Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 19 października 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Monika Krzyżaniak Sędziowie Sędzia NSA Irena Krzemieniewska Sędzia NSA Janusz Nowacki (spr.) Protokolant asystent sędziego Jarosław Moraczewski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2011 roku sprawy ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy oddala skargę.

Decyzją z dnia [...], znak: [...] Starosta [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w związku z art.114 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2005r., Nr 108, poz. 908 ze zm.), zatrzymał M. S. prawo jazdy kategorii B, dokument nr [...], druk nr [...] do czasu ustania przyczyny zatrzymania, tj. wykazania się pozytywnym wynikiem egzaminu kontrolnego. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ podniósł, że w dniu 10 lutego 2011 roku otrzymał wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z dnia [...] lutego 2011 roku o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji M. S. do kierowania pojazdami w zakresie posiadanych uprawnień, w związku z przekroczeniem limitu punktów (łącznie 26 punktów) za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie od dnia 13 kwietnia 2010 roku do dnia 24 stycznia 2011 roku. Natomiast w dniu 24 marca 2011 roku do organu wpłynął wniosek M. S. o wydanie zatrzymanego prawa jazdy, w którym podniósł on, że nie był informowany o ilości posiadanych punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, a ponadto odbył szkolenie w WORD, na podstawie którego powinna nastąpić redukcja ilości punktów. Na dowód obycia szkolenia przedstawił zaświadczenie nr [...] z dnia [...] stycznia 2011 wystawione przez WORD w P. Mając na uwadze poczynione ustalenia faktyczne organ administracji podniósł, iż art. 138 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, nakazuje staroście wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, w każdym przypadku przekroczenia przez kierującego pojazdem 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Z kolei art. 130 ust. 3 ustawy stanowi, że kierowca wpisany do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. W niniejszej sprawie przedłożone przez M. S. zaświadczenie o odbyciu szkolenia nie upoważnia jednak do zmniejszenia liczby punktów posiadanych w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, ponieważ uczestniczył w szkoleniu po przekroczeniu 24 punktów. Organ podkreślił, że z wniosku Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z dnia [...] lutego 2011 roku wynika, że w dniu 24 stycznia 2011 roku, kierowca przekroczył dopuszczalną liczbę punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, natomiast szkolenie odbył w dniu [...] stycznia 2011 roku, a więc po przekroczeniu 24 punktów.

Od powyższej decyzji M. S. złożył odwołanie, w którym zarzucił naruszenie przepisów postępowania administracyjnego tj, art. 7, art. 8, art. 9, art. 10 § 1, art. 77 § 1. art. 80, art. 108 § 1 k.p.a. oraz naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

- art. 114 ust. 1 pkt. 1 lit. b - Prawa o ruchu drogowym w zakresie poddania kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji mającego na celu przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdem w związku z utratą posiadanych do tego kwalifikacji w sytuacji oczywistego braku ku temu podstaw w szczególności zważywszy na odbyty kurs zakończony złożeniem pozytywnego egzaminu szkoleniowego przy WORD w P.,

-art. 138 ust. 2 ustawy poprzez wydania decyzji w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy wobec niewystarczającego ustalenia stanu aktywnych punktów karnych, okresu i miejsca popełnienia zarzucanych wielokrotnie naruszeń przepisów ruchu drogowego i liczby przypisywanych punktów karnych za poszczególne naruszenia,

- § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego w zakresie oczywistego zaniechania dokonania redukcji punktów karnych wobec odbytego szkolenia w WORD w P. na etapie poprzedzającym wystosowanie wniosku o sprawdzenie kwalifikacji uprawniających do kierowania pojazdami mechanicznymi kategorii B.

Ponadto skarżący wskazał na błąd w ustaleniach faktycznych poprzez błędne przyjęcie, że odbycie szkolenia nie uprawnia do redukcji 6 punktów karnych w sytuacji gdy nie wykazano, za jakie naruszenia drogowe i przez jakie organy, zostały naliczone 26 punkty karne. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji lub jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi I instancji.

Decyzją z dnia [...], Nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy odnosząc się do zarzutów postawionych w odwołaniu podniósł, iż z wniosku Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z dnia [...] lutego 2011 roku o sprawdzenie kwalifikacji, wynika, że M. S. w okresie od dnia 13 kwietnia 2010 roku do dnia 24 stycznia 2011 roku wielokrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego, otrzymując łącznie liczbę 26 punktów karnych. Naruszenia miały miejsce w dniach:

- 13 kwietnia 2010 roku, w miejscowości T., przekroczenie prędkości od 41 do 50 km/h - 8 punktów,

- 2 listopada 2010 roku w P., przekroczenie prędkości powyżej 50 km/h - 10 punktów karnych,

- 24 stycznia 2011 roku w miejscowości T., przekroczenie prędkości od 41 do 50 km/h - 8 punktów.

Wniosek ten wskazuje zarówno daty, w jakich skarżący naruszał przepisy ruchu drogowego, rodzaj naruszeń, jak i przypisaną tym naruszeniom odpowiednią liczbę punktów, określoną zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisu art. 130 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz z załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 roku. Kolegium podniosło, iż w niniejszej sprawie bezsporne jest, że M. S. przekroczył dopuszczalną liczbę 24 punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego, a okoliczność ta obligowała automatycznie organ do zatrzymania M. S. prawa jazdy w trybie art. 138 ust. l w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g Prawa o ruchu drogowym. Organ odwoławczy podkreślił, że w postępowaniu o zatrzymanie prawa jazdy organy administracji publicznej nie są uprawnione do badania prawidłowości oraz kwestionowania prawomocnych rozstrzygnięć stwierdzających fakt popełnienia wykroczeń i nakładających kary za popełnienie wykroczeń. Stosownie do treści art. 130 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego prowadzi Policja. W gestii zatem Policji, a nie starosty jako organu administracji publicznej, leży przypisywanie punktów za konkretne naruszenia, dokonywanie wpisów do ewidencji i ich usuwanie. W myśl § 6 ust. 1 pkt. 4 rozporządzenia w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego, organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji punkty przyznane na podstawie wpisu ostatecznego w razie odbycia szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym. Natomiast w myśl § 8 ust. 2 i 4 rozporządzenia, zmniejszenia punktów dokonuje organ prowadzący ewidencję po przedstawieniu zaświadczenia o odbytym szkoleniu, wystawionego przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego. Czynności te nie mogą być zatem dokonane przez starostę, nie jest on także uprawniony do kwestionowania prawidłowości wynikających z ewidencji wpisów. W konsekwencji więc nie jest on uprawniony dokonać samodzielnego uwzględnienia odliczenia punktów z racji odbycia szkolenia. Kolegium podniosło, iż z możliwości prawnej, o której mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym, może skorzystać kierowca, który przed przystąpieniem do szkolenia opisanego w art. 130 ust. 3 otrzymał taką ilość punktów, która nie obliguje organu do podjęcia określonych działań, w tym przypadku zatrzymania prawa jazdy (mniej niż 24). Udział w szkoleniu nie może być sposobem uniknięcia negatywnych konsekwencji dla kierowcy następujących po przekroczeniu limitu 24 punktów, tym bardziej punktów ostatecznych. Z akt wynika, że szkolenie skarżący odbył w dniu [...] stycznia 2011 roku, czyli już w chwili, kiedy posiadał na swym koncie 26 punktów karnych. W ocenie Kolegium nie można przyjąć, że przepis art. 130 ust. 3 ustawy stosuje się bez względu na liczbę otrzymanych przez kierującego punktów. Możliwość zmniejszenia kierowcy w drodze szkolenia liczby punktów karnych - po przekroczeniu limitu 24 niweczyłaby w ogóle możność zastosowania normy przepisu art. 138 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym. Organ podkreślił, że zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 roku, odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24. Stosownie zaś do treści § 9 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 roku, osoba zainteresowana ma prawo uzyskać od Policji ustną informację lub zaświadczenie o wpisach ostatecznych lub tymczasowych dotyczących punktów odpowiadających dokonanym przez siebie naruszeniom. Informacji udziela się lub zaświadczenie wydaje w siedzibie organu prowadzącego ewidencję lub w miarę możliwości technicznych, w innej jednostce Policji. Przepis powyższy umożliwia zatem kierowcy uzyskanie informacji o ilości punktów przypisanych na jego koncie. To w jego interesie było kontrolowanie stanu punktów przypisanych w stosownej ewidencji. Natomiast z przepisów prawa nie wynika obowiązek Policji do informowania kierowcy o ilości zgromadzonych punktów w prowadzonej ewidencji, także przed skierowaniem wniosku o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, który spowodował w konsekwencji także konieczność zatrzymania skarżącemu prawa jazdy.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skarżący podtrzymał zarzuty przedstawione w odwołaniu dodatkowo podniósł zarzut naruszenia art. 11, art. 156 § 1 pkt. 7 k.p.a. – poprzez przekroczenie 30-dniowego terminu do wydania skierowania na badania, naruszenie art. 124 ust. 1 pkt .2 lit. b ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości lub jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi I instancji lub ewentualnie umorzenie postępowania administracyjnego. Podtrzymując argumentację przedstawioną w odwołaniu skarżący podniósł, iż organ odwoławczy nie odniósł się do zarzutów zawartych w odwołaniu, a w szczególności pominął kwestię wadliwie ustalonego stanu faktycznego w zakresie liczby punktów karnych, czasu i miejsca stwierdzonych naruszeń przepisów prawa o ruchu drogowym.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko, wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga M. S. nie jest zasadna.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych /Dz.U Nr 153, poz.1269 ze zm./ sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej.

W myśl zaś art.1 § 2 wymienionej ustawy kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Stosownie do treści art.145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153, poz.1270 ze zm./ sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:

1/ uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części jeżeli stwierdzi:

a/ naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b/ naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c/ inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy,

2/ stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art.156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach,

3/ stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.

Z wymienionych przepisów wynika, iż sąd bada legalność zaskarżonej decyzji, tj. bada czy jest ona zgodna z prawem materialnym określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej.

Badając legalność zaskarżonej decyzji sąd nie stwierdził naruszenia przez organy administracji przepisów prawa materialnego bądź procesowego w stopniu uzasadniającym jej uchylenie.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. nr 108 z 2005r. poz.908 z późn. zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. nr 236 poz.1998r. z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art.135 ust.1 pkt.1g.) wymienionej ustawy policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

W myśl art.138 ust.1 i 2 cytowanej ustawy decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadkach określonych w art.135 ust.1 pkt.1d.) i g.), wydaje starosta. Zwrot zatrzymanego prawa jazdy następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania z zastrzeżeniem art.114 ust.4.

Zgodnie z treścią art.130 ust.1 ustawy z 20 czerwca 1997r. Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Określonemu naruszeniu przypisuje się liczbę punktów w skali od 0 do 10 i wpisuje się do tej ewidencji.

W myśl art.130 ust.3 wymienionej ustawy kierowca wpisany do ewidencji, o której mowa w ust.1, może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu, którego odbycie powoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Nie dotyczy to kierowcy w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy.

Zgodnie z treścią § 8 ust.4 rozporządzenia z 20 grudnia 2002r., kierowcy wpisanemu do ewidencji, po przedstawieniu zaświadczenia o odbyciu szkolenia, organ, o którym mowa w § 3, zmniejsza o 6 liczbę posiadanych punktów, odejmując je według kolejności wpisów, z zastrzeżeniem ust.5 i 6.

W myśl § 8 ust.6 wymienionego rozporządzenia odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24.

W rozpoznawanej sprawie okolicznością niesporną jest, iż M. S. w okresie od 13 kwietnia 2010r. do 24 stycznia 2011r. kilkakrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego otrzymując łącznie 26 punktów. Naruszenia te miały miejsce w następujących dniach:

- 13 kwietnia 2010r. za przekroczenie prędkości – 8 punktów

- 2 listopada 2010r. za przekroczenie prędkości – 10 punktów

- 24 stycznia 2011r. za przekroczenie prędkości – 8 punktów.

Konsekwencją przekroczenia liczby 24 punktów był wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. do Starosty Powiatowego w O. o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji skarżącego do kierowania pojazdami, co wynika z treści § 7 ust.1 pkt.2 rozporządzenia z 20 grudnia 2002r., oraz zatrzymanie prawa jazdy przez Policję, co wynika z art.135 ust.1 pkt.1g.) ustawy z 20 czerwca 1997r. a także wydanie decyzji o takim zatrzymaniu (art.138 ust.1 ustawy z 20 czerwca 1997r.). Podkreślić należy, iż wniosek o sprawdzenie kwalifikacji oraz zatrzymanie prawa jazdy dotyczy sytuacji gdy wpisy liczby punktów kierowcy do ewidencji mają charakter ostateczny. W postępowaniu o zatrzymanie prawa jazdy organ administracji publicznej nie jest uprawniony do badania prawidłowości rozstrzygnięć stwierdzających fakt popełnienia wykroczeń i nakładających kary za ich popełnienie.

W sytuacji zatem gdy skarżący przekroczył liczbę 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego to organy administracji były zobligowane do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Starosta [...] trafnie wydał decyzję w tej kwestii.

Niezasadny jest zarzut skarżącego, iż liczba punktów winna ulec zmniejszeniu z uwagi na odbycie przez niego w dniu [...] stycznia 2011r. szkolenia w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w P. Należy zaznaczyć, iż odbycie szkolenia, o którym mowa w art.130 ust.3 ustawy z 20 czerwca 1997r., powoduje zmniejszenie ilości punktów karnych lecz dotyczy to sytuacji gdy kierowca odbył takie szkolenie przed uzyskaniem 24 punktów. Nie dotyczy to natomiast przypadku gdy odbyte szkolenie miało miejsce po uzyskaniu przez kierowcę 24 punktów. Wynika to wprost z treści § 8 ust.6 rozporządzenia z 20 grudnia 2002r. Pogląd taki wyraził także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 grudnia 2010r. w spr. I OSK 275/10 (Lex nr 745199). M. S. odbył szkolenie po przekroczeniu przez niego 24 punktów karnych a więc brak było podstaw do zmniejszenia liczby punktów. Zarzut skarżącego w tym zakresie nie jest zasadny.

Nie ma żadnego znaczenia okoliczność, iż M. S. przystępując do szkolenia nie miał świadomości, że przekroczył 24 punkty, gdyż żaden organ administracji go o tym nie poinformował. Należy zaznaczyć, iż Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego i w jej gestii leży dokonywanie wpisów punktów i ich usuwanie (art.130 ust.1 ustawy z 29 czerwca 1997r. oraz § 3 ust.1 i § 6 rozporządzenia z 20 grudnia 2002r.). Każdy kierowca może uzyskać od Policji informację lub zaświadczenie o liczbie posiadanych punktów, co wynika z treści § 9 rozporządzenia z 20 grudnia 2002r. Żaden przepis prawa nie obliguje organu administracji do każdorazowego powiadamiania kierowcy jaką ilość punktów zgromadził on w ewidencji. To w interesie kierowcy leży kontrolowanie stanu swoich punktów. Skarżący mógł zatem podjąć działania zmierzające do uzyskania informacji o ilości punktów karnych jakie zgromadził lecz tego nie uczynił. Niezasadny jest zatem zarzut M. S., iż nie miał świadomości co do ilości posiadanych punktów karnych, gdyż żaden organ go o tym nie informował. To nie organy Policji winny informować skarżącego ile punktów zgromadził on w ewidencji lecz on sam winien tym się zainteresować i uzyskać informację w tym zakresie od Policji.

Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut skarżącego, iż nie zapewniono mu czynnego udziału w postępowaniu. M. S. został pouczony o prawie czynnego udziału w toczącym się postępowaniu i możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym lecz z tego prawa nie skorzystał (potwierdzenie odbioru przesyłki z pouczeniem – 11 marca 2011r. oraz awizo zawiadomienia z 16 maja 2011r. w aktach administracyjnych).

Odnośnie zarzutu bezpodstawnego skierowania skarżącego na badania psychologiczne to kwestia ta nie była przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie. Co do skierowania na badania toczyło się odrębne postępowanie, w którym M. S. mógł podnosić zarzuty w tym zakresie.

Nieuzasadniony jest zarzut skarżącego, iż nie wykazano mu za jakie wykroczenia zostały mu naliczone punkty karne i w jakiej wysokości. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji dokładnie wyjaśniono gdzie, kiedy i na czym polegało naruszenie przepisów ruchu drogowego oraz w jakiej wysokości naliczone zostały punkty karne.

Niezasadny jest zarzut skarżącego, iż w decyzji organu I instancji bezpodstawnie nadano rygor natychmiastowej wykonalności. W decyzji Starosty [...] z [...] wyjaśnione zostało dlaczego wydano takie rozstrzygnięcie. W szczególności trafnie podniesiono, iż M. S. wielokrotnie naruszając przepisy ruchu drogowego stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia innych uczestników ruchu drogowego. W świetle treści przepisu art.108 § 1 kpa uzasadniało to nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności.

Reasumując sąd uznał, iż skarga nie jest zasadna. M. S. za naruszenie przepisów ruchu drogowego przekroczył 24 punkty karne, co uzasadniało zatrzymanie mu prawa jazdy. Rozpoznając sprawę sąd nie stwierdził naruszenia przepisów prawa materialnego bądź przepisów postępowania administracyjnego mogących mieć wpływ na wynik sprawy. Mając to na uwadze, na podstawie art.151 ustawy z 30 sierpnia 2002r., sąd oddalił skargę M. S.

m.m.