Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janina Antosiewicz, Sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon (spr.), Sędzia del. WSA Iwona Kosińska, Protokolant starszy asystent Piotr Baryga, po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 października 2011 r. sygn. akt III SA/Łd 845/11 w sprawie ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 19 października 2011 r., sygn. akt III SA/Łd 845/11, oddalił skargę M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach sprawy:

Starosta Opoczyński decyzją z dnia [...] marca 2011 r., na podstawie art. 138 § 1 w związku z art.114 ust. 1 pkt 1 lit. b/ ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.), zatrzymał M. S. prawo jazdy kategorii B do czasu ustania przyczyny zatrzymania, tj. wykazania się pozytywnym wynikiem egzaminu kontrolnego.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ podniósł, że w dniu 10 lutego 2011 r. otrzymał wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji w Łodzi z dnia 1 lutego 2011 r. o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji M. S. do kierowania pojazdami w zakresie posiadanych uprawnień, w związku z przekroczeniem limitu punktów (łącznie 26 punktów) za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie od dnia 13 kwietnia 2010 r. do dnia 24 stycznia 2011 r. Natomiast w dniu 24 marca 2011 r. do organu wpłynął wniosek M. S. o wydanie zatrzymanego prawa jazdy, w którym podniósł on, że nie był informowany o ilości posiadanych punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, a ponadto odbył szkolenie w WORD, na podstawie którego powinna nastąpić redukcja ilości punktów. Na dowód odbycia szkolenia przedstawił zaświadczenie z dnia 28 stycznia 2011 wystawione przez WORD w Piotrkowie Trybunalskim.

Mając na uwadze poczynione ustalenia faktyczne organ administracji podniósł, iż art. 138 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, nakazuje staroście wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, w każdym przypadku przekroczenia przez kierującego pojazdem 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Z kolei art. 130 ust. 3 ustawy stanowi, że kierowca wpisany do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

Zdaniem organu przedłożone przez M. S. zaświadczenie o odbyciu szkolenia nie upoważnia jednak do zmniejszenia liczby punktów posiadanych w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, ponieważ uczestniczył w szkoleniu po przekroczeniu 24 punktów. Organ podkreślił, że z wniosku Komendanta Wojewódzkiego Policji w Łodzi z dnia 1 lutego 2011 r. wynika, że w dniu 24 stycznia 2011 r., kierowca przekroczył dopuszczalną liczbę punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, natomiast szkolenie obył w dniu 28 stycznia 2011 r., a więc po przekroczeniu 24 punktów.

Od powyższej decyzji M. S. złożył odwołanie, w którym zarzucił naruszenie przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 7, art. 8, art. 9, art. 10 § 1, art. 77 § 1. art. 80, art. 108 § 1 k.p.a. oraz naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

– art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b/ Prawa o ruchu drogowym w zakresie poddania kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji mającego na celu przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdem w związku z utratą posiadanych do tego kwalifikacji w sytuacji oczywistego braku ku temu podstaw w szczególności zważywszy na odbyty kurs zakończony złożeniem pozytywnego egzaminu szkoleniowego,

– art. 138 ust. 2 ustawy poprzez wydania decyzji w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy wobec niewystarczającego ustalenia stanu aktywnych punktów karnych, okresu i miejsca popełnienia zarzucanych wielokrotnie naruszeń przepisów ruchu drogowego i liczby przypisywanych punktów karnych za poszczególne naruszenia,

– § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego w zakresie oczywistego zaniechania dokonania redukcji punktów karnych wobec odbytego szkolenia na etapie poprzedzającym wystosowanie wniosku o sprawdzenie kwalifikacji uprawniających do kierowania pojazdami mechanicznymi kategorii B.

Ponadto skarżący wskazał na błąd w ustaleniach faktycznych poprzez błędne przyjęcie, że odbycie szkolenia nie uprawnia do redukcji 6 punktów karnych w sytuacji gdy nie wykazano, za jakie naruszenia drogowe i przez jakie organy, zostały naliczone 26 punkty karne. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji lub jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi I instancji.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Piotrkowie Trybunalskim decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy podniósł, iż z wniosku Komendanta Wojewódzkiego Policji w Łodzi z dnia 1 lutego 2011 r. o sprawdzenie kwalifikacji, wynika, że M. S. w okresie od dnia 13 kwietnia 2010 r. do dnia 24 stycznia 2011 r. wielokrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego, otrzymując łącznie liczbę 26 punktów karnych. Wniosek ten wskazuje zarówno daty, w jakich skarżący naruszał przepisy ruchu drogowego, rodzaj naruszeń, jak i przypisaną tym naruszeniom odpowiednią liczbę punktów, określoną zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisu art. 130 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz z załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. Kolegium podniosło, że M. S. przekroczył dopuszczalną liczbę 24 punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego, a okoliczność ta obligowała automatycznie organ do zatrzymania prawa jazdy w trybie art. 138 ust. l w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g/ Prawa o ruchu drogowym. Organ odwoławczy podkreślił, że w postępowaniu o zatrzymanie prawa jazdy organy administracji publicznej nie są uprawnione do badania prawidłowości oraz kwestionowania prawomocnych rozstrzygnięć stwierdzających fakt popełnienia wykroczeń i nakładających kary za popełnienie wykroczeń. Stosownie do treści art. 130 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego prowadzi Policja. W gestii zatem Policji, a nie starosty jako organu administracji publicznej, leży przypisywanie punktów za konkretne naruszenia, dokonywanie wpisów do ewidencji i ich usuwanie. W myśl § 6 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego, organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji punkty przyznane na podstawie wpisu ostatecznego w razie odbycia szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym. Natomiast w myśl § 8 ust. 2 i 4 rozporządzenia, zmniejszenia punktów dokonuje organ prowadzący ewidencję po przedstawieniu zaświadczenia o odbytym szkoleniu, wystawionego przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego. Czynności te nie mogą być zatem dokonane przez starostę, nie jest on także uprawniony do kwestionowania prawidłowości wynikających z ewidencji wpisów. W konsekwencji więc nie jest on uprawniony dokonać samodzielnego uwzględnienia odliczenia punktów z racji odbycia szkolenia. Kolegium podniosło, iż z możliwości prawnej, o której mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym, może skorzystać kierowca, który przed przystąpieniem do szkolenia opisanego w art. 130 ust. 3 otrzymał taką ilość punktów, która nie obliguje organu do podjęcia określonych działań, w tym przypadku zatrzymania prawa jazdy (mniej niż 24). Udział w szkoleniu nie może być sposobem uniknięcia negatywnych konsekwencji dla kierowcy następujących po przekroczeniu limitu 24 punktów, tym bardziej punktów ostatecznych. Z akt wynika, że szkolenie skarżący odbył w dniu 28 stycznia 2011 r., czyli już w chwili, kiedy posiadał na swym koncie 26 punktów karnych. W ocenie Kolegium nie można przyjąć, że przepis art. 130 ust. 3 ustawy stosuje się bez względu na liczbę otrzymanych przez kierującego punktów. Możliwość zmniejszenia kierowcy w drodze szkolenia liczby punktów karnych – po przekroczeniu limitu 24 niweczyłaby w ogóle możność zastosowania normy przepisu art. 138 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym. Organ podkreślił, że zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r., odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24. Stosownie zaś do treści § 9 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r., osoba zainteresowana ma prawo uzyskać od Policji ustną informację lub zaświadczenie o wpisach ostatecznych lub tymczasowych dotyczących punktów odpowiadających dokonanym przez siebie naruszeniom. Informacji udziela się lub zaświadczenie wydaje w siedzibie organu prowadzącego ewidencję lub w miarę możliwości technicznych, w innej jednostce Policji. Przepis powyższy umożliwia zatem kierowcy uzyskanie informacji o ilości punktów przypisanych na jego koncie. To w jego interesie było kontrolowanie stanu punktów przypisanych w stosownej ewidencji. Natomiast z przepisów prawa nie wynika obowiązek Policji do informowania kierowcy o ilości zgromadzonych punktów w prowadzonej ewidencji, także przed skierowaniem wniosku o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, który spowodował w konsekwencji także konieczność zatrzymania skarżącemu prawa jazdy.

M. S. w skardze podtrzymał zarzuty przedstawione w odwołaniu dodatkowo podniósł zarzut naruszenia art. 11, art. 156 § 1 pkt 7 k.p.a. – poprzez przekroczenie 30-dniowego terminu do wydania skierowania na badania, naruszenie art. 124 ust. 1 pkt 2 lit. b/ ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Podtrzymując argumentację przedstawioną w odwołaniu skarżący podniósł, iż organ odwoławczy nie odniósł się do zarzutów zawartych w odwołaniu, a w szczególności pominął kwestię wadliwie ustalonego stanu faktycznego w zakresie liczby punktów karnych, czasu i miejsca stwierdzonych naruszeń przepisów prawa o ruchu drogowym.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku wskazał na treść przepisów, które stanowiły podstawę prawna rozstrzygnięcia, tj.: art. 135 ust. 1 pkt 1d i 1g, art. 138 ust. 1 i 2, art. 130 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) oraz przepisów § 8 ust. 4 i ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. Nr 236, poz. 1998 ze zm.).

Dalej stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie okolicznością niesporną jest, że skarżący w okresie od 13 kwietnia 2010 r. do 24 stycznia 2011 r. kilkakrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego otrzymując łącznie 26 punktów. Konsekwencją przekroczenia liczby 24 punktów przez skarżącego był wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji do Starosty Powiatowego o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji skarżącego do kierowania pojazdami, co wynika z treści § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z 20 grudnia 2002 r., oraz zatrzymanie prawa jazdy przez Policję, co wynika z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g/ ustawy Prawo o ruchu drogowym, a także wydanie decyzji o takim zatrzymaniu (art. 138 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym). Sąd podkreślił, że wniosek o sprawdzenie kwalifikacji oraz zatrzymanie prawa jazdy dotyczy sytuacji gdy wpisy liczby punktów kierowcy do ewidencji mają charakter ostateczny. W postępowaniu o zatrzymanie prawa jazdy organ administracji publicznej nie jest uprawniony do badania prawidłowości rozstrzygnięć stwierdzających fakt popełnienia wykroczeń i nakładających kary za ich popełnienie.

W sytuacji zatem gdy skarżący przekroczył liczbę 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego to organ administracji był zobligowany do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy.

Sąd Wojewódzki za niezasadny uznał zarzut skarżącego, iż liczba punktów winna ulec zmniejszeniu z uwagi na odbycie przez niego w dniu 28 stycznia 2011 r. szkolenia. Odbycie szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym, powoduje zmniejszenie ilości punktów karnych, lecz dotyczy to sytuacji gdy kierowca odbył takie szkolenie przed uzyskaniem 24 punktów. Nie dotyczy natomiast przypadku, gdy odbyte szkolenie miało miejsce po uzyskaniu przez kierowcę 24 punktów. Wynika to wprost z treści § 8 ust. 6 rozporządzenia z 20 grudnia 2002 r. Skarżący odbył szkolenie po przekroczeniu przez niego 24 punktów karnych a więc brak było podstaw do zmniejszenia liczby punktów.

W ocenie Sądu żadnego znaczenia nie ma okoliczność, iż skarżący przystępując do szkolenia nie miał świadomości, że przekroczył 24 punkty, gdyż żaden organ administracji go o tym nie poinformował. Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego i w jej gestii leży dokonywanie wpisów punktów i ich usuwanie(art. 130 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym oraz § 3 ust. 1 i § 6 rozporządzenia z 20 grudnia 2002 r.). Każdy kierowca może uzyskać od Policji informację lub zaświadczenie o liczbie posiadanych punktów, co wynika z treści § 9 rozporządzenia z 20 grudnia 2002 r. Żaden przepis prawa nie obliguje organu administracji do każdorazowego powiadamiania kierowcy jaką ilość punktów zgromadził on w ewidencji. To w interesie kierowcy leży kontrolowanie stanu swoich punktów. Skarżący mógł zatem podjąć działania zmierzające do uzyskania informacji o ilości punktów karnych jakie zgromadził lecz tego nie uczynił.

Skarżącemu, zdaniem Sądu I instancji, zapewniono czynny udziału w postępowaniu. Został on pouczony o prawie czynnego udziału w toczącym się postępowaniu i możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym lecz z tego prawa nie skorzystał (potwierdzenie odbioru przesyłki z pouczeniem – 11 marca 2011 r. oraz awizo zawiadomienia z 16 maja 2011 r. w aktach administracyjnych).

Odnośnie zarzutu bezpodstawnego skierowania skarżącego na badania psychologiczne, to kwestia ta nie była przedmiotem niniejszej sprawy, lecz w tym zakresie toczyło się odrębne postępowanie.

Ponadto Sąd stwierdził, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji dokładnie wyjaśniono gdzie, kiedy i na czym polegało naruszenie przepisów ruchu drogowego oraz w jakiej wysokości naliczone zostały punkty karne, w związku z czym nie jest zasadny zarzut w tym zakresie.

Natomiast podstawą nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji Starosty z [...] marca 2011 r. było to, iż M. S. wielokrotnie naruszając przepisy ruchu drogowego stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia innych uczestników ruchu drogowego. W świetle treści przepisu art. 108 § 1 k.p.a. uzasadniało to nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności.

Mając to na uwadze, Sąd Wojewódzki na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę oddalił.

M. S. w skardze kasacyjnej wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego, tj.:

– art. 135 Prawa o ruchu drogowym poprzez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na błędnym przyjęciu, iż dla określenia przekroczenia przez kierującego liczby 24 punktów rozstrzyga data dokonania wykroczeń, co Sąd meriti podkreśla w uzasadnieniu wyroku, podczas gdy dla ustalenia przekroczenia przez kierującego liczby 24 punktów decydują wpisy w ewidencji, a wiec już dokonane w określonym trybie na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, w związku z czym data wykroczenia nie może być utożsamiana z wpisem do ewidencji,

– art. 124 ust. 1 pkt 2 lit. b/ Prawa o ruchu drogowym poprzez skierowanie na badania psychologiczne w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem skarżącego przez organ kontroli ruchu drogowego w związku z przekroczeniem limitu 24 punktów przyznanych na zasadzie art. 130 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, w sytuacji gdy w stosunku do osoby kierującej pojazdem silnikowym komendant powiatowy Policji wydaje decyzję o skierowaniu na badania psychologiczne w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym osoba ta przekroczyła liczbę 24 punktów, otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym,

– § 8 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. Nr 236, poz. 1998 ze zm.) w zakresie oczywistego zaniechania dokonania redukcji punktów karnych wobec odbytego szkolenia na etapie poprzedzającym wystosowanie wniosku o sprawdzenie kwalifikacji uprawniających do kierowania pojazdami mechanicznymi kategorii B zważywszy na fakt, iż nastąpiło to bezpośrednio w fazie poprzedzającej dokonanie wpisu do ewidencji a o przekroczeniu wskazanej liczby punktów decydują wpisy w ewidencji, a więc te już dokonane w określonym trybie na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć;

2. naruszenie przepisów postępowania – art. 133 § 1 p.p.s.a., poprzez nieuwzględnienie przy rozpoznawaniu sprawy przez Sąd I Instancji całokształtu okoliczności wynikających z akt sprawy – w tym wydania skierowania na badania psychologiczne w okresie zakreślonym na zaznajomienie się z aktami postępowania z dnia 17 marca 2011 r., co w rezultacie stanowi naruszenie gwarancji zawartych w przepisach regulujących postępowanie dowodowe; zaniechanie należytego i wyczerpującego poinformowania strony o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego a w szczególności braku wystarczającego pouczenia o przysługujących Skarżącemu uprawnieniach wg stanu na chwilę zaistniałego wykroczenia drogowego w dniu 24 stycznia 2011 r., w sytuacji gdy o przekroczeniu progowego limitu punktów decyduje stan wpisu do ewidencji, który może być odmienny od daty samego wykroczenia; brak wszechstronnego zbadania sprawy i niedokonanie wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającego na pominięciu okoliczności, iż o przekroczeniu wskazanej liczby punktów decydują wpisy w ewidencji, a więc te już dokonane w określonym trybie na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć stanowiących podstawę wpisu;

W kolejnym punkcie skargi kasacyjnej zarzucono błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż odbycie szkolenia przez Skarżącego przy Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego nie uprawnia go do redukcji punktów karnych w liczbie 6, i oparcie rozstrzygnięcia Sądu orzekającego wyłącznie na wskazaniu za jakie naruszenia drogowe zostały naliczone rzeczone punkty i przez jakie organy, czasu i miejsca ich dokonania przy całkowitym pominięciu chwili dokonanego wpisu do ewidencji przesądzającego fakt a tempori facti prawomocnie zapadłych rozstrzygnięć albowiem nie ma znaczenia data samego wykroczenia lecz o przekroczeniu limitu punktów karnych decyduje stan wpisu do ewidencji, który może być odmienny od daty samego wykroczenia zarazem uprawniający do redukcji punktów karnych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę wyłącznie nieważność postępowania.

W niniejszej sprawie nie wystąpiła żadna z przesłanek nieważności postępowania, przewidzianych w art. 183 § 2 p.p.s.a.

Wprawdzie skarga oparta została na obu podstawach kasacyjnych określonych w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a., to zarzuty w niej sformułowane koncentrują się zasadniczo na jednym zagadnieniu.

Mianowicie według autora skargi kasacyjnej dla ustalenia przesłanek warunkujących zatrzymanie prawa jazdy, jak też redukcję punktów karnych wskutek odbycia szkolenia – znaczenie ma data wpisu punktów karnych w ewidencji, a nie data dokonania wykroczenia.

Odnosząc się do powyższego poglądu należy w pierwszej kolejności wskazać na treść przepisów regulujących to zagadnienie.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 pkt 1g w zw. z art. 138 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy w razie przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

Przepis art. 130 Prawa o ruchu drogowym stanowi, że Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Określonemu naruszeniu przypisuje się odpowiednią liczbę punktów w skali od 0 do 10 i wpisuje się do ewidencji (ust. 1). Kierowca wpisany do ewidencji może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego (ust. 3).

Z kolei z unormowania § 8 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego wynika, że kierowcy wpisanemu do ewidencji, po przedstawieniu zaświadczenia o odbyciu szkolenia, właściwy organ Policji zmniejsza o 6 liczbę posiadanych punktów (ust. 4).

Jednak odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24.

Z powyższej regulacji wynika, że zdarzeniem, z którym ustawodawca wiąże skutek w postaci zatrzymania prawa jazdy oraz wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, jest dopuszczenie się przez kierującego pojazdem naruszeń przepisów ruchu drogowego, skutkujące przekroczeniem liczby 24 punktów (art. 135 ust. 1 pkt 1g, art. 138 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym).

Gdyby decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy miałaby być wydawana wskutek wpisu punktów karnych do ewidencji, to ustawodawca określiłby to wyraźnie.

Natomiast użycie określenia: "przekroczenie przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów" należy wiązać ze zdarzeniem, które stanowi naruszenie przepisów ruchu drogowego. Rozróżnienie tych pojęć widoczne jest w przepisie art. 130 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, który wyraźnie stanowi, że w pierwszej kolejności określonemu naruszeniu przypisuje się odpowiednią liczbę punktów, a następnie wpisuje się punkty do ewidencji. Również w przepisie § 8 ust. 6 cyt. rozporządzenia, stanowiąc o przypadku kiedy odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego – wskazano, że dotyczy to osoby, która przed rozpoczęciem szkolenia "dopuściła się naruszeń". Mylne jest zatem wnioskowanie strony skarżącej, że redukcja punktów karnych nie powinna być wiązana z datą wykroczeń, lecz datą wpisu punktów karnych do ewidencji. W tym miejscu warto odwołać się do uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 grudnia 2010 r. (sygn. akt I OSK 275/10), w którym stwierdzono, iż: "regulacja zawarta w § 8 ust. 6 rozporządzenia w pełni służy realizacji celu unormowań ustawowych. Udzielając w art. 130 ust. 4 Prawa o ruchu drogowym upoważnienia ustawodawca zawarł wyraźne wskazania treściowe, wyznaczając kierunek unormowań przyjętych w rozporządzeniu. Miały one na uwadze dyscyplinowanie i wdrażanie kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ustawy oraz zapobiegania wielokrotnemu naruszaniu przepisów ruchu drogowego (...). Odczytanie przepisów ustawy i nadanie im takiej treści, iż kierowca mógłby w drodze odbycia szkolenia zmniejszyć liczbę punktów karnych – po przekroczeniu limitu 24 – niweczyłaby możliwość osiągnięcia celu w postaci dyscyplinowania i wdrażania kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ustawy. Nie zostałaby także spełniona funkcja prewencyjna tych regulacji, które w myśl założenia ustawodawcy winny zapobiegać wielokrotnemu naruszeniu przepisów ruchu drogowego".

Z kolei w wyroku z dnia 17 czerwca 2010 r., sygn. akt I OSK 1152/09 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że dokonywany przez organy Policji wpis do ewidencji ma charakter deklaratoryjny, a ilość ujawnionych punktów karnych jest pochodna od stwierdzenia – stosownym mandatem – naruszenia przepisów ruchu drogowego. Wskutek różnych przyczyn organizacyjnych, czy technicznych wpisanie punktów karnych do ewidencji może być oddalone w czasie od dnia popełnienia wykroczenia.

Z tych względów trzeba przyjąć, że dla konsekwencji prawnych wynikających z naruszeń przepisów ruchu drogowego, których dopuścił się kierujący pojazdem, decydujące znaczenie ma data popełnienia czynu stwierdzonego prawomocnym mandatem karnym. Pewnym złagodzeniem rygorów wynikających z przypisywanych punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego jest przewidziana w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym możliwość zmniejszenia liczby punktów wskutek odbycia szkolenia przez kierowcę wpisanego do ewidencji. Aby jednak z tego uprawnienia skorzystać, kierowca musi przystąpić do szkolenia przed przekroczeniem określonego limitu punktów. Skoro wiadomym jest jakie są skutki przekroczenia limitu 24 punktów, to aby ich uniknąć wystarczy sumować ilość punktów wynikających z kolejnych mandatów. Kierowca dopuszczający się wykroczeń drogowych powinien dochować najwyższej staranności przy czynnościach zmierzających do zachowania uprawnień związanych z uczestnictwem w ruchu drogowym.

W wymienionym wyroku zaznaczono, że: "zarówno interpretacja, jak i zastosowanie w sprawie przepisu art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. g/ Prawa o ruchu drogowym musi być podporządkowane nadrzędnemu celowi, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego. Zatrzymanie prawa jazdy ze względu na przekroczenie przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego jest uzasadnione tym, że liczba uzyskanych punktów budzi zastrzeżenia co do możliwości jego bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym i wymaga sprawdzenia kwalifikacji".

Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpatrywanej sprawy należało przyjąć, że wbrew twierdzeniom strony skarżącej organy administracji, a następnie Sąd Wojewódzki prawidłowo oceniły, że odbycie przez skarżącego szkolenia w dniu 28 stycznia 2011 r. nie mogło stanowić podstawy do zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego, a w konsekwencji przekroczenie limitu 24 punktów skutkować musiało wydaniem decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy.

W świetle materiału dowodowego zebranego w sprawie uprawnione było stwierdzenie Sądu Wojewódzkiego, że skarżący w okresie od 13 kwietnia 2010 r. do 24 stycznia 2011 r. kilkakrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego, otrzymując łącznie 26 punktów.

W przedstawionym stanie prawnym i faktycznym sprawy nie było zatem potrzeby, jak to podniesiono w skardze kasacyjnej, dokonywania ustaleń co do tego w jakich datach wpisano do ewidencji punkty karne za wykroczenia popełnione przez skarżącego 13 kwietnia 2010 r., 2 listopada 2010 r. i 24 stycznia 2011 r.

W konsekwencji nieusprawiedliwione okazały się wszystkie zarzuty sformułowane w ramach obu podstaw kasacyjnych. Zaznaczyć jednak należy, że zarzut naruszenia art. 124 ust. 1 pkt 2 lit. b/ Prawa o ruchu drogowym należało uznać za całkowicie bezzasadny, gdyż nie dotyczy on sprawy, która była przedmiotem zaskarżonego wyroku. Kontrolą sądową objęta była bowiem wyłącznie decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy i postępowanie tą decyzją zakończone. Natomiast rozstrzyganie o skierowaniu kierowcy na badania psychologiczne odbywa się w odrębnym postępowaniu i na innej podstawie prawnej.

Z tych wszystkich względów orzeczono o oddaleniu skargi kasacyjnej, zgodnie z art. 184 p.p.s.a.