Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę, II SAB/Wa 113/16 - Wyrok WSA w Warszawie z 2016-06-07, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
II SAB/Wa 113/16 - Wyrok WSA w Warszawie
|
|
|||
|
2016-02-18 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie | |||
|
Ewa Grochowska-Jung Iwona Maciejuk /sprawozdawca/ Olga Żurawska-Matusiak /przewodniczący/ |
|||
|
Dostęp do informacji publicznej | |||
|
I OSK 2721/16 - Wyrok NSA z 2018-10-23 | |||
|
Inne | |||
|
Oddalono skargę | |||
|
Dz.U. 2014 poz 782 art. 4 ust. 1 Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jednolity Dz.U. 2011 nr 155 poz 924 art. 1 ust. 1 Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych - tekst jednolity |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA – Olga Żurawska – Matusiak Sędzia WSA – Ewa Grochowska – Jung Sędzia WSA – Iwona Maciejuk (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 7 czerwca 2016 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. na bezczynność partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] stycznia 2016 r. o udostępnienie informacji publicznej oddala skargę. |
||||
Uzasadnienie
W dniu [...] stycznia 2016 r. [...] wystąpiła drogą elektroniczną z wnioskiem do partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość o udostępnienie informacji publicznej w zakresie: 1. kosztów łącznych jakie zostały poniesione przez partię na spotkanie, o jakim mowa w tej informacji: [...], 2. skanów wszystkich faktur, rachunków i umów związanych z tym wydarzeniem; 3. informacji, kto wystąpił z zaproszeniem na to spotkanie wraz z udostępnieniem skanów dokumentów, maili związanych z organizacją tego spotkania; 4. notatek, protokołów, stenogramów, innych dokumentów zawierających informację o przebiegu tego spotkania; 5. wymienienie, czego dotyczyło spotkanie, jeżeli nie zostały sporządzone wyżej wskazane dokumenty. W dniu [...] stycznia 2016 r. Dyrektor Biura Organizacyjnego partii Prawo i Sprawiedliwość udzielił w formie elektronicznej odpowiedzi na dwa pierwsze pytania dotyczące 1) kosztów, 2) faktur, rachunków oraz umów. W odniesieniu do pytań zawartych w punktach 3-5 Dyrektor Biura Organizacyjnego partii Prawo i Sprawiedliwość poinformował w tym piśmie, że żądane informacje nie stanowią informacji publicznej. Stowarzyszenie [...] pismem z dnia 1 lutego 2016 r. wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość w zakresie rozpatrzenia punktów od 3 do 5 wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia [...] stycznia 2016 r. Stowarzyszenie wniosło o stwierdzenie, że partia polityczna Prawo i Sprawiedliwość pozostaje w bezczynności w zakresie rozpatrzenia wymienionych punktów wniosku i zobowiązanie partii politycznej do dokonania czynności w zakresie udostępnienia żądanej informacji publicznej. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że o ile z art. 11 ust. 2 Konstytucji RP można wyprowadzić zasadę jawności finansowania partii politycznych, o tyle z całokształtu norm konstytucyjnych, zwłaszcza art. 11 ust. 2 i art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, można wyprowadzić zasadę jawności działania partii politycznych. Odnosi się ona nie tylko do jawności finansów, ale do jawności działania partii politycznych w ogóle. Uzewnętrznieniem tej zasady jest zobowiązanie na gruncie u.d.i.p. partii politycznych do udostępniania informacji publicznej. Stowarzyszenie wskazało, iż nie sposób nie zauważyć, że Konstytucja kładzie nacisk na to, że partie polityczne działają w sferze publicznej w związku z czym ich cel oraz działalność odnosi się do spraw publicznych. Co więcej, partie polityczne działające w Polsce korzystają ze środków publicznych, które są im przekazywane z budżetu państwa, a więc także z tego powodu informacje, które dotyczą działalności partii, zawierają się w pojęciu informacji publicznej ze względu na swoją naturę. Na podstawie u.d.i.p. udostępniane są informacje publiczne, którymi są wszystkie informacje o sprawach publicznych. Skarżący podkreślił, że w pojęciu "informacji publicznej" oprócz informacji związanych z finansami (w tym finansami publicznymi), mieszczą się także wszelkie inne informacje, które dotyczą materii publicznej działalności oznaczonych osób czy podmiotów. Spoglądając na art. 1 u.d.i.p., oczywistym wydaje się fakt, iż pojęcie informacji publicznej nie obejmuje jedynie informacji, które zostały wytworzone przez szeroko rozumiane władze publiczne albo podmioty, które wykonują tę władzę, ale również wszystkie informacje, które odnoszą się w jakimkolwiek stopniu do tych podmiotów bez względu na to, kto te informacje wytworzył. Wskazano, że partie polityczne działają w sferze publicznej w związku z czym ich cel oraz działalność odnosi się do spraw publicznych. W ocenie skarżącego, ustawodawca, pomimo dyskusji oraz rozbieżnych stanowisk, zdecydował się na podmiotowy model ujęcia problematyki - cała działalność partii podlega ustawie, a nie jedynie jakiś zawężony jej zakres (wówczas obowiązywałby model przedmiotowy - dostęp przysługiwałby tylko we wskazanym zakresie, który miałby związek z wykonywaniem zadań publicznych lub dysponowaniem środkami publicznymi). Stowarzyszenie podniosło, że WSA w Warszawie w wyroku z dnia 21 listopada 2013 r. sygn. akt II SAB/Wa 416/13 wskazał, iż nie budzi wątpliwości fakt, że każda partia spełnia funkcje publiczne. Skarżący uzasadniając swoje stanowisko co do pozostawania partii politycznej w bezczynności w zaskarżonym zakresie powołał się także na wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 listopada 2013 r. sygn. akt II SAB/Wa 409/13 oraz na wyrok NSA z dnia 18 grudnia 2014 r. sygn. akt I OSK 687/14, w którym Sąd wskazał m.in., że analizując sens rozróżnienia przez racjonalnego ustawodawcę podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej zauważyć należy, że w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. wskazane zostały różne podmioty mogące pełnić funkcje publiczne w rozumieniu ustrojowym bądź jedynie funkcjonalnym. Tam jednak tylko gdzie występują podmioty prywatne (pkt 5) wprowadzone zostało ograniczenie obowiązków wynikających z ustawy wyłącznie do zakresu związanego z pełnieniem określonych funkcji wykonywaniem zadań publicznych lub dysponowaniem majątkiem publicznym. W przypadku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 2 u.d.i.p., w tym partii politycznych, ustawodawca nie przewidział wprost takiego ograniczenia. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego wobec takiego brzmienia regulacji należy więc przyjąć, że obowiązki wynikające z ustawy aktualizują się w odniesieniu do każdej posiadanej przez partię informacji i znaczeniu publicznym. W końcowej części skargi Stowarzyszenie podniosło, że zorganizowane spotkanie nie miało charakteru prywatnego, na co wskazuje udzielona odpowiedź odnośnie kosztów tego przedsięwzięcia - udostępnienie faktury. Opłacenie kosztów tego spotkania ze środków partii politycznej przesądza o jego charakterze publicznym w rozumieniu prawa do informacji publicznej – związane jest z działalnością partii politycznej. Skarżący podniósł też, że partia w ogóle nie zareagowała na złożony wniosek przez ponad 14 dni, czyli w ustawowym terminie, w czasie którego powinna zostać udzielona informacja, albo ewentualnie powinien zostać przedłużony termin na odpowiedź. Opóźnienie w rozpoznaniu wniosku nie było w jakikolwiek sposób usprawiedliwione. Prawo i Sprawiedliwość, reprezentowane przez radcę prawnego, w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie oraz zasądzenie od skarżącego na rzecz Prawa i Sprawiedliwości kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa, według norm przepisanych. W uzasadnieniu pełnomocnik przywołał wyrok NSA z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. akt I OSK 633/14, w którym Sąd stwierdził, że w demokratycznym państwie prawnym partie polityczne nie sprawują władzy publicznej, ani nie wykonują zadań publicznych. Pełnomocnik wskazał, że skarżący wielokrotnie w swojej skardze przytacza ugruntowany w orzecznictwie i doktrynie pogląd, w świetle którego, informacją publiczną w rozumieniu ustawy będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władzy publicznej, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej. Partia uznaje ten pogląd za słuszny i nie kwestionuje go. Skarżący, nie zauważa jednak, lub pomija część ww. ukształtowanej w orzecznictwie definicji, tj. wymóg sprawowania władzy publicznej bądź wykonywania zadań władzy publicznej. Pełnomocnik Prawa i Sprawiedliwości podniósł, że nie sposób zakwalifikować partii politycznych do systemu administracji władzy publicznej, bądź podmiotów wykonujących zadania władzy publicznej, a to także z tego względu, iż m.in. partie polityczne nie sprawują władzy publicznej - a contrario art. 10 ust. 2 Konstytucji RP, nie wykonują zadań publicznych - nie wykonują w sposób trwały określonych obowiązków lub uprawnień w zakresie sprawowania władzy publicznej, nie mogą wykonywać zadań zastrzeżonych w przepisach prawa dla organów władzy publicznej ani zastępować tych organów w wykonywaniu ich zadań - art. 6 ustawy o partiach politycznych. Pełnomocnik podkreślił, iż partie działają wyłącznie w reżimie ustawy o partiach politycznych, nie wychodząc poza określone w niej ramy. Nie posiadają inicjatywy ustawodawczej - a contrario art. 118 Konstytucjio RP, nie partycypują w sprawowaniu władzy i nie uczestniczą w pracach Rady Ministrów. Prawo i Sprawiedliwość podkreśliło, że nie każda informacja dotycząca organizacji i funkcjonowania partii politycznej jest informacją o "sprawach publicznych". Pełnomocnik powołał wyrok WSA w Warszawie z dnia 5 lutego 2015 r. sygn. akt II SAB/Wa 661/14 oraz wyrok NSA z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. akt I OSK 611/14 oraz sygn.. akt I OSK 611/14 oraz sygn. akt I OSK 687/14. Wskazał też, że NSA w wyroku z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. akt I OSK 633/14 stwierdził, iż "Instytucjonalizacja partii politycznych nie może prowadzić do uzyskania przez państwo wpływu na stosowanie przez partie metody i środki działania (...) Uznanie informacji o metodach i środkach działania partii za informację publiczna byłoby w istocie wpływaniem państwa na działalność partii politycznej. Nadto prowadziłoby do niczym nieuzasadnionego korzystania innych uczestników systemu politycznego z dorobku partii politycznej. Stanowiłoby zaprzeczenie pluralizmu, tzn. wolnego konkurowania idei, programów i interesów (...)". Pełnomocnik podniósł, że każdy ma prawo do informacji w zakresie dysponowania przez partie majątkiem publicznym w związku z doborem przez nie środków i instrumentów działania, ale samo działanie i jego efekty podlega ochronie konstytucyjnej. W ocenie strony, wnioskowana wewnętrzna dokumentacja towarzysząca zamkniętemu spotkaniu liderów dwóch partii politycznych nie stanowi dokumentów urzędowych, a tym samym nie nosi znamion informacji publicznej. Wyłącznie z ostrożności podniósł, iż nawet jeśli uznać, iż wnioskowane notatki, stenogramy czy korespondencja posiadają walory urzędowych – czemu jednocześnie kategorycznie zaprzeczył- to mają one charakter materiałów – nie dokumentów – wewnętrznych, tj. wytworzone zostały wyłącznie na potrzeby działalności podmiotu, który go wytworzył (partii) i nie przedstawiają jego stanowiska (oświadczenia woli lub wiedzy) na zewnątrz – nie mają cechy oficjalności. Zestawiając art. 4 ust. 1 i 2 ustawy, jak również analizując art. 3 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 ustawy, należy jednoznacznie stwierdzić, iż w zakresie, w jakim partie polityczne nie dysponują majątkiem państwowym bądź komunalnym, tj. nie korzystają z prawem przewidzianych subwencji i dotacji państwowych, podejmowane przez nie działania nie stanowią "spraw publicznych", którą to kategorią posługuje się definicja informacji publicznej (art. 1 ust. 1 ustawy). W przedmiotowej sprawie, spotkanie Prezesa Prawa i Sprawiedliwości z liderem [...] partii politycznej [...], miało charakter zamknięty. Służyło wewnętrznej rozmowie dwóch polityków, którzy korzystając z umocowania do kształtowania taktyki i strategii politycznej swoich ugrupowań, winni mieć zapewnioną ochronę swobody swojej działalności. Organizowanie spotkań przedstawicieli ciał statutowych partii, także na poziomie międzynarodowym, jak również wewnętrzna dokumentacja i korespondencja to spotkaniom, służy bieżącej pracy partii. Nie istnieje żaden interes publiczny w miał wgląd w akty wewnątrzkorporacyjne dotyczące w dużej mierze sfery wewnętrznej działalności partii, strategii politycznej, personalnej itp. Odmienne rozumienie sprawy, sprowadza się do zakwestionowania prawa partii do prowadzenia samodzielnej strategii politycznej, polityki kadrowej czy też prawa do przeprowadzania narad, konstruowania programów politycznych i społeczno-gospodarczych, a w konsekwencji do naruszenia zasady pluralizmu politycznego oraz demokratycznego państwa prawa. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje. Skarga nie jest zasadna. W przypadku złożenia skargi na bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej obowiązkiem Sądu jest w pierwszej kolejności zbadanie, czy sprawa mieści się w zakresie podmiotowym i przedmiotowym ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 782), zwanej dalej u.d.i.p. Dopiero bowiem stwierdzenie, że żądana informacja miała charakter informacji publicznej w rozumieniu przepisów u.d.i.p. i podmiot, do którego zwrócił się wnioskodawca, był zobowiązany do jej udzielenia, pozwala na dokonanie oceny, czy w konkretnej sprawie można skutecznie zarzucić wskazanemu podmiotowi bezczynność w zakresie realizacji wniosku o udostępnienie informacji publicznej (por. P. Szustakiewicz, Postępowanie w sprawie bezczynności w zakresie udzielenia informacji publicznej w orzecznictwie sądów administracyjnych, Przegląd Prawa Publicznego 2012, nr 6, s. 75 i n. wraz z powołanym orzecznictwem). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi w art. 61 ust. 1, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego Państwa (ust. 3). Przepis art. 61 ust. 4 Konstytucji RP stanowi, że tryb udzielania informacji publicznej określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu, ich regulaminy. Zasady i tryb dostępu do informacji, mających walor informacji publicznych, w tym przypadki, gdy dostęp do informacji podlega ograniczeniu, określa ustawa o dostępie do informacji publicznej. W świetle przepisu art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o dostępie do informacji publicznej zasadą jest udostępnianie informacji publicznej, a odmowa jej udostępnienia wyjątkiem. Przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. stanowi, że obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności wymienione w punktach 1-5. Nie ma wątpliwości, że partia polityczna nie jest organem władzy publicznej, ani też żadnym z innych podmiotów wymienionych w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 sierpnia 2010 r. sygn. akt I OSK 851/10 (Lex nr 737513) wskazał, że wykonywanie zadań publicznych zawsze wiąże się z realizacją podstawowych publicznych praw podmiotowych obywateli. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924 ze zm.) partia polityczna jest dobrowolną organizacją, występującą pod określoną nazwą, stawiającą sobie za cel udział w życiu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej. Partia polityczna – jako dobrowolna organizacja opierająca swoją działalność na pracy społecznej członków – nie realizuje publicznych praw podmiotowych obywateli, tzn. nie przydaje uprawnień jednostkom, jak też nie nakłada na nie obowiązków, jak czynią to organy władzy publicznej. Przepis art. 6 ustawy o partiach politycznych wprost stanowi, że nie mogą one wykonywać zadań zastrzeżonych w przepisach prawa dla organów władzy publicznej ani zastępować tych organów w wykonywaniu ich zadań. Nie zmienia powyższego przywołanie przez skarżącego wyroku WSA w Warszawie z dnia 21 listopada 2013 r. sygn. akt II SAB/Wa 416/13, dotyczącego kwestii wydatkowania i pozyskiwania środków finansowych przez partie polityczne. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym ugruntowany jest nadto pogląd, że partie polityczne nie należą do podmiotów wymienionych w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. i Sąd rozpoznający niniejszą sprawę również pogląd taki prezentuje (v. wyrok NSA z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. akt I OSK 633/14, wyrok NSA z dnia 18 grudnia 2014 r. sygn. akt I OSK 611/14, orzeczenia.nsa.gov.pl). Na gruncie u.d.i.p., partia polityczna traktowana jest jako specyficzny podmiot, który jednakże – obok takich podmiotów jak organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240) – obowiązany jest do udostępniania informacji publicznej. Stanowi o tym wprost przepis art. 4 ust. 2 u.d.i.p. Pojęcie informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 i art. 6 u.d.i.p. W myśl tych przepisów, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 u.d.i.p. Uwzględniając wszystkie aspekty wynikające z treści tych przepisów, należy przyjąć, że informacją publiczną jest każda informacja dotycząca sfery faktów i danych publicznych, a więc każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów realizujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań publicznych i gospodarowania mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Podkreślić przy tym należy, że informacja publiczna musi dotyczyć sfery istniejących faktów i danych, nie zaś niezmaterializowanych w jakiejkolwiek postaci zamierzeń podejmowania określonych działań i może pochodzić od dowolnych podmiotów, jeżeli dotyczy sprawy publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Warto w tym miejscu przywołać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2013 r. o sygn. akt P 25/12 (publ.: OTK-A-2013/8/122), w którym stwierdzono, iż w doktrynie i orzecznictwie pojęcie informacji publicznej i pojęcie sprawy publicznej jest rozumiane szeroko. Polega ono na ustaleniu nie tylko na podstawie art. 1 ust. 1 u.d.i.p., ale także, a nawet przede wszystkim na podstawie art. 61 Konstytucji. Skoro prawo do informacji publicznej ma charakter konstytucyjny, to ustawy je dookreślające powinny być interpretowane w taki sposób, aby gwarantować obywatelom i innym jednostkom szerokie uprawnienia w tym zakresie, a wszelkie wyjątki powinny być rozumiane wąsko. Wymienione przepisy są podstawą przyjęcia, że informację publiczną stanowi każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze publiczne i osoby pełniące funkcje publiczne lub odnosząca się do władz publicznych, a także wytworzona lub odnosząca się do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Usytuowanie partii politycznych jako podmiotów obowiązanych do udostępniania informacji publicznej w art. 4 ust. 2 u.d.i.p. oznacza, że nie każda informacja związana z funkcjonowaniem partii politycznej podlega udostępnieniu na gruncie u.d.i.p., a tylko taka, która stanowi informację o sprawie w istocie publicznej. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się przykładowo, że informacje o wydatkowaniu przez partię polityczną środków publicznych stanowią informację publiczną (v. powołany już wyżej wyrok NSA z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. akt I OSK 633/14 i z dnia 18 grudnia 2014 r. sygn. akt I OSK 611/14). W ocenie Sądu, w sprawie niniejszej, która nie dotyczy kwestii finansowania, pojęcie informacji o sprawach publicznych, nie może być w odniesieniu do partii politycznej rozpatrywane w oderwaniu od przepisu art. 11 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie z tym przepisem, Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. W doktrynie wskazuje się, że Konstytucja nie tylko uznaje celowość istnienia partii politycznych, ale stwarza także prawne podstawy ich działalności, przyjmując zasadę pluralizmu politycznego, zgodnie z którą obywatele mogą się organizować i tworzyć partie polityczne w zależności od swych celów programowych i poglądów politycznych. Powołany przepis precyzuje cel działania partii, a jest nim wpływanie metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. Tak więc sfera działalności partii jest ściśle związana z polityką państwa, przy czym niedopuszczalne jest tworzenie partii, które miałyby opierać się na niedemokratycznych metodach działania. Na straży zgodności działania i celów partii z Konstytucją stoi Trybunał Konstytucyjny (v. Skrzydło Wiesław, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. VII, opublikowano: LEX 2013 r.). W świetle powyższego, w ocenie Sądu, informacje żądane przez Stowarzyszenie, o których mowa w punktach 3-5 wniosku z dnia [...] stycznia 2016 r., tj. informacja o tym kto wystąpił z zaproszeniem na spotkanie liderów dwóch partii politycznych, czego dotyczyło to spotkanie, jak też żądanie udostępnienia skanów dokumentów, e-maili związanych z organizacją spotkania, notatek, protokołów, stenogramów, czy innych dokumentów zawierających informacje o przebiegu spotkania, nie stanowią informacji o sprawie publicznej w rozumieniu u.d.i.p., jak też nie stanowią informacji, do której dostęp można byłoby wywodzić wprost z art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym, prawidłowo partia polityczna Prawo i Sprawiedliwość poinformowała wnioskodawcę pismem z dnia [...] stycznia 2016 r., że informacje żądane w punktach 3-5 wniosku nie stanowią informacji publicznej. Okoliczność udzielenia odpowiedzi na wniosek po upływie 14 dni od dnia jego złożenia pozostaje bez wpływu na wynik sprawy. Prawo i Sprawiedliwość nie pozostawało bowiem w dniu wniesienia skargi w bezczynności w rozpoznaniu wniosku z dnia [...] stycznia 2016 r. w zakresie punktów 3-5 tego wniosku, jak też nie pozostaje w bezczynności w dniu orzekania przez Sąd w niniejszej sprawie. Sąd za trafną uznaje argumentację partii politycznej przedstawioną w odpowiedzi na skargę, że zarówno organizowanie spotkań przedstawicieli ciał statutowych partii (w tym także na poziomie międzynarodowym), jak również korespondencja, czy dokumentacja tego rodzaju spotkań służą bieżącej pracy partii politycznej. Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie jest aktem prawnym służącym do sprawowania społecznej kontroli w zakresie wewnętrznych spraw partii politycznej. Uznanie, że informacje żądane we wniosku w punktach 3-5 stanowią informacje publiczne w rozumieniu u.d.i.p. prowadziłoby w konsekwencji do naruszenia zasady wolności działania partii politycznej. Wpływanie bowiem przez kogokolwiek (a zatem każdego, jak wskazuje u.d.i.p.) – na skutek dysponowania pozyskanymi w trybie u.d.i.p. informacjami o pracach, czy zamierzeniach partii politycznej – na kształt jej działalności, prowadziłby pośrednio do ograniczenia wolności działania partii politycznej. Dostęp do informacji publicznej wynika z zasady udziału obywateli w życiu publicznym. Udział obywateli w życiu publicznym nie może być jednak rozumiany jako uczestniczenie w wewnętrznych pracach, czy działaniach partii politycznej. Wypełnianie przez partię polityczną jej statutowych zadań, dozwolonych przez prawo, nie może być ograniczone aktem prawnym, który tej działalności nie reguluje, tj. u.d.i.p. Sama Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 stanowi o prawie do informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, w tym działalności innych podmiotów wymienionych w ust. 1 w zakresie, w jakim wykonują zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Informacje żądane od partii politycznej w punktach 3-5 wniosku Stowarzyszenia nie należą do żadnej z tych kategorii. Jak w odpowiedzi na skargę wskazał pełnomocnik Prawa i Sprawiedliwości, spotkanie, o którym mowa we wniosku służyło wewnętrznej rozmowie dwóch polityków, którzy korzystając z umocowania do kształtowania taktyki i strategii politycznej swoich ugrupowań, winni mieć zapewnioną ochronę swobody swojej działalności. Odmienny pogląd w tym zakresie mógłby prowadzić w ocenie Sądu do naruszenia ustrojowej zasady wolności działania partii politycznej. To, że wydatkowanie środków finansowych przez partię polityczną stanowi informację publiczną jest bezsporne (przeznaczenie majątku partii politycznej nie jest bowiem – w świetle Konstytucji RP i przepisów ustawy o partiach politycznych – wyłącznie sprawą wewnętrzną partii). Sama ta okoliczność nie pozwala jednakże, wbrew twierdzeniu skargi, przyjąć, że treść rozmów liderów dwóch partii politycznych stanowi sprawę publiczną w rozumieniu u.d.i.p. Dodatkowo jedynie Sąd wskazuje, iż nawet w przypadku podmiotów będących organami władzy publicznej, czy podmiotów niebędących organami władzy publicznej ale wykonujących zadania publiczne, informacje w zakresie konsultacji, uzgadniania poglądów, czy stanowisk nie stanowią informacji publicznej. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym ugruntowany jest pogląd, że powyższe, w przypadku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. – do których partia polityczna nie należy – nie jest wyrazem ostatecznego stanowiska organu, co do sposobu załatwienia sprawy i nie przesądza o faktycznej realizacji jakiegoś zadania publicznego. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r. sygn. akt I OSK 666/12 stwierdził, że korespondencja, nawet zawierająca propozycje dotyczące sposobu załatwienia określonej sprawy publicznej, mieści się w zakresie swobody niezbędnej dla podjęcia prawidłowej decyzji po rozważeniu wszystkich racji przemawiających za różnorodnymi możliwościami jej załatwienia (v. również wyrok NSA z dnia 14 października 2015 r. sygn. akt I OSK 1947/14, orzeczenia.nsa.gov.pl). Tym bardziej, w odniesieniu do partii politycznej, brak jest podstaw do przyjęcia stanowiska prezentowanego przez skarżące Stowarzyszenie. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażony w wyroku z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. akt I OSK 633/14, zgodnie z którym uznanie informacji o metodach i środkach działania partii politycznej za informację publiczną, a tego w istocie dotyczyły punkty 3-5 wniosku, byłoby wpływaniem państwa na działalność partii politycznej. Z tych względów brak było podstaw do uwzględnienia skargi. Wobec zawartego w odpowiedzi na skargę wniosku pełnomocnika partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość o zasądzenie kosztów postępowania, Sąd wskazuje, że przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) nie przewidują możliwości zasądzenia kosztów postępowania od skarżącego na rzecz podmiotu, którego działanie bądź bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania stało się przedmiotem skargi do sądu administracyjnego. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 w zw. z art. 119 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) orzekł, jak w wyroku. |