Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Dąbrowska Sędziowie WSA Andrzej Kołodziej (spr.) Ewa Grochowska – Jung Protokolant straszy sekretarz sądowy Aneta Duszyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2015 r. sprawy ze skargi A.L. na decyzję Rektora Uniwersytetu [...] z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej – oddala skargę –

Rektor Uniwersytetu [...] decyzją [...] z dnia [...] lipca 2014 r., na podstawie art. 16 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., poz. 782, zwanej dalej także "u.d.i.p.") oraz art. 104 i art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm., zwanej dalej także "K.p.a."), odmówił A. L. udostępnienia informacji publicznej w zakresie:

1) umowy zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. między [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] oraz [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] i [...] S.A. z siedzibą we [...],

2) umowy zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. między Uniwersytetem [...] oraz [...] Sp z o.o.,

3) dokumentów przebiegu rozmów i negocjacji Uniwersytetu [...],[...] i [...] Sp. z o.o. w celu zawarcia umowy, w tym stanowiska negocjacyjne, notatki ze spotkań negocjacyjnych oraz businessplan, jak również umowy zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. między Uniwersytetem [...] , [...] Sp. z o.o. oraz [...] Sp. z o.o. dotyczące poufności rozmów i negocjacji.

W uzasadnieniu podał w szczególności, iż wnioskodawczyni zwróciła się z wnioskiem z dnia 23 stycznia 2013 r. o udostępnienie następujących informacji publicznych:

1) Informacji: "Czy umowa dotycząca prowadzenia badań, produkcji i rozwoju produktów radiofarmaceutycznych, z założeniem ich komercyjnego wprowadzenia do obrotu na rynek polski, łączącą Spółkę [...] Sp. z o.o., należącą do Uniwersytetu [...], ze Spółką [...] Sp. z o.o., została zawarta z zachowaniem trybu zamówień publicznych, a jeśli tak, to gdzie zostało opublikowane ogłoszenie o zamówieniu publicznym, specyfikacja istotnych warunków tego zamówienia (SIWZ) oraz pozostała dokumentacja przetargowa?",

2) Informacji: "Czy znajdujący się w zasobach laboratorium cyklotron oraz pozostały sprzęt przeznaczony do badań i wytwarzania produktów radiofarmaceutycznych stanowi własność Uniwersytetu [...], a jeśli tak, to na jakiej podstawie spółka [...] Sp. z o.o. uzyskała prawo do dysponowania nimi, w tym prawo do udostępniania ich podmiotowi trzeciemu – spółce [...] Sp. z o.o." (pytanie uzupełniające wniosek o udostępnienie przedstawione w piśmie wnioskodawcy z dnia 26 lutego 2013 r.),

3) Informacji: "Czy na podstawie powołanej wyżej umowy Spółka [...] Sp. z o.o. ma prawo wytwarzać – w ramach działalności Środowiskowego Laboratorium Ciężkich Jonów oraz Centrum Badań i Produkcji Radiofarmaceutycznej – produkty radiofarmaceutyczne przeznaczone do komercyjnego wprowadzenia do obrotu na rynek polski?",

4) Informacji: "Czy na podstawie powołanej wyżej umowy Spółka [...] Sp. z o.o. będzie korzystała z infrastruktury (aparatury, sprzętu i cyklotronu) należącej do Środowiskowego Laboratorium Ciężkich Jonów oraz Centrum Badań i Produkcji Radiofarmaceutycznej w sposób odpłatny czy nieodpłatny?",

5) Kserokopii powołanej wyżej umowy oraz wszelkiej dotyczącej tej umowy korespondencji, prowadzonej pomiędzy Środowiskowym Laboratorium Ciężkich Jonów a Spółką [...] Sp. z o.o. i/lub Spółką [...] Sp. z o.o., a także związanych z zawarciem tej umowy innych porozumień, projektów porozumień, notatek ze spotkań, oświadczeń, wniosków i opinii dotyczących udostępnienia zasobów Laboratorium spółce [...] Sp. z o.o.

Organ wskazał, że prawomocnym wyrokiem z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 1626/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Rektora U[...] nr [...] z dnia [...] maja 2013 r. oraz poprzedzającą ją decyzję

nr [...] z dnia [...] kwietnia 2013 r., odmawiającą udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem z 23 stycznia 2013 r. Podniósł również, iż odrębnym pismem udostępni informacje określone w pkt 1, 2, 3 i 4 wniosku, natomiast w odniesieniu do żądania określonego w pkt 5 wniosku, zachodzi przesłanka odmowy udostępnienia żądanych dokumentów w postaci tajemnicy przedsiębiorcy w kształcie ustalonym w art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy A.L. zarzuciła, że odmowa udzielenia informacji publicznej w postaci kserokopii objętych wnioskiem z 23 stycznia 2013 r. (uzupełnionym wnioskiem z 26 marca 2013 r.) dokumentów, stanowi nadużycie uprawnienia przewidzianego w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Przepis ten nie znajdowałby w ogóle zastosowania w przypadku, gdyby umowę ze spółkami [...] zawierał bezpośrednio Uniwersytet [...] jako właściciel Ośrodka Badania i Produkcji Radiofarmaceutyków (OBPR). Już tylko z tych przyczyn udostępnieniu winna podlegać w całości umowa z dnia [...] stycznia 2013 r., zawarta pomiędzy Uniwersytetem [...], a [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...].

Wniosła z tego względu o ponowne rozpatrzenie sprawy z uwzględnieniem treści prawomocnego wyroku WSA w Warszawie z dnia 21 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 1626/13, a w konsekwencji o udostępnienie żądanych informacji zgodnie z wnioskiem.

Po rozpoznaniu powyższego wniosku, Rektor Uniwersytety [...] decyzją [...] z dnia [...] sierpnia 2014 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. w zw. z art. 16, art. 17 ust. 2 zd. drugie i art. 5 ust. 2 u.d.i.p., utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu wskazał, iż w niniejszej sprawie nie występują podstawy prawne do jej rozstrzygnięcia w decyzji administracyjnej w sposób zgodny z żądaniem strony zawartym we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Ze względu bowiem na zakres odesłań z art. 16 ust. 2 i art. 17 u.d.i.p., przepisy K.p.a. stosuje się w sprawach dostępu do informacji publicznej wyłącznie do decyzji odmawiającej udostępnienia lub umarzającej postępowanie o udostępnienie (art. 14 ust. 2 u.d.i.p.) i tylko w tych przypadkach przewiduje się wydanie decyzji administracyjnych. W związku z tym samo udostępnienie informacji nie następuje w formie decyzji.

Organ podał, że prawo do informacji publicznej wywodzone z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, nie ma charakteru bezwzględnego. Ograniczenie prawa do informacji przewiduje m.in. art. 5 ust. 2 u.d.i.p. ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy.

Chociaż użyte w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. pojęcie tajemnicy przedsiębiorcy wyprowadza się z definicji tajemnicy przedsiębiorstwa zawartej w art. 11 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm., dalej "uznk"), to w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że pierwsze z tych pojęć może być rozumiane szerzej, bowiem w przypadku tajemnicy przedsiębiorcy brak jest wymogu spełnienia przesłanki gospodarczej wartości informacji, a taką tajemnicę stanowią informacje związane z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością, znane jedynie danemu kręgowi osób (wyrok NSA z dnia 5 lipca 2013 r., I OSK 511/13 i wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., I OSK 193/13). Według tych orzeczeń, informacja staje się "tajemnicą", gdy przedsiębiorca przejawi wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Tak sformułowany warunek zaistnienia tajemnicy został spełniony w niniejszej sprawie. Trzech przedsiębiorców, których działalności informacje dotyczą ([...] Sp. z o.o., [...] Sp. z o.o. i [...] S.A. z siedzibą we [...]), podjęło szereg działań w celu zachowania określonych informacji w poufności, zarówno na etapie negocjowania i zawierania umowy, jak i w trakcie postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej na wniosek. W dwóch umowach z dnia [...] stycznia 2013 r. (zawartych między wyżej wymienionymi przedsiębiorcami oraz pomiędzy Uniwersytetem [...] i Spółką "[...] Sp. z o.o."), znajdują się wiążące strony postanowienia (klauzule poufności), w których przewidziano obowiązek poufności informacji związanych z zawarciem, wykonaniem i realizacją umowy. Z kolei dokumenty przebiegu rozmów i negocjacji zostały objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy na podstawie umowy poufności negocjacji zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. między Uniwersytetem [...], [...] Sp z o.o. oraz [...] Sp. z o.o. Również w trakcie postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej na wniosek wszyscy trzej przedsiębiorcy ([...] Sp. z o.o., [...] Sp. z o.o., [...] S.A. z siedzibą we [...]), złożyli oświadczenie w przedmiocie swojego prawa do tajemnicy przedsiębiorcy wraz z wyjaśnieniami wskazującymi zakres informacji objętej tajemnicą.

W ocenie Rektora spełnione są także dodatkowe elementy (oprócz podjęcia niezbędnych działań w celu zachowania poufności), określone w definicji tajemnicy przedsiębiorstwa (art. 11 ust. 4 uznk), tj. wymieniane informacje posiadają wartość gospodarczą i pozostają nieujawnione do wiadomości publicznej. Zawarte w ww. przepisie wyliczenie informacji ma bowiem charakter jedynie przykładowy, ponieważ ochronie podlega każda informacja posiadająca wartość gospodarczą.

Organ stwierdził, że ujawnienie treści umów i dokumentów negocjacyjnych stałoby się dla podmiotów konkurujących źródłem szczegółowej wiedzy na temat przede wszystkim kwestii finansowych, handlowych, produkcyjnych i organizacyjnych odnoszących się do przedsiębiorców będących stronami czynności. Spowodowałoby to możliwość wykorzystania informacji przez konkurentów w sposób zagrażający interesom przedsiębiorców, których informacja dotyczy, bez możliwości uzyskania tożsamych informacji od tejże konkurencji. W tym kontekście dodatkowo podkreślił, iż z akt sprawy wynika, że wnioskodawca jest związany z bezpośrednim konkurentem podmiotów z grupy [...], tj. spółką prawa [...] "[...]".

Zdaniem organu objęcie informacji tajemnicą przedsiębiorstwa stanowi również dopuszczalne ograniczenie zasady jawności gospodarki środkami publicznymi. Z treści art. 35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wynika, iż skuteczne pozostaną klauzule umowne dotyczące wyłączenia jawności ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli dotyczą one informacji technicznych, technologicznych, organizacyjnych przedsiębiorstwa lub innych posiadających wartość gospodarczą w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w tajemnicy. Dopiero za niezastrzeżone uważa się klauzule umowne w zakresie innych niż wymienianie informacji, z powołaniem się na ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa, o ile wynikające z umowy zobowiązanie jest realizowane lub przeznaczone do realizacji ze środków publicznych.

Z kolei w przypadku dokumentacji negocjacyjnej, nie można zaakceptować poglądu wnioskodawcy, iż odpowiedzialność na podstawie art.72 § 2 Kc nie dotyczy sytuacji, w której z przepisów u.d.i.p. wynika obowiązek ujawnienia określonych informacji. Taki wymóg ujawnienia informacji pozyskanych w toku negocjacji z przedmiotowej ustawy bowiem nie wynika właśnie ze względu na ograniczenie tajemnicą przedsiębiorcy (art. 5 ust. 2 u.d.i.p.), co potwierdzają poglądy doktryny.

W ocenie Rektora, nieodpuszczalne również pozostaje udostępnienie kopii żądanych po anonimizacji informacji chronionych, czego żąda wnioskodawca. Po usunięciu chronionych informacji z treści umów i dokumentów negocjacyjnych, pozostała ich treść stanie się zniekształcona, a nawet wprowadzająca odbiorcę w błąd.

W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie A.L. zarzuciła jej:

I. Naruszenie przepisów postępowania, a to art. 153 p.p.s.a. – poprzez niedostateczne rozważenie i w konsekwencji pominięcie przez organ oceny prawnej oraz wskazań co do dalszego postępowania, zawartych w wydanym uprzednio w sprawie prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23.01.2014 r., sygn. akt II SA/Wa 1626/13 – w zakresie, w jakim ocena ta i wskazania dotyczyły wykładni pojęcia "tajemnica przedsiębiorcy" oraz jego relacji do konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej, a w rezultacie:

II. Naruszenie przepisów prawa materialnego, a to łącznie: art. 2 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej

w związku z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz w związku z art. 61 ust. 1 i 3 Konstytucji RP – poprzez ich niewłaściwe zastosowanie wynikające z bezzasadnego uznania, iżby w zakresie wniosku skarżącej o udzielenie informacji publicznej przez udostępnienie treści dokumentów w postaci:

1) umowy zawartej dnia [...] stycznia 2013 r. pomiędzy [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] a [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] i [...] S.A. z siedzibą w [...];

2) umowy zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. pomiędzy Uniwersytetem [...] a [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...];

3) dokumentów przebiegu rozmów i negocjacji Uniwersytetu [...],[...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...],[...] S.A. z siedzibą w [...] oraz [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] prowadzonych w celu zawarcia ww. umów, w tym stanowisk negocjacyjnych, notatek ze spotkań negocjacyjnych oraz businessplan, jak również umowy zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. pomiędzy Uniwersytetem [...],[...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] oraz [...] Sp. z o.o. dotyczącej poufności rozmów i negocjacji;

zachodziła przesłanka ograniczająca prawo skarżącej do informacji publicznej w postaci "tajemnicy przedsiębiorcy", co skutkowało odmową udzielenia żądanej informacji publicznej w powyższym zakresie.

Z uwagi na powyższe zarzuty wniosła o jej uchylenie oraz uchylenie poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] lipca 2014 r., a nadto zasądzenie od organu na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu podniosła, że analiza uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2014 r. wskazuje, iż zawiera ono szereg wyraźnych wypowiedzi stanowiących wprost "ocenę prawną" w zakresie prawidłowej wykładni i zastosowania art. 5 ust. 2 u.d.i.p., tj. relacji zachodzącej pomiędzy konstytucyjnym prawem jednostki do informacji publicznej, a wyłączeniem tego prawa z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy. Sąd w powołanym wyżej, poprzednio wydanym w sprawie wyroku, nie poczynił przy tym jedynie abstrakcyjnego wywodu co do samej zasady, lecz w wielu miejscach bezpośrednio odniósł się do realiów niniejszej sprawy.

W ocenie skarżącej niedostateczne rozważenie stanowiska (łącznie oceny prawnej i wskazań) WSA w Warszawie zawartego w wiążącym organ wyroku z 23 stycznia 2014 r., doprowadziło Rektora U[...] do niewłaściwego zastosowania przepisów prawa materialnego – a to łącznie art. 2 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. w związku z art. 11 ust. 4 uznk oraz w związku z art. 61 ust. 1 i 3 Konstytucji RP. Zarzucane naruszenie przejawia się w bezzasadnym uznaniu, jakoby w odniesieniu do wskazanych w części wstępnej skargi dokumentów (w przeważającym zakresie umów pomiędzy zainteresowanymi w sprawie podmiotami), zachodziła przesłanka ograniczająca prawo skarżącej do informacji publicznej w postaci "tajemnicy przedsiębiorcy".

Skarżąca podniosła ponadto, że odmowa udzielenia informacji publicznej w zakresie treści żądanych dokumentów prowadzi w istocie do utajnienia informacji, na jakich zasadach i z jakich powodów, mienie publiczne w postaci zbudowanej ze środków publicznych infrastruktury Ośrodka Badań i Produkcji Radiofarmaceutyków, funkcjonującego w ramach publicznej uczelni, zostało udostępnione określonemu, dyskrecjonalnie wybranemu podmiotowi prawa handlowego, bez zachowania procedury przetargowej, w szczególności zaś utajnienia, jakimi kryteriami kierowano się przy wyborze konkretnego podmiotu.

W odpowiedzi na skargę Rektor Uniwersytetu [...] wniósł o jej oddalenie i podtrzymał w całości swoje dotychczasowe stanowisko faktyczne oraz prawne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Skarga oceniana w świetle powyższych kryteriów nie zasługuje na uwzględnienie.

Sprawa zainicjowana wnioskiem A.L. z dnia 23 stycznia 2013 r., uzupełnionym (ponowionym) w dniu 26 lutego 2013 r., była już przedmiotem oceny Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd ten prawomocnym wyrokiem z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 1626/13, uchylił zaskarżoną decyzję Rektora Uniwersytetu [...] z dnia [...] maja 20013 r., nr [...], utrzymującą w mocy poprzedzającą decyzję z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...], odmawiającą udostępnienia żądanej informacji publicznej, z powołaniem się początkowo na brak przesłanki szczególnie istotnego interesu publicznego w udostępnieniu informacji przetworzonej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej – Dz. U. z 2014 r., poz. 782, dalej "u.d.i.p."), a następnie na tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.), dalej "uznk" (art. 5 ust. 2 u.d.i.p.).

W przedmiotowym wyroku Sąd przesądził, że w sprawie został spełniony zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy o dostępie do informacji publicznej, a zatem żądana informacja stanowi informację publiczną w jej rozumieniu, natomiast Rektor Uniwersytetu [...] jest podmiotem zobowiązanym na gruncie u.d.i.p. Ponadto stwierdził, że uzasadnienia podjętych rozstrzygnięć nie wskazują na przeprowadzenie przez Rektora U[...] rzeczywistego testu proporcjonalności między potrzebą ochrony interesu publicznego i tajemnicy przedsiębiorstwa, a obywatelskim prawem do informacji. Sąd podkreślił, iż szczególnie precyzyjne i wyczerpujące uzasadnienie powinny zawierać te decyzje, które oparte są na uznaniu administracyjnym oraz – jak w niniejszej sprawie – na pojęciach niedookreślonych, a takim jest "tajemnica przedsiębiorstwa". Przyczyny, z powodu których organ odmawia udzielenia informacji, muszą być obiektywne, zatem uzasadnienie powinno odnosić się do konkretnych okoliczności, jakie wysoce prawdopodobnie zaistniałyby na skutek udzielenia żądanej przez skarżącą informacji oraz związanych z nimi negatywnych konsekwencji dla Rektora i przedsiębiorców.

Tajemnica przedsiębiorcy nie jest bowiem wartością autoteliczną, ma wszak chronić przedsiębiorcę przed negatywnymi skutkami, jakie by mogło dla prowadzonej działalności wywołać udzielenie określonych informacji publicznych.

Sąd stwierdził też, że wszyscy zainteresowani przedsiębiorcy powinni brać udział w prowadzonym postępowaniu na prawach strony. Nadto wskazał, iż biorąc pod uwagę, że gospodarka środkami publicznymi jest jawna, co wynika z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 885), dla zweryfikowania powodu odmowy konieczne jest zatem wykazanie wskazanego wyżej związku, gdyż – co do zasady – informacja o majątku, którym dysponują władze publiczne oraz podmioty realizujące w ich imieniu zadania publiczne, podlega udostępnieniu podmiotowi zainteresowanemu. Również art. 35 ww. ustawy to potwierdza, stanowiąc, że klauzule umowne dotyczące wyłączenia jawności ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa w umowach zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych lub inne podmioty, o ile wynikające z umowy zobowiązanie jest realizowane lub przeznaczone do realizacji ze środków publicznych, uważa się za niezastrzeżone, z wyłączeniem informacji technicznych, technologicznych, organizacyjnych przedsiębiorstwa lub innych posiadających wartość gospodarczą w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w tajemnicy lub w przypadku, gdy jednostka sektora finansów publicznych wykaże, że informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa z uwagi na to, że wymaga tego istotny interes publiczny lub ważny interes Państwa.

W świetle przepisu art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1270 ze zm.), ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu, wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia.

Pojęcie oceny prawnej, o którym mowa w ww. przepisie, powinno być rozumiane jako wyjaśnienie treści przepisów prawa i sposobu ich zastosowania w rozpatrywanej sprawie, w tym wyjaśnienie dlaczego stosowanie danej normy przez organ, który wydał akt, zostało uznane za błędne (R. Hauser, M. Wierzbowski red., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011, s. 544).

Zdaniem składu orzekającego w niniejszej sprawie, Rektor Uniwersytetu [...] rozpoznając ponownie wniosek skarżącej o udostępnienie informacji publicznej, nie uchybił wymienionemu przepisowi i zastosował się do wszystkich wskazań zawartych w powołanym wyroku. Potwierdza to okoliczność, że organ dokonał weryfikacji posiadanych informacji pod kątem występowania przesłanki tajemnicy przedsiębiorcy, udzielił w piśmie z [...] lipca 2014 r. odpowiedzi na pytanie zawarte w pkt 1-4 wniosku oraz przekazał kopie 10 dokumentów odnośnie żądania zawartego w pkt 5 wniosku, natomiast jedynie w stosunku do 4 z nich podjął decyzję o odmowie ich udostępnienia.

Podkreślenia wymaga, iż prawo do informacji publicznej nie jest prawem bezwzględnie obowiązującym i absolutnym, ale podlega ograniczeniom. Stanowi o tym w pierwszej kolejności norma konstytucyjna zawarta w przepisie art. 61 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2 (prawo do uzyskiwania informacji – uwaga autora), może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.

Ograniczenie takie zostało wprowadzone przez ustawodawcę m.in. w art. 5 ust. 2 zd. 1 u.d.i.p. stanowiącym, iż prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy.

Wbrew zarzutowi skarżącej, Rektor U[...] uwzględnił w swoich rozstrzygnięciach test proporcjonalności przeprowadzony przez ustawodawcę w ww. przepisie. Korzystając z możliwości przewidzianej w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP, to właśnie ustawodawca w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. wyważył proporcje między prawem do informacji, a ochroną informacji ze względu na interesy indywidualne, przewidując dla osoby fizycznej ochronę jej prywatności, zaś dla przedsiębiorcy – ochronę jego tajemnicy. Dla adresata normy prawnej z treści art. 5 ust. 2 u.d.i.p. wynika obowiązek, a nie możliwość, zastosowania ograniczenia, jeżeli zostaną spełnione warunki w nim określone, co w niniejszej sprawie ma miejsce.

Wbrew stanowisku skarżącej, w ustawie o dostępie do informacji publicznej nie występuje skierowany do podmiotu zobowiązanego (adresata normy), obowiązek ważenia ograniczenia prawa do informacji z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy z ewentualnym interesem przemawiającym za udostępnieniem informacji.

Wskazać przy tym trzeba, że w u.d.i.p. jedyna taka sytuacja występuje na tle przepisu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, w którym ustawodawca uzależnił udostępnienie informacji publicznej przetworzonej od istnienia po stronie wnioskodawcy szczególnie istotnego interesu publicznego w jej uzyskaniu.

Należy zgodzić się z organem, że powołana w przedmiotowej sprawie tajemnica przedsiębiorcy wyprowadzona została z definicji tajemnicy przedsiębiorstwa zawartej w art. 11 ust. 4 uznk, zgodnie z którym tajemnicę przedsiębiorstwa stanowią nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Tajemnicę przedsiębiorcy stanowią więc informacje znane jedynie określonemu kręgowi osób i związane są z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością, wobec których podjął on wystarczające środki ochrony w celu zachowania ich poufności (nie jest wymagana przesłanka gospodarczej wartości informacji). Informacja staje się tajemnicą, kiedy przedsiębiorca przejawi rzeczywistą wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (np. pracownicy przedsiębiorstwa). Utrzymanie danych informacji jako tajemnicy wymaga więc podjęcia przez przedsiębiorcę działań zmierzających do wyeliminowania możliwości dotarcia do nich przez osoby trzecie w normalnym toku zdarzeń, bez konieczności podejmowania szczególnych starań.

Sąd podziela pogląd Rektora U[...], że przesłanka tajemnicy przedsiębiorcy została w niniejszej sprawie spełniona. Trzech przedsiębiorców, których działalności informacje dotyczą, tj. [...] Sp. z o.o., [...] Sp. z o.o. i [...] S.A. z siedzibą w [...], podjęło szereg działań w celu zachowania określonych informacji w poufności, zarówno na etapie negocjowania i zawierania umowy, jak i w trakcie postępowania w sprawie udostępnienia informacji publicznej na wniosek. W dwóch umowach z dnia [...] stycznia 2013 r. (zawartych między wymienionymi przedsiębiorcami oraz pomiędzy Uniwersytetem [...] i Spółką "[...] Sp. z o.o."), znajdują się wiążące strony postanowienia (klauzule poufności), w których przewidziano obowiązek poufności informacji związanych z zawarciem, wykonaniem i realizacją umowy. Z kolei dokumenty przebiegu rozmów i negocjacji zostały objęte obowiązkiem tajemnicy na podstawie umowy poufności negocjacji zawartej w dniu [...] stycznia 2013 r. pomiędzy Uniwersytetem [...],[...] Sp. z o.o. oraz [...] Sp. z o.o. Również w trakcie trwania postępowania w sprawie udostępnienia informacji na wniosek skarżącej wszyscy trzej przedsiębiorcy ([...]Sp. z o.o., [...] Sp. z o.o., [...] S.A. z siedzibą w [...]) złożyli oświadczenie w przedmiocie swojego prawa do tajemnicy przedsiębiorcy wraz z wyjaśnieniami wskazującymi na zakres informacji objętych tajemnicą.

Z powyższego, w ocenie Sądu, niewątpliwie wynika, że w przypadku przedmiotowych dokumentów zostały spełnione dwa elementy, które zgodnie z ugruntowanymi poglądami judykatury, składają się na tajemnicę przedsiębiorcy: materialny – związany z wartością gospodarczą informacji i konsekwencjami, jakie ma jej ujawnienie w konkurencyjnym obrocie gospodarczym oraz formalny – wola utajnienia informacji i szereg działań podjętych w celu zachowania określonych informacji w poufności, zarówno na etapie negocjowania i zawierania umowy, jak i w trakcie postępowania o udostępnienie informacji.

Na aprobatę zasługuje argumentacja organu, iż w zakresie umów, o których mowa w art. 35 ustawy o finansach publicznych, w sposób prawidłowy została wzięta pod uwagę zasada zawarta w tym przepisie. W jego świetle klauzule umowne z powołaniem się na tajemnicę przedsiębiorstwa wyłączające jawność uważa się za niezastrzeżone, ale z wyłączeniem informacji technicznych, technologicznych organizacyjnych przedsiębiorstwa lub innych posiadających wartość gospodarczą w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w tajemnicy. Jest to o tyle istotne, że jak wynika z wyjaśnień skarżącej zawartych w piśmie z dnia 26 lutego 2013 r., wskazuje ona na zainteresowanie żądanymi informacjami "podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną w branży radiofarmaceutyków", tj. [...].

Sąd podziela również stanowisko Rektora, że w przypadku dokumentów przedkontraktowych rozmów i negocjacji, dodatkowy reżim ochronny wchodzący w tajemnicę przedsiębiorcy, w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.d.i.p., ustanawia art. 721 Kodeksu cywilnego, wedle którego obowiązek dyskrecji wynika z aktu woli jednej ze stron, która decyduje, czy przekazana informacja ma dla niej znaczenie. Nie występuje w tym zakresie kryterium wartości informacji, a podstawą obowiązku lojalnego zachowania jest wyłącznie akt woli jednej ze stron.

W niniejszej sprawie kryterium to zostało spełnione ze względu na obowiązek poufności przewidziany w umowie zawartej pomiędzy U[...],[...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] oraz [...] Sp. z o.o., dotyczące poufności rozmów i negocjacji.

W tej sytuacji jako chybione należy ocenić również zarzuty skargi naruszenia wskazanych przepisów prawa materialnego.

Mając powyższe na względzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.