Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Banasiewicz po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt II SAB/Wa 233/14 oddalające wniosek Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Andrzeja Góraja, Danuty Kani, Eugeniusza Wasilewskiego w sprawie ze skargi Fundacji [...] na bezczynność Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia 27 stycznia 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej postanawia: oddalić zażalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. akt II SAB/Wa 233/14, uwzględnił skargę Fundacji [...] na bezczynność Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia 27 stycznia 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej.

Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, wnioskiem z dnia 30 lipca 2014 r., powołując się na art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – dalej "p.p.s.a."), zwrócił się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o wyłączenie sędziów tego Sądu Andrzeja Góraja, Danuty Kani oraz Eugeniusza Wasilewskiego od udziału w sprawie ze skargi Fundacji [...] na bezczynność Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia 27 stycznia 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej.

W uzasadnieniu wniosku organ podał, że wskazani sędziowie orzekali w tym samym składzie w takiej samej sprawie, dotyczącej udostępnienia informacji publicznej, oznaczonej sygn. akt II SAB/Wa 657/13, jaka toczyła się między tymi samymi stronami – Fundacją [...] a Szefem Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Brak obiektywizmu sędziowskiego oraz wątpliwości co do bezstronności sędziów w orzekaniu w tych sprawach, w ocenie organu, powodują, że wniosek o wyłączenie tych sędziów jest uzasadniony.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt II SAB/Wa 233/14, na podstawie art. 22 § 1 i 2 p.p.s.a. oddalił wniosek o wyłączenie sędziów. Sąd wskazał, że z treści oświadczeń, złożonych przez sędziego Andrzeja Góraja, sędziego Danutę Kanię oraz sędziego Eugeniusza Wasilewskiego wynika, że brak jest podstaw do wyłączenia wskazanych sędziów od rozpoznawania niniejszej sprawy z mocy ustawy (art. 18 p.p.s.a.), jak również nie zachodzą przyczyny wyłączenia wskazane w art. 19 p.p.s.a. Ponadto, w ocenie Sądu, organ nie wykazał, aby w sprawie zachodziły jakiekolwiek okoliczności podważające wiarygodność powyższych oświadczeń. W ocenie Sądu zarzut, że wskazani sędziowie brali również udział w rozpoznaniu sprawy o sygn. akt II SAB/Wa 657/13, nie może stanowić przesłanki do zastosowania art. 19 p.p.s.a. Zarówno bowiem niniejsza sprawa, jak i sprawa o sygn. akt II SAB/Wa 657/13, chociaż toczą się między tymi samymi podmiotami (Fundacją [...] a Szefem Służby Kontrwywiadu Wojskowego), to dotyczą po pierwsze bezczynności organu (a nie konkretnego orzeczenia), a po drugie – rozpoznania przez organ zupełnie różnych wniosków o udostępnienie informacji publicznej (z dnia 26 lipca 2013 r. i z dnia 27 stycznia 2014 r.). W ocenie Sądu, z faktu, że obie sprawy toczą się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie wynika, że są to "takie same sprawy", jak podnosi organ we wniosku.

Orzekanie przez sędziów, których dotyczy wniosek w innej sprawie między tymi samymi stronami mogłyby stanowić przesłankę ich wyłączenia jedynie w przypadkach określonych w art. 18 § 1 pkt 6 i pkt 6a oraz art. 18 § 3 p.p.s.a.

Na powyższe postanowienie zażalenie wniósł Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, reprezentowany przez radcę prawnego, zarzucając naruszenie art. 19 p.p.s.a., polegające na mylnym ograniczeniu przesłanki wyłączenia sędziego jedynie do stosunku osobistego, pomijając inne okoliczności, które mogą mieć wpływ na ocenę bezstronności sędziego. Zarzucono też nieprawidłowe przedstawienie stanu faktycznego poprzez przyjęcie, że sprawy o sygn. akt II SAB/Wa 233/14 oraz o sygn. akt II SAB/Wa 657/13 są różnymi sprawami. Podniesiono, że obie sprawy są sprawami tego samego rodzaju, gdyż dotyczą żądania Fundacji [...] udostępnienia informacji publicznej w formie danych statystycznych operacyjnych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 18 § 1 p.p.s.a., sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach: 1) w których jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki; 2) swojego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do drugiego stopnia; 3) osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli; 4) w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron; 5) w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą; 6) w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator; 6a) dotyczących skargi na decyzję albo postanowienie, jeżeli w prowadzonym wcześniej postępowaniu w sprawie brał udział w wydaniu wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie; 7) w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej.

Niezależnie jednak od przyczyn wymienionych powyżej, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli między nim a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego, o czym stanowi art. 19 wskazanej ustawy.

Zaznaczyć przy tym należy, że podstawą wyłączenia sędziego nie mogą być jedynie gołosłowne twierdzenia i subiektywne odczucia strony skarżącej. Konieczne jest wskazanie konkretnych okoliczności, czy to wymienionych enumeratywnie w art. 18 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, czy też innych, z których wynika, że istnieją wątpliwości co do bezstronności tego sędziego zgodnie z treścią art. 19 tejże ustawy.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w niniejszej sprawie w odniesieniu do wskazanych przez skarżącego sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Andrzeja Góraja, Danuty Kani i Eugeniusza Wasilewskiego, ani we wniosku o wyłączenie sędziów, ani też w rozpoznawanym zażaleniu nie można dopatrzeć się przesłanek, które uzasadniałyby wyłączenie tych sędziów. Przesłanką taką nie może być wyłącznie subiektywne przekonanie skarżącego o zasadności złożonego wniosku wywodzone z treści niekorzystnego dla strony wcześniejszego wyroku wydanego z udziałem tych sędziów.

Zasadnie wskazał Sąd I instancji, że niniejsza sprawa oraz sprawa o sygn. akt II SAB/Wa 657/13, chociaż rozpoznawane są z udziałem tych samych stron (Fundacji [...] i Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego), to każda z nich dotyczy bezczynności w rozpoznaniu przez organ innego wniosku o udostępnienie informacji publicznej. W sprawie o sygn. akt II SAB/Wa 657/13 przedmiotem skargi jest bowiem bezczynność organu w zakresie rozpoznania wniosku skarżącej Fundacji z dnia 26 lipca 2013 r., który dotyczył informacji na temat współpracy SKW z właściwymi organami i służbami innych państw w latach 2006-2012, natomiast w niniejszej sprawie przedmiotem skargi jest wniosek z dnia 27 stycznia 2014 r. w zakresie korzystania przez SKW z uprawnień, o których mowa w art. 32 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. z 2014 r., poz. 253 ze zm.). Zasadnie więc uznał Sąd I instancji, że okoliczność, iż w obydwu sprawach rozpoznawane były skargi na bezczynność organu w rozpatrzeniu wniosków Fundacji [...] o udostępnienie informacji publicznej nie stanowiła przesłanki do wyłączenie sędziów od rozpoznania kolejnej ze spraw, ani na podstawie art. 18, ani w trybie art. 19 p.p.s.a.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności i treść oświadczeń złożonych przez sędziów Andrzeja Góraja, Danutę Kanię i Eugeniusza Wasilewskiego uznać należy, że Sąd I instancji w sposób właściwy ocenił, iż w sprawie nie zachodzą okoliczności, które uzasadniałyby uwzględnienie wniosku o wyłączenie tych sędziów.

Z przedstawionych względów, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w związku z art. 197 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowił, jak w sentencji.