Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Janina Antosiewicz Sędziowie: NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.) NSA Monika Nowicka Protokolant st. inspektor sądowy Barbara Dąbrowska-Skóra po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E.D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 października 2010 r. sygn. akt III SA/Kr 218/10 w sprawie ze skargi E.D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego specjalnego oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 13 października 2010 r., sygn. akt III SA/Kr 218/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę E.D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego specjalnego.

Wyrok ten został wydany w następującym wskazanym przez Sąd I instancji stanie faktycznym i prawnym:

Decyzją z dnia [...] października 2009 r., znak: [...], Wójt Gminy B. odmówił E.D. pomocy finansowej na wykonanie kanalizacji.

Organ I instancji na podstawie wywiadu środowiskowego i zebranej w postępowaniu administracyjnym dokumentacji ustalił, że dochód rodziny E.D. za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku wyniósł 1 077,04 zł, na co składały się: renta socjalna P.D. w wysokości 504,04 zł, zasiłek pielęgnacyjny P.D. w wysokości 153 zł, świadczenie pielęgnacyjne pobierane przez E.D. na syna P.D. w wysokości 420 zł. Wskazał również, że kryterium dochodowe dla dwuosobowej rodziny wynosi 702 zł, zaś dochód rodziny E.D. przekroczył ustawowe kryterium dochodowe i dlatego nie została spełniona podstawowa przesłanka do przyznania zasiłku celowego. Organ rozważył sytuację życiową strony pod kątem zastosowania art. 41, który mówi, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie i rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany zasiłek celowy specjalny, jednak nie stwierdził zaistnienia nowych szczególnych okoliczności, które miałyby uzasadnić przyznanie zasiłku celowego specjalnego pieniężnego na wykonanie kanalizacji. Organ przytoczył treść art. 5 i art. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane oraz § 26 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i podkreślił, że zgodnie z tymi przepisami zapewnienie odpowiednich warunków do zamieszkania spoczywa na właścicielu budynku mieszkalnego, a nie na Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w B., zatem wykonanie kanalizacji ze środków pomocy społecznej byłoby nadużyciem.

Ponadto organ wskazał, że Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w B. reaguje na potrzeby strony i w miarę możliwości finansowych pomaga, gdyż w miesiącu wrześniu 2009 r. przyznał zasiłek celowy specjalny w wysokości 300 zł na zakup 1/2 tony węgla. Zdaniem organu z wniosków składanych przez E.D. wynika, że rości sobie prawo do pozostawania na utrzymaniu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej i żąda zaspokojenia wszystkich potrzeb życiowych, czego Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej nie może zapewnić, gdyż świadczenia z pomocy społecznej stanowią wyłącznie wsparcie i pomoc w wyjściu z trudnej sytuacji, nie mogą jednak stanowić źródła dochodu lub też formy utrzymania tym bardziej, że strona posiada dochód własny który przekracza kryterium dochodowe. Na podstawie materiałów dowodowych organ stwierdził, że sytuacja materialna strony nie uległa radykalnemu pogorszeniu, a kanalizacji nigdy w budynku nie było.

Na skutek odwołania złożonego przez E.D. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...] grudnia 2009 r. utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.

Zdaniem Kolegium zaskarżona decyzja nie została wydana z naruszeniem prawa i winna być utrzymana w mocy. Ponadto zaskarżona decyzja spełnia wymogi z art. 107 § 3 k.p.a., tj. zawiera szczegółowe uzasadnienie faktyczne. Kolegium wskazało, że z uwagi na osiągany miesięczny dochód strona uprawniona jest jedynie do otrzymania świadczeń w postaci bezzwrotnego zasiłku celowego specjalnego i to jedynie w celu zaspokojenia niezbędnych potrzeb bytowych. Kolegium podkreśliło, iż decyzja dotycząca przyznania lub odmowy przyznania zasiłku celowego specjalnego, jak również określenia jego wysokości, jest decyzją podejmowaną w granicach tzw. uznania administracyjnego po dokonaniu właściwego ustalenia stanu faktycznego i jego oceny. Nadto uznano, że organ I instancji dokładnie przeanalizował okoliczności sprawy i w granicach uznania administracyjnego, odmówił stronie wnioskowanej pomocy finansowej. Kolegium podzieliło stanowisko, iż wniosek E.D. o przyznanie pomocy finansowej na wykonanie kanalizacji w kontekście jej sytuacji życiowej, nie pozwalał na uznanie, iż jest to "szczególnie uzasadniony przypadek" umożliwiający przyznanie specjalnego zasiłku celowego. Zdaniem organu odwoławczego E.D. nie spełnia przesłanek do otrzymania pomocy finansowej określonych nie tylko w art. 41 ustawy o pomocy społecznej, ale również zawartych w art. 2 ust. 1 tej ustawy. Zakwalifikowanie sytuacji życiowej E.D. do "szczególnie uzasadnionych przypadków" umożliwiających przyznanie specjalnego zasiłku celowego na wykonanie kanalizacji byłoby w ocenie organu nadużyciem, ponieważ wykonanie kanalizacji nie jest pierwszą potrzebą i z uwagi na znaczne koszty budowy pomoc społeczna nie może być na taki cel przyznana. Nadto wyjaśniono, że świadczenia z pomocy społecznej stanowią jedynie wsparcie i pomoc w wyjściu z trudnej sytuacji, nie mogą jednak stanowić źródła dochodu czy też formy utrzymania. Za odmową przyznania stronie zasiłku celowego specjalnego przemawia również interes społeczny rozumiany jako ograniczenie prawa do świadczeń z pomocy społecznej do kręgu osób najuboższych pozbawionych własnych źródeł dochodów.

Na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosła E.D., wskazując na trudną sytuację materialną (zadłużenie) i zdrowotną swojej rodziny (powtarzające się choroby jej i syna). Skarżąca podniosła, że organy administracji naciskają na nią w sprawie wykonania instalacji kanalizacyjnej, a ona nie ma na ten cel środków.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o jej oddalenie, w całości podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że wniesiona skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, że prawidłowo - opierając się na wywiadzie środowiskowym i zebranej dokumentacji - organy ustaliły, że dochód rodziny E.D. za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku wyniósł 1 077,04 zł (renta socjalna P.D. w wysokości 504,04 zł, zasiłek pielęgnacyjny P.D. w wysokości 153 zł i świadczenie pielęgnacyjne pobierane przez E.D. na wskazanego wyżej syna w wysokości 420 zł). Wyjaśnił również, że ponieważ rodzina skarżącej składa się z dwóch osób, to obliczony dochód należało podzielić na dwie osoby i w ten sposób kryterium dochodowe na osobę w rodzinie skarżącej wyniosło 538,52 zł. Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, przysługuje osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 351 zł. W ocenie Sądu skoro kryterium dochodowe na osobę w rodzinie skarżącej przekroczyło tę kwotę, organy administracyjne trafnie uznały, że prawo skarżącej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej może być rozpatrywane tylko na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, a przepis ten stanowi, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi, zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową. Zdaniem Sądu przytoczony przepis posługuje się pojęciem "szczególnie uzasadnionego przypadku", a więc specjalny zasiłek celowy może być przyznany stronie tylko wtedy, gdy zostanie stwierdzone, że właśnie taki szczególnie uzasadniony przypadek miał miejsce. Decyzja o przyznaniu takiego zasiłku jest wydawana w ramach tzw. uznania administracyjnego, jednak nie oznacza to, że organy mogą pozwolić sobie na działania dowolne, lecz przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności, ocenić sytuację strony pod kątem przyznania jej specjalnego zasiłku celowego. Nadto Sąd wyjaśnił, że szczególnie uzasadniony przypadek to taka sytuacja życiowa osoby lub rodziny, która ponad wszelką wątpliwość i bez konieczności wnikliwych zabiegów interpretacyjnych istniejącego stanu rzeczy, pozwala stwierdzić, że miały miejsce drastyczne i dotkliwe w skutkach oraz daleko ingerujące w plany życiowe zdarzenia, którym strona nie mogła przeciwdziałać przy użyciu ludzkiej zapobiegliwości.

Reasumując Sąd wskazał, że w kontrolowanym postępowaniu organy w sposób dokładny zbadały sytuację majątkową i rodzinną skarżącej w celu ustalenia, czy zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek i trafnie przyjęły, że taki przypadek nie zachodzi. Wskazywane przez skarżącą okoliczności mają charakter ogólny (choroby, koszty utrzymania) i nie wskazują na istnienie wyjątkowych okoliczności, których skarżąca nie byłaby w stanie przezwyciężyć, a tym samym należało przyjąć, że nie zachodził szczególnie uzasadniony przypadek stanowiący podstawę przyznania specjalnego zasiłku celowego. Istotne znaczenie ma również to, że skarżąca ubiegała się o przyznanie specjalnego zasiłku celowego na wykonanie kanalizacji w zamieszkiwanym przez jej rodzinę budynku. Tymczasem do zadań pomocy społecznej nie należy przyznawanie środków, które miałyby być wykorzystane jako nakłady na nieruchomość strony, a do tego właśnie – zdaniem Sądu – zmierzał wniosek skarżącej. Dlatego też Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiodła skarżąca zarzucając mu:

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, poprzez jego błędną interpretację, polegającą na przyjęciu, iż szczególnie uzasadniony przypadek nie zachodzi w okolicznościach stanu faktycznego sprawy, uzasadniających złożenie wniosku o zasiłek;

naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik

postępowania, tj. art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a., w zw. z art. 8 i 11 k.p.a., poprzez uznanie, iż organy w kontrolowanych postępowaniach w sposób dokładny zbadały sytuację skarżącej,

naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik

postępowania, tj. art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 7, 75 § 1, 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a., poprzez podtrzymanie stanowiska organu, iż nie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek z art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, opierając swój osąd jedynie na lakonicznych stwierdzeniach organu biorącego udział w postępowaniu, niepopartych wnikliwym zbadaniem sprawy.

W związku z powyższym skarżąca kasacyjnie wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego

rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie, przyznanie kosztów nieopłaconego zastępstwa adwokackiego udzielonego z urzędu na rzecz skarżącego według norm przepisanych oraz o zwrot wydatków, poniesionych w toku postępowania w kwocie 40 zł.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że na tym etapie postępowania należało zbadać, co znaczy stwierdzenie zawarte w decyzji organu I instancji, iż rozważono sytuację życiową skarżącej i jakie dokładnie czynniki zadecydowały o tym, iż nie mogło być mowy o zastosowaniu art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Zdaniem skarżącej kasacyjnie poza krótką wzmianką przewijającą się podczas całego postępowania, na próżno szukać jakichkolwiek aktywności organów administracyjnych w przedmiocie przedstawienia konkretnych i spójnych logicznie wyjaśnień w tym zakresie. Ponadto w ocenie skarżącej kasacyjnie Sąd I instancji nie dokonał rozstrzygającego stwierdzenia, czy w okolicznościach tej sprawy nie zostały spełnione przesłanki wskazane w art. 41 pkt 1 powyższej ustawy.

Nadto wskazano, że ustawodawca nie definiuje pojęcia "szczególnie uzasadnione przypadki" w rozumieniu art. 41 ustawy o pomocy społecznej, pozwalając organom pomocy społecznej na elastyczne reagowanie na wszelkie sytuacje, w których znalazły się osoby albo rodziny o dochodach przekraczających kryterium dochodowe. A z pewnością, w ocenie autora skargi kasacyjnej, aktualny dorobek cywilizacyjny pozwala na stwierdzenie, że kanalizacja jest elementarną potrzebą człowieka.

W ocenie skarżącej kasacyjnie już samo stwierdzenie przez organy, że skarżąca rości sobie prawo do pozostawaniu na utrzymaniu GOPSu winno zwrócić uwagę Sądu na "dobre chęci" organu administracji i jego nastawienia do skarżącej.

Nadto zdaniem autora skargi kasacyjnej nie jest również wystarczające poprzestanie na przytoczeniu w uzasadnieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej bez odwołania się do szczegółowej analizy przesłanek uzasadniających nieprzyznanie wnioskowanej pomocy. Powołanie się zatem na skromność środków finansowych oraz wymienienie tylko, komu i na jaki cel środki te są w pierwszej kolejności przyznawane, nie wyczerpuje wymogów, jakim odpowiadać powinno uzasadnienie.

Autor skargi kasacyjnej wskazał także, że Sąd nie odniósł się do faktu, iż motywując odmowę przyznania pomocy organ zatem winien podać wysokość kwoty, jaką dysponował w danym miesiącu na udzielenie tego rodzaju pomocy, ze wskazaniem, jaka kwota została rozdysponowana i na jakiego rodzaju potrzeby, jaka była sytuacja osób, które pomoc otrzymały, a także w jakiej wysokości był przyznawany przeciętnie zasiłek celowy w tym miesiącu. W ocenie skarżącej kasacyjnie organ winien swym uzasadnieniem przekonać osobę, której świadczenia nie przyznał, że decyzja ta, pomimo iż niekorzystna, jest sprawiedliwa i zgodna z prawem. Szczegółowe motywy rozstrzygnięcia winny przekonywać do jego obiektywnej słuszności.

Postanowieniem z dnia 16 marca 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przywrócił E.D. termin do wniesienia skargi kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do postanowień art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 , poz. 1270 ze zm.) - zwanej w dalszej części tego uzasadnienia p.p.s.a.- Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod uwagę tylko nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z przesłanek nieważności postępowania wymienionych w art. 183 § 2 cytowanej wyżej ustawy, tym samym sprawa ta mogła być rozpoznana przez Naczelny Sąd Administracyjny wyłącznie w granicach zakreślonych w skardze kasacyjnej.

Natomiast skarga kasacyjna analizowana pod tym kątem nie zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim nie można uznać w okolicznościach rozpoznawanej sprawy za usprawiedliwiony zarzut błędnej wykładni art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Norma ta stanowi, iż w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie oraz rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodzinie, które nie podlega zwrotowi.

Należy podkreślić, że przytoczony przepis posługuje się pojęciem "szczególnie uzasadnionego przypadku", a więc specjalny zasiłek celowy może być przyznany stronie tylko wtedy, gdy zostanie stwierdzone, że właśnie taki szczególnie uzasadniony przypadek miał miejsce. Pojęcie to jest niewątpliwie pojęciem ogólnym i niedookreślonym, nieposiadającym legalnej definicji ustawowej.

W judykaturze przyjmuje się, iż szczególnie uzasadniony przypadek to taka sytuacja życiowa osoby lub rodziny, która ponad wszelką wątpliwość, bez konieczności wnikliwych zabiegów interpretacyjnych istniejącego stanu rzeczy, pozwala stwierdzić, że aż tak drastyczne, tak dotkliwe w skutkach i tak daleko ingerujące w plany życiowe zdarzenia nie należą do zdarzeń codziennych ani nawet do zdarzeń nadzwyczajnych. Są to zdarzenia występujące zupełnie okazjonalnie, wymagające wielu niefortunnych zbiegów wydarzeń, wykraczające poza możliwości ludzkiej zapobiegliwości (W. Maciejko, P. Zaborniak. Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz. Warszawa 2008, s. 202). Taką też wykładnię przepisu art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej przyjęto również w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego w szczególności w wyroku, na który powołano się w motywach zaskarżonego orzeczenia tj. z dnia 28 sierpnia 2008 r. sygn. akt I OSK 1416/07 czy też w wyroku NSA z dnia 12 maja 2011 r. sygn. akt I OSK 164/11, oba zamieszczone na stronie internetowej Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych - http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Można więc i należy przyjąć, że specjalny zasiłek celowy winien być traktowany jako wyjątkowa, szczególna pomoc doraźna na konkretny cel bytowy w sytuacji, gdy uzyskiwany dochód przekracza ustawowe kryterium dochodowe. Z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wynika jednoznacznie, że w taki właśnie sposób Sąd I instancji rozumie instytucję specjalnego zasiłku celowego, o którym mowa w art. 41 ustawy o pomocy społecznej, a którego przyznanie uzależnione jest od okoliczności konkretnej sprawy, biorąc pod uwagę cele i zadania pomocy społecznej (art. 2 pkt 1, art. 3 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej). Taką prawidłową więc wykładnię wskazanego wyżej przepisu przedstawiono w zaskarżonym wyroku z powołaniem się właśnie na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym zakresie i wykładnia ta jest w pełni akceptowane przez skład orzekający w niniejszej sprawie.

Zawężenie możliwości przyznawania specjalnego zasiłku celowego do przypadków o szczególnym charakterze wiąże się z faktem, iż ustawodawca nie uzależnił przyznania tego świadczenia od kryterium dochodowego, jak to ma miejsce w przypadku zwykłych zasiłków celowych, uregulowanych w art. 39 ustawy o pomocy społecznej. Konsekwencją powyższego było zaś oparcie przyznania świadczenia na uznaniu administracyjnym. Jednak nie oznacza to, jak słusznie podniesiono w zaskarżonym wyroku, że organy mogą pozwolić sobie na działania dowolne, lecz przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności, ocenić sytuację strony pod kątem przyznania jej specjalnego zasiłku celowego.

Takiej prawidłowej oceny organy administracji dokonały w rozpoznawanej sprawie, zaś Sąd I instancji zasadnie uznał tę ocenę za jednoznacznie trafną. Wbrew zarzutom skargi kasacyjnej w sposób dokładny w kontekście żądanej pomocy oceniono sytuację skarżącej, albowiem należy zgodzić się ze stanowiskiem wyrażonym w zaskarżonym wyroku, iż organy zbadały w kontrolowanym postępowaniu w sposób dokładny sytuację majątkową i rodzinną skarżącej, trafnie przyjmując, że w tej sprawie przedmiotowy zasiłek nie może być przyznany. Brak było uzasadnionych podstaw do wydania decyzji pozytywnej w sprawie a w konsekwencji uwzględnienia wniosku o przyznanie pomocy na wykonanie kanalizacji. Wskazywane bowiem przez skarżącą okoliczności - choroba czy też duże koszty utrzymania, zadłużenie - mają niewątpliwie charakter ogólny niewskazujący na istnienie wyjątkowych okoliczności, których skarżąca nie byłaby w stanie przezwyciężyć. Dlatego też prawidłowo uznano w tej sprawie, iż nie zachodził szczególnie uzasadniony przypadek, w szczególności gdy uwzględni się dodatkowo cel na jaki miał być przeznaczony ten zasiłek, a to na wykonanie kanalizacji w budynku zamieszkiwanym przez skarżącą i jej rodzinę.

Należy także podkreślić, że ocena przesłanek do przyznania powyższego zasiłku musi być dokonywana przy uwzględnieniu szczególnego charakteru tego świadczenia, które może być przyznane w sytuacjach zupełnie wyjątkowych i powinno być przeznaczane na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych osoby korzystającej z tej formy pomocy społecznej. Nie powinna to być jednakże pomoc służąca podnoszeniu standardu codziennego funkcjonowania. W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że pomoc wskazana w tym przepisie dotyczyć ma w szczególności zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych jak: żywność, lekarstwa, zakup opału (por. wyrok NSA z dnia 18 marca 2010 r. sygn. akt I OSK 1626/09 publikowany w zbiorze Lex nr 575943, wyrok WSA w Białymstoku z dnia 19 czerwca 2008 r. sygn. akt II SA/Bk 317/08, wyrok WSA w Szczecinie z dnia 4 listopada 2009 r. sygn. akt II SA/Sz 854/08). Tym samym przyjąć należy, że chęć wykonania kanalizacji w budynku strony jak trafnie wskazano w zaskarżonym wyroku jest po prostu domaganiem się czynienia nakładów z pomocy społecznej na nieruchomość strony, podnoszącej jej wartość. Dlatego też chęć wykonania kanalizacji ze środków pomocy społecznej, nie może być uznana za szczególnie kwalifikowany przypadek uzasadniający udzielenie przez organ pomocy społecznej zasiłku celowego specjalnego. Nie jest to bowiem ten rodzaj wydatku, który powstał w związku z wystąpieniem szczególnego zdarzenia lub też służący do zaspokojenia podstawowej potrzeby życiowej skarżącej. Nadto należy wskazać, że przy przyznawaniu powyższego zasiłku brać trzeba także pod uwagę cele pomocy społecznej określone w art. 2 ustawy o pomocy społecznej, którymi są umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Analizowana w tym kontekście potrzeba wykonania kanalizacji nie ma takiego charakteru, niezależnie od twierdzeń skargi kasacyjnej, że wykonanie kanalizacji stanowi jeden z elementarnych warunków życiowych człowieka.

Stąd też w tych okolicznościach sprawy należy uznać, iż Sąd I instancji przeprowadził prawidłową, zgodną z art. 3 § 1 p.p.s.a. kontrolę legalności zaskarżonych decyzji trafnie wnioskując, że w niniejszej sprawie nie zachodził szczególnie uzasadniony przypadek z art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej do udzielenia pomocy na wykonanie kanalizacji w obiekcie zamieszkiwanym przez skarżącą. Ustaleń tych dokonano w postępowaniu administracyjnym, w którym nie ujawniono innych naruszeń przepisów postępowania, które mogłyby mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zatem nie było więc potrzeby zastosowania przywołanego w skardze kasacyjnej przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. w zw. z art. 8 i 11 k.p.a. czy też art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a. w związku z art. 7, 75 § 1, 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a.

Chybione są ponadto twierdzenia kasacji, że Sąd nie odniósł się do faktu, iż motywując odmowę przyznania pomocy organ winien był podać wysokość kwoty, jaką dysponował w danym miesiącu na udzielenie tego rodzaju pomocy ze wskazaniem, jaka kwota została rozdysponowana i na jakiego rodzaju potrzeby, jaka była sytuacja osób, które pomoc otrzymały, a także w jakiej wysokości był przyznawany przeciętny zasiłek celowy w tym miesiącu. Przede wszystkim w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w rozpoznawanej sprawie nie było potrzeby czynienia takich wywodów, albowiem organy administracji musiały dokonać rozważań w zakresie sytuacji życiowej osoby ubiegającej się o pomoc w kategoriach "przypadku szczególnie uzasadnionego" abstrahując od kwestii wysokości uzyskiwanego przez tę osobę dochodu przy uwzględnieniu, iż świadczenia unormowane w art. 41 powinny być traktowane jako szczególna pomoc doraźna ukierunkowana na konkretny cel bytowy i to niewątpliwie skutecznie uczyniono w tej sprawie w ramach zgłoszonego żądania. Poza tym jak wynika z utrwalonych poglądów w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (porównaj wyrok NSA z dnia 28 kwietnia 2010 r. sygn. akt I OSK 116/10 publikowany w zbiorze LEX nr 594935) nie można podzielić poglądu o konieczności wskazania, w każdym przypadku, w uzasadnieniu decyzji w przedmiocie zasiłku celowego, precyzyjnie możliwości finansowych organu pomocy społecznej co niewątpliwie w okolicznościach rozpoznawanej sprawy jest uzasadnione mając na uwadze przesłanki odmowy przyznania stronie oczekiwanej pomocy.

Konkludując przyjąć należy, iż skarga kasacyjna jako nieposiadająca usprawiedliwionych podstaw nie zasługiwała na uwzględnienie. W tych okolicznościach Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił wniesioną skargę kasacyjną.

Naczelny Sąd Administracyjny nie orzekł w wyroku o przyznaniu pełnomocnikowi skarżącej wynagrodzenia na zasadzie prawa pomocy, gdyż przepisy art. 209 i 210 p.p.s.a. mają zastosowanie tylko do kosztów postępowania między stronami. Natomiast wynagrodzenie dla pełnomocnika ustanowionego z urzędu za wykonaną pomoc prawną, należne od Skarbu Państwa (art. 250 p.p.s.a.) przyznawane jest przez wojewódzki sąd administracyjny w postępowaniu określonym w przepisach art. 258-261 p.p.s.a. Zatem pełnomocnik strony skarżącej ze stosownym oświadczeniem winien wystąpić do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.