Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys, sędzia WSA Marek Leszczyński,, sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz (spr.), Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 września 2014 r. sprawy ze skargi Z. I. S. "M." Sp. j. w O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary za zajęcie pasa drogowego oddala skargę.

Pismem z dnia 20 sierpnia 2013 r, znak: Nr[...], organ l instancji zawiadomił ZIS M. sp.j. w O. (dalej jako Skarżący) o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie przekroczenia terminu na jaki wydane zostało zezwolenie na zajęcie pasa drogowego ul. J. T.. Jednocześnie organ l instancji zawiadomił Skarżącego o możliwości zapoznania się z aktami sprawy oraz złożenia wyjaśnień. Z akt administracyjnych sprawy wynika, iż w dniu 29 lipca 2013 r., zainteresowany uzyskał zezwolenie na zajęcie między innymi pasa drogowego ul. J. T. i W. w B. Zajęcie pasa drogowego przedmiotowych ulic zostało wydane na okres od dni 30 lipca 2013 r. do dnia 12 sierpnia 2013 r. Zgromadzone w sprawie dowodowy, w tym materiał fotograficzny oraz sporządzone w sprawie w dniu 14 i 21 sierpnia 2013 r. protokoły potwierdzają, iż doszło do zajęcia pasa drogowego ul. J. T. i W. z przekroczeniem terminu. Prawidłowość poczynionych ustaleń potwierdził na piśmie również sam Skarżący. W tej sytuacji decyzją z dnia [...] sierpnia 2013 r., nr [...] Prezydent Miasta B. nałożył na Skarżącego karę za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia w kwocie 14.716,80 zł. Od decyzji odwołanie wniósł Skarżący. Organ II instancji po ponownym rozpatrzeniu sprawy nie znalazł podstaw do uwzględnienia odwołania i decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r., nr [...] utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Z takim rozstrzygnięciem niezgodził się Skarżący wywodząc w dniu 25 kwietnia 2014 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. W skardze zarzucił przedmiotowej decyzji naruszenie art. 7, art. 8, art. 11 i art. 138 § 1 pkt 1 oraz art. 107 § 3 w zw. z art. 140 k.p.a. poprzez brak dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a także naruszenie art. 38 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 260 ze zm. – dalej jako u.d.p.) poprzez brak jego zastosowania i w konsekwencji przyjęcie, iż spółka zajmowała pas drogowy bez zezwolenia. Zarzucił także naruszenie art. 40 ust. 2 w zw. z art. 40 ust. 12 pkt 2 u.d.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na nałożeniu kary pieniężnej w sytuacji, gdy Skarżący przekroczył termin zajęcia pasa wskutek okoliczności przezeń niezawinionych, lecz wynikających ze stanu wyższej konieczności.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje wcześniejsze stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Sąd administracyjny został wyposażony w funkcje kontrolne działalności administracji publicznej, co oznacza, że w przypadku zaskarżenia decyzji, Sąd bada jej zgodność z przepisami prawa (art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych - Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm. oraz art. 3 i art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Podstawowym celem i efektem kontroli sądowej jest więc eliminowanie z obrotu aktów i czynności organów administracji publicznych niezgodnych z prawem i przywrócenie stanu zgodnego z prawem poprzez wydanie orzeczenia odpowiedniej treści. Dokonując kontroli działalności organów administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, sąd rozpoznając sprawę bada, czy organy do ustalonego stanu faktycznego zastosowały właściwą normę prawa materialnego oraz czy nie uchybiły przepisom prawa regulującym zasady postępowania, a jeśli dopuściły się takich uchybień, to czy te uchybienia mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Uchylenie zaskarżonej decyzji następuje bowiem – m.in. wówczas, gdy sąd stwierdzi, że w sprawie doszło do naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy bądź gdy dopuszczono się naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego postępowania sytuacja taka niewątpliwie nie zachodzi.

Zgodnie z art. 40 ust. 1 u.d.p., zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Stosownie do ust. 2 cytowanego art. 40, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy:

1) prowadzenia robót w pasie drogowym

2) umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;

3) umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;

4) zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Zgodnie z ust. 12 art. 40, za zajęcie pasa drogowego: bez zezwolenia zarządcy drogi; z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi, o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi - zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4-6.

Stosownie do ust. 4 cytowanego art. 40 ustawy, opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i 4, ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień. Wysokość stawki opłaty określono § 3 ust. 1 uchwały Nr [...] Rady Miejskiej B. z dnia [...] marca 2012 r. w sprawie ustalenia stawek opłat za zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg, dla których zarządcą jest Prezydent Miasta B. i w przypadku zajęcia 1 m powierzchni pasa drogowego w celu prowadzenia robót w pasie drogowym wynosi ona 4 zł.

W przedmiotowej sprawie do nałożenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego, stosownie do przytoczonych wyżej przepisów, mogło dojść jedynie w przypadkach przewidzianych w art. 40 ust. 12 ustawy, gdzie enumeratywnie wymieniono sytuacje, w których zarządca drogi zobowiązany jest do wymierzenia, w drodze decyzji administracyjnej, kary pieniężnej. W przedmiotowej sprawie na skarżącego została nałożona kara pieniężna z uwagi na fakt, iż zajmował on pas drogowy z przekroczeniem terminu na jaki została wydana zgoda na jego zajęcie, co zostało potwierdzone zarówno w aktach sprawy, jak i przez samego Skarżącego. Z powyższego wynika, że nieuzasadniony jest zarzut Skarżącego błędnego zastosowania przepisu art. 40 u.d.p. Okoliczności przedłużenia zajęcia pasa drogowego nie były bowiem niezawinione przez Skarżącego, a tym bardziej nie wynikały ze stanu wyższej konieczności. Sąd wskazuje, że stan wyższej konieczności odnosi się do zdarzeń nagłych i nieprzewidywalnych, na które nie miałby żadnego wpływu Skarżący. Takim stanem na pewno nie mogą być zwykłe opady deszczu czy kontrole uprawnionych instytucji. Przedsiębiorca powinien był je przewidzieć występując o zezwolenie na zajęcia pasa drogowego. Nawet gdyby ich nie przewidział, to mógł wystąpić z wnioskiem o wydanie nowej decyzji na zajęcie pasa drogowego, szczególnie że mógł ocenić czy zdąży z robotami budowlanymi w terminie.

Nieuzasadniony jest także zarzut naruszenia art. 38 ust. 2 i ust. 3 u.d.p. 1. Zgodnie z jego brzmieniem istniejące w pasie drogowym obiekty budowlane i urządzenia niezwiązane z gospodarką drogową lub obsługą ruchu, które nie powodują zagrożenia i utrudnień ruchu drogowego i nie zakłócają wykonywania zadań zarządu drogi, mogą pozostać w dotychczasowym stanie. Natomiast przebudowa lub remont obiektów budowlanych lub urządzeń, o których mowa w ust. 1, wymaga zgody zarządcy drogi, a w przypadku gdy planowane roboty są objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę, również uzgodnienia projektu budowlanego. Ponadto wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 2, powinno nastąpić w terminie 14 dni od dnia wystąpienia z wnioskiem o taką zgodę. Niezajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się jako wyrażenie zgody. Odmowa wyrażenia zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej. Jak słusznie wskazał organ II instancji w odpowiedzi na skargę, zapisy art. 38 u.d.p. odnoszą się do istniejących w pasie drogowym obiektów i urządzeń niezwiązanych z gospodarką drogową lub obsługą ruchu. W przedmiotowej sprawie, co wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego i zdjęć poglądowych, takich urządzeń nie było, a co za tym idzie przepis ten nie miał zastosowania w sprawie.

Nietrafne są także, w ocenie Sądu, zarzuty naruszenia przepisów postępowania zawarte w skardze. Organ w sposób rzetelny, dokładny i kompleksowy rozpoznał sprawę i wydał w jej zakresie orzeczenie.

Ze względu na powyższe, na podstawie art. 151 p.p.s.a. Sąd postanowił jak w sentencji.