Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 18 maja 2020 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie: sędzia NSA Rafał Stasikowski (spr.) sędzia del. WSA Rafał Wolnik po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2020 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej T.H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 28 marca 2019 r., sygn. akt II SA/Sz 1196/18 w sprawie ze skargi T. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [..] września 2018 r. nr [..] w przedmiocie odmowy wydania prawa jazdy oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 28 marca 2019 r., sygn. akt II SA/Sz 1196/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę T. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [..] września 2018 r. w przedmiocie odmowy wydania prawa jazdy.

Wyrok zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

W dniu 25 lipca 2016 r. T. H. wystąpił do Prezydenta Miasta S. z wnioskiem o wydanie prawa jazdy kategorii B. Organ I instancji decyzją z dnia [..] lipca 2017 r. odmówił stronie wydania prawa jazdy kategorii B. Zdaniem organu, zachodzi negatywna przesłanka do wydania prawa jazdy, wskazana w art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2017 r., poz. 978 ze zm.) zwanej dalej: "u.k.p." Z informacji przekazanych organowi przez Federalny Urząd ds. Ruchu Drogowego w Niemczech (Kraftfahr-Bundesamt w Flensburgu) wynika, że wnioskodawca jest osobą, która otrzymała niemieckie uprawnienie do kierowania pojazdami, które zostało mu cofnięte w dniu 1 września 2014 r. z powodu nadużywania środków psychoaktywnych. Aby otrzymać ponownie niemieckie prawo jazdy osoba ta musi poddać się badaniu lekarskiemu i testowi psychologicznemu. Decyzja o cofnięciu stronie uprawnienia do kierowania pojazdami na terytorium Niemiec wydana została bezterminowo - do czasu spełnienia warunków do wydania niemieckiego uprawnienia do kierowania pojazdami. Informacja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami na terytorium Niemiec pozostanie w niemieckim rejestrze do dnia 1 września 2029 r.

Skarżący odwołał się od ww. decyzji organu I instancji.

Decyzją z dnia [..] września 2018 r. nr [..] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta S. z dnia [..] lipca 2017 r. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, że podstawę odmowy wydania stronie prawa jazdy stanowiła przesłanka wymieniona w pkt 5 art. 12 ust. 1 u.k.p. Zdaniem organu, konieczne było ustalenie, czy wnioskodawca - obywatel Niemiec - pozostaje w Niemczech w okresie obowiązywania zatrzymania prawa jazdy lub cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami - stosownie do ww. przepisu. Zdaniem organu, z akt sprawy, w tym z informacji od władz niemieckich, wynika, że odwołujący się uzyskał prawo jazdy w Niemczech, ale jego uprawnienia do kierowania pojazdami zostały cofnięte i mogą być przywrócone dopiero po uprzednim poddaniu się badaniom lekarskim i testowi psychologicznemu. Dopóki strona nie podda się takim badaniom, dopóty uprawnienie do kierowania pojazdami pozostaje cofnięte. Oznacza to, że wystąpiła sytuacja opisana w art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. Aby ubiegać się o ponowne wydanie uprawnienia do kierowania pojazdami w Niemczech skarżący musiałby spełnić dodatkowy warunek, a mianowicie przedstawić pozytywną opinię lekarsko-psychologiczną potwierdzającą jego zdolność do uczestnictwa w ruchu drogowym. Wydanie mu polskiego prawa jazdy bez spełnienia tego warunku prowadziłoby do obejścia prawa niemieckiego. W kontekście zarzucanego braku w aktach sprawy decyzji cofającej stronie uprawnienia, organ wskazał, że z pisma organu niemieckiego z dnia 14 lutego 2017 r. wynika, że odwołującemu się zostały cofnięte uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Ponowne wydanie prawa jazdy jest uzależnione od poddania się badaniom lekarskim i testowi psychologicznemu, natomiast z dołączonych do tego pisma dokumentów, w tym danych z rejestru kierowców, wynika okres, w jakim wydanie prawa jazdy jest uzależnione od spełnienia ww. dodatkowego warunku.

T. H. zaskarżył w/w decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie skargę oddalił.

Sąd I instancji stwierdził, że ustalenia organów potwierdzają fakt, że skarżący uzyskał prawo jazdy w Niemczech, a następnie uprawnienia do kierowania pojazdami zostały mu cofnięte. Wyznaczenie okresu od 1 września 2014 r. do 1 września 2029 r. należy rozumieć jako okres, w którym nastąpiło zatrzymanie jego uprawnień (pozbawienie prawa do kierowania pojazdami) na określony czas, tj. do momentu przedstawienia pozytywnych wyników badań lekarskich i psychologicznych. Sąd podkreślił przy tym, że polski ustawodawca posługuje się pojęciem "pozostawania w okresie cofnięcia uprawnienia", które odpowiada ww. sytuacji. Przepis art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. daje gwarancję weryfikacji przez organ tych kierowców, co do których prawomocnie również w innym kraju będącym członkiem Unii Europejskiej stwierdzono przeszkody w bezpiecznym ich uczestnictwie w ruchu drogowym.

W ocenie Sądu nie budziło wątpliwości, że pisemna informacja organu przedmiotowo właściwego z zakresu ruchu drogowego (Kraftfahrt-Bundesamt) stanowi dokument poświadczający stan sprawy, oparty na ewidencji urzędowej tego organu. Dowód ten, tak jak dokument urzędowy w rozumieniu art. 76 k.p.a., sporządzony przez upoważniony organ, korzysta z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nim stwierdzone. Nie była więc konieczna, podnoszona przez skarżącego, potrzeba uzyskania odpowiedniej decyzji organu władz niemieckich i jej tłumaczenia, na podstawie której dokonano wpisu powodującego cofnięcie skarżącemu uprawnienia do kierowania pojazdami na terenie Niemiec.

Zdaniem Sądu, skoro przy ubieganiu się ponownie o wydanie uprawnienia do kierowania pojazdami w Niemczech skarżący musiałby spełnić dodatkowy warunek, a mianowicie przedstawić pozytywną opinię medyczno-psychologiczną potwierdzającą jego zdolność do uczestnictwa w ruchu drogowym, to oczywistym jest, że wydanie mu polskiego prawa jazdy bez spełnienia tego warunku prowadziłoby do obejścia prawa niemieckiego. Zebrany w sprawie materiał dowodowy dawał organowi wystarczające podstawy do przyjęcia, że w sprawie powinien znaleźć zastosowanie przepis art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. Skarżącemu cofnięte zostały uprawnienia do prowadzenia pojazdów, a ponowne ich wydanie jest uzależnione od przedłożenia pozytywnego badania lekarskiego i testu psychologicznego. Powyższe należało interpretować w ten sposób, że prawo jazdy zostało skarżącemu cofnięte, a w okresie obowiązywania cofnięcia na podstawie przepisów prawa polskiego, prawo jazdy nie może zostać skarżącemu wydane.

Skargę kasacyjną od tego wyroku wniósł T. H., zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

1. Naruszenie art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. przez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż wyżej wskazany przepis obejmuje przypadki, w których ubiegający się o prawo jazdy wcześniej utracił prawo jazdy za granicą, a o nowe prawo jazdy może ubiegać się po upływie określonego czasu albo po spełnieniu warunków dodatkowych

2. Naruszenie następujących przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy:

a. Naruszenie art. 76 k.p.a. przez przyjęcie, że informacja Kraftfahrt-Bundesamt stanowi dokument urzędowy w rozumieniu powyżej wskazanego przepisu k.p.a.,

b. Naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 7, art. 77 i 80 k.p.a. polegające na nieuwzględnieniu zgłoszonego w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zarzutu naruszenia zasady praworządności i nieprzeprowadzenia z urzędu czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, obejmującego również ustalenie przepisów prawnych obowiązujących na terenie Republiki Federalnej Niemiec oraz konsekwencji ich zastosowania w kontekście rozpatrzenia sprawy T. H., a także przez dowolną i wadliwą ocenę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności dokumentów uzyskanych od Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego w Niemczech, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, że T. H. otrzymał za granicą prawo jazdy, a następnie cofnięto mu uprawnienia i pozostaje nadal w okresie cofnięcia uprawnień.

Z uwagi na powyższe, wniesiono o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji i zasądzenie kosztów postępowania.

Skarżący zrzekł się przeprowadzenia rozprawy w tej sprawie.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że Sąd I instancji dokonał błędnej wykładni art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. przyjmując, że wszystkie przypadki, w których dana osoba jest pozbawiona prawa jazdy za granicą bez względu na to, czy wiąże się to z definitywną utratą ważności prawa jazdy, czy utrata ma charakter czasowy, mieści się w zakresie zastosowania zakazu, o którym mowa w tym przepisie. Sąd z naruszeniem art. 76 k.p.a. uznał również, że znajdująca się w aktach sprawy informacja pisemna Kraftfahrt Bundesamt stanowi dokument urzędowy w rozumieniu ww. przepisu i korzysta z domniemania zgodności z prawdą. Zdaniem skarżącego, w sytuacjach, w których do zastosowania przepisów krajowych konieczne będzie ustalenie treści prawa oraz konsekwencji prawnych orzeczeń wydawanych przez organy innych państw UE, organy administracji i sądy zobowiązane są samodzielnie ustalić treść odnośnych przepisów prawa państwa trzeciego oraz dokonać oceny ich wpływ na wydawane przez siebie rozstrzygnięcia. Nie można było poprzestać na pisemnej informacji urzędnika państwa obcego, błędnie traktowanej jako dokument urzędowy, ale organ powinien ustalić treść przepisów prawa państwa obcego i oceny prawnej skutków decyzji wydanej na mocy tego prawa. Oparcie się przez organy i Sąd na informacjach przekazanych przez urząd niemiecki, zważywszy na ich enigmatyczność, skutkuje tym, że nie sposób przyjąć, iż stan faktyczny sprawy został należycie wyjaśniony. Jeśli faktycznie wobec strony wydano decyzję bądź orzeczenie pozbawiające ją uprawnień do prowadzenia pojazdów na czas wskazany, to organy powinny były uzyskać taką decyzję lub orzeczenie i załączyć ją do akt sprawy wraz z tłumaczeniem jako jedną z podstaw ustaleń stanu faktycznego swojego stanowiska w sprawie. Skoro skarżący może ubiegać się o wydanie nowego prawa jazdy, to nie mamy do czynienia z czasowym cofnięciem uprawnień do kierowania pojazdami, ale z cofnięciem definitywnym przy równoczesnym umożliwieniu uzyskania ponownie tych uprawnień.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.), zwanej dalej p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a. i nie zachodzi żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 p.p.s.a., które Naczelny Sąd Administracyjny rozważa z urzędu dokonując kontroli zaskarżonego skargą kasacyjną wyroku. Wobec tego Naczelny Sąd Administracyjny przeszedł do zbadania zarzutów kasacyjnych.

Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

W pierwszym rzędzie rozpoznane zostaną zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego, gdyż ocena zasadności zarzutu naruszenia prawa materialnego może być dokonana wyłącznie na podstawie ustalonego przez organ administracyjny w sprawie stanu faktycznego, nie zaś na podstawie stanu faktycznego, który skarżący uznaje za nieprawidłowy (por. wyrok NSA z dnia 13 sierpnia 2013 r., II GSK 717/12, wyrok NSA z dnia 4 lipca 2013 r., I GSK 934/12, wszystkie na www. cbosa).

Zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 7, art. 77 i 80 k.p.a. nie znajduje podstaw. Przepisy te miały zostać naruszone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w ten sposób, że sąd ten nie uwzględnił podniesionego w skardze zarzutu naruszenia zasady praworządności i nieprzeprowadzenia z urzędu czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, obejmującego również ustalenie przepisów prawnych obowiązujących na terenie Republiki Federalnej Niemiec oraz konsekwencji ich zastosowania w kontekście rozpatrzenia sprawy T. H., a także przez dowolną i wadliwą ocenę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności dokumentów uzyskanych od Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego w Niemczech, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, że T. H. otrzymał za granicą prawo jazdy, a następnie cofnięto mu uprawnienia i pozostaje nadal w okresie cofnięcia uprawnienia. Kasator zarzut ten rozwinął w uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazując, że łączy go z bezpodstawnym przyjęciem przez organ, a za nim Sąd, iż podstawowym źródłem ustaleń organów w sprawie była informacja nadesłana przez urząd niemiecki, a oparcie się na niej skutkowało tym, iż nie sposób uznać, iż organy dokonały wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, wszechstronnego wyjaśnienia sprawy oraz swobodnej oceny dowodów. Winny był natomiast ustalić treść przepisów prawa niemieckiego, które były stosowane w sprawie skarżącego i ewentualnie skorzystać z pomocy biegłego w zakresie wyjaśnienia ich znaczenia.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzuty te są bezpodstawne, gdyż przeprowadzone postępowanie dowodowe było wystarczające dla ustalenia wszystkich przesłanek materialnoprawnych, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p., a dokonana ocena całokształtu materiału dowodowego odpowiadał treści art. 80 k.p.a.

W pierwszym rzędzie należy wskazać, iż art. 77 k.p.a. posiada cztery jednostki redakcyjne. W takiej sytuacji niedopuszczalne jest konstruowanie zarzutu przez pakietowe powoływanie artykułu o złożonej budowie. Skarga kasacyjna tak sporządzona nie spełnia wymogu dokładnego sprecyzowania zarzutu i zarzut ten nie jest należycie uzasadniony. Pogląd, wedle którego obowiązkiem skarżącego kasacyjnie jest ścisłe określenie jednostki redakcyjnej aktu normatywnego, wobec którego zawiera się w treści skargi kasacyjnej zarzuty, jednolicie prezentowany jest w orzecznictwie i doktrynie (por. wyroki NSA z: 5 października 2010 r., I GSK125/09; 23 listopada 2010 r., II FSK 1165/09; 1 grudnia 2010 r., II FSK 1507/09; 8 grudnia 2010 r., I GSK 619/09; 19 lipca 2013 r., I OSK 2766/09, aprobowane przez J. Drachala, A. Wiktorowską, R. Stankiewicza w: red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Prawo o postępowaniu administracyjnym. Komentarz, C.H. Beck 2015, s. 689-690, nb 16). Ani w petitum skargi kasacyjnej, ani w jej uzasadnieniu, skarżący kasacyjnie nie doprecyzował, naruszenia którego z paragrafów art. 77 się dopatruje. Podkreślić należy, że mając na względzie art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny nie może zastępować strony w wyrażaniu, precyzowaniu, czy też uzasadnianiu jej zarzutów.

Od daty wstąpienia Rzeczpospolitej Polskiej w struktury Unii Europejskiej unijny porządek prawny stał się elementem obowiązującego w naszym kraju porządku prawnego, zatem krajowe organy i sądy muszą brać pod uwagę również uregulowania unijne. Wyrażona w art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej zasada lojalności zobowiązuje państwa członkowskie do podjęcia wszelkich środków ogólnych lub szczególnych właściwych dla zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z Traktatów lub aktów instytucji Unii, w tym także implementacji dyrektywy nr 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy (Dz.U.UE.L.2006.403.18 ze zm.), która znajduje zastosowanie w rozpoznawanej sprawie. Jednym z celów tych przepisów jest uniemożliwienie osobom, które zostały wykluczone z uczestnictwa w ruchu drogowym na terytorium jednego z krajów członkowskich Unii Europejskiej, ominięcia sankcji nałożonych mocą prawomocnych orzeczeń właściwych władz i niedopuszczenie ich do ruchu drogowego bez uprzedniego spełnienia określonych przepisami prawa warunków do odzyskania uprawnień do kierowania pojazdami. Służy to zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach publicznych we wszystkich państwach członkowskich.

Implementacja dyrektywy jest obowiązkiem organów władzy ustawodawczej. Obowiązek wdrożenia jej celów skierowany jest również do organów krajowych stosujących prawo, które mają m.in. obowiązek udzielenia pomocy organowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz organowi administracji Unii Europejskiej, gdy przepis prawa Unii Europejskiej tak stanowi. Podstawą procesową udzielenia pomocy są przepisy Działu VIIIA. Europejska współpraca administracyjna k.p.a. Zgodnie z art. 260c § 1 k.p.a. organy administracji publicznej zwracają się o pomoc do organów innych państw członkowskich UE oraz organów UE, jeżeli przepisy prawa UE tak stanowią i na zasadach określonych w tych przepisach. Przepis ten ma charakter blankietowy, gdyż nie jest on wystarczającą podstawą do zwrócenia się przez organ polski do organu innego państwa członkowskiego z wnioskiem o udzielenie pomocy. Dopuszczalność skierowania wniosku o udzielenie pomocy musi wynikać z przepisu unijnego. Podstawą do zwrócenia się przez polski organ do organu niemieckiego w przedmiotowej sprawie jest przepis art. 15 ust. 1 Dyrektywy UE nr 2006/126/WE regulujący kwestie wzajemnej pomocy, zgodnie z którym państwa członkowskie wspierają się wzajemnie w wykonywaniu niniejszej dyrektywy oraz wymieniają informacje na temat praw jazdy przez siebie wydanych, wymienionych, zastąpionych, przedłużonych lub cofniętych. Korzystają z ustanowionej w tym celu Europejskiej Sieci Praw Jazdy, po jej uruchomieniu.

Z przepisów tej dyrektywy wynika także, iż nadawanie uprawnienia do kierowania pojazdami, wydawanie dokumentu prawa jazdy, zawieszanie, cofanie tego uprawnienia jest zastrzeżone do kompetencji organów państwa członkowskich, które są natomiast zobowiązane do wzajemnego uznawania prawa jazdy, co wynika z pkt. 15 Dyrektywy, zgodnie z którym w trosce o bezpieczeństwo ruchu drogowego państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania własnych przepisów krajowych w zakresie cofnięcia, zawieszenia, przedłużenia okresu ważności i unieważnienia praw jazdy w stosunku do wszystkich posiadaczy praw jazdy, którzy mają miejsce zamieszkania na ich terytorium. Kwestia pozbawienia prawa jazdy nie mogła tym samym podlegać badaniu w toku polskiego postępowania administracyjnego, gdyż ten fakt prawotwórczy należało przyjąć jako pewien prejudykat w toku postępowania prowadzonego przed polskim organem ze względu na to, iż skarżący jako osoba zamieszkująca na terytorium RFN miała wydane prawo jazdy przez organ tego państwa. Brak było tym samym podstaw prawnych i konieczność przeprowadzania dowodu z przepisów prawa niemieckiego i wyjaśniania ich treści w drodze dowodu z opinii biegłego. Nie sposób podzielić również zarzutu kasatora co do znaczenia w polskim postępowaniu administracyjnym informacji udzielonej mu przez Federalny Urząd ds. Ruchu Drogowego RFN. Jest to informacja udzielona w trybie przewidzianym przez przepis art. 15 ust. 1 Dyrektywy UE nr 2006/126/WE (Dz.U.UE.L.2006.403.18 ze zm. – określanej dalej jako dyrektywa) przez organ administracyjny jednego państwa członkowskiego, w tym przypadku RFN, na wniosek organu innego państwa członkowskiego, w tym przypadku Rzeczypospolitej Polskiej, o którą wystąpił on na podstaw przepisów procesowych zawartych w Dziale VIIIA k.p.a. Informacja ta ma więc bez wątpienia charakter informacji urzędowej udzielonej przez organ niemieckie. Niedopuszczalne byłoby tym samym badanie w toku postępowania polskiego podstaw prawnych decyzji organu niemieckiego, czy też legalności wydania aktu administracyjnego przez organ niemiecki. Obowiązkiem organu polskiego były przyjęcie za prawdziwe okoliczności zawartych w piśmie Federalnego Urzędu ds. Ruchu Drogowego z dnia 14 lutego 2017 r., gdyż strona nie przeprowadziła wiarygodnego kontrdowodu.

Domniemanie prawdziwości i domniemanie zgodności z prawdą oświadczenia organu, o którym mowa w art. 76 § 1 k.p.a. łączyć należy z dokumentami polskimi, co jest związane z regulacją zawartą w art. 5 § 2 pkt 3-6 k.p.a. Pismo nadesłane przez organ niemiecki musi być traktowane jako pismo urzędowe pochodzące od organu państwa członkowskiego UE. Wskazane powyżej przepisy regulują zinstytucjonalizowane formy współpracy organów administracyjnych państw członkowskich UE. Organy każdego z państw członkowskich w zakresie swojej działalności urzędowej, w oparciu o podstawy prawne wynikające z właściwego prawa krajowego, tworzą dokumenty urzędowe, a obowiązkiem polskiego organu było przyjęcie, iż nadesłana informacja stanowi dokument urzędowy wydany przez organ niemiecki. Jeśli więc na podstawie k.p.a. i przepisów wspólnotowych polski organ zwracając się do odpowiedniego organu z wnioskiem o udzielenie pomocy sporządza dokument urzędowy i kieruje go do właściwego organu państw członkowskiego UE, to w odpowiedzi na swój wniosek, otrzymuje dokument, który w świetle prawa krajowego danego państwa jest dokumentem urzędowym. Nie posiada on mocy polskiego dokumentu urzędowego, bo nie jest nim, a przepisy k.p.a. (lub inne przepisy prawne) nie nadają mu szczególnej mocy dowodowej w rozumieniu art. 75 § 1 k.p.a. W związku z obowiązywaniem zasady lojalność oraz w związku z przepisami wspólnotowymi regulującymi przypadki współpracy organów państw członkowskich UE, polski organ ma obowiązek na podstawie art. 75 § 1 k.p.a. dopuścić go jako dowód z zagranicznego dokumentu urzędowego i poddać go ocenia na podstawie art. 80 k.p.a. W związku z brakiem przekonujących argumentów skarżącego przeciwko temu dokumentowi oraz w związku z bezzasadnością zarzutów naruszenia przez organ art. 77 i 80 k.p.a., stanowisko Sądu I instancji co do dokumentu Kraftfahrt-Bundesamt nie stanowi naruszenia art. 76 § 1 k.p.a. mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy

Z tych przyczyn należało przyjąć, iż organ przeprowadził postępowanie w koniecznym zakresie, wyjaśniając wszechstronnie okoliczności sprawy i uznając, że ocena dowodów nie naruszyła reguł oceny swobodnej. Zarzuty z pkt. 2 nie mógł tym samym zostać uznane za uzasadnione.

Zarzut naruszenia art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. przez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż wyżej wskazany przepis obejmuje przypadki, w których ubiegający się o prawo jazdy wcześniej utracił prawo jazdy za granicą, a o nowe prawo jazdy może ubiegać się po upływie określonego czasu albo po spełnieniu warunków dodatkowych, jest bezpodstawny.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, iż prawidłowa konstrukcja zarzutu opartego na podstawie kasacyjnej przewidzianej w art. 174 pkt 1 p.p.s.a. winna wskazywać na naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. w związku z konkretnymi przepisami prawa materialnego, których naruszenie dawałoby podstawę do uchylenia zaskarżonego wyroku, a także wskazania, w jakiej formie i dlaczego te przepisy zostały naruszone. Skarga kasacyjna w niniejszej sprawie nie spełnia tych wymogów, bowiem naruszenie przepisów prawa materialnego nie zostało powiązane z naruszeniem art. 145 §1 pkt 1 lit. a p.p.s.a., a co było konieczne, bowiem Sąd I instancji samodzielnie nie stosuje przepisów prawa materialnego, a wyłącznie ogranicza się do oceny wykładni bądź zastosowania tych przepisów przez organy administracji publicznej. Treść uzasadnienia skargi kasacyjnej pozwala jednak na jednoznaczne określenie rodzaju naruszenia prawa i naruszonego przepisu, który wnoszący skargę kasacyjną chciał powołać w zarzutach skargi kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny może w związku z tym przeprowadzić kontrolę merytoryczną tego zarzutu (por. uchwała pełnego składu NSA z dnia 26 października 2009 r., sygn. akt I OPS 10/09, wyrok NSA z dnia 9 listopada 2011 r., sygn. akt II FSK 776/10; z dnia 21 listopada 2012 r. sygn. akt I FSK 32/12, opubl. CBOSA).

Podstawę materialną odmowy wydania prawa jazdy w rozpoznawanej sprawie stanowił art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p., zgodnie z którym, prawo jazdy nie może być wydane osobie, która uzyskała za granicą prawo jazdy, a to prawo jazdy zostało zatrzymane lub uprawnienie do kierowania pojazdami zostało cofnięte – w okresie obowiązywania zatrzymania prawa jazdy lub cofnięcia uprawnienia. Przepis art. 12 ust. 1 pkt 5 u.p.k. stanowi odzwierciedlenie regulacji zawartych art. 11 ust. 4 dyrektywy nr 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy, zgodnie z którym państwo członkowskie odmawia wydania prawa jazdy osobie, której prawo jazdy podlega ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu w innym państwie członkowskim. Państwo członkowskie może także odmówić wydania prawa jazdy osobie ubiegającej się o prawo jazdy, której prawo jazdy zostało w innym państwie członkowskim unieważnione. Przepis art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. realizuje w pełni cel Dyrektywy uniemożliwienia osobom wykluczonym z uczestnictwa w ruchu drogowym na terytorium jednego z krajów członkowskich Unii Europejskiej, ominięcia sankcji nałożonych mocą prawomocnych orzeczeń właściwych władz i niedopuszczenie ich do ruchu drogowego bez uprzedniego spełnienia określonych przepisami prawa warunków do odzyskania uprawnień do kierowania pojazdami .

W przypadku skarżącego kasacyjnie nie doszło do unieważnienia prawa jazdy przez organ niemiecki, gdyż aby ubiegać się o ponowne wydanie uprawnienia do kierowania pojazdami w Niemczech skarżący musi spełnić dodatkowy warunek, a mianowicie przedstawić pozytywną opinię lekarsko-psychologiczną potwierdzającą jego zdolność do uczestnictwa w ruchu drogowym. Stąd też niezasadny jest pogląd kasatora, iż w odniesieniu do jego sytuacji należy przyjąć, że doszło do unieważnienia jego prawa jazdy. Unieważnienie prawa jazdy oznacza stwierdzenie, iż uprawnienie takie nigdy mu nie przysługiwało, a uzyskał on je w sposób nieuprawniony. Czynność taka wywołuje więc skutek ex tunc. Sytuacja taka nie zachodzi w rozpoznawanej sprawie, gdyż uprawnienie do kierowania pojazdami zostało cofnięte T. H. w dniu 1 września 2014 r. z powodu nadużywani środków psychoaktywnych i aby ponownie ubiegać się o wydanie dokumentu prawa jazdy zainteresowany musi poddać się badaniom lekarskim i testowi psychologicznemu. Przypadek skarżącego kasacyjnie mieści się bez wątpienia w zakresie stanów faktycznych przewidzianych przez przepis art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p. Sąd I instancji dokonał więc poprawnej wykładni i zastosowania tego przepisu. Wykładnia kasatora prowadziłaby do wydania mu polskiego prawa jazdy bez spełnienia warunków jego odzyskania na terenie RFN i prowadziłoby do obejścia prawa niemieckiego. Właśnie wyeliminowaniu możliwości takiego obejścia prawa państw członkowskich służy powołany wyżej przepis Dyrektywy i stanowiący jego realizację art. 12 ust. 1 pkt 5 u.k.p.

Z tych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny skargę kasacyjną na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił.