Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Jankowska-Szostak (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Sędzia WSA Maciej Guziński, Tomasz Świetlikowski, Protokolant Katarzyna Kiermacka, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 16 listopada 2017 r. sprawy ze skargi J. D. na czynność Zarządu Województwa D. z dnia [...] 2017 r. nr [...] w przedmiocie nieuwzględnienia protestu od niewybrania do dofinansowania projektu oddala skargę.

Pismem Dyrektora D. Instytucji Pośredniczącej (zwanej dalej DIP) z dnia [...] kwietnia 2017 r., nr [...] poinformowano J. D. (zwanego dalej: stroną, skarżącym, wnioskodawcą) o niewybraniu do dofinansowania projektu nr [...], pn. "[...]" z powodu ograniczonej dostępności środków finansowych w ramach naboru [...].

Nie godząc się z powyższym rozstrzygnięciem wnioskodawca złożył protest,

w którym odniósł się do argumentów wskazanych w piśmie DIP i wniósł o powtórną weryfikację oraz ocenę wniosku.

Strona nie zgodziła się z oceną następujących kryteriów wyboru projektu:

Ogólne kryterium merytoryczne nr 16: "Wpływ realizacji projektu na zasadę promowania równości szans kobiet i mężczyzn",

- Ogólne kryterium merytoryczne nr 17: "Wpływ realizacji projektu na zasadę niedyskryminacji (w tym niedyskryminacji ze względu na niepełnosprawność),

- Ogólne kryterium merytoryczne nr 18: "Wpływ realizacji projektu na zasadę zrównoważonego rozwoju",

- Specyficzne kryterium merytoryczne nr 2 - "Poziom innowacyjności".

- Specyficzne kryterium merytoryczne nr 5 – Przeciwdziałanie zmianom klimatu (ekoinnowacje)

Odnośnie kryterium nr 16 wnioskodawca wskazał, że realizacja projektu wpłynie pozytywnie (nie tylko neutralnie) na zasadę promowania równości szans mężczyzn i kobiet. Podniósł, że chce dać również szansę pracy kobietom nie tylko na stanowisku projektanta lub kierownika budowy, ale również na stanowisku pracownika fizycznego budowlanego. Wybór najnowocześniejszych technologii

i urządzeń oraz elastyczna forma zatrudnienia i niepełny lub elastyczny czas pracy stanowią działania ponadnormatywne oraz wykraczające poza obowiązujące przepisy prawa krajowego jak i UE i pozytywnie wpłyną na równość szans mężczyzn i kobiet i gwarantują możliwość wyboru drogi życiowej bez ograniczeń wynikających ze stereotypów płci.

W odniesieniu do kryterium nr 17 skarżący ponownie w proteście zwrócił uwagę na kwestię wyboru najnowocześniejszych technologii, kwestię elastycznych form zatrudnienia i niepełnego lub elastycznego czasu pracy, a także kwestię szkoleń dla wszystkich pracowników.

Wnioskodawca nie godząc się także z oceną kryterium nr 18 wskazał, że realizacja projektu wpłynie pozytywnie (nie tylko neutralnie) na zasadę zrównoważonego rozwoju. Podniósł, że zgadza się z ekspertem, iż dopiero efekt finalny - wybudowany dom będzie spełniał opisane normy, a nie sam zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, jednak produkt, którego wdrożenie jest podstawą projektu, jest zgodny z polityką ochrony środowiska i ograniczania negatywnych skutków środowiskowych. Domy pasywne są ekologiczne i nie emitują żadnych zanieczyszczeń, pomagają oszczędzać energię, redukują negatywne dla środowiska zjawiska - redukują C02.

Podkreślił proekologiczne podejście firmy i z tym związane zaostrzone proekologiczne działania. Wskazał, że świadomie tworzy i konsekwentnie wypełnia politykę zrównoważonego rozwoju, która zakłada sukcesywne ograniczanie wpływu produkcji na środowisko naturalne. Wybrane maszyny i urządzenia są bardzo energooszczędne. Sprzęt nie będzie emitował szkodliwych substancji do środowiska, a jego działanie będzie spełniało wszelkie obowiązujące kryteria i normy. Podniósł także, że stosuje sprawdzone metody konserwacji i prowadzi regularny nadzór serwisowy, które w znacznym stopniu wydłużają żywotność urządzeń w zakładzie

i zapobiegają ich utylizacji. Zdaniem wnioskodawcy eksperci powinni przyznać

2 punkty (zamiast 0 punktów).

Kwestionując ocenę w zakresie kryterium merytorycznego specyficznego - Poziom innowacyjności skarżący podniósł, że w przypadku innowacyjności produktowej, Eksperci przyznali 3 punkty, uznając planowany do wprowadzenia na rynek produkt za znany, ale niestosowany dotychczas w Polsce, bazując na dołączonym do wniosku zgłoszeniu patentowym i opinii o innowacyjności. Wskazał, że przygotowany przez niego produkt domów [...] w standardzie pasywnym jest do tej pory nieznany i niestosowany w Polsce, a nawet w skali międzynarodowej. Wobec tego Eksperci powinni przyznać za innowacyjność produktową 4 punkty (zamiast 3 punktów).

W zakresie innowacyjności procesowej wnioskodawca wyjaśnił, że nie zlecił opinii na ten temat, ponieważ to by się wiązało z przekazaniem ekspertowi specjalistycznych zautomatyzowanych elementów, stworzonych przez niego

i przeznaczonych do programów BIM (building information modeling), czego chciał koniecznie uniknąć. Skarżący podkreślił, że innowacyjność procesowa została opisana we wniosku i polega na zastosowaniu najbardziej zaawansowanych programów komputerowych typu CAD, BIM, IFC do projektowania obiektów

o szkielecie drewnianym w standardzie energooszczędnym oraz pasywnym, które współpracują z centrum obróbczym, które zapewnia dokładne i bezbłędne wycięcie wszystkich elementów drewnianych z dokładnością 0,2 mm oraz na zastosowaniu technologii prefabrykacji elementów w przedziale 80-95%. Innowacja procesowa polega na innowacyjnym procesie produkcji domów, bazującym na wykorzystaniu potencjału oprogramowania typu BIM i bardzo zaawansowanej formie prefabrykacji. To połączenie stanowi proces produkcyjny, który jest nieznany i niestosowany dotychczas w Polsce. Wyjaśnił jednocześnie, że czysty program BIM (Revit, Archicad, Vectorworks, EliteCAD, itd.) bez dodatkowych zautomatyzowanych elementów nie jest przewidziany do projektowania domów szkieletowych, ponieważ nie posiada on żadnych automatyzmów do szkieletu. Ale z przygotowanymi przez wnioskodawcę elementami, posiada on narzędzie, które przewyższa wszystkie inne dostępne na rynku programy, ponieważ oprócz szkieletu, wnioskodawca może korzystać ze wszystkich innych udogodnień programów BIM, które nie oferują inne programy, przeznaczone tylko do wykonania szkieletu. W związku z tym eksperci powinni przyznać za innowacyjność procesową 4 punkty (zamiast 0 punktów).

W odniesieniu do specyficznego kryterium merytorycznego nr 5 skarżący wskazał w proteście, że realizacja projektu będzie przeciwdziałała zmianom klimatu. Świadczy o tym już sam proces świadomego wyboru i zakupu środków trwałych

i wartości niematerialnych i prawnych, a także proces produkowania i wznoszenia nowych domów. Podkreślił, że realizacja projektu nie będzie wytwarzać negatywnych produktów ubocznych, ani odpadów szkodliwych dla środowiska. Funkcjonowanie maszyn będzie miało pozytywny wpływ na środowisko naturalne bezpośrednio

i długoterminowo. Strona skarżąca zwróciła również uwagę m.in. na "proekologiczne podejście firmy", minimalizację zużycia energii wynikającą z planowanego zakupu maszyn i "efektywność energetyczną poprzez nowe innowacyjne produkty."

Rozstrzygnięciem z dnia [...] sierpnia 2017 r., nr [...] Zarząd Województwa D. nie uwzględnił złożonego przez stronę protestu. Organ po przeanalizowaniu argumentacji zawartej w środku odwoławczym nie znalazł podstawy do zmiany punktacji w zakresie wymienionych przez wnioskodawcę kryteriów.

Odnosząc się do oceny kryterium Wpływ realizacji projektu na zasadę promowania równości szans kobiet i mężczyzn Zarząd wskazał, że treść wniosku

o dofinansowanie wskazuje na neutralny wpływ projektu na tę zasadę horyzontalną. Wyjaśnił, że zgodnie z załącznikiem nr 2 do Regulaminu konkursu, pn. Kryteria wyboru projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa D. 2014 - 2020 "pozytywny wpływ projektu na zasadę promowania równości szans mężczyzn i kobiet będzie miał miejsce m.in. wówczas gdy projekt zakłada działania przyczyniające się do zwiększenia trwałego udziału kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu i rozwoju ich kariery, ograniczenia segregacji na rynku pracy, zwalczania stereotypów związanych z płcią w dziedzinie kształcenia

i szkolenia oraz propagowania godzenia pracy i życia osobistego." Zgodnie z Instrukcją wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020 projekt o neutralnym wpływie na zasady horyzontalne to projekt, którego działania nie wykraczają poza zakres przewidziany przepisami prawa. Następnie podniósł, że z przedstawionych bardzo ogólnie przez wnioskodawcę w pkt H.1 wniosku

o dofinansowanie planowanych działań nie można uznać za wykraczające poza zakres obowiązujących przepisów prawa. W związku z powyższym projekt ma neutralny wpływ na przedmiotową zasadę horyzontalną.

W kwestii kryterium Wpływ realizacji projektu na zasadę niedyskryminacji

(w tym niedyskryminacji ze względu na niepełnosprawność) organ wskazał, że zgodnie z Instrukcją wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu

w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020 projekt o neutralnym wpływie na zasady horyzontalne to projekt, którego działania nie wykraczają poza zakres przewidziany przepisami prawa. Opisane bardzo ogólnie przez Wnioskodawcę w pkt H.2 wniosku o dofinansowanie działania nie wykraczają poza zakres przewidziany przepisami prawa, mają zatem neutralny wpływ na zasadę niedyskryminacji ze względu na niepełnosprawność. W związku

z tym Zarząd uznał, iż przedmiotowy projekt ma neutralny wpływ na przedmiotową zasadę horyzontalną.

Odnośnie kryterium Wpływ realizacji projektu na zasadę zrównoważonego rozwoju Zarząd wskazał, że zgodnie z Regulaminem konkursu "Pozytywny wpływ projektu na zasadę zrównoważonego rozwoju będzie obejmował m.in. podejmowanie zaostrzonych działań wykraczających poza obowiązujące przepisy prawa krajowego jak i UE w zakresie ochrony środowiska, dotyczyć może także wdrożonych w jednostkach systemów zarządzania środowiskiem oraz stosowania zielonych zamówień publicznych." Podniósł, że w ramach projektu wnioskodawcy nie będą podejmowane zaostrzone działania wykraczające poza obowiązujące przepisy prawa. W pkt H.3 wniosku o dofinansowanie znajduje się informacja na temat energooszczędności domów w standardzie pasywnym, których wprowadzenie na rynek będzie możliwe w wyniku realizacji projektu. Sama jednak realizacja projektu ma polegać m.in. na zakupie sprzętu. Zdaniem organu, nie można tym samym uznać, iż sam zakup urządzeń będzie stanowił zaostrzone działanie wykraczające poza obowiązujące przepisy w zakresie ochrony środowiska, gdyż każdy nowy, produkowany obecnie sprzęt cechuje się spełnieniem określonych norm w tym zakresie. Deklaracja w zakresie proekologicznego podejścia firmy wnioskodawcy (elektroniczny obieg dokumentów, oszczędność papieru) nie stanowi o wpływie projektu na realizację omawianej zasady, gdyż działania takie są już standardem w firmie i nie są bezpośrednio związane z realizacją projektu (nie wynikają z jego realizacji), a także przedstawiono je w charakterze niemierzalnym. Zgodnie z Instrukcją wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020 działania nie wykraczające poza standardy obowiązującego prawa, w tym obowiązujących norm emisyjnych, mające charakter niemierzalny lub o minimalnym wpływie na środowisko np. zmniejszenie ilości odpadów o 1 kg w skali roku nie daje podstaw do uznania tego wpływu za pozytywny. Zarząd przyjął zatem, że przedmiotowy projekt ma jedynie neutralny wpływ na zasadę zrównoważonego rozwoju.

Odnosząc się do kryterium Poziom innowacyjności IZ RPO WD podniosła, że w treści wniosku o dofinansowanie skarżący sam określa, że projekt zakłada wprowadzenie usługi lub produktu znanego, ale niestosowanego dotychczas. Wnioskodawca przyznaje w proteście, iż: "Zaznaczony we wniosku pod punktem 8.2 (strona 32) produkt znany, ale niestosowany dotychczas jest ewidentnym błędem przy zaznaczaniu opcji (...)." IZ RPO WD powołała w tym zakresie wyrok NSA z dnia 30 marca 2010 r. (sygn. akt II GSK 309/10), w którym wskazano, że: "to na wnioskodawcy zgłaszającym do konkursu własny projekt o dofinansowanie ciąży obowiązek uważnego zapoznania się z priorytetami konkretnego programu operacyjnego, z przyjętym przez instytucję zarządzającą systemem realizacji strategii rozwoju, a następnie z dokumentacją konkursową i na nim też spoczywa obowiązek starannego i odpowiadającego założeniom danego programu operacyjnego przygotowania dokumentacji konkursowej. Szczególne znaczenie ma przygotowanie wniosku z uwzględnieniem znanych wnioskodawcy kryteriów oceny wszystkich zgłoszonych do konkursu projektów. Podawane we wniosku dane, niezależnie od tego czy służą one ocenie formalnej czy merytorycznej, muszą tworzyć zbiór informacji, których wymaga gospodarz konkursu w celu dokonania oceny według przyjętych kryteriów".

Następnie organ zauważył, że załączone do wniosku o dofinansowanie potwierdzenie (z dnia [...] grudnia 2013 r.) przyjęcia przez Urząd Patentowy RP wniosku o udzielenie patentu na wynalazek mówi o [...]. Załączona do wniosku o dofinansowanie Opinia o innowacyjności wystawiona przez W. Radę Federacji Stowarzyszeń Naukowo - Technicznych [...] wskazuje, iż: "Przedmiotem projektu będzie możliwość świadczenia w efekcie jego realizacji kompleksowych usług w zakresie budownictwa pasywnego (projektowanie, budowa i wykończenie) przy użyciu innowacyjnego rozwiązania jakim jest [...]." Z powyższych dokumentów – zdaniem IZ RPO WD - wynika, iż mowa jest

o "[...]," co oznacza, że nie będą tworzone przez wnioskodawcę pasywne domy [...], tylko ewentualnie domy pasywne imitujące domy [...]. Tym samym organ stwierdził, iż choć na rynku nie ma domów [...] w standardzie pasywnym, to skarżący również takiego rozwiązania nie będzie stosował. Nie może być zatem mowy o produkcie dotychczas nieznanym w Polsce.

W zakresie innowacji produktowej Zarząd podniósł, że niejasne jest wyjaśnienie wnioskodawcy, który stwierdza, że: "nie zlecił opinii na temat innowacji procesowej, ponieważ to by się wiązało z przekazaniem Ekspertowi specjalistycznych zautomatyzowanych elementów, stworzonych przez Wnioskodawcę i przeznaczonych do programów BIM (building information modeling), czego wnioskodawca chciał koniecznie uniknąć." Organ zauważył, iż załączona do wniosku Opinia o innowacyjności wystawiona przez W. Radę Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych [...] zawiera deklarację bezstronności i poufności. Wnioskodawca, rezygnując ze zlecenia opinii na temat innowacji procesowej, pozbawił Oceniających przedmiotowy projekt dodatkowego źródła informacji, które być może rzuciłyby nowe światło na kwestię innowacyjności procesowej przedmiotowego założenia. W obliczu braku dodatkowych informacji, potwierdzonych przez niezależnego eksperta w ramach opinii o innowacyjności, Oceniający mieli prawo uznać zapis znajdujący się w części N, w pkt 2 wniosku

o dofinansowanie za niewystarczająco potwierdzający innowacyjność procesową zaproponowanego rozwiązania.

W kwestii dotyczącej specyficznego kryterium merytorycznego nr 5 - Przeciwdziałanie zmianom klimatu (ekoinnowacje), Zarząd wskazał, że deklaracja

w zakresie proekologicznego podejścia firmy Wnioskodawcy nie stanowi

o przeciwdziałaniu projektu zmianom klimatu, gdyż działania takie są już standardem w firmie i nie są bezpośrednio związane z realizacją projektu (nie wynikają z jego realizacji). Nie można stwierdzić, że skoro sam dom pasywny może wykazywać pozytywny wpływ na przeciwdziałanie zmianom klimatu, to proces jego produkcji

z wykorzystaniem maszyn, których zakup jest m.in. przedmiotem projektu, musi oznaczać również ekoinnowację. Organ zauważył, że każdy nowy, produkowany obecnie sprzęt/maszyny cechują się spełnieniem określonych norm w zakresie ochrony środowiska. Nie zmienia to jednak faktu, iż wpływ taki nadal istnieje, szczególnie w obliczu rosnącej liczby sprzętu i maszyn na świecie. Wnioskodawca niewystarczająco uzasadnił, iż planowany do zakupu sprzęt spełnia bardziej wygórowane normy środowiskowe niż inne dostępne tego typu rozwiązania na rynku. W części S wniosku o dofinansowanie, w uzasadnieniu zakupu poszczególnych środków trwałych, Wnioskodawca wskazuje, iż: "Czynnikami decydującymi o wyborze konkretnego produktu i modelu będzie trwałość materiałów użytych do produkcji, jakość, komfort użytkowania, ekonomika, dostępność części zamiennych, koszty eksploatacji itd." W przedmiotowych zapisach brak jest jednak informacji o spełnianiu ponadnormatywnych wymogów środowiskowych, co przeciwdziałałoby zmianom klimatu.

Podsumowując ocenę merytoryczną wniosku o dofinansowanie projektu nr [...], po analizie uzasadnień oceny oraz zarzutów Wnioskodawcy przedstawionych w proteście, IZ RPO WD stwierdziła, że w zakresie zakwestionowanych w proteście kryteriów protest nie może zostać uwzględniony.

W wyniku rozpatrzenia protestu przyznana punktacja nie uległa zmianie i wynosi 26 pkt. Tym samym przedmiotowy projekt nie osiągnął liczby punktów warunkujących przyznanie dofinansowania. Minimalna liczba punktów warunkująca otrzymanie dofinansowanie, zgodnie z Listą projektów ocenionych pozytywnie merytorycznie

w ramach konkursu o nr [...], wynosiła 29 pkt.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu wnioskodawca zarzucił organowi, że złożony przez niego wniosek nie został wybrany do dofinansowania ze względu na ograniczoną ilość środków w ramach działania, mimo iż spełnił on wszystkie kryteria obligatoryjne i otrzymał 26 punktów. Zakwestionował sposób przyznania punktacji w ramach kryteriów merytorycznych, co miało doprowadzić do zaniżenia punktacji i niewybrania projektu do dofinansowania.

W obszernym uzasadnieniu skargi w odniesieniu do kryterium merytorycznego "Wpływ realizacji projektu na zasadę promowania równości szans kobiet i mężczyzn" skarżący podkreślił podjęcie działań mających na celu umożliwienie większego dostępu do pracy poprzez wybór najnowocześniejszych technologii. Wskazał, że wybrane urządzenia zapewniają pracownikom nie tylko lepsze warunki pracy, ale też pozwalają osobą fizycznie słabszym na wykonywanie prac, które do tej pory były raczej przewidziane dla osób o dużej sile fizycznej. Dodatkowo podniósł, że chce dać również szansę pracy kobietom nie tylko na stanowisku projektanta lub kierownika budowy, ale również na stanowisku pracownika fizycznego budowlanego. Podkreślił ponadto, że elastyczna forma zatrudnienia oraz niepełny lub elastyczny czas pracy również otwiera możliwość pracy osobom, które posiadają różnorodne ograniczenia. Pracownicy mogą się rozwijać i uczęszczać na kursy, szkolenia lub nawet studia i rozwijać swoją wiedzę oraz karierę, co powoduje ograniczenie segregacji i zwalczanie stereotypów oraz godzenie pracy i życia osobistego.

Odnośnie kryterium merytorycznego nr 17 Wnioskodawca podniósł, że realizacja projektu wpłynie pozytywnie (nie tylko neutralnie) na zasadę niedyskryminacji. Wskazał, że we wniosku w punkcie H.2. (strona 22) jak i w skardze nawiązuje do wyboru najnowocześniejszych technologii i urządzeń:

- osoby z niepełnosprawnością - np. wzrokową, będą mogły korzystać z pomocy oferowanych w systemie Operacyjnym (np. lupa, czytanie na głos),

- osoby z niepełnosprawnością - ruchową, będą mogły zajmować stanowisko projektanta, ale również pracownika fizycznego na produkcji, operując centrem obróbczym, które oferuje stojące lub siedzące stanowisko pracy przy obsłudze komputera maszyny i wprowadzaniu danych. Hala produkcyjna i biuro projektowe znajdują się w tym samym budynku, na tym samym poziomie, co pozwala na bezproblemowe poruszanie się osobom na wózku inwalidzkim.

W zakresie kryterium merytorycznego Wpływ realizacji projektu na zasadę zrównoważonego rozwoju strona stwierdziła, że zgadza się z Ekspertem, iż dopiero efekt finalny - wybudowany dom będzie spełniał opisane normy, a nie sam zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, jednak produkt, którego wdrożenie jest podstawą niniejszego projektu, jest zgodny z polityką ochrony środowiska i ograniczania negatywnych skutków środowiskowych. Domy pasywne są ekologiczne i nie emitują żadnych zanieczyszczeń, pomagają oszczędzać energię, redukują negatywne dla środowiska zjawiska – redukują CO2.

Następnie wnioskodawca szeroko argumentował, że planowane przez niego do zakupu środki trwałe będą miały wpływ na zasadę zrównoważonego rozwoju. Nie zgodził się także z opinią IZ RPO WD, iż każdy nowy produkowany dzisiaj sprzęt jest energooszczędny. Taką energooszczędność można spotkać przy sprzęcie AGD, ale nie przy maszynach (jeszcze nie ma takich podziałów).

Kwestionując prawidłowość oceny specyficznego kryterium merytorycznego nr 2 - "Poziom innowacyjności" skarżący wywodził, że przygotowany przez niego produkt domów [...] w standardzie pasywnym jest do tej pory nieznany

i niestosowany w Polsce, a nawet w skali międzynarodowej, co potwierdza opinia

o innowacyjności, bazująca na zgłoszonym patencie i analizie publikacji branżowych. Wyjaśnił także, że pełen produkt (budynek [...] w standardzie pasywnym) zawiera [...], ale cały budynek jest domem [...]

w standardzie pasywnym. Określenie [...] wzięła się

z rozdzielenia ściany na dwie części w celu wyeliminowania mostków cieplnych.

W innym wypadku nie byłoby możliwości stworzenia budynku [...]

w standardzie pasywnym. Część zewnętrzna ściany zewnętrznej [...], natomiast część wewnętrzna ściany zewnętrznej zawiera słupy konstrukcji [...], zwanej inaczej [...]. Zatem wnioskodawca posiada rozwiązanie na domy [...] w standardzie pasywnym, które będzie stosował, a tylko ściana [...], natomiast cały dom jest domem [...] w standardzie pasywnym.

Strona przyznała jednocześnie, że zaznaczony we wniosku pod punktem 8.2 (strona 32) produkt znany, ale niestosowany dotychczas jest ewidentnym błędem przy zaznaczaniu opcji, na co wskazuje cały opis projektu, opinia o innowacyjności, zgłoszony patent oraz przedstawione wyjaśnienie.

W przypadku innowacyjności procesowej, wnioskodawca wyjaśnił, że nie zlecał opinii w tym zakresie, ponieważ to by się wiązało z przekazaniem ekspertowi specjalistycznych zautomatyzowanych elementów, stworzonych przez wnioskodawcę i przeznaczonych do programów BIM (building information modeling), czego chciał koniecznie uniknąć, aczkolwiek przyznał, że taka opinia byłaby pomocna. Następnie powołał się na zapisy wniosku o dofinansowanie (str. 30),

z których ma wynikać (jego zdaniem) innowacyjność procesowa: "Innowacyjność procesowa polega na zastosowaniu najbardziej zaawansowanych programów komputerowych typu CAD, BIM i IFC do projektowania obiektów o szkielecie drewnianym w standardzie energooszczędnym oraz pasywnym, które współpracują z centrum obróbczym, które zapewnia dokładne i bezbłędne wycięcie wszystkich elementów drewnianych z dokładnością 0,2 mm oraz na zastosowaniu technologii prefabrykacji elementów w przedziale 80-95." Strona nie zgodziła się Oceniającym, który uznał: "(...) zawarte we wniosku stwierdzenia co do połączenia planowanego zakupu oprogramowania ze sprzętem opisanym we wniosku, należy wskazać, ze taki sposób realizacji usług znany jest powszechnie w rożnych branżach (w tym w budownictwie) i nie może być tutaj mowy o wprowadzaniu na rynek procesu dotąd nieznanego i niestosowanego." Wskazał, iż eksperci nie ocenili procesu, tylko skupili się na budowie budynków pasywnych, a nie na ich projektowaniu i produkcji, które były opisane. Jego zdaniem eksperci powinni wiedzieć, co to jest program BIM lub IFC i że te systemy nie są jeszcze stosowane przy sterowaniu maszynami, ponieważ nie jest to wiedza specjalistyczna.

Dalej w skardze skarżący podkreślił, że nie zgadza się z opinią eksperta, że projekt nie będzie przeciwdziałał zmianom klimatu. Już sam proces świadomego wyboru i zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, a także proces produkowania i wznoszenia nowych domów, dają możliwość przeciwdziałania zmianom klimatu. Zauważył, że we wniosku w punkcie H.3 podkreślił proekologiczne podejście firmy i z tym związane zaostrzone proekologiczne działania. Podniósł, że świadomie tworzy i konsekwentnie wypełnia politykę zrównoważonego rozwoju, która zakłada sukcesywne ograniczanie wpływu produkcji na środowisko naturalne. Każdy z planowanych do wdrożenia projektów będzie miał pozytywny skutek ekologiczny. Podczas doboru maszyn i urządzeń oraz nabywanych technologii będą brane pod uwagę aspekty środowiskowe. Podkreślił także, że realizacja projektu nie będzie wytwarzać negatywnych produktów ubocznych, ani odpadów szkodliwych dla środowiska. Funkcjonowanie maszyn będzie miało pozytywny wpływ na środowisko naturalne bezpośrednio i długoterminowo. Sprzęt nie będzie emitował szkodliwych substancji do środowiska, a jego działanie będzie spełniało wszelkie obowiązujące kryteria i normy. Wnioskodawca wskazał, że planuje zakup maszyn minimalizując zużycie energii w przedsiębiorstwie. Wybrane przez niego maszyny

i urządzenia są bardzo energooszczędne a także posiadają dodatkową funkcję redukcji hałasu, którego emitowanie będzie znacząco obniżone w stosunku do urządzeń starszej generacji. Produkty, którego wdrożenie jest podstawą projektu - domy pasywne, są w pełni zgodne z polityką ochrony środowiska i ograniczania negatywnych skutków środowiskowych. Wnioskodawca nie zgodził się z opinią IZ RPO WD, która stwierdza że deklaracja w zakresie proekologicznego podejścia firmy wnioskodawcy nie stanowi o przeciwdziałaniu projektu zmianom klimatu, gdyż działania takie są już standardem w firmie, i nie są bezpośrednio związane

z realizacją projektu (nie wynikają z jego realizacji). IZ RPO WD się myli, ponieważ wnioskodawca jeszcze nie produkuje, zatem nie ma mowy o działaniach, które są już standardem w firmie.

W odpowiedzi na skargę strona przeciwna wniosła o jej oddalenie podtrzymując swoją dotychczasową argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm., zwanej dalej "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. W myśl art. 3 § 3 sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach. Taką ustawą szczególną jest ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (tj.: Dz. U. z 2016 r., poz. 217, zwana dalej "ustawą").

Zgodnie z art. 61 ustawy w przypadku nieuwzględnienia protestu, negatywnej ponownej oceny projektu lub pozostawienia protestu bez rozpatrzenia, w tym

w przypadku, o którym mowa w art. 66 ust. 2 pkt 1, wnioskodawca może w tym zakresie wnieść skargę do sądu administracyjnego, zgodnie z art. 3 § 3 p.p.s.a.

W myśl art. 61 ust. 8 ustawy w wyniku rozpoznania skargi sąd może: 1) uwzględnić skargę, stwierdzając, że: a) ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo i naruszenie to miało istotny wpływ na wynik oceny, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję, o której mowa w art. 39 ust. 1, b) pozostawienie protestu bez rozpatrzenia było nieuzasadnione, przekazując sprawę do rozpatrzenia przez właściwą instytucję,

o której mowa w art. 55 albo art. 39 ust. 1; 2) oddalić skargę w przypadku jej nieuwzględnienia; 3) umorzyć postępowanie w sprawie, jeżeli jest ono bezprzedmiotowe.

Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowych w perspektywie finansowej 2014-2020 określa ogólne reguły postępowania dotyczące wyboru projektów do dofinansowania. Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy właściwa instytucja przeprowadza wybór projektów do dofinansowania w sposób przejrzysty, rzetelny i bezstronny oraz zapewnia wszystkim wnioskodawcom równy dostęp do informacji o warunkach i sposobie wyboru projektów do dofinansowania. W myśl art. 37 ust. 2 ustawy projekt podlega ocenie pod względem spełnienia kryteriów wyboru projektów, zatwierdzonych przez komitet monitorujący, zgodnych z warunkami określonymi w art. 125 ust. 3 lit. a rozporządzenia ogólnego (czyli rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1303/2013 z 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006). Wybór projektów do dofinansowania następuje w trybie konkursowym lub pozakonkursowym (art. 38 ust. 1). W trybie konkursowym, a w takim trybie następował wybór projektów w rozpoznawanej sprawie, wniosek o dofinansowanie projektu jest składany w ramach konkursu organizowanego i przeprowadzanego przez właściwą instytucję (art. 39 ust. 1). Zgodnie z art. 39 ust. 2 ustawy konkurs jest postępowaniem służącym wybraniu do dofinansowania projektów, które spełniły kryteria wyboru projektów i: 1) uzyskały wymaganą liczbę punktów albo 2) uzyskały kolejno największą liczbę punktów, w przypadku gdy kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów w konkursie nie wystarcza na objęcie dofinansowaniem wszystkich projektów, o których mowa w pkt 1. Konkurs jest przeprowadzany przez właściwą instytucję na podstawie określonego przez nią regulaminu (art. 41 ust. 1 ustawy), który m.in. określa kryteria wyboru projektów wraz z podaniem ich znaczenia (art. 41 ust. 2 pkt 7 ustawy).

Podkreślić należy, że zasadniczo reguła postępowania konkursowego polega na wyłonieniu najlepszego projektu, takiego, który zagwarantuje osiągnięcie we właściwym programie operacyjnym założonego celu. Godzi się przy tym zauważyć, że skoro projekt zostaje zgłoszony w trybie konkursowym, to na podmiocie aplikującym spoczywa ciężar przekonania instytucji - dokonującej wyboru najlepszych z punktu widzenia celów danego priorytetu, w ramach którego organizowany jest konkurs projektów – do wiarygodności swych oświadczeń w aspekcie spełnienia obowiązujących w danym naborze kryteriów. Niewątpliwie prawidłowa, wszechstronna ocena spełnienia przesłanek, by mogła być uznana za rzetelną, nie może opierać się jedynie na przyjęciu wprost założenia, że wszystkie twierdzenia zamieszczone w projekcie są miarodajne, lecz winna zostać dokonana ich analiza aby ustalić, czy stan deklarowany odpowiada rzeczywistemu oraz w jakim wymiarze. Oceny dokonuje się na podstawie treści wniosku, stąd faktyczna możliwość realizacji wyrażonych w nim intencji wnioskodawcy ma z tej treści wynikać. Rzeczą zatem wnioskodawcy jest takie opracowanie projektu, aby

w omawianej materii nie budził wątpliwości (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 29 kwietnia 2015 r., sygn. akt III SA/WR 181/15).

W kontekście powyższych rozważań, badając legalność oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie strony skarżącej Sąd uznał, że dokonana ocena nie narusza prawa.

W rozpoznawanej sprawie wniosek o dofinansowanie realizacji przedmiotowego projektu spełnił wszystkie obligatoryjne kryteria oceny formalnej

i merytorycznej oraz otrzymał powyżej wymaganej liczby punktów, lecz z powodu ograniczonej dostępności środków finansowych w ramach naboru nr [...] nie został wybrany do dofinansowania.

Spór pomiędzy stronami postępowania sądowego dotyczył merytorycznej oceny projektu przez Zarząd Województwa D. z punktu widzenia ogólnych kryteriów merytorycznych: nr 16, nr 17 oraz nr 18 oraz specyficznego kryterium merytorycznego nr 2 i 5. Zarzut niewłaściwej oceny poszczególnych kryteriów w ocenie merytorycznej oraz nieuwzględnienia zapisów wniosku i stanu faktycznego związanego z charakterem projektu i jego realizacją sprowadzał się do polemiki z oceną wyrażoną przez oceniających, podtrzymaną następnie

w zaskarżonym rozstrzygnięciu.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że krajowy model kontroli sądowej nad rozdziałem środków pomocowych podlega autonomii proceduralnej. Model ten ewaluował od braku kontroli sądowej po rozwiązania przyjęte w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, przeniesione z modyfikacjami do ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów (por. J. Jaśkiewicz, Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Komentarz, wyd. II, SIP LEX, Wprowadzenie punkt 3). Mimo poszerzenia dostępu do drogi sądowej i sprecyzowania trybu kontroli sądowej - jego zakres pozostał niezmienny. Rzeczą sądu jest wyłącznie kontrola prawa, sąd administracyjny nie jest władny dokonywać oceny słuszności, efektywności, racjonalności kryteriów konkursowych, ani tym bardziej zastępować oceniających lub weryfikować merytorycznie wiedzę ekspercką. Sądowa kontrola legalności działań instytucji zarządzającej w procesie wyboru projektu do dofinansowania jest ograniczona kryterium legalności rozumianym stricte jako zgodność albo niezgodność oceny z prawem powszechnie obowiązującym

i niesprzecznymi z nim postanowieniami systemu realizacji.

Odnosząc się do zakresu kryterium legalności, to, zgodnie z wypracowanym w sprawach z zakresu polityki spójności stanowiskiem sądów administracyjnych, rozpatrując skargę wniesioną na negatywną ocenę tego projektu, sąd administracyjny bada legalność oceny projektu w zakresie dyskrecjonalności merytorycznej oceny instytucji zarządzającej. Przypomina to kontrolę sądową decyzji uznaniowych czy raczej aktów opartych na opiniach biegłych, w ramach której sąd ocenia czy argumentacja organu nie jest dowolna, czy mieści się w granicach danej sprawy, czy nie jest oderwana od kryteriów wynikających z regulaminu.

Sąd administracyjny nie ma natomiast kompetencji do merytorycznej weryfikacji oceny projektu, dokonanej na podstawie opinii ekspertów, na przykład poprzez odmienną ocenę założeń tego projektu i przyznanie określonej liczby punktów ocenianemu projektowi, lecz uprawniony jest do kontroli sporządzonej oceny w kontekście przestrzegania zasad tej oceny wynikających z prawa unijnego takich jak równość, przejrzystość, bezstronność, niezmienność i rzetelność (por. wyrok NSA z 17 grudnia 2013 r., II GSK 2249/13, orzeczenia.nsa.gov.pl).

Podobnie sądowa ocena opinii eksperta polega na badaniu, czy jest ona spójna, wyczerpująca, logiczna i czy odpowiada na zasadnicze pytania. Treść merytoryczna oceny nie mieści się w granicach kontroli sądu administracyjnego, bowiem to oceniający jest ekspertem w danej dziedzinie (por. wyrok NSA z dnia 26 kwietnia 2011 r., II GSK 1115/10).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy uznać należy, co wyżej wskazano, że wewnętrzne podstawy prawne konkursu (system realizacji i, w tym zwłaszcza regulamin konkursu) i przyjęte w nim kryteria są zgodne z prawem powszechnie obowiązującym. Potwierdza to skarga dotycząca w istocie merytorycznych elementów oceny.

Zdaniem sądu dokonana przez ekspertów ocena kryteriów merytorycznych nie narusza zasad określonych, takich jak przejrzystość, rzetelność, bezstronność wyboru projektów oraz równość wnioskodawców w dostępie do informacji

o zasadach i sposobie wyboru projektów do dofinansowania czyli w konsekwencji nie narusza zasady równego dostępu do pomocy.

Te okoliczności, które podniesiono w proteście i skardze, wykraczają poza kryterium legalności bowiem zmierzają do weryfikacji wiedzy ekspertów oraz trafności (słuszności) przyjętych w projekcie założeń, instrumentów

i rozwiązań. Natomiast zdaniem sądu argumentacja przyjęta i rozważona

w kontekście protestu przy ponownej ocenie projektu nie jest dowolna i spełnia standardy proceduralne.

Konkurs w rozpoznawanej sprawie został przeprowadzony na podstawie regulaminu konkursu ogłoszonego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014 - 2020, Oś priorytetowa 1 "Przedsiębiorstwa

i innowacje", Działanie 1.5 "Rozwój produktów i usług w MŚP", Poddziałanie 1.5.1 "Rozwój produktów i usług w MŚP – konkurs horyzontalny", Schemat 1.5.A "Wsparcie innowacyjności produktowej i procesowej MŚP". Załącznikami do Regulaminu były m. in. Wskazówki pomocne Wnioskodawcy przy wypełnieniu formularza wniosku o dofinansowanie oraz Kryteria wyboru projektów zatwierdzone przez Komitet Monitorujący Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020 w dniu [...] września 2016 r. (Uchwała nr [...] KM RPO WD) obowiązujące w naborze Nr [...].

Odnosząc się do zakwestionowanego kryterium nr 16 – Wpływ realizacji projektu na zasadę promowania równości szans kobiet i mężczyzn, wskazać należy, że w ramach tego kryterium oceniany był wpływ projektu na zasadę promowania równości szans mężczyzn i kobiet neutralny (0), pozytywny (1). Pozytywny wpływ projektu na zasadę promowania równości szans mężczyzn i kobiet będzie miał miejsce m.in. wówczas, gdy projekt zakłada działania przyczyniające się do zwiększenia trwałego udziału kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu i rozwoju ich kariery, ograniczenia segregacji na rynku pracy, zwalczania stereotypów związanych z płcią w dziedzinie kształcenia i szkolenia oraz propagowania godzenia pracy i życia osobistego. Natomiast projekt o neutralnym wpływie na zasady horyzontalne to projekt, którego działania nie wykraczają poza zakres przewidziany przepisami prawa. Opis znaczenia kryterium 0-1 punkt (0 punktów w kryterium nie oznacza odrzucenia wniosku).

Wnioskodawca wywodzi, że chce dać szansę pracy kobietom nie tylko na stanowisku projektanta lub kierownika budowy, ale również na stanowisku pracownika fizycznego budowlanego. Podkreśla, że wybrane urządzenia zapewniają pracownikom nie tylko lepsze warunki pracy, ale też pozwalają osobom fizycznie słabszym na wykonywanie prac, które do tej pory były raczej przewidziane dla osób o dużej sile fizycznej. Wybór najnowocześniejszych technologii i urządzeń oraz elastyczna forma zatrudnienia i niepełny lub elastyczny czas pracy stanowią - jego zdaniem - działania ponadnormatywne oraz wykraczające poza obowiązujące przepisy prawa krajowego jak i UE i pozytywnie wpłyną na równość szans mężczyzn i kobiet i gwarantują możliwość wyboru drogi życiowej bez ograniczeń wynikających ze stereotypów płci.

IZ RPO WD uznała, że przedstawionych bardzo ogólnie przez wnioskodawcę planowanych działań nie można uznać za wykraczające poza zakres obowiązujących przepisów prawa. Po pierwsze, jak słusznie zauważył organ

w odpowiedzi na skargę, zgodnie z § 45 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy

i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.2003.169.1650 t.j.) określono, iż: "stanowiska pracy powinny być urządzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynności oraz psychofizycznych właściwości pracowników (...)."

Ponadto, stosownie do treści art. 140 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy: "W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający

z norm określonych w art. 129." Zgodnie z art. 1401 § 1 Kodeksu pracy: "Rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy." Stosowanie do art. 1401 § 2 Kodeksu pracy: "Rozkład czasu pracy może przewidywać przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie

z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy." Zgodnie z art. 142 Kodeksu pracy: "Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty."

Dodatkowo, zgodnie z Instrukcją wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020: "Deklaracja Wnioskodawcy dotycząca zatrudnienia kobiet w ramach stwarzanych miejsc pracy nie jest podstawą do uznania, że projekt przyczynia się do poprawy równości szans kobiet i mężczyzn."

Trudno w takim przypadku zgodzić się ze stroną skarżącą, że projekt wpłynie pozytywnie na zasadę promowania równości szans kobiet i mężczyzn. Projekt jest "neutralny". Nie ma w nim wartości dodanej dla równości szans kobiet i mężczyzn.

W zakresie kryterium merytorycznego nr 17 Wpływ realizacji projektu na zasadę niedyskryminacji (w tym niedyskryminacji ze względu na niepełnosprawność) wyjaśniono w zaskarżonym rozstrzygnięciu, że zgodnie z Instrukcją wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020 projekt o neutralnym wpływie na zasady horyzontalne to projekt, którego działania nie wykraczają poza zakres przewidziany przepisami prawa.

Organ stwierdził, że opisane bardzo ogólnie przez Wnioskodawcę w pkt H.2 wniosku o dofinansowanie działania tj. wybór najnowocześniejszych technologii

i urządzeń, elastyczne formy zatrudnienia i niepełnego lub elastycznego czasu pracy, a także kwestia szkoleń dla wszystkich pracowników, nie wykraczają poza zakres przewidziany przepisami prawa, mają zatem neutralny wpływ na zasadę niedyskryminacji ze względu na niepełnosprawność.

W skardze strona podkreśla, że osoby z niepełnosprawnością ruchowa będą mogły zajmować stanowisko projektanta, ale również pracownika fizycznego na produkcji, operując centrem obróbczym, które oferuje stojące lub siedzące stanowisko pracy przy obsłudze komputera maszyny i wprowadzaniu danych. Hala produkcyjna i biuro projektowe znajdują się w tym samym budynku, na tym samym poziomie, co pozwala na bezproblemowe poruszanie się osobom na wózku inwalidzkim.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż § 48 rozporządzenia ministra pracy

i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy określa, iż: "Pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych powinien zapewnić dostosowanie stanowisk pracy oraz dojść do nich - do potrzeb i możliwości tych pracowników, wynikających ze zmniejszonej sprawności."

Wobec tego prawidłowo Zarząd Województwa uznał, że przedstawionych przez wnioskodawcę działań nie można uznać za wykraczające poza zakres obowiązujących przepisów prawa.

W odniesieniu do kryterium merytorycznego nr 18 wskazać należy, iż zgodnie z Regulaminem konkursu "Pozytywny wpływ projektu na zasadę zrównoważonego rozwoju będzie obejmował m.in. podejmowanie zaostrzonych działań wykraczających poza obowiązujące przepisy prawa krajowego jak i UE w zakresie ochrony środowiska, dotyczyć może także wdrożonych w jednostkach systemów zarządzania środowiskiem oraz stosowania zielonych zamówień publicznych."

W zaskarżonym rozstrzygnięciu IZ RPO WD podniosła, że we wniosku

o dofinansowanie znajduje się informacja na temat energooszczędności domów

w standardzie pasywnym, których wprowadzenie na rynek będzie możliwe w wyniku realizacji projektu. Sama jednak realizacja projektu ma polegać m.in. na zakupie sprzętu. Nie można tym samym uznać, iż sam zakup urządzeń będzie stanowił zaostrzone działanie wykraczające poza obowiązujące przepisy w zakresie ochrony środowiska, gdyż każdy nowy, produkowany obecnie sprzęt cechuje się spełnieniem określonych norm w tym zakresie.

Ponadto, zawarta deklaracja w zakresie proekologicznego podejścia firmy wnioskodawcy (elektroniczny obieg dokumentów, oszczędność papieru) nie stanowi o wpływie projektu na realizację ww. zasady, gdyż działania takie są już standardem w firmie i nie są bezpośrednio związane z realizacją projektu (nie wynikają z jego realizacji), a także przedstawiono je w charakterze niemierzalnym. Zgodnie

z Instrukcją wypełniania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa D. 2014-2020 działania nie wykraczające poza standardy obowiązującego prawa, w tym obowiązujących norm emisyjnych, mające charakter niemierzalny lub o minimalnym wpływie na środowisko np. zmniejszenie ilości odpadów o 1 kg w skali roku nie daje podstaw do uznania tego wpływu za pozytywny.

Organ podniósł także, że z zapisów wniosku o dofinansowanie wynika, iż: "Firma od lat prowadzi wewnętrzną politykę proekologiczną. Korzysta z rozwiązań pozwalających na oszczędność energii oraz redukcję hałasu. Wnioskodawca zapobiega wycince drzew poprzez oszczędność papieru i składowanie makulatury. Obieg dokumentów w Firmie prowadzony jest wyłącznie w postaci elektronicznej. W stopce każdego wychodzącego maila zamieszczona jest informacja z prośbą o niedrukowanie wiadomości w celach ochrony środowiska naturalnego." Powyższe zapisy potwierdzają zatem, iż działania takie są już standardem w firmie i nie są bezpośrednio związane z realizacją projektu (nie wynikają z jego realizacji). Należy przypomnieć, iż zgodnie z definicją ogólnego kryterium merytorycznego nr 18: "W ramach kryterium oceniany będzie wpływ projektu na zasadę zrównoważonego rozwoju." Tym samym w ramach kryterium nie jest oceniany wpływ dotychczasowych działań (niezwiązanych z realizacją projektu) firmy Wnioskodawcy na zrównoważony rozwój, lecz wpływ samego projektu na przedmiotową zasadę.

Zgodzić się trzeba zatem z organem, że w ramach projektu nie będą podejmowane zaostrzone działania wykraczające poza obowiązujące przepisy prawa.

Przechodząc do oceny specyficznego kryterium merytorycznego nr 2 "Poziom innowacyjności" wyjaśnić należy, że w ramach kryterium sprawdzane jest czy projekt zakłada:

- wprowadzenie nowej usługi lub produktu lub procesu produkcyjnego na poziomie przedsiębiorstwa (0 pkt.),

- wprowadzenie usługi lub produktu znanej/go i stosowanej/go w Polsce?:

• do 3 lat (2 pkt.),

• znanego ale niestosowanego dotychczas (3 pkt.),

• nieznanego i niestosowanego dotychczas (4 pkt.).

Weryfikacja następuje w oparciu o zapisy wniosku o dofinansowanie, opinię

o innowacyjności oraz dodatkowe dokumenty i dane potwierdzające innowacyjność projektu (np. dokumenty patentowe, publikacje naukowe, dostępne badania, wynik przeszukiwania baz danych, literatura fachowa).

Dokonując oceny tego kryterium oraz rozstrzygając protest Zarząd stwierdził, że w przypadku innowacyjności produktowej Eksperci przyznali 3 punkty, uznając planowany do wprowadzenia na rynek produkt za znany, ale niestosowany dotychczas w Polsce, bazując na dołączonym do wniosku zgłoszeniu patentowym

i opinii o innowacyjności wystawionej przez W. Radę Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych [...].

W ocenie skarżącego przygotowany przez niego produkt domów [...] w standardzie pasywnym jest natomiast do tej pory nieznany

i niestosowany w Polsce, a nawet w skali międzynarodowej, co oznacza, że projekt winien otrzymać przynajmniej 4 punkty.

Zdaniem Sądu ocena kryterium dokonana została przez Zarząd w sposób prawidłowy, nie naruszający zasad określonych w art. 37 ust. 1 ustawy. Organ odwołując się do zapisów opinii o innowacyjności, gdzie stwierdzono, że "Przedmiotem projektu będzie możliwość świadczenia w efekcie jego realizacji kompleksowych usług w zakresie budownictwa pasywnego (projektowanie, budowa i wykończenie) przy użyciu innowacyjnego rozwiązania jakim jest [...]" oraz załączonego potwierdzenia (z dnia [...] grudnia 2013 r.) przyjęcia przez Urząd Patentowy RP wniosku o udzielenie patentu na wynalazek, który mówi o [...], zasadnie podniósł, że z powyższych dokumentów wynika, iż mowa jest o [...]. Oznacza to, że nie będą tworzone przez wnioskodawcę pasywne domy [...], tylko ewentualnie domy pasywne imitujące domy [...]. Tym samym organ stwierdził, że choć na rynku nie ma domów [...] w standardzie pasywnym, to skarżący również takiego rozwiązania nie będzie stosował. Nie może być zatem mowy o produkcie dotychczas nieznanym w Polsce.

Organ nie kwestionuje danych zawartych w opinii jak i kompetencji sporządzającego przedłożoną opinię, ale w sposób uprawniony dokonuje oceny, czy potwierdza ona i w jakim zakresie spełnienie przez projekt specyficznego kryterium nr 2, wskazując konkretne zastrzeżenia.

Wnioskodawca w skardze stara się wyjaśnić to zagadnienie i wskazuje że przedłożone przez niego dokumenty głoszą o [...], ale w tych dokumentach nie ma mowy o domach pasywnych imitujących domy [...], tylko o samej [...]. Natomiast pełen produkt strony (budynek [...] w standardzie pasywnym) zawiera ww. [...], ale cały budynek jest domem [...] w standardzie pasywnym. Zgodnie jednak ze stanowiskiem wyrażonym przez WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 24.11.2016 r. (sygn. akt III SA/Wr 1118/16): "Późniejsze, tj. na etapie rozstrzygnięcia protestu, czy też skargi do sądu administracyjnego, uzupełnianie (...) informacji oraz dokumentów nie może mieć wpływu na tę ocenę, gdyż naruszałoby to zasadę przejrzystości procedury wyboru projektów."

Wnioskodawca przyznaje w proteście oraz w skardze, iż: "Zaznaczony we wniosku pod punktem 8.2 (strona 32) produkt znany, ale niestosowany dotychczas jest ewidentnym błędem przy zaznaczaniu opcji (...)." W tym miejscu nadmienić należy, że zgodnie z sentencją wyroku NSA z dnia 30 marca 2010 r. (sygn. akt II GSK 309/10): "to na wnioskodawcy zgłaszającym do konkursu własny projekt o dofinansowanie ciąży obowiązek uważnego zapoznania się z priorytetami konkretnego programu operacyjnego, z przyjętym przez instytucję zarządzającą systemem realizacji strategii rozwoju, a następnie z dokumentacją konkursową i na nim też spoczywa obowiązek starannego i odpowiadającego założeniom danego programu operacyjnego przygotowania dokumentacji konkursowej. Szczególne znaczenie ma przygotowanie wniosku z uwzględnieniem znanych wnioskodawcy kryteriów oceny wszystkich zgłoszonych do konkursu projektów. Podawane we wniosku dane, niezależnie od tego czy służą one ocenie formalnej czy merytorycznej, muszą tworzyć zbiór informacji, których wymaga gospodarz konkursu w celu dokonania oceny według przyjętych kryteriów. Udzielane zatem przez wnioskodawcę w dokumentacji konkursowej, np. w biznes-planie, odpowiedzi niepełne bądź odbiegające od istoty pytania czy hasła będą wpływały w sposób oczywisty niekorzystnie na punktację danego projektu, a tym samym będą zmniejszały szansę na zakwalifikowanie go do dofinansowania."

W zakresie innowacyjności produktowej organ uznał, iż niejasne jest wyjaśnienie skarżącego, który stwierdza, że: "(...) nie zlecił opinii na temat innowacji procesowej, ponieważ to by się wiązało z przekazaniem Ekspertowi specjalistycznych zautomatyzowanych elementów, stworzonych przez stronę

i przeznaczonych do programów BIM (building information modeling), czego wnioskodawca chciał koniecznie uniknąć." IZ RPO WD zauważyła, iż załączona do wniosku Opinia o innowacyjności wystawiona przez W. Radę Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych [...] zawiera deklarację bezstronności

i poufności, która mówi: "Zobowiązuję się do zachowania

w tajemnicy i zaufaniu wszystkich informacji i dokumentów ujawnionych mi lub wytworzonych przeze mnie lub przygotowanych przeze mnie w trakcie lub jako rezultat przygotowania opinii i zgadzam się, że informacje te powinny być użyte tylko dla celów przygotowania przedmiotowej opinii i nie powinny być ujawnione stronom trzecim. Zobowiązuję się również nie zatrzymywać kopii jakichkolwiek pisemnych informacji."

Wnioskodawca, rezygnując ze zlecenia opinii na temat innowacji procesowej, pozbawił Oceniających przedmiotowy projekt dodatkowego źródła informacji, które być może rzuciłyby nowe światło na kwestię innowacyjności procesowej przedmiotowego założenia. W obliczu braku dodatkowych informacji, potwierdzonych przez niezależnego eksperta w ramach opinii o innowacyjności, Oceniający mieli prawo uznać zapis znajdujący się w części N, w pkt 2 wniosku o dofinansowanie za niewystarczająco potwierdzający innowacyjność procesową zaproponowanego rozwiązania.

Natomiast skarżący również przyznaje, że "taka opinia mogła być pomocna." Zgodnie z załącznikiem nr 2 do Regulaminu konkursu ocena eksperta jest dokonywana "(...) na podstawie opisu wniosku o dofinansowanie i dokumentacji projektowej." Należy zatem zauważyć, iż oceniający, dokonując oceny, winni posiłkować się również innymi dokumentami załączonymi do wniosku o dofinansowanie. W tak złożonej kwestii, jaką jest problematyka poruszona we wniosku o dofinansowanie, oceniającym nie zostało umożliwione przez Wnioskodawcę uzyskanie dodatkowych informacji z opinii o innowacyjności procesowej, która mogła zostać sporządzona przez niezależną instytucję specjalistyczną.

Sąd stwierdził, że organ w sposób przejrzysty wyjaśnił, jakimi względami kierował się w wypadku oceny spełnienia przez projekt rozwiązań określonych

w specyficznym kryterium merytorycznym nr 5 Przeciwdziałanie zmianom klimatu (ekoinnowacje). Zgodnie z definicją zawartą w załączniku nr 2 do Regulaminu konkursu: "W ramach kryterium sprawdzane i oceniane będzie czy realizacja projektu prowadzić będzie do ograniczenia negatywnych skutków środowiskowych (...)."

Zdaniem Wnioskodawcy realizacja projektu będzie przeciwdziałała zmianom klimatu. Zwrócił on uwagę między innymi na "proekologiczne podejście firmy", minimalizację zużycia energii wynikającą z planowanego zakupu maszyn

i "efektywność energetyczną poprzez nowe innowacyjne produkty."

IZ RPO WD stwierdziła, że deklaracja w zakresie proekologicznego podejścia firmy wnioskodawcy nie stanowi o przeciwdziałaniu projektu zmianom klimatu, gdyż działania takie są już standardem w firmie i nie są bezpośrednio związane

z realizacją projektu (nie wynikają z jego realizacji). Nie można stwierdzić, że skoro sam dom pasywny może wykazywać pozytywny wpływ na przeciwdziałanie zmianom klimatu, to proces jego produkcji z wykorzystaniem maszyn, których zakup jest m.in. przedmiotem projektu, musi oznaczać również ekoinnowację. Organ zauważył, że każdy nowy, produkowany obecnie sprzęt/maszyny cechują się spełnieniem określonych norm w zakresie ochrony środowiska. Nie zmienia to jednak faktu, iż wpływ taki nadal istnieje, szczególnie w obliczu rosnącej liczby sprzętu i maszyn na świecie. Zdaniem Zarządu skarżący niewystarczająco uzasadnił, że planowany do zakupu sprzęt spełnia bardziej wygórowane normy środowiskowe niż inne dostępne tego typu rozwiązania na rynku. W części S wniosku o dofinansowanie, w uzasadnieniu zakupu poszczególnych środków trwałych, wnioskodawca wskazuje, iż: "Czynnikami decydującymi o wyborze konkretnego produktu i modelu będzie trwałość materiałów użytych do produkcji, jakość, komfort użytkowania, ekonomika, dostępność części zamiennych, koszty eksploatacji itd."

Twierdzenia wnioskodawcy (str. 33 wniosku o dofinansowanie) na temat m.in. redukcji hałasu, czy nieemitowaniu szkodliwych substancji do środowiska mają więc charakter jedynie deklaratywny bez odzwierciedlenia w realnych wymogach jakie będą stawiane sprzętowi podczas jego zakupu. Jak widać z powyższego cytatu, podczas zakupu będą brane pod uwagę w szczególności inne walory urządzeń niż aspekty środowiskowe.

W przedmiotowych zapisach brak jest jednak informacji o spełnianiu ponadnormatywnych wymogów środowiskowych, co przeciwdziałałoby zmianom klimatu.

Reasumując stwierdzić należy, że zarzuty niewłaściwej oceny poszczególnych kryteriów w ocenie merytorycznej sprowadzały się do polemiki z oceną wyrażoną przez oceniających, podtrzymaną następnie w zaskarżonym rozstrzygnięciu. Ani organy, ani Sąd nie są uprawnione do kwestionowania oceny dokonanej przez członków komisji, w tym ekspertów, jeśli nie różnią się one w sposób budzący wątpliwości, a także jeśli nie zostanie stwierdzone, że naruszono regulacje

w zakresie procedury konkursowej. Ocena winna być rzetelna i bezstronna, co wynika z art. 37 ustawy. Merytoryczna weryfikacja projektu według kryteriów wartościujących opiera się na swobodnej ocenie, zbliżonej w swej istocie do uznania administracyjnego. To zaś oznacza, że wynik takiej oceny powinien być należycie uzasadniony, ze szczególnym wyjaśnieniem okoliczności, które zadecydowały i w jakim stopniu o przyznanej ilości punktów w ramach poszczególnych kryteriów.

Sąd podziela zatem trafność oceny projektu w toku postępowania przed DIP i Zarządem. Postępowanie przeprowadzono w sposób zgodny z przepisami prawa.

Ocena wniosku odbyła się zgodnie z Regulaminem konkursu i jego załącznikami, przez ekspertów, w sposób rzetelny i bezstronny, jasny i przejrzysty, zgodnie

z przyjętym kryteriami merytorycznymi.

Wskazując na powyższe, w świetle zarzutów postawionych w treści skargi, które uznano za bezzasadne, należy raz jeszcze podkreślić, iż rzeczą Sądu było skontrolowanie, czy podjęte rozstrzygnięcie jest wystarczająco przejrzyste

i zrozumiałe oraz zgodne z regułami konkursu – jednakowymi dla wszystkich uczestników. Sąd nie był umocowany do polemiki czy ingerencji w treść oceny dokonanej przez organ – a opartej na opinii ekspertów – lecz zobowiązany był jedynie do sprawdzenia, czy dokonana przez organ ocena realizuje powołane wyżej zasady (zob. wyrok NSA z dnia 8 stycznia 2015 r., sygn. akt II GSK 2796/14, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Całokształt przedstawionych okoliczności faktycznych i prawnych rozpoznawanej sprawy spowodował zatem, że Sąd nie podzielił zasadności argumentacji skargi i na podstawie art. 61 ust. 8 pkt 2 ustawy oddalił skargę.