Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: WSA Halina Adamczewska-Wasilewicz Sędziowie: WSA Dariusz Dudra WSA Leszek Kleczkowski (spr.) Protokolant Asystent sędziego Waldemar Dąbrowski po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 05 października 2011 r. sprawy ze skargi H.W. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania oddala skargę

Decyzją z dnia [...] r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. ustalił stronie wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach za 2004 r. w kwocie [...] zł.

Nie zgadzając się z wydaną decyzją strona złożyła odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego złożenia. Uzasadniając wniosek skarżąca powołała się na schorzenia o charakterze depresyjnym, które uniemożliwiły jej odebranie decyzji. Wśród objawów schorzenia wskazała zmęczenie, niechęć do wykonywania nawet najprostszych czynności życia codziennego, niechęć do opuszczania mieszkania

i kontaktów z ludźmi. Podała, że nasilenie objawów choroby miało miejsce pod koniec listopada 2010 r. i było spowodowane m. in. toczącym się postępowaniem podatkowym. W konsekwencji, skarżąca podkreśliła, że nie była w stanie odebrać korespondencji, ponieważ znajdowała się w stanie wzmożonej apatii i braku zainteresowania nawet najprostszymi czynnościami codziennymi. Natomiast odbiór korespondencji wymagał wizyty w urzędzie pocztowym. Ponadto, strona podniosła, że o fakcie wydania decyzji

i o tym, że stała się ona ostateczna na skutek niewniesienia odwołania, dowiedziała się z momentem otrzymania tytułu wykonawczego wraz z informacją o dokonaniu czynności egzekucyjnych, które miało miejsce w dniu 09 marca 2011 r. Wobec powyższego, zdaniem skarżącej, zachowany został siedmiodniowy termin do złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.

Postanowieniem z dnia [...] r. Dyrektor Izby Skarbowej w B. odmówił stronie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.

Organ ustosunkowując się do złożonego wniosku uznał, że strona nie wypełniła znamion dyspozycji art. 162 § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, nie wskazała bowiem okoliczności, które świadczyłyby o braku winy w niedopełnieniu obowiązku i które w sposób obiektywny uzasadniałyby przywrócenie terminu. Organ podniósł, że wprawdzie strona powołała się na schorzenia o charakterze depresyjnym, które uniemożliwiły jej odbiór korespondencji, jednak podnoszone okoliczności wskazują na ich trwały charakter. Nie stanowią zatem nagłego zdarzenia uniemożliwiającego dokonania określonej czynności prawnej. Powyższej oceny nie zmieniły przedłożone przez skarżącą w trakcie postępowania dokumenty medyczne.

Jednocześnie organ podniósł, że stan zdrowia strony nie przeszkadzał jej

w osobistym stawieniu się w siedzibie Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. w celu zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem, złożeniu prośby o skserowanie dokumentów zebranych w sprawie, w samodzielnym sporządzaniu pism, jak również w udzieleniu pełnomocnictwa. Organ zauważył, że wbrew argumentom strony, niechęć do opuszczania mieszkania nie wyklucza możliwości odbioru korespondencji kierowanej do miejsca zamieszkania adresata. W przedmiotowej sprawie organ podatkowy pierwszej instancji wielokrotnie próbował doręczyć korespondencję za pośrednictwem pracowników urzędu bezpośrednio w miejscu zamieszkania strony. Ponadto, zaprzeczaniem argumentów wskazujących na towarzyszące stronie zmęczenie, na niechęć do wykonywania nawet najprostszych czynności życia codziennego, niechęć do opuszczania mieszkania i kontaktów z ludźmi jest fakt, że w trakcie postępowania skarżąca zmieniła miejsce zamieszkania.

Zdaniem organu, strona mając świadomość prowadzonego postępowania, które w każdym momencie mogło zakończyć się wydaniem decyzji, przy dochowaniu chociażby minimum dbałości, powinna była podjąć kroki zapewniające prawidłową ochronę swoich interesów. Brak wymaganej staranności, w ocenie organu, nie pozwala na stwierdzenie, iż uchybienie terminu nastąpiło bez winy strony.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości, zarzucając jej naruszenie:

1. art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 w zw. z art. 162 § 1 Ordynacji podatkowej, poprzez czynienie ustaleń, co do stanu zdrowia skarżącej nie na okres, w którym biegł termin do złożenia odwołania, co powinno być istotą ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, ale na okres wcześniejszy o kilka miesięcy;

2. art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 w zw. z art. 162 § 1 Ordynacji podatkowej, poprzez ustalenie, wbrew treści dokumentacji medycznej, że choroba skarżącej miała charakter trwały oraz pominięcie okoliczności, że bezpośrednio przed rozpoczęciem

i w trakcie biegu terminu do złożenia odwołania stan zdrowia skarżącej uległ nadzwyczajnemu pogorszeniu, co w istocie uniemożliwiło jego dochowanie;

3. art. 197 § 1 Ordynacji podatkowej, poprzez samodzielną ocenę przez organ dokumentacji medycznej oraz twierdzeń skarżącej na temat jej stanu zdrowia i jego wpływu na niemożliwość dochowania terminu do złożenia odwołania, bez powołania biegłego dysponującego wiadomościami specjalnymi w tym zakresie;

4. art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 Ordynacji podatkowej, poprzez brak wskazania

i uzasadnienia przyczyny, dla której informacje zawarte w przedłożonej przez skarżącą dokumentacji medycznej nie zmieniły oceny rozpatrywanej sytuacji przez organ;

5. art. 162 § 1 Ordynacji podatkowej, poprzez uznanie, że nasilenie objawów depresyjnych nie uprawdopodabnia w wystarczającym stopniu braku zawinienia skarżącej w uchybieniu terminu do złożenia odwołania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd administracyjny bada zgodność zaskarżonego postanowienia organu odwoławczego z punktu widzenia jego legalności, tj. zgodności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Z brzmienia art. 145 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270) wynika, że zaskarżone postanowienie winno ulec uchyleniu wtedy, gdy Sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy.

Oceniając zaskarżone postanowienie z punktu widzenia jego zgodności z prawem stwierdzić należy, że postanowienie to nie narusza prawa.

Art. 162 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej (dalej O.p.) stanowi, że w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Podanie o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie z wniesieniem podania należy dopełnić czynności, dla której był określony termin.

Z powyższego przepisu wynika, iż przywrócenie terminu uzależnione jest od równoczesnego spełnienia czterech przesłanek:

1) uprawdopodobnienia przez osobę zainteresowaną braku jej winy,

2) wniesienia przez osobę zainteresowaną wniosku o przywrócenie terminu,

3) dochowania terminu wniesienia wniosku,

4) dopełnienia czynności, dla której ustanowiony był przywracany termin.

Spór w niniejszej sprawie dotyczy tego, czy organ podatkowy prawidłowo uznał, iż skarżąca nie uprawdopodobniła, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy.

Jak podkreśla się w literaturze (por. np. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2004, str. 328-329; B. Adamiak, J. Borkowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki, Ordynacja podatkowa, Komentarz 2008, Wrocław 2008, str. 674-678) oraz orzecznictwie (por. np. wyroki NSA: z dnia 14 stycznia 2000 r., I SA/Gd 794/99; z dnia 2 lutego 2000 r., SA/Sz 2125/98; z dnia 20 maja 1998 r., SA/Ka 1718/96) o braku winy można mówić tylko

w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku było niemożliwe z powodu przeszkody nie do przezwyciężenia, tj. że strona nie mogła tej przeszkody usunąć nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku, a przy tym powstała ona w czasie biegu terminu do dokonania czynności procesowej. Kryterium braku winy wiąże się z obowiązkiem strony do szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Przywrócenie terminu nie jest więc możliwe, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa w tym zakresie. Przy ocenie winy

w uchybieniu terminu należy przyjąć obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. Do okoliczności faktycznych uzasadniających brak winy w uchybieniu terminu zalicza się np. przerwy w komunikacji, powódź, pożar.

Okolicznością taką może być także nagła choroba, która nie pozwoliła na wyręczenie się inna osobą (wyrok NSA z dnia 19 września 2000 r., I SA 1072/00; wyrok WSA z dnia 13 listopada 2008 r., I SA/Łd 816/08; wyrok WSA z dnia 29 lipca 2009 r.,

I SA/Wr 370/09). Jednak sam fakt choroby, nawet poświadczony zaświadczeniem lekarskim, nie jest wystarczający dla uprawdopodobnienia braku winy w uchybieniu terminu. Dla uprawdopodobnienia braku winy w uchybieniu terminu konieczne jest uwiarygodnienie przez stronę jej niemożności działania mimo dołożenia staranności

w przezwyciężaniu przeszkody. W przypadku choroby trzeba zatem wskazać, że rodzaj choroby uniemożliwiał dokonanie czynności oraz że nie istniała możliwość skorzystania z pomocy domowników lub innych osób w jej dokonaniu (por. wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., I FSK 356/09).

Z akt sprawy wynika, że decyzją z dnia [...] r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. ustalił H. W. zobowiązanie w zryczałtowanym podatku dochodowym z tytułu nieujawnionych dochodów za 2004 r. w wysokości [...] zł. Decyzja to została wysłana na zmieniony w trakcie postępowania podatkowego nowy adres skarżącej – P. ul. [...], za zwrotnym potwierdzeniem odbioru i była dwukrotnie awizowana przez placówkę pocztową – w dniu 2 grudnia 2010 r. i 10 grudnia 2010 r. Oznacza to, że okres 14 dni, o którym mowa w art. 150 § 1 O.p. upłynął z dniem 17 grudnia 2008 r. i od tej daty należy liczyć termin do wniesienia odwołania. Nieodebrane pismo zostało zwrócone organowi podatkowemu, który pozostawił je w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Nastąpiło to przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, który mijał w dniu 31 grudnia 2010 r.

W przypadku zastępczego doręczenia decyzji – jak w niniejszej sprawie - termin do wniesienia odwołania liczy się od dnia następującego po dniu uznania decyzji za doręczoną zgodnie z art. 150 § 2 O.p Skoro skutek doręczenia decyzji wymiarowej nastąpił z dniem 17 grudnia 2010 r., to termin do wniesienia odwołania, określony w art. 223 § 2 pkt 1 O.p., upływał z dniem 31 grudnia 2010 r. Odwołanie zaś zostało nadane

w placówce pocztowej w dniu 16 marca 2011 r., a zatem z uchybieniem terminu do jego wniesienia.

Wraz z odwołaniem strona wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Stwierdziła, że od dawna cierpi na schorzenie o charakterze depresyjnym, które w różnych okresach ulegają znacznemu nasileniu. Objawy tej choroby przejawiają się w postaci m.in. zmęczenia, niechęci do wykonywania nawet najprostszych czynności życia codziennego, niechęci do opuszczania mieszkania i kontaktów

z ludźmi. Znajdując się w stanie apatii i braku zainteresowania najprostszymi nawet czynnościami codziennymi, skarżąca nie była w stanie odebrać kierowanej do niej korespondencji, co wymagało wizyty w urzędzie pocztowym. Tak proste czynności jak ubranie się i przygotowanie do wyjścia i rozmowa z pracownikami poczty stawały się dla strony wręcz niewykonalne. O fakcie wydania decyzji skarżąca powzięła wiedzę dopiero z momentem otrzymania tytułu wykonawczego wraz z informacją o dokonaniu czynności egzekucyjnych, co nastąpiło w dniu 9 marca 2011 r.

Zdaniem Sądu organ podatkowy zasadnie uznał, że okoliczności te nie mogą stanowić podstawy do uznania, że skarżąca uprawdopodobniła brak winy w uchybieniu terminu.

Faktem jest, że H. W. choruje na depresję i że nasilenie wizyt skarżącej u lekarza nastąpiło w drugiej połowie 2010 r. Podczas wizyty w dniu 12 sierpnia 2010 r. w karcie choroby zapisano, że strona od kilku miesięcy ma zaburzenia snu, budzi się przedwcześnie o godz. 2:00, cierpi na zaburzenie zasypiania, lęki i zaburzenia lekowo-depresyjne. Ponadto związku z zaburzeniami depresyjnymi skarżąca była u lekarza w Przychodni Medycyny Rodzinnej "R.-M." w T. w dniu: 28 października 2010 r., 25 listopada 2010 r., 22 grudnia 2010 r. Ponadto była także w dniu 29 listopada 2010 r. u psychiatry – A. S.

W skardze podnosi się, że wizyty te dowodzą znacznego nasilenie choroby strony. Jeżeli tak jest naprawdę, to nasilenie to wystąpiło w okresie od sierpnia 2010 r. do grudnia 2010 r., przy czym termin początkowy nasilenia tej choroby należałoby jeszcze przesunąć o co najmniej dwa miesiące wcześniej, bowiem w karcie choroby skarżącej w trakcie wizyty w dniu 12 sierpnia 2010 r. zapisano, że skarżąca już od kilku miesięcy cierpi na depresję.

Wskazując w skardze wizyty skarżącej u lekarza, pominięto wizytę w dniu 12 sierpnia 2010 r., wyliczając wizyty w dniach: 28 października 2010 r., 25 listopada 2010 r., 22 grudnia 2010 r. i w dniu 29 listopada 2010 r. (s. 4 skargi). Z karty choroby wynika jednak – jak wskazano wyżej - że nasilenie choroby u skarżącej nastąpiło znacznie wcześniej, przed wymienionymi wizytami. W dokumentacji medycznej znajdującej się

w aktach sprawy nie odnotowano, aby stan skarżącej uległ nadzwyczajnemu pogorszeniu po wizycie w dniu 12 sierpnia 2010 r., w związku z tym nasilenie choroby nie można odnosić tylko do wskazanych w skardze wizyt. Wizyta u psychiatry w dniu 29 listopada 2010 r. nie świadczy sama w sobie o nagłym pogorszeniu zdrowia strony. Wskazać należy, że podczas wizyty w dniu 12 sierpnia 2010 r. lekarz zalecił konsultację psychiatryczną.

Jednocześnie z akt sprawy wynika, że w okresie – jak to podnosi się w skardze – nasilenia choroby, w dniu 21 października 2010 r. strona ustanowiła pełnomocników w sprawie w osobach – M. K. i T. J. (k. 214 akt administracyjnych). Z kolei, w dniu 21 lipca 2010 r. odebrała pod swoim [...] adresem wezwanie Naczelnika Urzędu Skarbowego P. [...] do stawienia się w dniu 17 sierpnia 2010 r. w organie podatkowym celem przesłuchania w charakterze strony (k. 173 akt administracyjnych). Następnie, w dniu 16 sierpnia 2010 r. sporządziła w P. pismo skierowane do Urzędu Skarbowego P. [...], w którym zwraca się o usprawiedliwienie swojej nieobecności w dniu 17 sierpnia 2010 r. z powodu swojej choroby, przedkładając jednocześnie zwolnienie lekarskie od 13 do 27 sierpnia 2010 r., wystawione przez Specjalistyczną Przychodnię Medycyny Rodzinnej "R.-M." w T. (k. 175 akt administracyjnych). Ponadto, w dniu 29 czerwca 2010 r. strona odebrała wezwanie organu do przedłożenia wyciągów z rachunków bankowych (k. 33 akt administracyjnych). Z kolei, w dniu 17 września 2010 r. zawarła, przed notariuszem, umowę sprzedaży nieruchomości (k. 231 akt administracyjnych).

W okresie zatem nasilenia choroby, skarżąca była wstanie sporządzić pismo skierowane do organu podatkowego, podróżować między P. a T., odbierać korespondencję, zawrzeć umowę, ustanowić pełnomocników i przedstawić im swój problem. Nie sposób zatem zgodzić się ze skarżącą, że choroba była powodem jej niechęci do opuszczania mieszkania i kontaktów z ludźmi, czy braku możliwości odbierania kierowanej do niej korespondencji. Charakter choroby nie uniemożliwiał stronie dokonywanie różnorodnych czynności i nie był również, zdaniem Sądu, przeszkodą w odebraniu przez nią pisma (decyzji podatkowej) w urzędzie pocztowym

i skontaktowania się z pełnomocnikami w celu sporządzenia odwołania.

Podkreślenia również wymaga, że w okresie biegu terminu do wniesienia odwołania, tj. w okresie od 17 do 31 grudnia 2010 r. strona była w lekarza tylko raz

w Przychodni Medycyny Rodzinnej "R.-M." w T. w dniu 22 grudnia 2010 r. W karcie choroby skarżącej lekarz – A. K. nie odnotowała pogorszenia stanu zdrowia strony w stosunku do stanu poprzedniego.

Zdaniem Sądu, przedstawione na rozprawie w dniu 5 października 2011 r. przez pełnomocnika strony dokumenty nie podważają legalności wydanego postanowienia.

W informacji o przebiegu choroby H. W. z dnia 30 września 2011 r. wystawionej przez Przychodnię Medycyny Rodzinnej "R.-M." w T., we wnioskach końcowych stwierdzono, że w okresie od 12 sierpnia 2010 r. skarżąca leczy się psychiatrycznie z rozpoznaniem ciężkiej depresji, co miałoby skutkować m.in. paniką przed odbieraniem i prowadzeniem korespondencji, brakiem psychofizycznym możliwości prowadzenia rozmów, brakiem kontaktu ze światem zewnętrznym. W związku z tą depresją strona zażywała takie leki, jak: Clovanxen, Nasen, Coaxil, Faxigen, Cloranxen. Będąc jednak w stanie ciężkiej depresji skarżąca była w stanie – jak wskazano wyżej – ustanowić pełnomocników, zawrzeć umowę sprzedaży przed notariuszem, sporządzić pismo do organu podatkowego oraz podróżować między T. a P. Mogła zatem również, w ocenie Sądu, odebrać decyzję podatkową z urzędu pocztowego.

W powyższej informacji z dnia 30 września 2011 r. stwierdzono także, że podczas wizyty u lekarza psychiatry – A. S., w dniu 29 listopada 2010 r., udzielił on skarżącej słownej informacji o ciężkiej depresji oraz że strona była u powyższego lekarza w dniu 22 grudnia 2010 r., który odnowił receptę, przepisując Coaxil i Cloranxen. Otóż, z dokumentacji medycznej przedstawionej przez stronę na wezwanie organu podatkowego nie wynika, aby w dniu 22 grudnia 2010 r. była ona

u psychiatry. W tym dniu była ona w Przychodni Medycyny Rodzinnej "R.-M." u lekarza A. K. Ponadto, gdyby psychiatra miałby odnowić leki, to powinien przepisać Faxigen, zaordynowany podczas wizyty w dniu 29 listopada 2010 r., tymczasem – według wskazanej informacji z dnia 30 września 2011 r. – miałby odnowić Coaxil i Cloranxen. Z akt sprawy nie wynika również, aby psychiatra udzielił stronie słownej informacji, że jest w ciężkiej depresji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 133 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sąd wydaje wyrok na podstawie akt sprawy. W wyroku z dnia 16 sierpnia 2008 r., II FSK 999/07 NSA stwierdził, że przepis ten określa moment decydujący dla oceny stanu sprawy przez sąd administracyjny przy wydawaniu orzeczenia - dokonując kontroli zgodności z prawem decyzji administracyjnej sąd ocenia ją biorąc pod uwagę stan faktyczny istniejący w chwili wydawania danego aktu lub podjęcia czynności. Przepis ten oznacza zatem zakaz dokonywania oceny na podstawie faktów i dowodów nie wynikających z akt sprawy (wykroczenia poza materiał zebrany w postępowaniu podatkowym).

Twierdzeniu strony, że znajduje się w stanie ciężkiej depresji przeczą inne dokumenty przedłożone na rozprawie w dniu 5 października 2011 r. W karcie chorobowej z poradni psychiatrycznej w lecznicy "C." (k. 44 akt sądowych) lekarz psychiatra odnotował, że skarżąca cierpi na zaburzenia depresyjne – epizod umiarkowany oraz że przepisywane dotychczas leki: Coaxil, Cloranxen, Faxigen nie były dobre. Także w skierowaniu do sanatorium skarżącej odnotowano, że cierpi ona na zaburzenia depresyjne, nie stwierdzając jednak, że jest to ciężka depresja (k. 38 akt sądowych). Skierowanie do sanatorium przeczy również temu, że strona ma problemy – jak twierdzi - w kontaktach ze światem zewnętrznym.

Nie można podzielić zarzutu strony, że organ podatkowy czynił ustalenia, co do stanu zdrowia skarżącej "nie na okres, w którym biegł termin do złożenia odwołania". Termin do wniesienia odwołania rozpoczął bieg od dnia 17 grudnia 2010 r. i upływał

z dniem 31 grudnia 2010 r. W tym okresie, jak wskazano wyżej, miała miejsce tylko jedna wizyta skarżącej u lekarza – w dniu 22 grudnia 2010 r. Sama skarżąca dla uzasadnienia swojej choroby odwołuje się do wizyt lekarskich wykraczających poza okres wniesienia odwołania. Czynienie więc zarzutu organowi, że postępującemu identycznie, jest nieuzasadnione. Organ wskazał, że w wcześniejszym okresie, przed wniesieniem odwołania, stan zdrowia strony nie przeszkadzał jej w samodzielnym sporządzaniu pism oraz udzieleniu pełnomocnictwa.

Trafnie także organ podatkowy podniósł, że choroba strony nie była chorobą nagłą. Sama skarżąca we wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania stwierdziła, że od dawna cierpi na schorzenie o charakterze depresyjnym, które

w różnych okresach ulęgają znaczeniu nasileniu. Nasilenia te nie były jednak tego rodzaju, żeby strona nie mogła odebrać korespondencji.

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 122, art. 187 § 1, art. 191 O.p., poprzez pominięcie okoliczności, że stan zdrowia skarżącej uległ nadzwyczajnemu pogorszeniu, co uniemożliwiało dochowanie terminu do wniesienia odwołania. Z treści art. 162 § 1 O.p. wynika jednoznacznie, że uprawdopodobnienie braku winy należy do wnioskodawcy i nie można z treści tej normy wywodzić, że organ powinien - zgodnie z art. 122 i art. 187 § 1 O.p. - wykazać, że doszło do zawinienia bądź jego braku. To strona powinna uwiarygodnić stosowną argumentacją swoją staranność oraz fakt, że przeszkoda, na którą się powołuje, była od niej niezależna

i uniemożliwiła jej działanie, nawet przy dołożeniu największego wysiłku możliwego

w danych okolicznościach (por. wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., I FSK 356/09; wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2002 r., V SA 2320/01; wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2011 r., I FSK 2000/09). Nieuprawdopodobnienie przez stronę braku winy w uchybieniu terminu skutkuje uznaniem, że uchybienie terminu było zawinione.

W świetle powyższego niezasadne jest też twierdzenie, że organ powinien był przeprowadzić dowód z opinii biegłego na okoliczność stanu zdrowia skarżącej, zwłaszcza że sam fakt jej choroby nie był w toku postępowania kwestionowany (por. wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., I FSK 356/09). Organ nie naruszył zatem art.197 § 1 O.p.

Sąd nie dopatrzył się również naruszenia art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 O.p. Organ podatkowy wskazał zasadnicze powody, dla których uznał, że uchybienie terminu nastąpiło z winy skarżącej. Organ nie naruszył też art. 162 § 1 O.p.

Odnosząc się do przywołanych przez stronę w skardze wyroków wskazać należy, że sądy, z reguły, nie przyjmują samego faktu choroby jako decydującego

o automatycznym uprawdopodobnieniu braku winy skutkującego przywróceniem terminu. Choroba powinna być tego rodzaju, aby uniemożliwia stronie dopełnienie czynności procesowej (por. wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., I FSK 356/09

i przytoczone tam orzecznictwo sądowe).

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.) orzeczono jak w sentencji.

D.Dudra H.Adamczewska-Wasilewicz L. Kleczkowski