Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dariusz Dudra Sędzia NSA Piotr Piszczek Sędzia del. WSA Tomasz Smoleń (spr.) po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej (...) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 1 września 2020 r. sygn. akt III SA/Gl 309/20 w sprawie ze skargi (...) na ocenę Zarządu Województwa Śląskiego z dnia (..) nr (...) w przedmiocie negatywnej oceny projektu 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od (...) na rzecz Zarządu Województwa Śląskiego 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 1 września 2020 r. sygn. akt III SA/Gl 309/20 oddalił skargę (...) na ocenę Zarządu Województwa Śląskiego z dnia (...) nr (...) w przedmiocie negatywnej oceny formalno-merytorycznej wniosku o dofinansowanie środkami unijnymi w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

Sąd I instancji orzekał w następujących okolicznościach sprawy:

Pismem z (....) Śląskie Centrum Przedsiębiorczości (dalej: ŚCP) poinformowało (...)m(dalej: jako wnioskodawczyni lub skarżąca), że złożony (...) wniosek o dofinansowanie o numerze (...) nie przeszedł pozytywnie oceny formalnej z powodu niespełnienia formalnych kryteriów wyboru projektów stanowiących załącznik nr 3 do szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

Na etapie oceny formalnej ustalono, że wnioskodawczyni jest przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/14 z 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art.107 i 108 Traktatu (Dz.U.UE L 187 z 26 czerwca 2014 r., dalej: jako rozporządzenie nr 651/2014). Z analizy wniosku i dołączonych do niego dokumentów wynikało, że w 2018 r. suma kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny, pozostałych kapitałów rezerwowych oraz niepodzielonego wyniku finansowego z lat ubiegłych oraz wyniku finansowego netto jest mniejsza od zera. Także odliczenie strat z kapitałów rezerwowych prowadzi do ujemnego wyniku przekraczającego połowę subskrybowanego kapitału spółki.

Nadto wnioskodawczyni we wniosku w części B pytanie: czy wysokość niepokrytych strat przewyższa 50% kapitału zarejestrowanego, co jest sprzeczne ze stanem faktycznym. Zaś odpowiedź twierdząca wykluczyłaby wnioskodawczynię z możliwości uzyskania wsparcia ze względu na pozostawanie w trudnej sytuacji.

Wreszcie analiza sprawozdania finansowego za 2018 r., podmiotu powiązanego również wykazała, że suma kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny, pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych oraz niepodzielonego wyniku finansowego z lat ubiegłych i wyniku finansowego netto jest mniejsza od zera. Z przedstawionych informacji wynika również, że odliczenie poniesionych strat z kapitałów rezerwowych (i wszystkich innych elementów ogólnie uznawanych za część funduszy własnych spółki) prowadzi do ujemnego wyniku przekraczającego połowę subskrybowanego kapitału podstawowego.

Ponadto wnioskodawczyni nie uzupełniła poprawnie wniosku w kontekście kryterium formalnego: Poprawność załączników i ich spójność z wnioskiem aplikacyjnym. Dokument potwierdzający finansowanie projektu - pomimo wezwania, wnioskodawczyni nie dostarczyła poprawnego obowiązkowego dokumentu potwierdzającego finansowanie projektu.

Wnioskodawczyni złożyła protest na powyższą negatywną ocenę formalną jej wniosku.

Pismem z (...) (...) Zarząd Województwa Śląskiego poinformował wnioskodawczynię o nieuwzględnieniu jej protestu. Uzasadniając swoje stanowisko na wstępie wyjaśnił, że etap oceny wniosków o dofinansowanie dokonywany jest w oparciu o kryteria wyboru projektów zatwierdzone przez Komitet Monitorujący RPO WSL 2014-2020 (w przedmiotowej sprawie w oparciu o kryteria merytoryczne). Kryteria wyboru projektów zostały przedstawione w Załączniku nr 3 do SZOOP - Kryteria wyboru projektów dla poszczególnych osi priorytetowych, działań i poddziałań, do których to kryteriów odsyła wnioskodawców biorących udział w przedmiotowym naborze - Regulamin konkursu. Regulamin konkursu nr PSL.01.02.00-IP.01-24-020/19, stanowiący załącznik do uchwały nr 2159/70A/I/2019 Zarządu Województwa Śląskiego z dnia 25 września 2019 r., określa m. in. warunki uczestnictwa w konkursie, sposób i formę składania wniosku, sposób oceny wniosku, zakres i sposób poprawiania lub uzupełniania wniosku, kryteria wyboru projektów, zasady podejmowania decyzji o przyznaniu dofinansowania oraz procedurę odwoławczą. Procedura odwoławcza ma na celu weryfikację poprawności oceny, polegającą na zbadaniu, czy oceniający dokonali oceny w oparciu o zapisy Regulaminu konkursu, Kryteria wyboru projektów oraz Instrukcję wypełniania wniosku, czy ocena została przeprowadzona w oparciu o całość dokumentacji aplikacyjnej. Weryfikacja ta, przeprowadzona jest w oparciu o zarzuty, jakie wnioskodawczyni przedstawia w proteście.

Odnosząc się do kryterium kwalifikowalności podmiotowej wnioskodawczyni w ramach zakwestionowanego w proteście kryterium, zgodnie z Kryteriami wyboru projektów, są weryfikowane następujące aspekty:

1. Czy wnioskodawczyni jest podmiotem kwalifikującym się do wsparcia w ramach działania. Weryfikacja w tym zakresie nastąpi w oparciu o wniosek o dofinansowanie i załączniki. W weryfikacji zostaną uwzględnione w szczególności następujące elementy: status i typ Wnioskodawcy.

2. Czy wnioskodawczyni nie podlega wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie na podstawie:

a) art. 207 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2077 z późn. zm.);

b) art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.z 2012 r. poz. 769);

c) art. 9 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (t.j. Dz. U. 2018 r. poz. 703 z późn. zm.).

Weryfikacja w tym zakresie nastąpi w oparciu o złożone oświadczenia Wnioskodawcy.

3. Czy wnioskodawczyni nie jest przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji w rozumieniu art. 2 ust. 18 rozporządzenia nr 651/2014

Weryfikacja w tym zakresie nastąpi w oparciu o wniosek o dofinansowanie i załączniki.

Odpowiadając na zarzuty w pierwszej kolejności Zarząd Województwa wyjaśnił, że rozpatrując protest nie można uwzględnić dokumentów, które zostały dołączone do protestu, tj.: potwierdzenie realizacji przelewu podatkowego (płatnik: spółka powiązana, kwota: (...); rachunku zysków i strat wnioskodawczyni – porównawczego za rok obrotowy 2019 (Regulamin konkursu rozdz. 5.5 Procedura odwoławcza, "Na etapie wnoszenia/rozstrzygania protestu, Wnioskodawca nie może wnosić dodatkowych dokumentów/informacji, których nie dołączył/przedstawił w trakcie oceny projektu, a które mogłyby rzutować na jej wynik").

Do wniosku dołączono sprawozdanie finansowe za pierwszy rok obrachunkowy wnioskodawczyni od dnia 12 listopada 2015 r. do 31 grudnia 2016 r., z którego wynika, że osiągnęła stratę netto wysokości (...) (Rachunek zysków i strat). Aktywa i pasywa (Bilans) wyniosły (...) (z czego (...) to kapitał zakładowy. Złożono także sprawozdanie finansowe za drugi rok obrotowy wnioskodawczyni, z którego wynika, że wnioskodawczyni osiągnęła w 2017 r. stratę netto: - (...) zł (Rachunek zysków i strat). Zaś aktywa i pasywa (Bilans) wyniosły (...) (z czego (.....) to kapitał zakładowy. Wreszcie ze sprawozdania za 2018 r. wynikało że wnioskodawczyni osiągnęła stratę netto: - (....) zł, która została poniesiona na koszty podstawowej działalności operacyjnej (Rachunek zysków i strat). Aktywa i pasywa (Bilans) wyniosły (...) zł (z czego (...) to kapitał zakładowy Spółki). W Bilansie zostały również wskazane zobowiązania i rezerwy na zobowiązania o wartości (...) zł, w tym (....) zł stanowią zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek.

Ustalone wartości znalazły odzwierciedlenie w pkt I. wniosku o dofinansowanie, tj. Prognozy: pkt 1.1. Bilans (w tys. PLN) oraz pkt 1.2. Rachunek zysków i strat (w tys. PLN) drugiej i trzeciej wersji wniosku o dofinansowanie (tj. WND-RPSL.01.02.00-24-0491/19-002 i WND-RPSL.01.02.00-24-0491/19-003). Dla tych wersji wniosku wnioskodawczyni sporządziła również pkt I.3. Przepływy środków (w tys. PLN) oraz pkt I.4. Wskaźniki finansowe, które to punkty nie zostały uzupełnione w pierwszej wersji wniosku (tj. WND-RPSL.01.02.00-24-0491/19-001).

Mając na uwadze definicję przedsiębiorstwa w trudnej sytuacji w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia nr 651/2014 jak i dane z wniosku zasadnie IOK uznała, że wnioskodawczyni osiągnęła stratę, która przekroczyła połowę subskrybowanego kapitału zakładowego wynoszącego (....) zł.

Zarząd Województwa rozważył także kwestie powiązania wnioskodawczyni z innymi podmiotami wynikające z poprawionej drugiej wersji wniosku. Wnioskodawczyni nie przedstawiła danych za 2018 rok umożliwiających weryfikację jej sytuacji finansowej:

- kapitału zapasowego,

- kapitału z aktualizacji wyceny,

- pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych,

- niepodzielonego wyniku finansowego z lat ubiegłych,

- wyniku finansowego netto.

IOK zarzuciła również, że wnioskodawczyni nie przedstawiła informacji nt. wartości kapitału podstawowego (zakładowego). Jednak w tej kwestii żądanie IOK było bezpodstawne, ponieważ wartość tego kapitału wynika z dokumentów załączonych do LSI (umowa spółki, sprawozdania finansowe), jak i z KRS.

Wnioskodawczyni dopiero do trzeciej wersji wniosku o dofinansowanie dołączyła sprawozdanie finansowe spółki powiązanej za rok 2018, oraz potwierdzenie złożenia w KRS. Z załączonego rachunku zysków i strat wynika, że spółka ta na koniec 2018 r. osiągnęła stratę netto w wysokości: (...) zł.

Zarząd Województwa podkreślił, że wnioskodawczyni przecząc ustaleniu, że jest przedsiębiorstwem w trudnej sytuacji nie udowodniła, że jest inaczej. Dokumenty finansowe przedstawione do wniosku, tj. Sprawozdanie za 2018 rok wnioskodawczyni i Sprawozdanie za 2018 rok spółki powiązanej nie zawierają wskazanych danych dotyczących kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny, pozostałych kapitałów, funduszy rezerwowych i niepodzielnego wyniku finansowego netto z lat ubiegłych (dla spółki powiązanej). Natomiast ze sprawozdania finansowego wnioskodawczyni za rok 2018, 2017 i 2016 wynika, że osiągnęła ona stratę odpowiednio w wysokości: (....) zł, (..) zł i (...) zł.

Ze sprawozdania finansowego za 2018 r. dla spółki powiązanej jednoznacznie wynika, że kapitał (fundusz podstawowy) wynosi (....) zł natomiast strata z działalności finansowej wynosi (....) zł. Inne kapitały nie zostały wprost wskazane. Oceniający wzięli pod uwagę informacje wynikające z treści wniosku i załączników do niego. Brak jest, zatem podstaw do twierdzenia, że ocena została przeprowadzona w sposób nieprawidłowy.

Analizując zapisy wniosku Zarząd Województwa stwierdził, że wnioskodawczyni zaplanowała wydatki w postaci kosztu aparatu (...) i sprzętu finansowane ratami leasingu kapitałowego. Wykazanie środków finansowych możliwe jest w przedmiotowym konkursie przez załączenie m.in. promesy kredytowej/ promesy leasingu finansowego/ promesy leasingu operacyjnego/ promesy pożyczki inwestycyjnej wystawionej na podstawie zweryfikowanej zdolności finansowej wnioskodawcy przez instytucję finansową typu bank, fundusz pożyczkowy, fundusz leasingowy lub instytucję finansową zgodną z definicją zawartą w Kodeksie Spółek Handlowych. Biorąc pod uwagę zapisy Instrukcji wypełniania wniosku dotyczące pkt D.3.a jak również zapisy Instrukcji wypełniania załączników (które to zapisy zostały wyżej przytoczone) należy podkreślić, że precyzują one, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca ubiega się o raty leasingowe, co w przedmiotowym wniosku potwierdzają zapisy punktów: B.12, C.2.1, C.2.2, C.2.3, C.2.6, to powinien załączyć promesę, wystawioną przez instytucję finansową typu bank, fundusz pożyczkowy, fundusz leasingowy lub instytucję finansową zgodną z definicją zawartą w Kodeksie Spółek Handlowych.

Natomiast promesa leasingowa przedstawiona przez wnioskodawczynię nie została wystawiona ani przez fundusz leasingowy, ani przez instytucję określoną w Kodeksie spółek handlowych, dlatego należy uznać, że nie zostały spełnione zasady zawarte w dokumentacji konkursowej. Do przestrzegania, której wnioskodawczyni się zobowiązała w pkt H wniosku.

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego naruszenia zasady swobody działalności gospodarczej wobec uprawnionego do wystawienia promesy leasingowej podmiotu Zarząd wyjaśnił, że z zapisów w Krajowym Rejestrze Sądowym nr KRS: (....) (...), która udzieliła wnioskodawczyni promesy leasingowej, ani z danych wspólnika tej spółki (...), KRS (....), nie wynika, aby prowadzili oni działalność związaną z funduszem leasingowym. Brak jest w KRS zapisów dotyczących prowadzenia działalności w zakresie funduszu leasingowego. Podobnie z KRS nie wynika, aby spółki te były instytucjami zgodnymi z definicją zawartą w Kodeksie spółek handlowych. Wobec powyższego nie uwzględniono protestu w całości.

W skardze skierowanej do wojewódzkiego sądu administracyjnego skarżąca zarzuciła Zarządowi naruszenie:

1. art. 7 ustawy z 14 czerwca 1960 r Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 256, dalej K.p.a.) przez wydanie rozstrzygnięcia naruszającego interes społeczny oraz słuszny interes obywateli.

2. art. 77 § 1 K.p.a. przez niewyczerpujące rozpatrzenie całości materiału dowodowego.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Województwa wniósł o jej oddalenie podtrzymując w całości swoje stanowisko wyrażone już w rozstrzygnięciu protestu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że skarga nie ma usprawiedliwionych podstaw.

W ocenie Sądu I Instancji zarówno IOK jak i Zarząd Województwa rozpatrujący protest dochowali zasadzie sformułowanej w "Wytycznych w zakresie trybów wyboru projektów na lata 2014-2020" w Rozdziale 4 pkt 1 lit. a, dotyczącym ogólnych warunków wyboru projektów. Stosownie do Wytycznych, właściwa instytucja podczas procesu wyboru projektów zobowiązana jest do przestrzegania zasady rzetelności, rozumianej, jako obowiązek zgodnej z ustanowionymi regułami oceny każdego projektu.

Zdaniem Sądu I instancji, badając sytuację finansową skarżącej organy prawidłowo zastosowały zobiektywizowane kryteria określone w art. 2 pkt 18 rozporządzenia. Za podstawę wnioskowania przyjęły dane zawarte we wniosku złożonym w październiku 2019 r., a więc przed zakończeniem roku obrachunkowego 2019 oraz w załącznikach do wniosku. W jej ocenie organ, badając jej sytuacje na dzień złożenia wniosku winien był uwzględnić także poprawę jej sytuacji finansowej oraz sytuacji finansowej spółki powiązanej. Stanowisko to, co do zasady, zdaniem Sądu I instancji, jest trafne. Tyle tylko, że zgodnie z wyżej opisanymi zasadami IOK ma obowiązek traktować wszystkich uczestników konkursu tak samo. Wyrazem tego równego traktowania jest badanie i branie pod uwagę tylko dokumentów istniejących i złożonych wraz z wnioskiem. Jeśli skarżąca chciała wykazać poprawę swojej sytuacji to mogła tego dokonać przedkładając do wniosku dodatkowe dokumenty, np. Rachunek zysków i strat wg stanu na koniec września 2019 r., swój i spółki powiązanej. Tego nie uczyniła. Wyjaśnienia i oświadczenia oraz dokumenty złożone po dacie złożenia wniosku, w szczególności te obrazujące sytuacje obu spółek na koniec 2019 r., jak trafnie zauważył Zarząd Województwa, nie mogły być już brane pod uwagę. Dlatego też za niezasadny Sąd I instancji, uznał zarzut naruszenia ar.7 i 77 K.p.a. przez nierozpatrzenie tych nowych informacji.

W ocenie Sądu I instancji, jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia protestu, obliczając skumulowaną stratę, organ uwzględnił wszystkie elementy, które zaliczane są do kapitału własnego (funduszy własnych) w rozumieniu ustawy o rachunkowości.

Przede wszystkim zaś dokonana przez organ analiza sytuacji ekonomicznej skarżącej pozostaje w zgodzie z treścią dokumentacji konkursowej, a mianowicie z treścią załącznika do wniosku o dofinansowanie, co opisała zarówno IOK-ŚCP jak i Zarząd . "Formularz informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie" (formularz stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (Dz. U. Nr 53, poz. 312 z późn. zm.). W części B opisanego załącznika Informacje dotyczące sytuacji ekonomicznej podmiotu, któremu ma być udzielona pomoc publiczna, w punkcie 1 zawarte jest pytanie "Czy w przypadku spółki akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowo-akcyjnej, wysokość niepokrytych strat przewyższa 50% wysokości kapitału zarejestrowanego ?", co odpowiada warunkowi zapisanemu w art. 2 pkt 18 lit. a rozporządzenia nr 651/2014. Przypis nr 9 do przytoczonego pytania wyjaśnia zaś, że warunek jest spełniony, jeśli po odjęciu wartości skumulowanych strat od sumy kapitałów o charakterze rezerwowym (takich jak kapitał zapasowy, rezerwowy oraz kapitał z aktualizacji wyceny) uzyskano wynik ujemny, którego wartość bezwzględna przekracza połowę wartości kapitału zarejestrowanego, tj. akcyjnego lub zakładowego. Elementy wymienione w powyższym formularzu zostały uwzględnione przez organ w ramach analizy sytuacji ekonomicznej skarżącej.

Odnosząc się do kwestii promesy, leasingu Sąd I instancji, podzielił stanowisko Zarządu. Kierując się wyżej opisanymi zasadami oraz zapisami, mając na uwadze zapisy Instrukcji wypełniania wniosku, to zgodnie z Instrukcją dotyczącą sposobu wypełniania pkt D.3.a Źródła finansowania wydatków: należy określić całkowite wydatki projektu (kolumna "Kwota wydatków ogółem") w podziale na poszczególne źródła finansowania projektu. W wierszu 3 "Prywatne" należy określić źródło finansowania wkładu prywatnego (np. środki własne) oraz wskazać całkowitą wartość wydatków w ramach projektu ogółem, które będą finansowane wyłącznie ze środków prywatnych wnioskodawcy. W wierszu Prywatne wnioskodawca ma możliwość dodania kilku źródeł finansowania projektu (np. środki własne, kredyt, leasing).

Ponadto, zgodnie z Instrukcją, wnioskodawca zobowiązany jest do udokumentowania posiadania środków finansowych na realizację projektu. Wykazanie środków finansowych możliwe jest w przedmiotowym konkursie przez załączenie m.in. promesy kredytowej/ promesy leasingu finansowego/ promesy leasingu operacyjnego/ promesy pożyczki inwestycyjnej wystawionej na podstawie zweryfikowanej zdolności finansowej wnioskodawcy przez instytucję finansową typu bank, fundusz pożyczkowy, fundusz leasingowy lub instytucję finansową zgodną z definicją zawartą w Kodeksie spółek handlowych. W przypadku, gdy wnioskodawca ubiega się o wsparcie na raty leasingu finansowego lub operacyjnego wówczas załącza promesę leasingu. Takie dokumenty mają uwiarygodnić możliwość wykonania projektu i jednocześnie obiektywizują kryteria wyboru każdego projektu zgłoszonego do konkursu. Jednocześnie zapisy Instrukcji skierowane są do wszystkich potencjalnych beneficjentów i wszystkich uczestniczących w konkursie obowiązują. W instrukcji zawarto dodatkowa uwagę zgodnie, z którą "Powyższe dokumenty potwierdzające finansowanie projektu stanowią katalog zamknięty. Pozostałe dokumenty potwierdzające posiadanie środków własnych, niewpisujące się w powyższy katalog, stanowić będą dodatkowy załącznik. W przypadku, gdy Wnioskodawca nie załączy, co najmniej jednego dokumentu z ww. katalogu, wówczas zostanie wezwany do jego dostarczenia. Niedostarczenie dokumentu z powyższego katalogu prowadzić będzie do negatywnej oceny formalnej wniosku. (...) Załącznik należy dostarczyć na etapie wnioskowania".

Ostatecznie skarżąca do poprawionego wniosku dołączyła promesę, jednak niepochodzącą od instytucji opisanej w Instrukcji. Zatem nie przedłożyła dokumentu z wyżej opisanego zamkniętego katalogu.

W ocenie Sądu I instancji, wskazane wyżej okoliczności uzasadniają twierdzenie, że w rozpatrywanej sprawie nie doszło do naruszenia art. 37 ust. 1, art. 55 w zw. z art. 60 i 67 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2014 r. poz. 1146 z późn. zm.) oraz ustanowionych na gruncie tego przepisu zasad wyboru projektów do dofinansowania.

Skargę kasacyjna wniosła (....), zaskarżając w całości wydany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, wnosząc o uchylenie lub zmianę przedmiotowego orzeczenia.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono błędne zastosowanie przepisów, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

1) art. 7 k.p.a. przez wydanie rozstrzygnięcia naruszającego interes społeczny oraz słuszny interes obywateli,

2) art. 77 § 1 k.p.a. przez niewyczerpujące rozpatrzenie całości materiału dowodowego,

3) w szczególności, błędną wykładnię art. 2 ust. 18 przywołanego w wyroku Rozporządzenia nr 651/2014, przez błędne zastosowanie pojęcia "przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji" wobec Wnioskodawcy,

4) powiązaną z powyższą, błędną wykładnię art. 37 ustawy wdrożeniowej, przez błędne zaklasyfikowanie parametrów wniosku Wnioskodawcy skutkujące niezgodnym z ustawą rozpoznaniem jego parametrów ekonomicznych.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną pełnomocnik organu wniósł o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna nie jest zasadna.

Stosownie do art. 183 § 1 zd. pierwsze p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, o której mowa w § 2 powołanego przepisu. W sprawie będącej przedmiotem rozpoznania przesłanki nieważności postępowania nie wystąpiły.

Z uwagi na sposób skonstruowania zarzutów skargi kasacyjnej na wstępie należy zauważyć, że stosownie do art. 174 pkt 1 i 2 oraz art. 176 § 1 pkt 2 p.p.s.a. skarżący kasacyjnie jest zobowiązany nie tylko do wskazania konkretnego przepisu prawa (z podziałem na jednostki redakcyjne tego przepisu), ale również do wykazania, na czym polega jego naruszenia. Nadto przy zarzucie naruszenia prawa procesowego skarżący kasacyjnie winien wskazać przepisy tego prawa procesowego, które zostały naruszone przez sąd I instancji i wpływ tego naruszenia na wynik sprawy, tj. na rozstrzygnięcie (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia prawa procesowego wymaga, bowiem nie tylko wskazania naruszonych przepisów procesowych i uzasadnienia tego naruszenia, ale także wykazania jego istotnego wpływu na rozstrzygnięcie, bo tylko w takim przypadku można przyjąć, że naruszenie przepisów postępowania powinno skutkować uwzględnieniem skargi kasacyjnej. W przypadku postawienia zarzutu naruszenia prawa materialnego skarżący winien także wskazać formę tego naruszenia, a więc czy do naruszenia doszło na skutek błędnej wykładni przepisu czy błędnego jego zastosowania.

Wreszcie Naczelny Sąd Administracyjny nie może domniemywać intencji strony i samodzielnie uzupełniać bądź konkretyzować zarzutów kasacyjnych. Jedynie w sytuacji, gdy treść uzasadnienia skargi kasacyjnej pozwala na jednoznaczne określenie, jaką postać naruszenia prawa wnoszący skargę kasacyjną chciał powołać w zarzutach skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny może przeprowadzić kontrolę merytoryczną zarzutu. Wadliwość zarzutu jest, bowiem możliwa do usunięcia w drodze rozumowania poprzez analizę argumentacji zawartej w uzasadnieniu środka odwoławczego, co nie narusza autonomii strony postępowania kasacyjnego do stanowienia o formie i treści zarzutów podnoszonych w postępowaniu kasacyjnym, ani związania Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej na mocy art. 183 § 1 p.p.s.a.

Uwagi te były niezbędne, jako że zarzuty skargi kasacyjnej nie zostały poprawnie sformułowane.

Wskazać należy, że autor skargi kasacyjnej nie wskazuje podstaw zaskarżenia zgodnie z wymogiem wynikającym z art. 174 p.p.s.a.

W punkcie 1 i 2 petitum skargi kasacyjnej zarzucono naruszenie art. 7 k.p.a. i art. 77 § 1 k.p.a. Zauważyć należy, że nie można skutecznie zarzucić Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu naruszenia wskazywanych przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Sąd Administracyjny nie orzeka, bowiem na podstawie przepisów k.p.a., lecz na podstawie przepisów ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. To w oparciu o przepisy tej ustawy Sąd Administracyjny ocenia legalność postępowania administracyjnego prowadzonego na podstawie k.p.a. Stąd prawidłowo sformułowany zarzut skargi kasacyjnej naruszenia prawa procesowego (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.) powinien przywoływać odpowiednie przepisy procedury sądowoadministracyjnej, ale w powiązaniu z przepisami k.p.a. Już chociażby z tego względu zarzuty skargi kasacyjnej, które bezpośrednio zarzucają Sądowi naruszenie art. 7 oraz art. 77 § 1 k.p.a. nie zawierają usprawiedliwionych podstaw. Ponadto podkreślić przy tym trzeba, że żaden z tych zarzutów nie został należycie uzasadniony i nie wykazano, iż naruszenie wskazanych przepisów miało istotny wpływu na zapadłe rozstrzygnięcie.

Ponadto skarżąca nie uwzględniła faktu, że prawodawca przesądził w art. 50 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2014 r. poz. 1146 z późn. zm.), iż do postępowań w zakresie ubiegania się o dofinansowanie oraz udzielania dofinansowania na podstawie ustawy nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, z wyjątkiem przepisów dotyczących wyłączenia pracowników organu, doręczeń i sposobu obliczania terminów. Wyklucza to (poza wskazanymi wyjątkami) - wbrew oczekiwaniu autora skargi kasacyjnej - weryfikację zaskarżonego aktu z perspektywy rozwiązań przyjętych w k.p.a.

Z wyżej wskazanych przyczyn zarzuty z punktu 1 i 2 petitum skargi kasacyjnej są zarzutami bezpodstawnymi.

Nie mogły również zostać uwzględnione zarzuty określony w punkcie 3 petitum skargi kasacyjnej. Przypomnieć należy, że naruszenie prawa przez błędną wykładnię, to mylne zrozumienie treści zastosowanego przepisu, a naruszenie prawa przez niewłaściwe zastosowanie, to zagadnienie prawidłowego odniesienia normy prawa materialnego do ustalonego stanu faktycznego. W uzasadnieniu zarzutu błędnej wykładni należy przeprowadzić wywód prawny na temat naruszonego przepisu ze stanowiskiem, jak należy ten przepis wykładać i dlaczego dokonana w zaskarżonym wyroku jego interpretacja jest błędna. W przypadku zarzutu niewłaściwego zastosowania wskazanego przepisu prawa uzasadnieniem jest wyjaśnienie, dlaczego przyjęty za podstawę prawną zaskarżonego wyroku przepis nie ma związku z ustalonym stanem faktycznym i jaki inny przepis powinien być w sprawie zastosowany. Powyższe wskazuje, że koniecznym warunkiem uznania, że strona powołuje się na jedną z podstaw kasacyjnych jest wskazanie, które przepisy ustawy zostały naruszone, na czym to naruszenie polegało oraz jaki mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Brak uzasadnienia zarzutu z punktu 3 złożonej skardze kasacyjnej, wbrew wymogowi wynikającemu z art. 176 § 1 pkt 2 p.p.s.a., uniemożliwia Sądowi kasacyjnemu ocenę jego zasadności.

Zarzut określony w punkcie 4 petitum skargi kasacyjnej nie poddaje się kontroli, sama zaś skarga kasacyjna dodatkowo nie zawiera jakiegokolwiek uzasadnienia dla tak skonstruowanej i o wskazanym zakresie podstawy kasacyjnej. W zarzucie tym podniesiono błędną wykładnię art. 37 ustawy wdrożeniowej. Z kontekstu rozpoznawanej sprawy można przypuszczać, że autorowi skargi kasacyjnej chodziło o przepis art. 37 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (DZ.U.2020.818 t.j.). W judykaturze zgodnie podkreśla się, że w odniesieniu do przepisu, który nie stanowi jednej zamkniętej całości, a składa się z paragrafów lub ustępów, punktów i innych jednostek redakcyjnych, wymóg skutecznie wniesionej skargi kasacyjnej jest spełniony wówczas, gdy wskazuje ona konkretny przepis naruszony przez sąd pierwszej instancji, z podaniem numeru artykułu, ustępu, punktu i ewentualnie innej jednostki redakcyjnej przepisu. Naczelny Sąd Administracyjny, jako związany granicami skargi kasacyjnej (art. 183 § 1 p.p.s.a.,), nie ma kompetencji dokonywania za wnoszącego skargę kasacyjną wyboru, który przepis prawa został naruszony i dlaczego. Stanowi to, bowiem powinność autora skargi kasacyjnej, który jest profesjonalnym pełnomocnikiem strony (por. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 marca 2012 r., II GSK 218/11, LEX nr 1244607, z dnia 30 listopada 2012 r., I OSK 2001/12, LEX nr 1291371, z dnia 22 stycznia 2013 r., II GSK 1573/12, LEX nr 1354882, z dnia 14 marca 2013 r., I OSK 1799/12, LEX nr 1295809, z dnia 17 maja 2019 r., II OSK 1665/17, CBOSA.nsa.gov.pl). Przepis art. 37 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 składa się z ustępów i punktów. Wobec tego koniecznym jest wskazanie konkretnego przepisu naruszonego przez Sąd I instancji z podaniem numeru artykułu, ustępu, punktu; wniesiona przez skarżącą skarga kasacyjna wymagań tych nie spełnia.

Reasumując wskazane deficyty skargi kasacyjnej, fakt, że uzasadnienie skargi kasacyjnej nie wyjaśnia, jakich naruszeń dopuścił się Sąd I instancji i jaki jest ich związek z podstawami wynikającymi z art. 174 p.p.s.a. powoduje, że Sąd II instancji nie ma prawnej możliwości merytorycznego odniesienia się do skarżonego wyroku. Z tych powodów rozpoznawane zarzuty należało uznać za niezasadne.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wniesiona skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw i dlatego też, stosownie do art. 184 p.p.s.a. w związku z art. 15 zzs4 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. Dz. U z 2020 r, poz. 1842), orzekł o jej oddaleniu.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 204 pkt 1 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265 ze zm.). Zasądzona kwota 240 zł stanowi zwrot kosztów z tytułu sporządzenia odpowiedzi na skargę kasacyjną przez profesjonalnego pełnomocnika organu, który występował przed sądem pierwszej instancji.