Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Anna Klotz (spr.) Sędziowie sędzia WSA Renata Owczarzak sędzia WSA Jerzy Bortkiewicz Protokolant starszy asystent sędziego Agnieszka Jagiełłowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2017 r. sprawy ze skargi K. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zarejestrowania pojazdu oddala skargę.

II SA/Bd 1584/16

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] października 2015 r. nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T., działając na podstawie m.in. art. 2 pkt 31, 32, 33 i 45 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 1137) oraz art. 6 i art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 23), utrzymało w mocy decyzję Starosty T. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr: [...] o odmowie K. L. zarejestrowania pojazdu marki [...] o nr ramy [...].

Organ odwoławczy wskazał, że decyzją z dnia [...] sierpnia 2016 r. organ I instancji odmówił K. L. rejestracji pojazdu marki [...], w następstwie złożenia w dniu [...] czerwca 2015 r. wniosku o rejestrację. Uzasadniając odmowę rejestracji organ wskazał, że uprawniony diagnosta na podstawie okresowego badania technicznego w dniu [...] czerwca 2015 r. sklasyfikował przedmiotowy pojazd w kategorii L5e, określając rodzaj pojazdu na "samochodowy inny", podrodzaj: "inny". Tymczasem zgodnie z art. 2 pkt 45 ustawy - Prawo o ruchu drogowym ww. pojazd spełnia definicję motocykla, zgodnie z którą jest to pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem - wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół. Tym samym, zdaniem Starosty T., pojazd został błędnie sklasyfikowany co do rodzaju. Nadto Starosta T. wskazał, że diagnosta błędnie określił maksymalną dopuszczalną masę przyczepy ciągnionej przez przedmiotowy pojazd. W następstwie odwołania strony organ odwoławczy decyzją z dnia [...] września 2015 r. znak: [...], utrzymał w mocy ww. decyzję organu I instancji. W wyniku złożenia przez stronę skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 2 marca 2016 r. w sprawie o sygn. akt II SA/Bd 1287/15 uchylił decyzje obu instancji. W uzasadnieniu sąd wskazał, że organy nie ustosunkowały się do przedłożonych przez skarżącego dokumentów wystawionych w Niemczech, w których to rodzaj pojazdu został oznaczony jako pojazd osobowy otwarty.

Rozpatrując sprawę ponownie organ I instancji zwrócił się z zapytaniem do niemieckiego punktu kontaktowego odnośnie wcześniejszej rejestracji pojazdu marki [...] o nr ramy [...]. W odpowiedzi przekazana została informacja, że pierwsza rejestracja pojazdu miała miejsce 23 maja 1996 r. Wówczas pojazd został zaklasyfikowany do klasy pojazdów osobowych zgodnie z niemiecką klasyfikacją pojazdów. Obecnie producent tych pojazdów - [...]- jest właścicielem homologacji, na podstawie której pojazdy te obecnie są rejestrowane w klasie L5e. W dniu 11 lipca 2012 r. pojazd został wyrejestrowany. Organ I instancji zwrócił się również z zapytaniem do producenta pojazdu odnośnie zaklasyfikowania pojazdu do kategorii L5e, w odpowiedzi na co uzyskał informację, że pojazd został zbudowany na podstawie obowiązującej w ówczesnym czasie krajowej dyrektywy prawa niemieckiego i obowiązujących wówczas przepisów, które współcześnie nie odpowiadają aktualnej Dyrektywie 168/2013. Organ I instancji dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy samochodowego, w postaci opinii technicznej nr [...], z której wynika, że pojazd jest motocyklem trzykołowym przeznaczonym do przewozu osób - kat. L5eA.

W konsekwencji, organ odmówił K. L. rejestracji wskazanego pojazdu. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że pojazd będący przedmiotem postępowania jest motocyklem trójkołowym zatem został błędnie sklasyfikowany jako "samochodowy inny", podrodzaj "inny". Stanowisko organu dodatkowo uzasadnia art. 4 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców, odwołując się do językowej wykładni przepisu.

Od decyzji odwołał się K. L. zarzucając organowi I instancji naruszenie przepisów art. 72 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, art. 4 Dyrektywy Rady nr 1999/37/WE w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów, art. 153 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zw. z art. 6 k.p.a., art. 4 ust. 4 pkt d) Rozporządzenia 168/2013 oraz naruszenie art. 6, 7 i 77 § 1 k.p.a. Odwołujący wniósł o uchylenie decyzji i o zarejestrowanie pojazdu. W uzasadnieniu odwołania strona podniosła, że przepis art. 72 ust. 1 ustawy jest przepisem bezwzględnie obowiązującym. Organ ma ograniczoną możliwość prowadzenia postępowania dowodowego na okoliczności, których zaistnienie winno wynikać z dokumentów wymienionych w ww. przepisie. Dowodu w sprawie nie powinny stanowić informacje uzyskane przez organ za pośrednictwem wiadomości e-mail.

Ponadto, na podstawie art. 142 k.p.a. odwołujący wniósł zażalenie na postanowienie Starosty T. z dnia [...] lipca 2016 r. w przedmiocie powołania biegłego zarzucając postanowieniu naruszenie art. 84 k.p.a. i wniósł o jego uchylenie.

W motywach rozstrzygnięcia zaskarżonej, powołanej na wstępie decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. wskazało, że w jego ocenie decyzja organu I instancji została wydana zgodnie z prawem materialnym i proceduralnym, a ponadto organ prawidłowo ustalił stan faktyczny w sprawie. Organ podał, że diagnosta wskazał kategorię pojazdu jako L5e, co odpowiada kategorii pojazdu "L" - pojazdy dwukołowe lub trójkołowe, niektóre pojazdy czterokołowe, a dokładniej kategorii L5e - motocykle trójkołowe, zgodnie z ust. 4 pkt 5 załącznika nr 2 do ustawy - Kategorie pojazdów. Błędnie natomiast diagnosta ustalił rodzaj pojazdu jako "samochodowy inny" ponieważ zgodnie z 1. p. 2 tabeli nr 1 - rodzaje i podrodzaje pojazdów w załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach, rodzaj pojazdu "motocykl" (kod: 02), podrodzaj pojazdu "osobowy" (kod: 01) odpowiada kategoriom homologacyjnym L3e, L4e, L5e. Natomiast rodzaj "samochodowy inny" (kod: 16), podrodzaj "inny" nie ma przypisanej żadnej kategorii homologacyjnej. Kategorie takie są przypisane do podrodzaju "czterokołowiec" i "czterokołowiec lekki" i są to odpowiednio L7e i L6e (lp. 68 - 70 ww. tabeli). Organ wskazał, że nie jest dopuszczalne by pojazd miał kategorię pojazdu niezgodną z jego rodzajem. Motocykl trójkołowy jest pojazdem samochodowym, co wynika z przywołanej na wstępie definicji takiego pojazdu, jednak jego rodzaj należy określić jak najbardziej szczegółowo, czyli jako motocykl, skoro w tym przypadku pojazd marki [...] definicję motocykla spełnia. A skoro pojazd jest motocyklem winien być zaszeregowany w rodzaju "motocykl" a nie "samochodowy inny".

Spór pomiędzy stroną a organami administracji obu instancji sprowadza się do dwóch rzeczy: rodzaju pojazdu mającego zostać zarejestrowanym oraz kwestii czy pojazd ten może zostać zarejestrowany niezależnie od oceny organów co do jego rodzaju, w sytuacji gdy określony rodzaj wynika z niemieckiego dowodu rejestracyjnego. Organ podał, że podstawę normatywną do klasyfikacji pojazdów ze względu na rodzaj stanowi § 7 ust. 1 Rozporządzenia, zgodnie z którym ustala się klasyfikację pojazdów, zawierającą określenia rodzajów, podrodzajów i przeznaczeń pojazdów, zwaną dalej "klasyfikacją", stanowiącą załącznik nr 4 do rozporządzenia. Zgodnie z ust. 2 klasyfikacja jest dokumentem źródłowym do ustalenia rodzaju i przeznaczenia pojazdu w przypadku, gdy nie jest to możliwe na podstawie przedstawionych do rejestracji pojazdu dokumentów lub gdy zastosowano w nich inną klasyfikację lub inne nazewnictwo. Z wzoru wniosku o rejestrację, stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów, wynika, że we wniosku należy wskazać rodzaj pojazdu, który ma zostać zarejestrowany. Rodzaj pojazdu jest uwidaczniany w dowodzie rejestracyjnym, co wynika z § 11 ust. 2 pkt 23 Rozporządzenia.

Zgodnie z art. 2 pkt 45 ustawy motocykl to pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem - wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół. Pojazd marki [...] spełnia definicję motocyklu trójkołowego, ponieważ jest trójkołowym pojazdem samochodowym o symetrycznym rozmieszczeniu kół. W konsekwencji, organ I instancji zasadnie odmówił rejestracji albowiem rodzaj pojazdu wskazany w podaniu nie odpowiada rzeczywistemu rodzajowi pojazdu przedstawionego do rejestracji na podstawie przepisów określających rodzaje pojazdów zawarte w Rozporządzeniu oraz art. 2 pkt 45 ustawy. Organ nie mógł zarejestrować pojazdu zgodnie z jego rodzajem, gdyż stanowiłoby to działanie niezgodne z wnioskiem strony.

Ponadto organ wskazał, że należało ustalić również czy wpis rodzaju pojazdu w niemieckim dowodzie rejestracyjnym nieodpowiadający obecnie obowiązującym przepisom prawa polskiego stanowi wystarczającą przesłankę do "przepisania" rodzaju do polskiego dowodu rejestracyjnego. W tej mierze organ wyjaśnił, że wpis rodzaju pojazdu w niemieckim dowodzie rejestracyjnym nie stanowi samodzielnej przesłanki do przepisania owego rodzaju do polskiego dowodu rejestracyjnego. Wpis został dokonany na podstawie prawa niemieckiego, które to prawo nie stanowiło implementacji żadnej z dyrektyw unijnych. Wpis nie został również dokonany na podstawie żadnego z rozporządzeń unijnych. Okoliczność tę potwierdza data pierwszej rejestracji pojazdu, co miało miejsce 23 maja 1996 r., czyli przed dniem wejścia w życie dyrektywy Rady 1999/37/WE z 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów. Z kolei data pierwszej rejestracji wynika z zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu nr [...] oraz tłumaczenia przysięgłego dowodu rejestracyjnego. Określenie rodzajów pojazdów nie posiada podstawy normatywnej w prawodawstwie UE. Akty prawa wtórnego nie regulują klasyfikacji pojazdów ze względu na ich rodzaj. W szczególności określenia rodzaju pojazdu i umieszczenia oznaczenia rodzaju pojazdu w dowodzie rejestracyjnym nie przewiduje Dyrektywa 1999/37/WE. W tej sytuacji jedynym odniesieniem dla oceny rodzaju pojazdu stanowią powołane przepisy prawa polskiego. Zatem organ I instancji winien był zweryfikować wskazany przez wnioskodawcę rodzaj pojazdu na podstawie przepisów prawa polskiego.

Organ odwoławczy podkreślił, że w wyniku ustosunkowania się do niemieckiego dowodu rejestracyjnego, gdzie jako rodzaj pojazdu wskazano "samochodowy inny" organ odwoławczy doszedł do przekonania, że wpis niemiecki nie może mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Organ odnosząc się do zarzutów odwołania wskazał, że nie doszło do naruszenia art. 72 ustawy w ten sposób, że pojazd na terytorium Państwa Członkowskiego UE został zarejestrowany jako "samochodowy otwarty" a więc powinien on zostać zarejestrowany również w Polsce. Po pierwsze przedmiotowy pojazd został zarejestrowany jako "pojazd osobowy otwarty" a nie "samochodowy otwarty", co wynika z przedłożonego przez stronę tłumaczenia dowodu rejestracyjnego. Po drugie fakt zarejestrowania w innym kraju nie ma znaczenia. O rodzaju pojazdu nie przesądza zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu nr [...], gdyż zdaniem organów w dokumencie tym błędnie został określony rodzaj pojazdu.

Rację ma odwołujący, iż teza wynikająca z opinii biegłego stoi w sprzeczności z ustaleniem odnośnie rodzaju pojazdu zawartym w opinii technicznej z dnia [...] sierpnia 2015 r. Jednakże w opinii technicznej zachodzi sprzeczność pomiędzy kategorią pojazdu a jego rodzajem, a w opinii biegłego tej sprzeczności brak.

Ponadto, organ nie dopuścił się naruszenia art. 4 Dyrektywy nr 199/37/WE. Jako że akt ten wszedł w życie 1 czerwca 1999 r. jej uregulowania mogą mieć zastosowanie do stanów faktycznych zaistniałych po tej dacie. Skoro więc określenie rodzaju pojazdu w niemieckim dowodzie rejestracyjnym nastąpiło przed ww. dniem strona nie może powoływać się akt prawny, który nie obowiązywał w czasie, kiedy nastąpiło zdarzenie.

Nie zasługuje na uwagę stanowisko odwołującego, które opiera on na ww. przepisie dyrektywy, iż Państwa Członkowskie nie są upoważnione do dokonywania jakichkolwiek zmian wynikających z tego dokumentu. Poza tym, sama Dyrektywa 1999/37/WE zauważa i akceptuje różnice pomiędzy dowodami rejestracyjnymi wydawanymi przez Państwa Członkowskie a wśród kwestii uregulowanych jednolicie na terytorium UE nie ma określania rodzaju pojazdów. Wbrew stanowisku odwołującego organ rejestrujący ma kompetencje do poczynienia innych ustaleń aniżeli wynikające z przedłożonych przez stronę dokumentów, a to na podstawie § 7 ust. 2 Rozporządzenia, jako że akt ten nie zna rodzaju "pojazd osobowy otwarty". Rozporządzenie to stanowi jeden z aktów implementujących Dyrektywę 1999/37/WE.

Ponadto, organ wystąpił za pośrednictwem poczty elektronicznej e-mail do niemieckiego punktu kontaktowego służącego do wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi, wynikającymi z Dyrektywy 1999/37/WE (tak: komunikat zastępcy dyrektora Departamentu Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa z 16 czerwca 2016 r.). Rację ma jednak odwołujący, że informacje uzyskane w ten sposób nie mogą stanowić dowodu w sprawie albowiem kwestie faktyczne i prawne organ I instancji winien był ustalić samodzielnie.

Ponadto, Starosta T. nie dopuścił się naruszenia art. 4 ust. 4 Rozporządzenia 168/2013 i w tym zakresie poprzestać można na stwierdzeniu, że kategoria homologacyjna nie była przedmiotem rozbieżności ocen pomiędzy stroną a organem. Dlatego powołany przepis nie mógł stanowić podstawy rozstrzygnięcia. Również fakt uregulowania akcyzy nie ma znaczenia dla oceny rodzaju pojazdu..

Ponadto, Kolegium podzieliło stanowisko biegłego, że pojazd [...] nie może ciągnąć przyczepy skoro jego długość wynosi 3,5m, a długość pojazdu nie może przekraczać w przypadku motocykla, motoroweru lub roweru, pojazdu czterokołowego oraz zespołu złożonego z motocykla, motoroweru, roweru lub pojazdu czterokołowego z przyczepą - 4,00m, co wynika z § 2 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia 2002 r. Długość motocykla wynika z tłumaczenia dowodu rejestracyjnego oraz z załącznika do zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym.

Organ, ustosunkowując się do zażalenia na postanowienie o powołaniu dowodu z opinii biegłego wskazał, że jest ono niezasadne. Wbrew stanowisku odwołującego dowód z opinii biegłego nie został przeprowadzony na okoliczność oceny przedstawionych dokumentów, a celem ustalenia rodzaju pojazdu.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego złożył K. L. – skarżący, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i decyzji organu I instancji oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych. Ponadto, skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodu z dokumentów szczegółowo wskazanych i opisanych w skardze.

Skarżący, reprezentowany przez pełnomocnika, zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, polegające na naruszeniu:

a) art. 72 ustawy Prawo o ruchu drogowym, poprzez jego błędną i rozszerzającą wykładnię, skutkującą przyjęciem, iż stanowiący własność skarżącego pojazd marki [...] nie może zostać zarejestrowany jako pojazd samochodowy inny, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż pojazd ten na terytorium Państwa Członkowskiego UE został zarejestrowany jako samochód osobowy otwarty, a przedstawione przez skarżącego wraz z wnioskiem o rejestrację zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu nr [...] określa rodzaj pojazdu jako samochodowy inny, natomiast organ nie jest uprawniony do dokonywania własnych ustaleń na okoliczności objęte wymaganymi dokumentami;

b) art. 4 Dyrektywy Rady Nr 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów, poprzez jego niezastosowanie skutkujące odmową uznania dowodu rejestracyjnego wystawionego przez inne Państwo Członkowskie UE, podczas gdy obowiązek taki wynika bezpośrednio z przywołanej wyżej dyrektywy;

c) art. 4 ust 4 pkt d Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców, poprzez jego pominięcie i w konsekwencji dokonanie ustaleń sprzecznych z ustaleniami zaproponowanymi przez producenta i zatwierdzonymi przez organ udzielający homologacji.

Ponadto, skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

a) art. 7, art. 77, art. 80, art. 107 w zw. z art. 140 k.p.a., poprzez brak wszechstronnego rozpatrzenia materiału dowodowego i w konsekwencji sprzeczne z tym materiałem przyjęcie, iż stanowiący własność skarżącego pojazd marki [...] nie może zostać zarejestrowany jako pojazd samochodowy inny oraz poprzez dokonanie ustaleń faktycznych bez dokonania oględzin pojazdu;

b) art. 6 k.p.a. poprzez sprzeczne z zasadą praworządności przyjęcie, iż pojazd marki [...] nie może zostać zarejestrowany jako pojazd samochodowy inny, podczas gdy z obowiązujących przepisów prawa w tym art. 72 p.r.d. oraz Dyrektywy Nr 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów wynika, iż organ zobowiązany był uznać dane zawarte w niemieckim dowodzie rejestracyjnym (Fahrzeugschein) i dokonać rejestracji pojazdu zgodnie z wnioskiem;

c) art. 85 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji ustalenie rodzaju pojazdu bez przeprowadzenia oględzin i bez możliwości zweryfikowania danych zawartych w dokumentach;

d) art. 153 p.p.s.a. w zw. z art. 6 k.p.a. poprzez niezastosowanie się do zawartych w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 2 marca 2016 r. wskazań co do dalszego prowadzenia postępowania i w konsekwencji naruszenie wyrażonej w ww. wyroku zasady związania organu administracji publicznej, oceną prawą wyrażoną w prawomocnym wyroku sądu administracyjnego.

W udzielonej odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie argumentując jak w zaskarżonej decyzji. Wskazał, że argumenty zawarte w skardze są niezasadne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1066 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Kontroli Sądu poddana została wymieniona na wstępie decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. utrzymująca w mocy decyzję Starosty T. z dnia [...] sierpnia 2016 r. o odmowie zarejestrowania pojazdu m-ki [...] nr ramy [...]. Wydanie ww. decyzji zostało poprzedzone postępowaniem przed WSA w Bydgoszczy, który wyrokiem z dnia 2 marca 2016 r., sygn. akt II SA/Bd 1287/15 uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia [...] września 2015 r., nr [...] oraz decyzję Starosty T. z dnia [...] sierpnia 2015 r. Nr [...] o odmowie zarejestrowania ww. pojazdu. W powyższym wyroku Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie organy obu instancji nie wyjaśniły stanu faktycznego sprawy w sposób zgodny z przywołanymi przepisami prawa, co stanowiło przeszkodę do dokonania prawidłowej kwalifikacji materialnoprawnej sprawy. Poczyniony wniosek wynika z okoliczności nie ustosunkowania się przez organy do przedłożonych przez skarżącego dokumentów wystawionych w Niemczech, w których to rodzaj spornego pojazdu został oznaczony jako pojazd osobowy otwarty. Wnikliwa analiza tych dokumentów dokonana w kontekście przywołanych przez organy przepisów prawa materialnego była niezbędna do wydania zgodnej z prawem decyzji. Na mocy art. 153 p.p.s.a. Sąd związał organy w powyższym orzeczeniu wydanym w wyniku skargi. Przepis ten stanowi, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Sąd mianowicie nakazał organom ustosunkowanie się do przedłożonych przez skarżącego dokumentów wystawionych w Niemczech, w których to rodzaj spornego pojazdu został oznaczony jako pojazd osobowy otwarty. Należy również podkreślić, że w orzeczeniu uwzględniającym skargę Sąd nie nakazał dokonania tłumaczenia dokumentów przez tłumacza przysięgłego. W ocenie składu rozpoznającego przedmiotową sprawę nie było również obecnie takiej potrzeby, ponieważ w aktach administracyjnych sprawy znajdują się dokumenty towarzyszące pojazdowi, jak umowa sprzedaży z [...] czerwca 2015 r., świadectwo pojazdu oraz dowód rejestracyjny, które zostały przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego [...]. Wszystkie powyżej wymienione dokumenty według złożonego w postępowaniu administracyjnym tłumaczenia określają sporny pojazd jako "pojazd osobowy otwarty". Załączone przez skarżącego do skargi nowe tłumaczenie powyższych dokumentów, dokonane przez tego samego tłumacza, które określa pojazd jako "samochód osobowy otwarty", nie ma wpływu na wynik sprawy, ponieważ nie uległy zmianie parametry techniczne powyższego środka lokomocji.

Spór w przedmiotowej sprawie sprowadza się do oceny, czy prawidłowo odmówiono zarejestrowania zgłoszonego przez skarżącego pojazdu m-ki [...] jako "samochodowego innego" z uwagi na klasyfikację go jako motocykla trzykołowego przeznaczonego do przewozu osób, o kategorii L5eA. Sąd odnosząc się do powyższego problemu stwierdza, że organ przy wydawaniu zaskarżonej decyzji nie naruszył przepisów prawa procesowego i prawa materialnego.

Analiza akt przedmiotowej sprawy potwierdza, że organy uzupełniły materiał dowodowy w sprawie poprzez uzyskanie dodatkowych informacji po stronie niemieckiej (pełna korespondencja z punktem kontaktowym niemieckim z tłumaczeniem na j. polski znajduje się w aktach sprawy). Działanie organu znajduje umocowanie w art. 9 Dyrektywy Rady 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów (Dz.U.UE.L.1999.138.57, Dz.U.UE-sp.07-4-351). Przepis ten stanowi, że Państwa członkowskie wspierają się nawzajem w wykonywaniu niniejszej dyrektywy. Mogą wymieniać informacje na poziomie dwu- lub wielostronnym, w szczególności w celu kontroli, przed jakąkolwiek rejestracją pojazdu, jego statusu prawnego, w miarę potrzeb w państwie członkowskim, w którym był on wcześniej zarejestrowany. Taka kontrola może obejmować, w celu ułatwienia wymiany informacji, w szczególności wykorzystanie sieci elektronicznej obejmującej dane z krajowych elektronicznych baz danych. Przepis ten uprawnia do tego, aby administracje państw członkowskich UE przekazywały sobie zbiorcze informacje o rejestracji pojazdów drogą elektroniczną. W przypadku otrzymania informacji z administracji państwa członkowskiego przez polski organ rejestrujący, do jego właściwości należy rozpatrzenie tej informacji i przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego z uwzględnieniem współpracy z administracją państwa członkowskiego.

Z ustaleń organu wynika, że przy pierwszej rejestracji w 1996 r. pojazd został sklasyfikowany do klasy pojazdów osobowych zgodnie z niemiecką klasyfikacją pojazdów. Strona niemiecka wyjaśniła, że obecnie producent pojazdów [...] jest właścicielem homologacji, na podstawie której pojazdy te rejestrowane są w klasie L5e. Pojazd został wyrejestrowany w dniu [...] lipca 2012 r. Na podstawie korespondencji przeprowadzonej z producentem pojazdów, która również znajduje się w aktach sprawy ustalono, że pojazd został zbudowany na podstawie obowiązującej ówcześnie krajowej dyrektywy prawa niemieckiego i obowiązujących wówczas przepisów, które współcześnie nie odpowiadają aktualnej Dyrektywie 168/2013.

Starosta dopuścił ponadto dowód z opinii technicznej z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] wykonanej przez biegłego rzeczoznawcę samochodowego inż. [...], z listy Min. Infrastruktury nr [...]. Biegły potwierdził, że pojazd fabrycznie wyprodukowany został w Niemczech, przez zakład specjalizujący się w produkcji pojazdów trójkołowych. W oparciu o dane techniczne i identyfikacyjne pojazdu rzeczoznawca wskazał, że jest to pojazd trójkołowy o symetrycznym układzie kół, mający pojemność skokową silnika spalinowego przekraczającą 50 cm3 i maksymalną prędkość konstrukcyjną przekraczającą 45 km/h. Pojazd wyposażony jest w przednie koło sterowane kierownicą, taką jak w motocyklach. Tylna oś napędzana ma dwa koła osadzone symetrycznie. Na ramie zamontowany jest zespół napędowy. Według informacji uzyskanej z Centralnego Rejestru Pojazdów (ZFZR) Federalnego Urzędu Ruchu Drogowego w Niemczech, pojazdy te rejestrowane są w klasie L5e.

Na podstawie powyższych ustaleń, opiniujący stwierdził, że przedmiotowy pojazd może być dopuszczony do ruchu na drogach publicznych jako motocykl trzykołowy przeznaczony do przewozu osób- kategoria L5eA zgodnie z klasyfikacją pojazdów określonych w Prawie o ruchu drogowym: "pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem - wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół". Biegły odniósł się również do wcześniejszej opinii technicznej z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] oraz dokumentu identyfikacji pojazdu nr [...] z dnia [...] czerwca 2015 r. stwierdzając, że w materiałach tych błędnie pojazd ten określono jako "samochodowy inny". Rzeczoznawca wykluczył również możliwość ciągnięcia za przedmiotowym pojazdem o długości 3,5 m przyczepy z uwagi na dopuszczalną długość motocykla lub zespołu złożonego z motocykla i przyczepy określoną max na 4,0 m.).

W ocenie Sądu, powyżej przytoczone ustalenia w zakresie stanu faktycznego nie pozostawiają wątpliwości co do słusznego sklasyfikowania pojazdu jako motocykla. Zgodnie z art. 2 pkt 45 ustawy Prawo o ruchu drogowym, przez motocykl należy rozumieć pojazd samochodowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3, dwukołowy lub z bocznym wózkiem - wielośladowy; określenie to obejmuje również pojazd trójkołowy o symetrycznym rozmieszczeniu kół.

W załączniku nr 2 do ustawy Prawo o ruchu drogowym wprowadzono kategorie pojazdów. W ust. 4 pkt 5 wprowadzona została kategoria L5e - motocykle trójkołowe. Zgodnie natomiast z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz.U.2016.1088) ustalona została klasyfikacja pojazdów, zawierająca określenia rodzajów, podrodzajów i przeznaczeń pojazdów, zwana dalej "klasyfikacją", stanowiącą załącznik nr 4 do rozporządzenia. Według ust. 2 ww. przepisu klasyfikacja jest dokumentem źródłowym do ustalenia rodzaju i przeznaczenia pojazdu w przypadku, gdy nie jest to możliwe na podstawie przedstawionych do rejestracji pojazdu dokumentów lub gdy zastosowano w nich inną klasyfikację lub inne nazewnictwo. Według poz. 2 tabeli nr 1 Załącznika nr 4 do ww. rozporządzenia rodzaj pojazdu o kodzie 02 stanowi motocykl, w przypadku pojazdu osobowego określony został kod 01 dla podrodzaju, natomiast dopuszczalna kategoria homologacyjna w kolumnie 6 tabeli została określona symbolami L3e, L4e, L5e. Klasyfikacja spornego pojazdu jako motocykla trójkołowego dokonana w oparciu o dowody zgromadzone w sprawie jest spójna z przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym i rozporządzenia w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach. Nie jest możliwe zakwalifikowanie zgłoszonego do rejestracji pojazdu jako "samochodowego innego".

Organy wyjaśniły niejasności wynikające z niemieckiego dowodu rejestracyjnego. Nawet na terenie Niemiec pojazd ten nigdy nie został zarejestrowany jako samochodowy, czy samochodowy inny. Wpływ na określenie w dowodzie rejestracyjnym niemieckim pojazdu jako osobowego miały obowiązujące wówczas przepisy. Wyjaśnione zostało, że pojazd został zarejestrowany po raz pierwszy w 1996 roku przed wejściem w życie Dyrektywy Rady Nr 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów Dz.U.UE.L.1999.138.57. Powołany przez skarżącego art. 4 ww. aktu stanowi, że do celów niniejszej dyrektywy, świadectwo rejestracji wydane przez Państwo Członkowskie jest uznawane przez inne Państwa Członkowskie do celów identyfikacji pojazdu w ruchu międzynarodowym lub jego ponownej rejestracji w innym Państwie Członkowskim. Przepis ten świadectwu rejestracji na terenie Państwa Członkowskiego nadaje szczególny charakter w zakresie mocy dowodowej.

Skarżący błędnie wywodzi uprawnienia do zarejestrowania spornego pojazdu jako samochodu osobowego z tłumaczenia dokonanego na podstawie świadectwa rejestracji Fahrzeugbrief oraz dowodu rejestracyjnego Fahrzeugschein. Należy zgodzić się ze skarżącym, że w polu 1 powyższych dokumentów wskazano opis pojazdu jako [...]. Nie można jednak w okolicznościach przedmiotowej sprawy pominąć tego, że w dacie pierwszej rejestracji pojazdu w 1996 r. nie posiadał on określonego rodzaju kategorii według wymogów dyrektywy Rady nr 1999/37/WE. Pojazd ten pozostawał zarejestrowany na terenie Niemiec do 2012 r. Według umowy sprzedaży pojazd został nabyty przez skarżącego w dniu [...] czerwca 2015 r. jako wyrejestrowany [...] lipca 2012 r. (niemiecki dowód rejestracyjny). Po tej dacie nastąpiły istotne zmiany w przepisach prawa wspólnotowego i krajowego. W odpowiedzi na zapytania strony polskiej Centralny Rejestr Pojazdów ZFZR Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego poinformował, że pierwszej rejestracji dokonano na podstawie pojedynczej zgody wydanej przez honorowanego przez urząd rejestracji rzeczoznawcę stacji kontroli pojazdów (tłumaczenie k-16).

W dacie złożenia zatem wniosku o rejestrację spornego pojazdu obowiązywały przepisy Dyrektywy Rady 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów Dz.U.UE.L.1999.138.57. Dz.U.UE-sp.07-4-351, która w punkcie 5 preambuły wprowadziła jako warunek wstępny zarejestrowania pojazdu, który był wcześniej zarejestrowany w innym Państwie Członkowskim, by wszystkie Państwa Członkowskie wymagały dokumentu poświadczającego tą rejestrację oraz danych technicznych pojazdu. W art. 2 lit. f) dyrektywa zdefiniowała pojęcie "wyrejestrowania", które oznacza anulowanie wydanego przez państwo członkowskie dopuszczenia pojazdu do ruchu drogowego. Wobec powyższego należy stwierdzić, że nabyty przez skarżącego w czerwcu 2015 r. pojazd nie był dopuszczony do ruchu od lipca 2012 r.

W ocenie Sądu, organy nie naruszyły postanowień art. 4 Dyrektywy, który stanowi, że do celów niniejszej dyrektywy, świadectwo rejestracji wydane przez Państwo Członkowskie jest uznawane przez inne Państwa Członkowskie do celów identyfikacji pojazdu w ruchu międzynarodowym lub jego ponownej rejestracji w innym Państwie Członkowskim.

Niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 4 ust. 4 lit. d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców (Dz.U.UE.L.2013.60.52).

Bezsporne w przedmiotowej sprawie jest, że sporny pojazd jest "trzykołowy pojazdem silnikowym". Powyższe rozporządzenie wprowadziło legalną definicję tej kategorii pojazdów w art. 3 pkt 69. Pojęcie to oznacza pojazd trzykołowy z napędem spełniającym kryteria klasyfikacji dla pojazdów kategorii L5e. Sporny pojazd nie może być zaliczony do kategorii L6e lub L7e, ponieważ jest ona zastrzeżona zgodnie z definicją art. 3 pkt 70 dla "czterokołowca", którym jest pojazd czterokołowy.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. rozporządzenia określającym "Kategorie pojazdu", pojazd kategorii L obejmują dwu-, trzy- i czterokołowe pojazdy silnikowe skategoryzowane w niniejszym artykule i załączniku I, łącznie z rowerami z napędem, dwu- i trzykołowymi motorowerami, dwu- i trzykołowymi motocyklami, motocyklami z wózkami bocznymi, lekkimi i ciężkimi czterokołowcami drogowymi oraz lekkimi i ciężkimi czterokołowcami. Z ust. 2 lit. e wynika, że pojazd kategorii L5e (trzykołowy pojazd silnikowy), może występować w podziale na podkategorie:

(i) pojazd podkategorii L5e-A (trzykołowy): pojazd przeznaczony głównie do przewozu pasażerów;

(ii) pojazd podkategorii L5e-B (użytkowy pojazd trzykołowy): trzykołowy pojazd użytkowy przeznaczony wyłącznie do transportu towarów.

Zgodnie z art. 4 ust. 4 ww. rozporządzenia w odniesieniu do klasyfikacji pojazdów kategorii L w ust. 2, pojazd, którego nie można przyporządkować do danej kategorii, gdyż przekracza przynajmniej jedno z kryteriów przewidzianych dla tej kategorii, należy do kolejnej kategorii, której kryteria spełnia. Ma to zastosowanie do następujących grup kategorii i podkategorii:

a) kategoria L1e z podkategoriami L1e-A i L1e-B oraz kategoria L3e z podkategoriami L3e-A1, L3e-A2 i L3e-A3;

b) kategoria L2e i kategoria L5e z podkategoriami L5e-A i L5e-B;

c) kategoria L6e z podkategoriami L6e-A i L6e-B oraz kategoria L7e z podkategoriami L7e-A, L7e-B i L7e-C;

d) każda inna logiczna kolejność kategorii i podkategorii zaproponowana przez producenta i zatwierdzona przez organ udzielający homologacji.

W przedmiotowej sprawie sporny pojazd został przez rzeczoznawcę zaklasyfikowany jako pojazd silnikowy trzykołowy osobowy jako kategoria L5e z podkategorią L5e-A, co stawowi w ocenie Sądu logiczną kolejność przyporządkowania. W tej sytuacji nie było koniecznym poszukiwanie rozwiązania klasyfikacji w oparciu o przepis art. 4 ust. 4 lit. d. Poza tym producent potwierdził, że obecnie rodzaje pojazdów, jak sporny, posiadają homologację kategorii L5e.

Wobec powyższego organy prawidłowo uznały, że konstrukcja pojazdu odpowiada opisowi pojazdu homologowanego do kategorii L5e, co jednakowoż potwierdza prawidłowość jego klasyfikacji przez organy jako motocykla w świetle powyższego rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach. Zgodnie z tym rozporządzeniem następuje klasyfikacja rejestrowanego pojazdu do określonego rodzaju pojazdu.

Podkreślić również należy, że w 2012 r. nastąpiła zmiana przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. W art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 października 2012 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2012.1448) wdrożone zostały m.in. postanowienia Dyrektywy Rady 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów (Dz. Urz. WE L 138 z 01.06.1999, str. 57, ze zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 4, str. 351, ze zm.). Do słownika pojęć wprowadzono w pkt 3 lit. b punkt 60) definiując pojęcie kategorii pojazdu, przez którą należy rozumieć klasyfikację pojazdu według wymagań homologacyjnych.

Według art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. "Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia". Konstytucja RP wyróżnia umowy których ratyfikacja musi poprzedzać uprzednio uchwalona ustawa (art. 89 ust. 1 Konstytucji RP) oraz pozostałe umowy, których ratyfikacja nie wymaga uchwalenia ustawy akceptującej (art. 89 ust. 2 Konstytucji RP). Zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania, zatwierdzania, ogłaszania, wykonywania, wypowiadania i zmian zakresu obowiązywania umów międzynarodowych reguluje ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443 ze zm.). Według art. 2 powołanej ustawy o umowach międzynarodowych "umowa międzynarodowa oznacza porozumienie między Rzecząpospolitą Polską a innym podmiotem lub podmiotami prawa międzynarodowego, regulowane przez prawo międzynarodowe, niezależnie od tego, czy jest ujęte w jednym dokumencie czy w większej liczbie dokumentów, bez względu na jego nazwę oraz bez względu na to, czy jest zawierane w imieniu państwa, rządu czy ministra kierującego działem administracji rządowej właściwego do spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa". W świetle ogólnych (Konstytucja RP) i szczegółowych (ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych) regulacji, powołane Porozumienie dotyczące przyjęcia jednolitych wymagań technicznych dla pojazdów kołowych, wyposażenia i części, które mogą być stosowane w tych pojazdach, oraz wzajemnego uznawania homologacji udzielonych na podstawie tych wymagań, sporządzone w Genewie w dniu 20 marca 1958 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 104, poz. 1135) stanowi źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, zostało ratyfikowane, a to decyduje o jego skuteczności prawnej w wewnętrznym porządku prawnym.

Decyzją Rady z dnia 27 listopada 1997 r. Wspólnota Europejska przystąpiła do powołanego Porozumienia dotyczącego przyjęcia jednolitych wymagań technicznych dla pojazdów kołowych, wyposażenia i części, które mogą być stosowane w tych pojazdach, oraz wzajemnego uznawania homologacji udzielonych na podstawie tych wymagań (Dziennik Urzędowy L 346, 17/12/1997 P. 0078 – 0094) mając na celu usuwanie barier technicznych w handlu pojazdami silnikowymi między umawiającymi się stronami. Wymienione Porozumienie jest prawnie skuteczne w systemie prawa Unii Europejskiej, a tym samym w systemach prawnych wszystkich państw członkowskich.

Wobec powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny nie dopatrzył się uchybienia przepisom postępowania, w szczególności poprzez naruszenie art. 7, art. 6, art. 77, art. 80, art. 85 i art. 107 k.p.a. Stan faktyczny sprawy został ustalony w oparciu o wyczerpująco zebrany materiał dowodowy, a uzasadnienie zaskarżonej decyzji zawiera ocenę dowodów i opinii zgromadzonych w sprawie. Nie jest błędem prowadzenie przez organ korespondencji ze stroną niemiecką za pośrednictwem poczty elektronicznej. Działanie organu zapewniło szybkość postępowania i sprawne wyjaśnienie wskazanych wątpliwości przez Sąd w wyroku II SA/Bd 1287/15, w którym nakazano ustosunkowanie się przez organy do przedłożonych przez skarżącego dokumentów wystawionych w Niemczech, w których to rodzaj spornego pojazdu został oznaczony jako pojazd osobowy otwarty. Postępowanie wyjaśniające w przedmiotowej sprawie całkowicie wykluczyło te wątpliwości. Zgłoszony przez skarżącego do rejestracji pojazd może być dopuszczony do ruchu na drogach publicznych jako motocykl trzykołowy przeznaczony do przewozu osób- kategoria L5eA zgodnie z klasyfikacją pojazdów określoną w ustawie Prawo o ruchu drogowym.

W tym stanie rzeczy, Sąd działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę oddalił jako niezasadną.