Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Góra – Błaszczykowska (spr.), Sędzia WSA Andrzej Wieczorek, Sędzia WSA Danuta Kania, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 29 marca 2019 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] na bezczynność Poczty Polskiej S.A. z siedzibą w [...] w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia 7 grudnia 2018 r. o udostępnienie informacji publicznej 1. stwierdza, iż organ dopuścił się bezczynności w punkcie 2 i 4 wniosku z dnia 7 grudnia 2018 r. o udostępnienie informacji publicznej, 2. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 3. oddala skargę w pozostałym zakresie, 4. zasądza od Poczty Polskiej S.A. z siedzibą w [...] na rzecz skarżącego Stowarzyszenia [...] kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania

Stowarzyszenie [..] z siedzibą w [...] (dalej także: skarżący) pismem z dnia 7 grudnia 2018 r. złożyło na podstawie art. 61 Konstytucji RP do Poczty Polskiej S.A z siedzibą w Warszawie (dalej także: organ) wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci:

1. informacji o łącznie wypłaconych nagrodach w spółce w latach 2017 r. i 2018 r.,

2. informacji o nagrodach wypłaconych w 2018 roku każdemu pracownikowi poprzez podanie imienia, nazwiska, kwoty oraz uzasadnienia przyznania nagrody,

3. informacji o łącznie wypłaconych premiach w spółce w latach 2017 r. i 2018 r.,

4. informacji o premiach wypłaconych w roku 2018 r. każdemu pracownikowi poprzez podanie imienia, nazwiska, kwoty oraz uzasadnienia przyznania nagrody.

W odpowiedzi na wniosek, pismem z dnia 24 grudnia 2018 r. organ poinformował, że wnioskowane informacje nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu art. 61 Konstytucji RP ani art. 1 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U.2018.1330. ze zm.). Organ wskazał nadto, że żądania z pkt 2 oraz pkt 4 wniosku dotyczą ujawnienia informacji na temat dochodów osób, które zostaną zidentyfikowane przez imię, nazwisko oraz nazwę pracodawcy. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych informacje takie są informacjami ad personam i jako takie nie stanowią informacji publicznej, zaś dokument je zawierający miałby charakter dokumentu prywatnego. W ocenie organu informacje o nagrodach, premiach i wynagrodzeniach pracowników Poczty Polskiej S.A. podlegałyby ujawnieniu wyłącznie co do osób pełniących funkcje publiczną, tj. posiadających określony zakres uprawnień, pozwalający na kształtowanie treści wykonywanych zadań w sferze publicznej.

W zakresie pkt 1 i 3 wniosku organ wskazał, że dane finansowe, stanowiące informacje publiczną, wykazywane są w sprawozdaniu finansowym spółki za dany rok obrotowy i dostępne są na stronie internetowej (którą podano w treści pisma). Organ zwrócił też uwagę, że środki przeznaczone na wypłatę nagród i premii pochodzą ze środków wypracowanych przez spółkę, a nie z majątku Skarbu Państwa, stąd też nie ma do nich zastosowania zasada jawności gospodarowania środkami publicznymi.

W dniu 15 lutego 2019 r. skarżący złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Poczty Polskiej S.A. w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia 7 grudnia 2018 r. o udostępnienie informacji publicznej, wskazując na naruszenie art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, poprzez jego nieuzasadnione ograniczenie oraz art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez brak odpowiedzi na wniosek.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, zobowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. Podstawowym kryterium do uznania za zobowiązane innych podmiotów niż władze publiczne, jest wykonywanie zadań publicznych. Poczta Polska S.A. jest ujęta w wykazie spółek o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2017 r. w sprawie określenia wykazu spółek o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa. Powyższe w ocenie skarżącego dowodzi, że Poczta Polska S.A. jest spółką z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej oraz tego, że wykonuje zadania publiczne, które nadto są istotne z punktu widzenia gospodarki państwa i tym samym jest zobowiązana do udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Skarżący wywiódł, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych, że w niniejszej sprawie kluczowe znaczenie ma fakt, że skarżona spółka wykonuje zadania publiczne, a ponadto jej majątek znajduje oparcie w środkach publicznych, które Skarb Państwa lub podmioty z nim związane przekazały na rzecz spółki. Zatem Poczta jest zobowiązana do udzielenia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.

Skarżący podkreślił także, że żądana informacja dotyczy bezpośrednio działalności spółki oraz zatrudnionych w jej ramach pracowników, zaś na nagrody i premie przeznaczane są środki publiczne, wobec czego żądana informacja jest informacją publiczną w rozumieniu art. 61 ust. 1-2 Konstytucji RP w zw. z art. 1 ust. 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Powołano się na orzecznictwo sądów administracyjnych, że informacja o wysokości nagród przyznanych osobom pełniącym funkcje publiczne i mających związek z ich pełnieniem oraz osobom pełniącym funkcje w spółce o strategicznym charakterze działalności, stanowi informację publiczną. Ponieważ informacją publiczną jest informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, w tym o organach i osobach sprawujących w nich funkcje oraz ich kompetencjach, nie można uznać, aby wnioskowane informacje miały charakter ad personam. Na poparcie swojego stanowiska skarżący przywołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 stycznia 2018 r. sygn. akt OSK 367/16, w którym Sąd stanął na stanowisku, że dostęp do informacji publicznej może obejmować również dokumenty prywatne.

Skarżący podkreślił, że jeśli spółka stoi na stanowisku, że określone informacje podlegają ochronie ze względu na prywatność osób fizycznych, powinna w tym zakresie wydać decyzję odmowną. Również w przypadku gdy organ uznał, że charakter informacji publicznej stanowią nagrody przyznane tylko części pracowników, powinien udzielić informacji publicznej w tym zakresie, zaś w pozostałym wydać decyzję odmowną.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1647), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę zgodności z prawem działalności administracji publicznej, która w myśl art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej: "p.p.s.a.", odbywa się na zasadach określonych w przepisach tej ustawy.

Stosownie do art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność w przypadkach określonych w pkt 1 - 4, tj. w sprawach skarg na decyzje administracyjne; postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty; postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu; inne niż określone w pkt 1 - 3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI Ordynacji podatkowej oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

W sprawie niniejszej, z uwagi na przedmiot zaskarżenia, należy mieć na względzie przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, która kształtuje prawo do informacji publicznej, a także określa zasady i tryb jej udostępniania oraz ponownego wykorzystania (art. 1 - 2a u.d.i.p.). Kognicja sądów administracyjnych do rozpoznania skarg na bezczynność w takich sprawach wynika z art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a., zaś potwierdza ją dodatkowo brzmienie art. 21 u.d.i.p.

Stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1 - 4: (1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności, (2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa, (3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa (§ 1a).

W przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, Sąd może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego (§ 1b). W myśl art. 149 § 2 p.p.s.a. sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6.

Przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie definiują pojęcia bezczynności. W piśmiennictwie przyjmuje się jednak, że bezczynność organu administracji publicznej zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności (T. Woś [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011, s. 109). Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich przyczyn określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności, czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać dokonane. Powyższe kwestie mogą jednakże mieć znaczenie dla kwalifikacji bezczynności, jako posiadającej albo nieposiadającej cech rażącego naruszenia prawa.

W rozpatrywanej sprawie Stowarzyszenie skierował do Poczty 4 pytania- wnioski o informacje:

1. o łącznie wypłaconych nagrodach w spółce w latach 2017 r. i 2018 r.;

2. o nagrodach wypłaconych w 2018 roku każdemu pracownikowi poprzez podanie imienia, nazwiska, kwoty oraz uzasadnienia przyznania nagrody;

3. o łącznie wypłaconych premiach w spółce w latach 2017 r. i 2018 r.;

4. o premiach wypłaconych w roku 2018 r. każdemu pracownikowi poprzez podanie imienia, nazwiska, kwoty oraz uzasadnienia przyznania nagrody.

Co do odpowiedzi na pytanie 1 i 3, tj. o łącznie wypłaconych nagrodach oraz premiach w spółce w latach 2017 r. i 2018 r., Poczta podała adres strony internetowej, na której znajdują się jej sprawozdania finansowe za poszczególne lata.

Zdaniem Sądu, informacja ta jest dostępna publicznie, skoro bowiem istnieje oficjalny publikator, w którym ogłaszane są w.w. dane, informacja o tych danych nie może być żądana w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Skarżący zresztą nie kwestionował, że żądane w punktach 1 i 3 informacje są umieszczone na podanych przez Pocztę stronach internetowych.

Zdaniem Sądu do dnia wyrokowania Minister nie udzielił odpowiedzi na pytanie 2 i 4 wniosku Skarżącego, tj. "o nagrodach i premiach wypłaconych w 2018 roku każdemu pracownikowi poprzez podanie imienia, nazwiska, kwoty oraz uzasadnienia przyznania nagrody/premii".

W myśl art. 13 ust. 1 u.d.i.p. udostępnienie informacji na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni, z wyjątkiem sytuacji przewidzianej w ust. 2 i art. 15 ust. 2. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Udostępnienie informacji publicznej jest czynnością materialno-techniczną i następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób i w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób i w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się (art. 14 ust. 1 i 2 u.d.i.p.).

Jeśli zdaniem Poczty określone informacje podlegają ochronie ze względu na prywatność osób fizycznych, powinna w tym zakresie wydać decyzję odmowną. Również w przypadku, gdyby uznała, że charakter informacji publicznej stanowią nagrody przyznane tylko części pracowników, powinna udzielić informacji publicznej w tym zakresie, zaś w pozostałym wydać decyzję odmowną.

Podsumowując, w okolicznościach niniejszej sprawy zaistniały podstawy do stwierdzenia, że Poczta Polska dopuściła się bezczynności w rozpoznaniu punktu 2 i 4 wniosku z dnia 7 grudnia 2018 r.

Sąd stwierdził jednocześnie, że bezczynność Poczty Polskiej nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (art. 149 § 1a p.p.s.a.).

Mając na względzie powyżej przedstawione poglądy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 149 § 1 pkt 1, § 1a i § 2 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku. O kosztach postępowania Sąd postanowił na podstawie art. 200 p.p.s.a.