drukuj    zapisz    Powrót do listy

6192 Funkcjonariusze Policji, Policja, Komendant Policji, Uchylono postanowienie I i II instancji, II SA/Bk 415/20 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2020-06-19, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Bk 415/20 - Wyrok WSA w Białymstoku

Data orzeczenia
2020-06-19 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2020-06-10
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
Sędziowie
Elżbieta Lemańska /sprawozdawca/
Elżbieta Trykoszko /przewodniczący/
Marek Leszczyński
Symbol z opisem
6192 Funkcjonariusze Policji
Hasła tematyczne
Policja
Sygn. powiązane
III OSK 3246/21 - Wyrok NSA z 2021-02-10
Skarżony organ
Komendant Policji
Treść wyniku
Uchylono postanowienie I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 161 art. 115a , art. 114 ust. 1 pkt 2
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński, asesor sądowy WSA Elżbieta Lemańska (spr.), , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 czerwca 2020 r. w trybie uproszczonym sprawy ze skargi S. G. na postanowienie Komendanta Wojewódzkiego Policji w B. z dnia [...] kwietnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie odmowy podjęcia zawieszonego postępowania w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy 1. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające jego wydanie postanowienie Komendanta Miejskiego Policji w S. z dnia [...] marca 2020 r. nr [...]; 2. zasądza od Komendanta Wojewódzkiego Policji w B. na rzecz skarżącego S. G. kwotę 497 (czterysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z [...] kwietnia 2020 r. nr [...] Komendant Wojewódzki Policji w B. (dalej: KWP) utrzymał w mocy postanowienie Komendanta Miejskiego Policji w S. (dalej: KMP) z [...] marca 2020 r. nr [...] o odmowie podjęcia postępowania w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przysługujący na podstawie art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (dalej: u.P.).

Postanowienia wydano w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.

Rozkazem personalnym KMP z [...] grudnia 2019 r. S. G. został zwolniony ze służby w Policji z dniem [...] stycznia 2020 r.

W piśmie z [...] stycznia 2020 r. KMP zawiadomił S. G. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie przyznania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w ilości: 4 dni roboczych za 2019 r., 24 dni roboczych za 2020 r. oraz 91 godzin nadliczbowych wypracowanych do 30 czerwca 2019 r., przysługujących na podstawie art. 114 ust. 1 pkt 2 u.P.

W trakcie postępowania organ ustalił, że na dzień zwolnienia policjant posiadał: 4 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za rok 2019, 24 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za rok 2020 oraz ogółem 93:30 wypracowanych nadgodzin (pismo z [...] stycznia 2020 r.).

Postanowieniem z [...] stycznia 2020 r. wydanym na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a., KMP zawiesił postępowanie w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop przysługujący na podstawie art. 114 ust. 1 pkt 2 u.P. Wskazał, że wyrokiem z 30 października 2018 r. w sprawie o sygn. akt K 7/15 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 115a u.P. w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 zdanie drugie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem organu, do chwili obecnej nie uchwalono przepisu określającego wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Skoro zaś stwierdzenie niekonstytucyjności przepisu przekłada się na ukształtowanie nowego stanu prawnego, a zgodnie z art. 6 K.p.a. organy administracji publicznej działają na podstawie obowiązujących przepisów prawa, to rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji w przedmiocie ekwiwalentu zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ, w tym wypadku zależy od zmiany przepisów prawa w zakresie ustalenia wskaźnika niezbędnego do określenia wysokości należnego ekwiwalentu za urlop.

W piśmie z [...] lutego 2020 r. (data wpływu do organu) S. G. zwrócił się do KMP "o ponowne rozpatrzenie postępowania w sprawie ustalenia i wypłaty wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz wypracowane godziny nadliczbowe". Dołączył wydruk wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku w sprawie III SA/Gd 218/19 z 23 maja 2019 r.

Powyższemu pismu organy Policji nadały dwutorowy bieg:

- jako zażaleniu na postanowienie KMP z [...] stycznia 2020 r. Postanowieniem z [...] marca 2020 r. KWP stwierdził niedopuszczalność zażalenia oraz uchybienie terminu do wniesienia zażalenia;

- jako wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania.

Postanowieniem z [...] marca 2020 r. KMP odmówił podjęcia postępowania w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przysługujący na podstawie art. 114 ust. 1 pkt 2 u.P. Organ wskazał, że stan faktyczny będący podstawą zawieszenia postępowania administracyjnego nie zmienił się, a kwestia wysokości ekwiwalentu nie została do chwili obecnej unormowana. KMP również wyjaśnił, że w piśmie z [...] marca 2020 r. Komendant Wojewódzki poinformował stronę o terminie wypłaty ekwiwalentu za godziny nadliczbowe za okres 2018 r. do 30 czerwca 2019 r. w ilości 91 godzin.

S. G. złożył zażalenie na powyższe postanowienie nie zgadzając się z nim. Do zażalenia dołączył wyrok WSA w Gdańsku z 12 września 2019 r. w sprawie III SA/Gd 466/19 wywodząc, że wyrok dotyczy sytuacji niemalże identycznej, w jakiej on się znalazł. Podtrzymał wniosek o podjęcie i prowadzenie postępowania.

Postanowieniem z [...] kwietnia 2020 r. KWP utrzymał w mocy postanowienie KMP z [...] marca 2020 r. o odmowie podjęcia postępowania w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Organ odwoławczy zaakceptował jako prawidłową argumentację organu pierwszej instancji, że do czasu wejścia w życie stosownych regulacji brak jest podstaw prawnych do ustalenia ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w art. 114 ust. 1 pkt 2 u.P., bowiem art. 115a tej ustawy w brzmieniu uwzględniającym treść wyroku TK nie określa sposobu obliczania wysokości ekwiwalentu. Sytuacja taka będzie miała miejsce aż do czasu wprowadzenia przez ustawodawcę przepisu prawa, w którym wskazane zostanie, jak obliczać wysokość ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy. KWP wywiódł, że organy administracji publicznej mogą działać jedynie w granicach prawa, o czym stanowi art. 6 K.p.a.

Skargę na postanowienie organu odwoławczego złożył do sądu administracyjnego S. G. Wniósł o zobowiązanie organu do dokonania czynności ustalenia wysokości i wypłaty całości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz godziny nadliczbowe wypracowane do 30 czerwca 2019 r. w określonym terminie wraz z ustawowymi odsetkami. Zarzucił naruszenie:

1) prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 66 ust. 2 Konstytucji RP przez uniemożliwienie realizacji gwarantowanego konstytucyjnie prawa funkcjonariusza Policji do urlopu wypoczynkowego w formie ekwiwalentu pieniężnego z tytułu jego niewykorzystania;

2) prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 190 ust. 4 Konstytucji RP w związku z art. 115a u.P. przez błędną wykładnię i niekorzystną dla strony interpretację zmian dotyczących wyliczania funkcjonariuszom Policji wysokości należnego ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, a wprowadzonych wyrokiem TK w sprawie K 7/15, wskutek czego organy uznały, że brak jest obecnie podstaw prawnych do ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, a przez to pozbawienie strony należnych z mocy prawa świadczeń w postaci ww. ekwiwalentu i godzin nadliczbowych.

Zdaniem skarżącego, istniejący stan prawny i treść wyroku TK w sprawie o sygn. akt K 7/15 uprawniają do wniosku, że można ustalić nowy przelicznik za niewykorzystany urlop. Wywiódł, że ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop nie ma charakteru uznaniowego, jego wypłata następuje w drodze czynności materialno-technicznej, natomiast odmowa wypłacenia w drodze decyzji administracyjnej. Ze względu na funkcję art. 66 ust. 2 Konstytucji RP (gwarancja prawa do wypoczynku) i jego związek z ochroną zdrowia i życia pracownika, podstawową formą urzeczywistnienia przedmiotowego uprawnienia jest faktyczne wykorzystanie urlopu. Świadczeniem ekwiwalentnym za przepracowany dzień urlopu jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy. Taki sposób obliczania wartości jednego dnia urlopu wynika z faktu, że urlop wypoczynkowy liczony jest wyłącznie w dniach roboczych. Interpretację taką wspiera treść art. 121 ust. 1 u.P., który ustala wysokość uposażenia przysługującego policjantowi w razie wykorzystania urlopu. Ekwiwalent będący substytutem urlopu powinien więc odpowiadać wartości tego świadczenia w naturze. Zdaniem Trybunału, przyjęcie w art. 115a u.P. wskaźnika 1/30 części miesięcznego uposażenia policjanta oznacza, że wypłacanej policjantowi należności za jeden dzień niewykorzystanego urlopu nie można nazwać rekompensatą ekwiwalentną co prowadzi do naruszenia "istoty" corocznego płatnego urlopu chronionego przez art. 66 ust. 2 Konstytucji. Zdaniem skarżącego, wyżej przedstawiona wypowiedź Trybunału Konstytucyjnego wskazuje wprost na sposób wyliczenia wysokości należnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, którym jest - na dzień zwolnienia ze służby - ilość dni niewykorzystanego urlopu przy przyjęciu, że za 1 dzień niewykorzystanego urlopu przysługuje wynagrodzenie za 1 dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby. Oznacza to, że należy po wyliczeniu liczby dni urlopu przysługującego tę ilość urlopu pomnożyć przez wysokość wynagrodzenia przysługującego za 1 dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby obliczonego - zgodnie z uzasadnieniem wyroku TK - w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Sposób wyliczenia ekwiwalentu nie wymaga zatem nowelizacji przepisów, gdyż świadczeniem ekwiwalentnym za jeden dzień niewykorzystanego urlopu jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy. Liczba dni roboczych w każdym roku kalendarzowym jest okolicznością faktyczną możliwą do ustalenia w oparciu o kalendarz na dany rok i przepisy ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Ustalenie wysokości wynagrodzenia policjanta w danym roku kalendarzowym wynika z danych posiadanych przez organy Policji.

Odnosząc się do stanowiska organów skarżący wskazał, że skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego była utrata z dniem 6 listopada 2018 r. (data publikacji w dzienniku urzędowym) mocy obowiązującej przez art. 115a u.P. w takim zakresie, w jakim określał on współczynnik ułamkowy 1/30 uposażenia policjanta jako podstawę ustalenia wysokości ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Przepis ten nie został wyeliminowany z systemu prawnego w całości, co oznacza że organ musi zrekonstruować treść tego przepisu zgodnie z wyrokiem TK. Stosownie bowiem do treści art. 190 ust. 1 Konstytucji RP, orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. W orzecznictwie przyjmuje się, że pozbawienie przez Trybunał Konstytucyjny normy prawnej domniemania konstytucyjności powoduje wyeliminowanie tej normy od początku jej obowiązywania. Oznacza to, że ułamek 1/30 zaniżający wysokość należnego ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop nie istniał już od daty jego wejścia w życie.

Dalej skarżący wywodził, że wyrok w sprawie K 7/15 przyznał prawo do wyższego ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop od chwili wejścia w życie zmiany u.P., tj. od dnia 19 października 2001 r., która wprowadziła zmianę systemu urlopu na 30-dniowy. Stanowisko organów jest zatem sprzeczne z regułami demokratycznego państwa prawnego, narusza prawo gwarantowane treścią art. 66 ust. 2 Konstytucji, tj. prawo do urlopu i jego ekwiwalentu pieniężnego, które mają charakter bezwarunkowy. Skarżący wskazał, że zaistniała sytuacja jest niezgodna z art. 190 ust. 4 i art. 2 Konstytucji RP oraz nie ma prawnych przesłanek, by ograniczyć uprawnienie do uzyskania pełnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, gdyż zwolnienie skarżącego nastąpiło po wejściu w życie zakwestionowanego przez TK przepisu art. 115a u.P., czyli po dniu 19 października 2001 r. Skarżący wskazał na wyroki sądów administracyjnych, które rozstrzygnęły spór na korzyść funkcjonariuszy Policji (III SA/Gd 218/19, III SA/Gd 466/19, III SA/Gd 209/19). Wniósł o to, aby organy Policji przy ponownym rozpoznaniu sprawy uwzględniły przepis art. 114 ust. 1 pkt 2 u.P. oraz dokonały wyliczenia i wypłaty całości należnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop na podstawie art. 115a u.P., zgodnie z art. 66 ust. 2 Konstytucji RP i z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Dodatkowo wskazał, że sytuacja o braku podstaw do ustalenia wysokości ekwiwalentu będzie miała miejsce do czasu ustanowienia przepisu prawa, w którym zostanie wskazane wprost jak należy ekwiwalent wyliczyć. Zdaniem organu, podobne stanowisko wyraził WSA we Wrocławiu w sprawie IV SAB/Wr 14/19 oraz WSA w Białymstoku w sprawie II SAB/Bk 43/20.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę prawną zaskarżonych rozstrzygnięć stanowi art. 97 § 2 K.p.a., zgodnie z którym, gdy ustąpią przyczyny uzasadniające zawieszenie postępowania, o których mowa w art. 97 § 1 pkt 1-4, organ administracji publicznej podejmuje postępowanie z urzędu lub na żądanie strony. W ramach postępowania dotyczącego podjęcia zawieszonego postępowania ocenie podlega aktualność przyczyn zawieszenia postępowania, uzasadniających "trwanie zawieszenia". Oznacza to, że w postępowaniu w przedmiocie podjęcia weryfikuje się przesłanki zawieszenia postępowania. Jeżeli zatem nie zachodzą żadne z przewidzianych prawem przesłanek zawieszenia, to nie ma podstaw do utrzymywania tego stanu rzeczy.

W sprawie niniejszej niesporne są data zwolnienia skarżącego ze służby w Policji ([...] stycznia 2020 r.) oraz przysługujący mu - na podstawie art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2019 r., poz. 125 ze zm.), dalej: u.P. - ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy, który nie został wyliczony i wypłacony. Komendant Miejski wszczął postępowanie w sprawie wypłaty skarżącemu świadczeń, jednak - na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. - zawiesił je uznając, że wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15, rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ, a mianowicie zmiany przepisów prawa w zakresie ustalenia wskaźnika niezbędnego do określenia wysokości należnego ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy i dodatkowy.

Zgodnie z art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a., organ administracji publicznej zawiesza postępowanie, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. W orzecznictwie przyjmuje się, że zagadnienie wstępne to zagadnienie, które wyłania się w toku postępowania administracyjnego, jego rozstrzygnięcie należy do innego organu lub sądu, a rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego. Przy czym z istnieniem kwestii prejudycjalnej mamy do czynienia wówczas, gdy brak jej uprzedniego rozstrzygnięcia wyklucza każde, zarówno pozytywne, jak i negatywne dla strony zakończenie postępowania administracyjnego (por. wyroki NSA z 14 listopada 2018 r., II OSK 2819/18 oraz z 27 lutego 2019 r., II OSK 931/17; dostępne na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

Oceniając w tym kontekście wskazaną w postanowieniu z [...] stycznia 2020 r. podstawę zawieszenia należy stwierdzić, że przyszła ewentualna zmiana przepisów prawa w zakresie ustalenia wskaźnika niezbędnego do określenia wysokości należnego ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy i dodatkowy, nie stanowi zagadnienia wstępnego w rozumieniu powołanego przepisu. W konsekwencji nie stanowi również przeszkody do wydania decyzji w przedmiocie przyznania skarżącemu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w związku ze zwolnieniem ze służby. Organ nie miał zatem podstawy do zawieszenia wszczętego w tym zakresie postępowania oraz nie miał podstawy do utrzymywania stanu zawieszenia.

W rozpatrywanej sprawie okolicznością bezsporną jest to, że wyrokiem z 30 października 2018 r. o sygn. akt K 7/15 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 115a u.P. w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 zdanie drugie Konstytucji RP. Poza sporem jest również to, że do chwili obecnej stwierdzony jako "niekonstytucyjny" współczynnik ułamkowy 1/30 uposażenia policjanta nie został zastąpiony ustawowo innym ułamkiem, zastosowanym w ustawach dotyczących funkcjonariuszy innych służb mundurowych.

W zaistniałych okolicznościach rozstrzygnąć zatem należało, czy opisany powyżej brak interwencji ustawodawcy w zakresie zastąpienia "niekonstytucyjnego" współczynnika ułamkowego nową regulacją wskazującą sposób obliczania wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, rzeczywiście uniemożliwia wyliczenie i wypłacenie takiego świadczenia skarżącemu, jak twierdzą organy, czy też da się taką kwotę wyliczyć, a tym samym zasadne jest podjęcie zawieszonego postępowania, o co wnioskuje skarżący.

Rozstrzygając tak zarysowany spór sąd podziela stanowisko skarżącego, że brak nowych przepisów zastępujących niekonstytucyjny przelicznik 1/30 uposażenia innym przelicznikiem w kontekście wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15, nie stanowi przeszkody do wyliczenia i wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop.

Przypomnieć należy, że mocą ww. wyroku stwierdzona została niekonstytucyjność przepisu art. 115a u.P. w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie dotyczy jednak, co istotne z punktu widzenia okoliczności przedmiotowej sprawy, przepisu art. 114 ust. 1 pkt 2 u.P. i wynikającego z jego treści uprawnienia zwalnianego policjanta do otrzymania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe lub dodatkowe. Orzeka o zakresowej niekonstytucyjności sposobu naliczania ekwiwalentu, przy czym z uzasadnienia wyroku TK wprost wynika sposób wyliczenia wysokości należnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, którym jest na dzień zwolnienia ze służby ilość dni niewykorzystanego urlopu przy przyjęciu, że za 1 dzień niewykorzystanego urlopu przysługuje wynagrodzenie za 1 dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby. Świadczeniem ekwiwalentnym za przepracowany dzień urlopu jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy (a nie jeden dzień kalendarzowy miesiąca), gdyż urlop wypoczynkowy liczony jest wyłącznie w dniach roboczych.

Sąd podziela stanowisko prezentowane w ostatnim czasie przez sądy administracyjne, dotyczące możliwości przyznania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy bez konieczności podejmowania przez ustawodawcę działań o charakterze legislacyjnym, a wyłącznie na skutek ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego. (por. m.in. wyroki w sprawach III SA/Gd 189/19, III SA/Gd 204/19, III SA/Gd 218/19, II SA/Ol 314/19; II SA/Ol 313/19, orzeczenia.nsa.gov.pl). W orzeczeniach tych sądy stanęły na stanowisku, że skutkiem wyroku TK jest utrata z dniem 6 listopada 2018 r. mocy obowiązującej art. 115a u.P., ale tylko w zakresie, w jakim ustalał wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia. Wyrok TK jako orzeczenie zakresowe nie powoduje utraty mocy obowiązującej całego art. 115a u.P. Przepis ten nadal obowiązuje, z tym że należy traktować go jako pozostający w sprzeczności z Konstytucją RP, ale tylko w granicach określonych w wyroku Trybunału. W pozostałym zakresie przepis należy stosować i interpretować zgodnie ze wskazówkami przedstawionymi przez Trybunał Konstytucyjny.

Wbrew również stanowisku zaprezentowanemu w zaskarżonych postanowieniach jak i w postanowieniu o zawieszeniu postępowania z 27 stycznia 2020 r., uzasadnienie przytoczonego wyżej wyroku Trybunału Konstytucyjnego wskazuje wprost sposób wyliczenia wysokości należnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, którym jest na dzień zwolnienia ze służby ilość dni niewykorzystanego urlopu przy przyjęciu, że za 1 dzień niewykorzystanego urlopu przysługuje wynagrodzenie za 1 dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby. Uwzględniając powyższy sposób należy podkreślić, że całkowite wyliczenie należnego skarżącemu na dzień [...] stycznia 2020 r. ekwiwalentu za niewykorzystany urlop nie powinno nastręczać jakichkolwiek trudności, a tym bardziej wymagać nowej regulacji ustawowej, skoro przyjmuje się, że świadczeniem ekwiwalentnym za dzień niewykorzystanego urlopu funkcjonariusza jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy. Ilość dni roboczych w każdym roku kalendarzowym jest bowiem okolicznością faktyczną, możliwą do ustalenia w oparciu o kalendarz na dany rok, z kolei pobierane przez funkcjonariusza wynagrodzenie w danym roku kalendarzowym należy do danych posiadanych przez organ policyjny.

W konsekwencji przyjąć należy, że w obecnym stanie prawnym brak jest przeszkód do merytorycznego rozpoznania sprawy o przyznanie byłemu policjantowi ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy w oparciu o art. 115a u.P. interpretowany w zgodzie z art. 66 ust. 2 Konstytucji RP. Powyższe skutkuje brakiem podstaw do zawieszenia postępowania i oczekiwania – jak określiły to organy - na rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego przez ustawodawcę w zakresie ukształtowania nowego stanu prawnego.

Z podanych względów rację należy przyznać skarżącemu, że organy Policji wadliwie zastosowały w sprawie przepis art. 97 § 2 w związku z art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Skoro organ administracji publicznej ma obowiązek podjąć zawieszone postępowanie, gdy ustąpiły przyczyny uzasadniające zawieszenie (art. 97 § 2 K.p.a.), to tym bardziej ma taki obowiązek, gdy w rzeczywistości nie było powodów zawieszenia. W sprawie będącej przedmiotem kontroli, jak wykazano, nie występowało zagadnienie wstępne powodujące konieczność zawieszenia postępowania w sprawie przyznania skarżącemu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w związku ze zwolnieniem ze służby. Tym samym nie było też podstaw do odmowy podjęcia zawieszonego postępowania administracyjnego.

Należy również podkreślić, że skład orzekający w sprawie niniejszej nie podziela stanowiska o braku możliwości wyliczenia spornego ekwiwalentu w aktualnym stanie prawnym, które to stanowisko miało zostać sformułowane, jak wskazał organ w odpowiedzi na skargę, w sprawach II SAB/Bk 43/20 i IV SAB/Wr 14/19.

Sąd również zwraca uwagę, że organ pierwszej instancji w piśmie z [...] stycznia 2020 r. wszczął postępowanie w przedmiocie niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego i dodatkowego oraz wypracowanych nadgodzin. Natomiast zaskarżonym postanowieniem i postanowieniem pierwszoinstancyjnym orzekł wyłącznie w przedmiocie niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, pomijając zupełnie kwestię nadgodzin. Skarga do sądu dotyczy zaś wskazywanej jako odrębna kwestii ekwiwalentu i jednocześnie kwestii nadgodzin.

Tymczasem z akt sprawy wynika, że [...] marca 2020 r. dokonano wypłaty skarżącemu ekwiwalentu za nadgodziny wypracowane w okresie 2018 r. – 30 czerwca 2019 r. (pismo z [...] marca 2020 r., k. 28), zaś w dniu zwolnienia ze służby dokonano wypłaty rekompensaty za nadgodziny wypracowane w okresie 1 lipca 2019 r. – 31 grudnia 2019 r. (3 godziny) – pismo z [...] marca 2020 r. (k. 24). Należy zatem wyjaśnić, ponownie rozpoznając sprawę, czy rekompensata za wypracowane nadgodziny została w całości wypłacona i za wszystkie nadgodziny oraz okresy ich wypracowania, a jeśli tak, należy się do tej części postępowania odnieść w sposób procesowy (decyzją umarzającą postępowanie w tej części).

Uchylając zaskarżone postanowienia sąd nie miał podstaw, wbrew żądaniu skargi, orzekać o zobowiązaniu organu do wypłaty ekwiwalentu oraz za nadgodziny. Orzeczenie w przedmiocie zobowiązania organu do wydania decyzji lub postanowienia może nastąpić wyłącznie w przypadku wyroku wydanego na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a lub pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.), dalej: P.p.s.a., jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy. Są to przypadki uchylenia zaskarżonych aktów z uwagi na naruszenie przepisów prawa materialnego oraz przypadki stwierdzenia nieważności zaskarżonych aktów. Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w sprawie niniejszej, bowiem uchylenie postanowień organów Policji następuje z przyczyn procesowych na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 135 P.p.s.a. (niewystąpienia podstawy do zawieszenia postępowania i do utrzymywania stanu zawieszenia postępowania).

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 P.p.s.a. w związku z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.). W skład kosztów zaliczono wynagrodzenie pełnomocnika 480 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa 17 zł.



Powered by SoftProdukt