należnej opłaty Starosta Powiatowy w Z., na podstawie art. 40f p.g.k., wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia opłaty za udzielenie informacji z operatu ewidencyjnego w formie uproszczonych wypisów z rejestru gruntów. Następnie decyzją z dnia [...] maja 2019 r. nr [...] ustalił na kwotę 75 zł opłatę za udostępnienie informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków w formie uproszczonych wypisów z rejestru gruntów. Legalność powyższej decyzji potwierdzona została zaskarżoną decyzją D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...], od której Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Z. złożył skargę do sądu administracyjnego.

Przechodząc do oceny zarzutów kasacyjnych wypada dostrzec, iż najdalej idącym wnioskiem skargi kasacyjnej jest stwierdzenie nieważności postępowania sądowoadministracyjnego na podstawie art. 183 § 2 pkt 1 p.p.s.a., wobec niedopuszczalności drogi sądowej. Jakkolwiek wniosek ten nie został poprzedzony stosownym zarzutem postawionym w ramach podstaw kasacji (art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a.), to jednak konieczne jest odniesienie się do niego na gruncie analizy zarzutów kasacyjnych wyraźnie w kasacji postawionych. Analizę tą wypada rozpocząć od wskazania, iż podstawą prawną wniosku Komornika o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych był art. 761 k.p.c. Przepis ten stanowi, iż organ egzekucyjny może żądać m.in. od organów administracji publicznej informacji dotyczących stanu majątkowego dłużnika lub umożliwiających identyfikację składników jego majątku oraz danych adresowych, w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowego toku postępowania (§11). Od wykonania takiego żądania można uchylić się w takim zakresie, w jakim według przepisów części pierwszej k.p.c. można odmówić przedstawienia dokumentu lub złożenia zeznań w charakterze świadka albo odpowiedzi na zadane pytanie (§ 2) Informacji, o których mowa w § 11, udziela się w oparciu o dane przekazane przez organ egzekucyjny, w terminie przez niego wyznaczonym, o ile przepisy szczególne nie przewidują innego terminu (§ 21). Analiza powyższej regulacji prowadzi do wniosku, iż nie odnosi się ona do kwestii odpłatności organu egzekucyjnego za żądane informacje. Kwestię tą reguluje natomiast art. 14 u.k.k., przewidując jako zasadę, zwrot udokumentowanych wydatków podmiotom, które przedstawiły dokument na żądanie komornika (§ 1). Zasada ta doznaje przełamania w sprawach o egzekucję lub wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia świadczeń alimentacyjnych lub rent mających charakter alimentów oraz w sprawach o egzekucję lub wykonanie zabezpieczenia roszczenia niezwiązanego z wykonywaniem działalności gospodarczej wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, w tym na polecenie sądu lub prokuratora. W sprawach tych przedstawianie dokumentów i udzielanie informacji jest nieodpłatne (§ 4). Przepis ten wyraźnie wskazuje, iż przepisów ust. 1-3 nie stosuje się w ww. sprawach. Powyższe regulacje nie mają jednak zastosowania, jeżeli tryb lub koszty przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji wynikają z odrębnych przepisów (§ 5). Z analizy powyższych regulacji wynika wyraźnie, iż w kwestii odpłatności za informacje żądane przez organ egzekucyjny zastosowanie znajdują w pierwszej kolejności przepisy odrębne, jeżeli wynika z nich tryb lub koszty przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji. Dopiero gdy brak jest regulacji odrębnych tego rodzaju, organ egzekucyjny zobowiązany jest zwrócić udokumentowane wydatki podmiotowi, który przedstawił dokument na jego żądanie. Pozyskiwanie informacji w toku postępowania egzekucyjnego następuje bowiem co do zasady odpłatnie. Natomiast m.in. w sprawach o egzekucję lub zabezpieczenie świadczeń alimentacyjnych zasada ta nie obowiązuje i wówczas przedstawianie dokumentów i udzielanie informacji jest nieodpłatne. Jakkolwiek nie ulega wątpliwości, iż inicjujący kontrolowane postępowanie wniosek o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych ewidencji gruntów i budynków został złożony w związku z egzekucją świadczeń alimentacyjnych, to również nie może budzić wątpliwości, iż przepisy p.g.k. regulują w sposób odrębny kwestię trybu i kosztów przedstawiania dokumentów lub udzielania informacji z ewidencji gruntów i budynków. W takiej sytuacji, na gruncie przepisu art. 14 u.k.k. nie może być wątpliwości co do tego, iż to przepisy odrębne znajdą zastosowanie, tak dla określenia trybu udostępnienia żądanych informacji, jak i ich kosztów, wyprzedzając regulację art. 14 ust. 1 – 4 u.k.k. W tej sytuacji nie można zgodzić się z zarzutami naruszenia w toku dotychczasowego postępowania art. 14 ust. 4 i 5 u.k.k. Co prawda autor kasacji nie wskazuje w powyższych zarzutach, przewidzianych w art. 174 pkt 1 p.p.s.a., form naruszenia owych przepisów, to jednak nie ulega wątpliwości, iż przepis art. 14 ust. 5 u.k.k. wyraźnie wyłącza możliwość zastosowania nie tylko ust. 1, który statuuje zasadę odpłatności za pozyskiwane dokumenty, ale także § 4 przełamującego powyższą zasadę w odniesieniu m.in. do egzekucji świadczeń alimentacyjnych. Tym samym trafnie uznano w zaskarżonym wyroku, iż art. 14 ust. 1 i 4 u.k.k. nie mogły znaleźć zastosowania w okolicznościach niniejszej sprawy dla określenia odpłatności za pozyskane przez Komornika dokumenty.

Przechodząc zatem na grunt przepisów odrębnych, w rozumieniu art. 14 ust. 5 u.k.k., wypada uznać, iż przepisu p.g.k. w sposób autonomiczny i kompleksowy regulują kwestię dostępu do informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków oraz odpłatności za wydanie wypisu z ww. ewidencji. Koresponduje to z treścią art. 14 ust. 5 u.k.k. Dostrzec wypada także trafność konkluzji organów i Sądu I instancji, iż w sprawie znajduje zastosowanie art. 40b ust. 1 p.g.k., który jako zasadę statuuje obowiązek ponoszenia opłat za sporządzanie i wydawanie wypisów z operatu ewidencji gruntów i budynków. Wyjątki od zasady odpłatności, które wynikają z art. 40b ust. 2 p.g.k. mają charakter wyłącznie podmiotowy. Wyjątkowość tej regulacji nie pozwala natomiast akceptować wyników wykładni, które prowadziłyby do rozszerzenia owego katalogu zwolnień (exceptiones non sunt extendendae). Wśród zwolnionych podmiotów nie ma natomiast komornika sądowego. Prawidłowa jest zatem konkluzja organów i Sądu I instancji, że komornik sądowy występując o informacje z operatu ewidencji gruntów i budynków, na gruncie przepisów p.g.k., nie jest zwolniony z obowiązku pokrycia opłat z tego tytułu także wtedy gdy prowadzi egzekucję świadczeń alimentacyjnych.

Nie jest także zasadny zarzut naruszenia art. 40f p.g.k. Przepis ten stanowi, iż w przypadku sporu dotyczącego zakresu udostępnianych materiałów zasobu lub wysokości należnej opłaty, właściwy organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej wydaje decyzję administracyjną (§ 1); wniesienie odwołania od decyzji w sprawie ustalenia wysokości opłaty za udostępnianie materiałów zasobu nie wstrzymuje udostępnienia tych materiałów, pod warunkiem uiszczenia opłaty w wysokości ustalonej w zaskarżonej decyzji (§ 2); w przypadku gdy w wyniku rozpatrzenia odwołania lub ponownego rozpatrzenia sprawy na skutek wyroku sądu administracyjnego wysokość opłaty zostanie zmniejszona, nadpłata podlega zwrotowi wraz z odsetkami ustawowymi (§ 3). Powyższe przepisy p.g.k. wyraźnie wyznaczają drogę postępowania w razie sporu w kwestii wysokości opłaty za udostępnianie materiałów zasobu geodezyjnego lub kartograficznego. Odmowa uiszczenia przez wnioskodawcę obliczonej przez organ opłaty wszczyna spór w powyższej kwestii. Jego rozstrzygniecie może nastąpić wyłącznie w postępowaniu administracyjnym w oparciu o instrumenty prawne właściwe dla tegoż postępowania. Skoro powyższa regulacja wskazuje na decyzję administracyjną jako na formę rozstrzygnięcia tegoż sporu, to nie można zgodzić się z autorem kasacji, iż istnieje możliwość kontestowania ustalonej opłaty w postępowaniu przed sądem powszechnym w trybie skargi na czynność komornika (art. 767 k.p.c.). Komornik sądowy będąc wnioskodawcą postępowania o udostępnienie materiałów zasobu, nie podejmuje rozstrzygnięcia w przedmiocie opłat za korzystanie z zasobu. Opłatę tę, zgodnie z ww. regulacją, ustala właściwy organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej, który wydaje decyzję administracyjną w razie powstania sporu w tym zakresie. Kontrola legalności takiego rozstrzygnięcia odbywa się w toku postępowania sądowoadministracyjnego (art. 3 § 1 i 2 pkt 1 p.p.s.a.).

Odnosząc się do dalszych zarzutów kasacyjnych wypada dostrzec, iż objęto nimi każdorazowo po kilka przepisów we wzajemnym powiązaniu. Obowiązek wskazania naruszonych przepisów oraz uzasadnienia zarzutów nakłada na sporządzającego skargę kasacyjną określony reżim związany z konstrukcją skargi kasacyjnej i budową zarzutów. Obowiązek wskazania naruszonych przepisów oczywiście nie wyłącza możliwości objęcia jednym zarzutem kilku przepisów, ale takie wyliczenie musi być połączone z wykazaniem, że wymienione przepisy tworzą pewną normę zachowania, której naruszenie jest zarzucane. Rozróżnienie między przepisem i normą prawną każe uznać taką praktykę za dopuszczalną, ale wymienione przepisy muszą pozostawać ze sobą w związku normatywnym, a jego wykazanie obciąża sporządzającego skargę kasacyjną, który powinien przedstawić treść naruszonej normy, czyli wskazać, jaka reguła zachowania ustanowiona tymi przepisami została naruszona zaskarżonym wyrokiem. Należy przy tym podkreślić, iż Naczelny Sąd Administracyjny, ze względu na ograniczenia wynikające chociażby z art. 176 § 1 pkt 2) w zw. z art. 183 § 1 p.p.s.a., nie może we własnym zakresie konkretyzować zarzutów skargi kasacyjnej, uściślać ich bądź w inny sposób korygować. Nie może także wskazywać normy postępowania, która miałaby wynikać z przepisów przywołanych przez autora kasacji we wzajemnym powiązaniu. To bowiem do autora skargi kasacyjnej należy podanie konkretnych przepisów prawa materialnego lub przepisów postępowania, które w jego ocenie naruszył sąd I instancji i precyzyjne wyjaśnienie, na czym polegała ich błędna wykładnia lub niewłaściwe zastosowanie, a w odniesieniu do przepisów postępowania także wykazanie istotnego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Analizując z powyższego punktu widzenia zarzut naruszenia art. 1 § 1 i 2 p.u.s.a oraz art. 3 § 1 p.p.s.a. przez nienależyte wykonanie obowiązku kontroli w zw. z art. 141 § 4 p.p.s.a. przez wadliwe uzasadnienie zaskarżonego wyroku, polegające na braku rozpoznania możliwości udzielenia informacji na podstawie art. 761 k.p.c., wypada wskazać, iż autor kasacji zarzuca w powyższym zakresie wadliwość uzasadnienia wyroku. Zgodnie natomiast z art. 141 § 4 p.p.s.a. uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Ugruntowane jest przy tym zapatrywanie, że w ramach rozpatrywania zarzutu naruszenia owego przepisu Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązany jest jedynie do kontroli zgodności uzasadnienia zaskarżonego wyroku z wymogami wynikającymi z tej normy prawnej. O naruszeniu tego przepisu można zatem mówić w przypadku gdy uzasadnienie wyroku nie zawiera jednego z ww. elementów. W doktrynie i judykaturze przyjmuje się także, że wadliwość uzasadnienia wyroku podniesiona w ramach podstawy kasacyjnej z art. 174 pkt 2 p.p.s.a. może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej jedynie wówczas gdy to uzasadnienie nie pozwala na kontrolę kasacyjną orzeczenia. Dzieje się tak wówczas, gdy nie ma możliwości jednoznacznej rekonstrukcji podstawy rozstrzygnięcia (vide: J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, LexisNexis 2011, uwaga 7 do art. 141; uchwała siedmiu sędziów NSA z dnia 15 lutego 2010 r., II FPS 8/09; wyrok NSA z dnia 28 listopada 2011 r., I GSK 952/10; wyrok NSA z dnia 5 lipca 2017 r., I OSK 2693/15, www.orzeczenia.nsa.gov.pl ). W badanej skardze kasacyjnej brak jest informacji o dostrzeżonych brakach elementów uzasadnienia wskazanych w powyższym przepisie. Nie można także doszukać się ograniczeń w zakresie rekonstrukcji podstawy wyrokowania i możliwości oceny zaskarżonego wyroku w postępowaniu kasacyjnym. Natomiast nie może być wątpliwości, iż przepis art. 761 k.p.c. stanowił wyłącznie podstawę prawną wystąpienia przez organ egzekucyjny z wnioskiem o dostęp do m.in. informacji ze zbioru ewidencji gruntów i budynków. Statuuje także po stronie właściwego organu Służby Geodezyjnej i Kartograficznej obowiązek udzielenie żądanej informacji w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowego toku postępowania (art. 767 § 11 k.p.c.). Nie stanowił natomiast podstawy prawnej określającej sposób załatwienia tegoż wniosku. W tym zakresie miarodajne pozostają przepisy p.g.k.

Niezasadny jest także zarzut naruszenia art. 1 § 2 p.u.s.a. oraz art. 3 § 1 p.p.s.a. Regulacje te stanowią o funkcji sądów administracyjnych i określają kryterium sądowej kontroli działalności administracji publicznej. Powyższe regulacje nie mają charakteru procesowego ale ustrojowy. Sąd administracyjny może w związku z tym naruszyć powyższe przepisy, gdy oceni działalność podmiotu spoza administracji publicznej, zastosuje środki prawne nieznane przepisom p.p.s.a. albo oceniając działalność administracji publicznej przyjmie inne niż legalność (zgodność z prawem) kryterium kontroli. W skardze kasacyjnej brak jest natomiast zarzutów wskazujących na to, że Sąd I instancji mógł naruszyć ww. przepisy w sposób odpowiadający ich dyspozycjom. Jednocześnie wypada zauważyć, iż kwestia tego, czy dokonana przez sąd administracyjny ocena legalności zaskarżonej decyzji, wydanej przez organ administracji publicznej była prawidłowa czy też błędna, nie może być utożsamiana z naruszeniem powyższych przepisów (vide: R.Hauser, A.Kabat, Właściwość sądów administracyjnych, RPEiS 2004/2/25; wyrok NSA z dnia 20 stycznia 2011 r., I OSK 345/2010; wyrok NSA z dnia 8 października 2015 r., II GSK 2991/14; www.orzeczenia.nsa.gov.p ).

Z kolei zarzut naruszenia art. 1 § 1 i 2 p.u.s.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. oraz w zw. art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 3 k.p.a. i w zw. z art. 14 ust. 3 u.k.k. polegający na wydaniu decyzji bez zebrania i rozważenia pełnego materiału dowodowego, skutkował – w ocenie autora kasacji – niewskazaniem w uzasadnieniach decyzji organów obu instancji, na jakich dowodach oparły organy ustalenia faktyczne sprawy w zakresie jej zakwalifikowania jako sprawy administracyjnej, mimo istnienia w tym zakresie procedury uregulowanej w k.p.c. Treść powyższego zarzutu pozwala uznać, iż autor kasacji kwestionuje powyższym zarzutem brak ustaleń organów wyrażonych w motywach decyzji w zakresie powinności załatwienia niniejszej sprawy na gruncie procedury uregulowanej w k.p.c. Pomimo postawienia zarzutu naruszenia art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. autor kasacji nie wskazuje, nie tylko jakie fakty zostały w toku postępowania wadliwie ustalone ale także, jakie fakty zostały pominięte, a mają istotny charakter z punktu widzenia istoty sprawy. Nie pozwala to potwierdzić zarzutu naruszenia ww. przepisów. Natomiast określenie w toku jakiej procedury winno nastąpić udostępnienie informacji z ewidencji gruntów i budynków polegające na wydaniu stosownego wypisu i ustalenie opłaty z tym związanej, nie stanowi zagadnienia, które mogłoby zostać oceniane na gruncie ustaleń faktycznych. Kwestia ta odnosi się bowiem do podstawy prawnej rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji z ewidencji gruntów i budynków przez wydanie stosownego wypisu i w konsekwencji ustalenie opłaty z tego tytułu. Jak już była o tym mowa powyżej, na normę prawną będącą podstawą rozstrzygnięcia w kwestii opłaty za wydany wypis z ewidencji gruntów składa się m.in. przepis art. 14 ust. 3 u.k.k., podobnie jak i art. 14 ust. 1 i 4 u.k.k. Przepis art. 14 ust. 5 u.k.k. wyłączał możliwość zastosowania w niniejszej sprawie powyższych regulacji, wobec uregulowania w przepisach u.g.k. trybu i kosztów przedstawiania dokumentów i udzielania informacji, w tym w szczególności odpłatności za wydany wypis z ewidencji gruntów i budynków. Nie można zatem potwierdzić zasadności powyższego zarzutu w zakresie naruszenia art. 14 ust. 3 u.k.k.

Na marginesie powyższych uwag należy dostrzec, iż zarzuty postawione w skardze kasacyjnej nie pozwalają ocenić kwestii prawidłowości odczytania przez organy administracji intencji Komornika wnoszącego o udostępnienie informacji o tym, czy dłużnik alimentacyjny, przeciwko któremu wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne figuruje w operacie ewidencji gruntów i budynków, w szczególności w odniesieniu do zakresu żądanych informacji. Zarzut naruszenia art. 761 k.p.c. postawiony został bowiem wyłącznie w kontekście wady uzasadnienia, zaś zarzuty naruszenia art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. wyłącznie w zakresie wadliwego zakwalifikowania sprawy jako administracyjnej a nie cywilnej. Wypada przy tym dostrzec, iż w badanej kasacji nie został postawiony zarzut wadliwego ustalenia, na gruncie art. 65 § 2 k.p.a., treści żądania udzielenia dostępu do danych zasobu, w szczególności jego zakresu. Nie pozwala to kwestii tej ocenić w toku postępowania kasacyjnego. W takiej sytuacji wypada jedynie dostrzec, iż art. 761 § 11 k.p.c. mówi o możliwości domagania się przez komornika "informacji" dotyczących stanu majątkowego dłużnika lub umożliwiających identyfikację składników jego majątku oraz danych adresowych. Podobnie do pojęcia "informacji" odwołuje się art. 24 ust. 3 p.g.k. gdy wskazuje, że starosta udostępnia "informacje" zawarte w operacie ewidencyjnym w określonej formie, w tym m.in. w formie wypisów z rejestrów, kartotek i wykazów tego operatu. Brak zarzutu naruszenia art. 24 ust. 3 p.g.k. również nie pozwala ocenić w postępowaniu kasacyjnym prawidłowości uznania przez organy zakresu wniosku Komornika o dostęp do informacji z operatu ewidencji gruntów i budynków. W takiej sytuacji należy uznać, iż wydanie przez organ administracji wypisu z operatu ewidencji gruntów i budynków stanowi właściwą formę załatwienia wniosku Komornika inicjującego niniejsze postępowanie.

Nie można natomiast jednoznacznie wskazać naruszonej normy postępowania wynikającej z zarzutu naruszenia art. 134 § 1 oraz art. 106 § 3 p.p.s.a. przez pominięcie przepisów k.p.c. oraz odrębnego trybu w jakim komornik dokonuje ustaleń, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia: art. 1 § 1 i 2 p.u.s.a. oraz art. 3 § 1 p.p.s.a. przez dokonanie nienależytej kontroli postępowania administracyjnego i art. 141 § 4 p.p.s.a. przez wadliwe uzasadnienie zaskarżonego wyroku. Analizując ów zarzut należy dostrzec, iż przepis art. 106 § 3 p.p.s.a. stanowi podstawę prawną postępowania dowodowego przed sądem administracyjnym. Z okoliczności sprawy nie wynika aby w toku postępowania przed Sądem I instancji inicjowane było postępowanie dowodowe, w szczególności aby wnioskował o to skarżący kasacyjnie, a jego wniosek został oddalony. Brak jest zatem podstaw do uznania ww. przepisu za naruszony. Natomiast niezwiązanie granicami skargi, o którym mówi art. 134 § 1 p.p.s.a. oznacza, iż sąd administracyjny ma prawo, a jednocześnie i obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji nawet wówczas, gdy w skardze dany zarzut nie został podniesiony. Nie jest przy tym skrępowany sposobem sformułowania skargi, użytymi argumentami, a także zgłoszonymi wnioskami, zarzutami i żądaniami. Dla skuteczności zarzutu skargi kasacyjnej opartego na tym przepisie należy wykazać, że sąd I instancji rozpoznając skargę dokonał oceny pod względem zgodności z prawem innej sprawy (w znaczeniu przedmiotowym i podmiotowym) lub z przekroczeniem granic danej sprawy, albo, że sąd powinien był wyjść poza granice zakreślone zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną, a tego nie uczynił, i że owo zaniechanie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (vide: wyrok NSA z dnia 21 stycznia 2014 r., II GSK 1560/12, www.orzeczenia.nsa.gov.p ), albo też, gdy strona wskazywała przed sądem I instancji na istotne dla sprawy uchybienia popełnione na etapie postępowania administracyjnego bądź powołała w postępowaniu sądowym dowody, które zostały przez sąd pominięte, wreszcie, gdy w postępowaniu administracyjnym popełniono uchybienia na tyle istotne, a przy tym oczywiste, iż bez względu na treść zarzutów sąd nie powinien był przechodzić nad nimi do porządku (vide: wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2013 r., I GSK 1151/11; wyrok NSA z dnia 11 września 2012 r., I OSK 1234/12; wyrok NSA z dnia 28 lutego 2012 r., II OSK 2395/10, www.orzeczenia.nsa.gov.p ). Żadna z powyższych sytuacji nie miała miejsca w badanej sprawie. Jakkolwiek kwestia zastosowania przepisów k.p.c. nie była przedmiotem analizy w motywach zaskarżonego wyroku, to jednak charakter tych regulacji, a w szczególności art. 767 k.p.c., który nie miał zastosowania przy wydaniu na wniosek Komornika wypisu z ewidencji gruntów i budynków i ustalenia opłat z tego tytułu, nie może być traktowany jako wada uzasadnienia wyroku powodująca naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a.

Z tych względów skarga kasacyjna jako pozbawiona usprawiedliwionych podstaw podlegała oddaleniu zgodnie z art. 184 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 204 pkt 1 p.p.s.a.

Skargę kasacyjną rozpoznano na posiedzeniu niejawnym stosownie do art. 182 § 2 p.p.s.a., gdyż strona skarżąca zrzekła się rozprawy, a strona przeciwna nie zażądała jej przeprowadzenia.

Uzasadnienie wyroku sporządzono stosownie do art. 193 zdanie 2 p.p.s.a. z uwagi na oddalenie skargi kasacyjnej. W takiej sytuacji przepis ten wyłącza odpowiednie stosowanie do postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym wymogów dotyczących koniecznych elementów uzasadnienia wyroku, które przewidziano w art. 141 § 4 w związku z art. 193 zdanie 1 p.p.s.a., zawężając je do oceny zarzutów skargi kasacyjnej.