Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 23 marca 2017 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ireneusz Fornalik (spr.) Sędziowie WSA Szymon Widłak WSA Marek Sachajko Protokolant: sekr. sąd. Sławomir Rajczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 marca 2017 roku przy udziale sprawy ze skargi Spółki X w J. na orzeczenie Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia [...] stycznia 2017 roku nr [...] w przedmiocie wyłączenia wniosku o dofinansowanie projektu z możliwości podpisania umowy i usunięcia z listy rankingowej oddala skargę

Komisja Odwoławcza Instytucji Zarządzającej Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2014-2020 orzeczeniem z dnia [...] stycznia 2017 r., nr [...], nie uwzględniła protestu Spółki X, z siedzibą w [...], zwanej dalej spółką bądź skarżącą, od decyzji Instytucji Zarządzającej z dnia [...] listopada 2016 r. o wyłączeniu z możliwości podpisania umowy i usunięcia z listy rankingowej projektów wybranych do dofinansowania projektu nr [...] pt. "[...]".

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym.

W dniu [...] września 2015 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego jako Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2014-2020 ogłosił konkurs dla Osi Priorytetowej 1 Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Działanie 1.5 Wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw Poddziałanie 1.5.2 Wzmocnienie konkurencyjności kluczowych obszarów gospodarki regionu.

W dniu [...] listopada 2015 roku Spółka X złożyła do IZ WRPO wniosek o dofinansowanie Projektu w ramach Konkursu, przygotowany w oparciu o nowe dane dotyczące udziałowców - w treści dokumentacji aplikacyjnej (SW) ujawniono nowego wspólnika - [...], który objął [...] udziałów w kapitale zakładowym Skarżącej (stanowiących mniej niż [...]% tego kapitału) na podstawie podjętej w dniu [...] listopada 2015 r. uchwały zgromadzenia wspólników Skarżącej o podwyższeniu kapitału zakładowego. Wniosek do sądu rejestrowego o rejestrację zmiany danych w powyższym zakresie został złożony przez Skarżącą w dniu [...] listopada 2015 r., a także poinformowano, iż ww. wspólnik będzie podmiotem, który zapewni finansowanie projektu.

Dnia [...] lutego 2016 r. zmiany, będące efektem powyższej uchwały, zostały ujawnione w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wniosek o dofinansowanie Projektu wniesiony przez Skarżącą pozytywnie przeszedł ocenę formalną i merytoryczną i w dniu [...] maja 2016 roku Konkurs został rozstrzygnięty, a Projekt znalazł się na liście rankingowej.

W dniu [...] maja 2016 r. organ poinformował Skarżącą o decyzji o przyznaniu dofinansowania projektowi Skarżącej i wzywające do przedstawienia dokumentów i informacji niezbędnych do podpisania umowy.

Skarżąca oświadczyła w dniu [...] czerwca 2016 r., że jedyną zmianą jest zmiana siedziby.

Pismem z dnia [...] lipca 2016 r. organ wezwał skarżącą do wyjaśnienia rozbieżności wykrytych w wyniku weryfikacji załączonej dokumentacji, tj. oświadczeń i odpisu aktualnego KRS – posiadanych przez wspólników udziałów oraz danych wspólników. W odpowiedzi z dnia [...] sierpnia 2016 r. Skarżąca oświadczyła, że wskazane zmiany wynikają ze zmiany umowy spółki przed złożeniem wniosku o dofinansowanie.

Instytucja Zarządzająca WRPO zdecydowała w dniu [...] listopada 2016 r. o wyłączeniu projektu z listy projektów rekomendowanych do dofinansowania, argumentując to niedozwoloną zmianą statusu Wnioskodawcy. Organ odniósł się do § [...] uchwały nr [...] Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z sprawie podwyższenia kapitału zakładowego – aktu notarialnego z dnia [...] listopada 2015 i stwierdzenia, że podwyższenie kapitału zakładowego i zmiana Umowy Spółki będą miały moc obowiązującą od dnia wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Ponadto przytoczył fragment regulaminu wskazując, że od dnia złożenia dokumentacji projektowej do dnia ogłoszenia listy rankingowej nie jest możliwa zmiana statusu wnioskodawcy, a także, że zmiana wspólników stanowi zmianę statusu, co wymaga uprzedniej pisemnej akceptacji IZ WRPO 2014+ po ogłoszeniu listy rankingowej, a przed upływem 3 lat od dnia dokonania płatności końcowej.

W proteście z dnia [...] listopada 2016 r. od powyższej decyzji Skarżąca stwierdziła, że nie nastąpiła zmiana statusu - jedynym miejscem, gdzie sprecyzowano pojęcie statusu jest Instrukcja wypełniania wniosku o dofinansowanie w pkt 2.2, gdzie wskazano na status przedsiębiorstwa, zgodnie z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014. Nadto w dokumencie "Kryteria wyboru projektów" status Wnioskodawcy również jest definiowany jako status MŚP. Spółka zarzuciła ponadto dokonanie błędnej wykładni celowościowej.

Orzeczeniem z dnia [...] stycznia 2017 r., wskazanym we wstępie, Komisja Odwoławcza nie uwzględniła powyższego protestu Skarżącej.

W uzasadnieniu organ wskazał, że regulamin w części II pkt 10 nie pozwala na zmianę statusu. W regulaminie doprecyzowano również co oznacza zmiana statusu, która jest dopuszczalna wyłącznie po ogłoszeniu listy rankingowej, co nadto wymaga uprzedniego poinformowania i zgody IZ WRPO 2014+. W ocenie organu powoływanie się na zapisy regulaminów innych Regionalnych Programów Operacyjnych oraz krajowych Programów Operacyjnych pozostaje bez znaczenia, bowiem wszystkie RPO i PO są odrębnymi instytucjami. Organ podkreślił również, że wnioskodawca w pkt 19 cz. VIII wniosku potwierdził, że zapoznał się z treścią i zasadami oraz akceptuje warunki, a w pkt 7, że jest świadomy braku możliwości zmiany statusu przez co należy rozumieć wszelkie zdarzenia dotyczące wnioskodawcy odnoszące się do jego struktury prawno-organizacyjnej.

W skardze na powyższe rozstrzygnięcie złożonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, Spółka X, reprezentowana przez radcę prawnego, wniosła o : stwierdzenie na podst. art. 61 ust. 8 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz.U.2016.217 ze zm., zwanej dalej ustawą wdrożeniową), że ocena została przeprowadzona w sposób naruszający prawo i miało to istotny wpływ na wynik oceny projektu i jednoczesne przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez IZ WRPO, nadto o przeprowadzenie przez Sąd dowodu z dokumentacji, o której mowa w art. 61 ust. 3 ustawy wdrożeniowej oraz zasądzenie kosztów. Skarżonemu rozstrzygnięciu zarzucono naruszenie - poprzez zorganizowanie i przeprowadzenie wyboru projektów do dofinansowania w ramach Konkursu w sposób naruszający zasady przejrzystości, rzetelności i bezstronności, przy zastosowaniu dyskryminacyjnych i nieprzejrzystych kryteriów:

– art. 37 ust. 1 oraz art. 9 ust. 2 pkt 1 ustawy wdrożeniowej,

– art. 125 ust. 3 pkt. a ppkt (ii) i (iii) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 roku ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.U.UE.L.2013.347.320 ze zm., zwanego dalej: "rozporządzeniem ogólnym"),

– postanowień Rozdziału 3 pkt. 4 i pkt. 5 lit b wytycznych w zakresie trybów wyboru projektów na lata 2014 - 2020 wydanych przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju w dniu 31 marca 2015 roku (MIiR/H 2014-2020/9(01)/03/2015, zwanych dalej "wytycznymi horyzontalnymi")

W uzasadnieniu pełnomocnik Skarżącej podniósł w szczególności, że interpretacja pkt II.10 Regulaminu była wybiórcza i dowolna, nieuwzględniająca pozostałej dokumentacji Konkursu, gdzie status wnioskodawcy rozumiany jest jako status przedsiębiorstwa - odpowiednio mikro, małego i średniego bądź dużego. Ponadto organ pominął cele konkursu próbując konstruować zupełnie autonomiczną definicję zmiany statusu wnioskodawcy, niesłużącą realizacji żadnych wartości poza dodatkowym pretekstem do wykluczenia wybranych wnioskodawców. Reprezentujący Skarżącą radca prawny wskazał również, że stanowisko organu pozostaje w sprzeczności z regułami wykładni obowiązującymi w państwie prawa, w szczególności poprzez niekonsekwentne stosowanie określonych pojęć. W ocenie Skarżącej sposób wykładni pkt II.10 Regulaminu prowadzi do rezultatów pozostających w sprzeczności z regułami racjonalnego wnioskowania, bowiem znaczenie postanowień winno być ustalane racjonalnie i wszechstronnie, nie mechanicznie. Aby podkreślić znaczenie tej tezy pełnomocnik odniósł się do zmiany statusu poprzez zmianę składników przedsiębiorstwa czy zmian po stronie akcjonariuszy. W zakresie sprzeczności z regułami postępowań konkursowych stwierdzono, iż interpretacja przyjęta w zaskarżonym rozstrzygnięciu narusza w szczególności zasady przejrzystości i niedyskryminacji. Nadto organ wyciągnął negatywne konsekwencji z tytułu okoliczności niezależnych od Skarżącej, ponieważ wpis do rejestru wynikał wyłącznie z działania sądu rejestrowego, na co Spółka nie miała wpływu, a o podjęciu uchwały Strona informowała już w dokumentacji. Zdaniem Skarżącej dokonane przez organ naruszenia mają istotny wpływ na wynik oceny Projektu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Na rozprawie w dniu [...] marca 2017 r. pełnomocnik Skarżącej podniósł, że w jego ocenie argumentacja organu jest wybiórcza i powinna być zweryfikowana. Nadto złożył do akt uzupełnienie żądania odnoszące się do występujących w sprawie naruszeń. W piśmie tym zarzucono dodatkowo naruszenie postanowień rozdziału 4 pkt 1 c Wytycznych przez naruszenie zasady bezstronności oraz rozdziału 4 pkt 1 e Wytycznych poprzez naruszenie zasady równego traktowania wnioskodawców. Rozumienie pojęcia "status wnioskodawcy" przez Skarżącą wynika z ogólnych reguł wykładni, niewykraczających poza literalne brzmienie pkt II.10 Regulaminu oraz uwzględniającego cel wprowadzenia analizowanego ograniczenia., bez założenia autonomicznego rozumienia tego pojęcia przez organ. Skarżąca została wykluczona dlatego, że dane o zmianie wspólnika zostały ujawnione w KRS, jednak z pewnością każdy z pozostałych uczestników dokonywał rozporządzeń składnikami przedsiębiorstwa, co byłoby sprzeczne z pkt II.10 Regulaminu w rozumieniu organu, przy czym nie zostali oni wykluczeni z dofinansowania. W ocenie Skarżącej organ usiłuje przyznać sobie kompetencję do każdorazowego arbitralnego rozstrzygania o tym, kogo wykluczyć z postępowania i z jakich powodów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna. Sąd nie stwierdził naruszeń prawa powodujących obowiązek uwzględnienia skargi.

Sąd nie jest uprawniony do weryfikacji merytorycznej wniosku (projektu), lecz wyłącznie do kontroli oceny projektu dokonanej przez organy w aspekcie kompletności oceny oraz jasności kryteriów tejże oceny.

Zgodnie z treścią art. 61 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 217, ze zm., zwanej dalej: u.p.s.), w przypadku nieuwzględnienia protestu, negatywnej ponownej oceny projektu lub pozostawienia protestu bez rozpatrzenia, wnioskodawca może w tym zakresie wnieść skargę do sądu administracyjnego, zgodnie z art. 3 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718, ze zm., zwanej dalej: P.p.s.a.).

Na gruncie okoliczności sprawy poddanej kontroli sądowej należy wskazać, iż zgodnie z art. 41 ust. 1 i 2 u.p.s., właściwa instytucja przeprowadza konkurs na podstawie określonego przez siebie regulaminu. Regulamin konkursu powinien regulować szereg kwestii dotyczących postępowania w sprawie dofinansowania projektów, w tym w szczególności: przedmiot konkursu, w tym typy projektów podlegających dofinansowaniu; formę konkursu; termin, miejsce i formę składania wniosków o dofinansowanie projektu i sposób uzupełniania w nich braków formalnych oraz poprawiania w nich oczywistych omyłek; wzór wniosku o dofinansowanie projektu; kryteria wyboru projektów wraz z podaniem ich znaczenia; środki odwoławcze przysługujące wnioskodawcy; sposób podania do publicznej wiadomości wyników konkursu; formę i sposób udzielania wnioskodawcy wyjaśnień w kwestiach dotyczących konkursu.

W niniejszej sprawie organ administracji publicznej wyłączył skarżącą spółkę z możliwości podpisania umowy i usunął z listy rankingowej projektów wybranych do dofinansowania projektu. Organ stwierdził bowiem, że wnioskodawczyni naruszyła postanowienia regulaminu konkursu, dokonując zmiany swojego statusu w okresie od dnia złożenia dokumentacji projektowej do dnia ogłoszenia listy rankingowej, co skutkowało wyłączeniem jej z możliwości dofinansowania, o czym spółka została poinformowana.

Zdaniem strony skarżącej, nie nastąpiła zmiana statusu spółki, bowiem w dokumentacji Konkursu status wnioskodawcy rozumiany jest m.in. jako status przedsiębiorstwa – mikro, małego i średniego bądź dużego. Organ próbuje konstruować autonomiczną definicję zmiany statusu wnioskodawcy, co stoi w sprzeczności z obowiązującymi regułami wykładni.

W ocenie Sądu, w rozpoznawanym przypadku Zarząd Województwa Wielkopolskiego nie naruszył prawa w sposób mogący mieć istotny wpływ na wynik rozstrzygnięcia. Należy stwierdzić, iż organ administracyjny zasadnie przyjął, iż strona skarżąca uchybiła postanowieniom regulaminu konkursu, co skutkowało wyłączeniem spółki z możliwości podpisania umowy i usunięciem z listy rankingowej.

Zgodnie z postanowieniem pkt II.10 regulaminu konkursu nr [...], w okresie od dnia złożenia dokumentacji projektowej do dnia ogłoszenia listy rankingowej nie jest możliwa zmiana statusu wnioskodawcy. Natomiast po ogłoszeniu listy rankingowej do upływu 3 lat od dnia dokonania płatności końcowej na rzecz beneficjenta, o zamiarze zmiany statusu wnioskodawca (beneficjent) zobowiązany jest w formie pisemnej powiadomić Instytucję Zarządzającą WRPO 2014+. Zmiana statusu wnioskodawcy (beneficjenta) wymaga uprzedniej pisemnej akceptacji WRPO 2014+, ze względu na zachowanie realizacji celów projektu. Niepoinformowanie o przedmiotowym zamiarze może skutkować wyłączeniem wnioskodawcy z możliwości dofinansowania, a w przypadku beneficjenta może skutkować rozwiązaniem umowy o dofinansowanie i koniecznością zwrotu otrzymanych środków. Regulamin wskazanego konkursu zdefiniował pojęcie "zmiany statusu" – w przypisie do wskazanej regulacji – jako wszelkie zdarzenia dotyczące wnioskodawcy (beneficjenta), odnoszące się i wpływające na jego strukturę prawno–organizacyjną, w tym w szczególności na: łączenie, podział, przekształcenie, uzyskanie lub utratę osobowości prawnej, zmianę udziałowców, akcjonariuszy lub wspólników, umorzenie udziałów lub akcji, przeniesienie własności przedsiębiorstwa lub jego składników w całości lub części.

Nadto, we wzorze umowy o dofinansowanie, stanowiącym załącznik 5 do regulaminu konkursu, w § 1 pkt 34 zdefiniowano zmianę statusu jak powyżej.

We wniosku o dofinansowanie z dnia [...] listopada 2015 r. skarżąca spółka wskazała nowe dane dotyczące udziałowców – w treści dokumentacji aplikacyjnej ujawniono nowego wspólnika, który objął udziały w kapitale zakładowym Skarżącej na podstawie podjętej w dniu [...] listopada 2015 r. uchwały zgromadzenia wspólników Skarżącej spółki o podwyższeniu kapitału zakładowego. Wniosek do sądu rejestrowego o rejestrację zmiany danych w powyższym zakresie został złożony przez Skarżącą w dniu [...] listopada 2015 r. Poinformowano także, iż ww. wspólnik będzie podmiotem, który zapewni finansowanie projektu.

Przedmiotowa zmiana została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu [...] lutego 2016 r. Podkreślenia wymaga, że jak podkreśla się zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie, zmiana umowy spółki jest skuteczna z chwilą wpisu do rejestru. Wpis ten ma charakter konstytutywny, przy czym przyjąć należy, że ryzyko związane z dokonywanymi czynnościami przed wpisem zmiany umowy do rejestru obciąża działających, zarząd w szczególności. We wszystkich przypadkach zmiany umowy spółki do ich skuteczności niezbędny jest wpis do KRS. Uzależnienie skutku zmiany umowy spółki od innych okoliczności niż wpis do KRS jest sprzeczne z prawem. Nie można przyjąć, że na przykład uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia czy upływem siedmiu dni, itd. Decydujący jest tu wpis do KRS, a nie żadne inne regulacje (zob. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie – I Wydział Cywilny z dnia 14 sierpnia 2013 r., sygn. akt I ACa 358/13 oraz A. Kidyba, Komentarz do art. 255 Kodeksu spółek handlowych, LEX nr 485613).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że dokonana przez spółkę zmiana udziałowców odpowiada wspomnianej definicji zmiany statusu, zawartej w regulaminie konkursu. Zmiana ta została dokonana po chwili złożenia przez stronę dokumentacji projektowej, lecz przed podjęciem przez organ uchwały w sprawie wyboru do dofinansowania projektów ocenionych pozytywnie w ramach konkursu, w tym projektu skarżącej spółki. Przedmiotowe zdarzenie miało zatem miejsce w okresie, w którym regulamin konkursu nie dopuszczał zmiany statusu projektodawcy. Wobec tego należy przyjąć, że istniała podstawa do wyłączenia wnioskodawczyni z możliwości podpisania umowy o dofinansowanie i usunięcia jej projektu z listy rankingowej projektów wybranych do dofinansowania.

Należy podkreślić, że zasada równego dostępu do pomocy nie uzasadnia wzajemnego porównywania ocen dokonywanych przez organ w ramach różnych postępowań konkursowych. Z przepisów ustawy wynika intencja ustawodawcy, aby każdy projekt był oceniany rzetelnie i bezstronnie w ramach określonego konkursu (zob. wyrok NSA z dnia 6 lutego 2016 r., sygn. akt II GSK 97/14, orzeczenia.nsa.gov.pl).

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że orzeczenie o nieuwzględnieniu protestu o dofinansowanie projektu nastąpiło z przyczyn leżących po stronie wnioskodawcy, który nie dopełnił znanych mu i ścisłych reguł konkursu.

Powyższe rozważania znajdują swoje odzwierciedlenie w wyrokach sądów administracyjnych, m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 31 stycznia 2017 r., sygn. akt III SA/Po 1234/16.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 61 ust. 8 pkt 2 u.p.s., Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.