drukuj    zapisz    Powrót do listy

6168 Weterynaria i ochrona zwierząt, Ochrona zwierząt, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, II SA/Sz 758/17 - Wyrok WSA w Szczecinie z 2017-11-30, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Sz 758/17 - Wyrok WSA w Szczecinie

Data orzeczenia
2017-11-30 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-07-10
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
Sędziowie
Barbara Gebel
Katarzyna Grzegorczyk-Meder
Stefan Kłosowski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6168 Weterynaria i ochrona zwierząt
Hasła tematyczne
Ochrona zwierząt
Sygn. powiązane
II OSK 656/18 - Wyrok NSA z 2019-01-15
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 1066 art. 1
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 1369 art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a,c, art. 134 par. 1, art. 151, art. 250
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2013 poz 856 art. 7 ust. 1,2,3,
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Stefan Kłosowski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Barbara Gebel,, Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder, Protokolant starszy sekretarz sądowy Katarzyna Skrzetuska-Gajos, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 30 listopada 2017 r. sprawy ze skargi G. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie czasowego odebrania zwierzęcia I. oddala skargę. II. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na rzecz adwokata L. M. L. kwotę [...] złotych zawierającą należny podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r., znak [...], wydaną na podstawie art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r., poz. 856 z późn. zm.), art. 104 i art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 z późn. zm.), dalej: "K.p.a." Prezydent Miasta K. orzekł:

- w pkt. 1 - o czasowym odebraniu zwierzęcia (psa w typie owczarek), będącego własnością G. S. zam. przy ul. [...] w K.

- w pkt. 2 - o przekazaniu zwierzęcia do schroniska dla bezdomnych zwierząt "[...]" przy ulicy [...] w K.

- w pkt. 3 – o nadaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu powyższej decyzji organ stwierdził, iż G. S. utrzymywał na swojej posesji psa w typie owczarek (samiec, czarno-szary w wieku

ok. 9 lat). O cierpieniu zwierzęcia, i utrzymywaniu go w stanie rażącego zaniedbania oraz pozostawieniu go bez opieki, czego wynikiem jest zły stan zdrowia Prezydent Miasta został powiadomiony w dniu 4 listopada 2016 r. przez Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami w Polsce (TOnZ) Oddział w K., które zawnioskowało o wydanie decyzji o czasowym odebraniu zwierzęcia. Ze wskazanych w treści wniosku informacji wynika, że w dniu 31 sierpnia 2016 r. w wyniku wspólnej interwencji z udziałem Straży Miejskiej i TOnZ na posesji przy ulicy [...] w K., znaleziono zaplątanego w łańcuch psa. Cierpiące z pragnienia i głodu zwierzę nie miało możliwości poruszania się. O dramatycznej sytuacji zwierzęcia Straż Miejską poinformowali sąsiedzi. Do wniosku dołączono opinię lekarską w sprawie stanu zdrowia zwierzęcia, sporządzoną w dniu 31 sierpnia 2016 r przez lekarza weterynarii S. T. Z opinii lekarskiej wynika, że pies miał niedowagę, spowodowaną najprawdopodobniej niedożywieniem. Stwierdzono również odwodnienie oraz zaobserwowano trudności w poruszaniu się. Ponadto lekarz weterynarii stwierdził zły stan okrywy włosowej, a na skórze psa ujawniono insekty oraz pasożyty. Na skutek braku pielęgnacji łap pies miał poprzerastane pazury. Opisane dolegliwości świadczą o złym stanie zdrowia psa oraz wskazują na niewłaściwie sprawowaną opiekę ze strony jego właściciela. Z powyższego wniosku wynika również, że właściciela nie było na terenie posesji od kilku dni, o czym inspektorów TOnZ poinformowali sąsiedzi. Dopiero w październiku 2016 r. TOnZ udało się ustalić dane właściciela oraz uzyskać informację, że przebywa on w Zakładzie Karnym w K. 

Dalsze pozostawanie psa w tych warunkach zagrażało jego zdrowiu i życiu, wobec czego inspektor TOnZ A. Ł. postanowiła o zabraniu zwierzęcia z terenu posesji i dostarczeniu go do schroniska dla bezdomnych zwierząt przy ulicy [...] w K.

Z uwagi na pozostawianie zwierzęcia bez opieki, w stanie rażącego zaniedbania i pozostawienie bez opieki oraz bez odpowiedniego pokarmu i wody, a co za tym idzie narażenie zwierzęcia na utratę zdrowia lub życia, organ uznał wniosek TOnZ o czasowe odebranie zwierzęcia za zasadny.

Dalej organ stwierdza, iż zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 10 i 19 ustawy o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r., poz. 856 z późn. zm.) za znęcanie się nad zwierzętami uznaje się m.in.: utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym rażącego zaniedbania..., w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji oraz utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby dla gatunku. Art. 7 ust. 1 ww. ustawy umożliwia w takim przypadku czasowe odebranie zwierzęcia właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta, (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia. Kierownik Schroniska dla bezdomnych zwierząt "[...]" w K., wyraził zgodę na przyjęcie odebranego psa.

Po rozpatrzeniu wniesionego przez G. S. odwołania, w którym zaprzeczał on stawianym w decyzji organu I instancji zarzutom w zakresie rażących zaniedbań w opiece nad psem, albowiem uzgodnił ze swą znajomą, że na czas jego pobytu w zakładzie karnym zaopiekuje się jego psem.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. zaskarżoną do sądu administracyjnego decyzją z dnia [...] r. znak [...] wydaną z powołaniem się na art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a., oraz art. 6 ust. 1a i 2, art. 7 ust. 1 - 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o ochronie zwierząt (tekst jednolity w Dz.U. z 2013 r. poz. 856) dalej: u.o.z., utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W ocenie SKO odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż decyzja organu I instancji jest zgodna z prawem. Organ odwoławczy wskazał, iż w myśl art. 7 ust. 1 u.o.z. zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia i przekazane schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 3 ww. ustawy, w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu, policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia. W takich sytuacjach fizyczne odebranie zwierzęcia poprzedza podjęcie przez właściwy organ decyzji w przedmiocie odebrania zwierząt. Z analizy akt administracyjnych wynika, że decyzja organu pierwszej instancji wydana została w tym trybie art. 7 ust. 3 ustawy.

Przypadek niecierpiący zwłoki, uzasadniający zastosowanie trybu postępowania określonego w art. 7 ust. 3 u.o.z., wiązać się musi z zaistnieniem stanu znęcania się nad zwierzęciem w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy, które jest zabronione (art. 6 ust. 1 a). Wynika to zarówno z systematyki art. 7 jak i z celu uregulowań przewidzianych w tym przepisie. Z punktu widzenia wykładni art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt, za w pełni zasadne uznać trzeba stanowisko organu pierwszej instancji wskazujące jaką formę znęcania się nad zwierzęciem ustalono podejmując zaskarżone rozstrzygnięcie. W szczególności znęcaniem się jest utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji, utrzymywanie bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku (art. 6 ust. 2 pkt 10 i 19 ustawy).

Dla dokonania oceny, czy w dacie czasowego odebrania zwierząt istniały podstawy faktyczne i prawne uzasadniające wydanie decyzji w tym przedmiocie znaczenie mają warunki bytowania zwierząt oraz ich stan fizyczny w momencie odebrania zwierząt i do tego momentu odnosić trzeba przydatność dla rozstrzygnięcia sprawy złożonych wniosków dowodowych.

Organ pierwszej instancji w zawartych w uzasadnieniu decyzji ustaleniach oraz w prawnej ich ocenie powołał się na fakty wynikające z oględzin miejsca przechowywania zwierzęcia oraz z dokonanego opisu jego stanu fizycznego.

W ocenie SKO, wynikające z materiału dowodowego fakty oraz opinia lekarza weterynarii nie pozostawiają wątpliwości co do tego, że zasadności czasowego odebrania zwierzęcia. Nie można mieć wątpliwości co do tego, że doszło do znęcania się nad psem a zatem zaistnienia stanu, o którym mowa w art. 6 ust. 1a i 2 pkt 10 i 19 u.o.z.

SKO zwróciło też uwagę, iż organ I instancji jako podstawę prawną swojej decyzji wskazał art. 7 ust. 1 i 2 ustawy, a nie przepis art. 7 ust. 3, co jednak nie jest okolicznością skutkującą koniecznością uchylenia zaskarżonej decyzji.

Powyższą decyzję ostateczną G. S. zaskarżył jednozdaniową skargą z dnia 9 stycznia 2017 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, nie wskazując w niej jakichkolwiek zarzutów. Pismem z dnia 8 lutego 2017 r. G. S. uzupełnił skargę o zarzuty naruszenia przez organy obu instancji art. 7 kpa. w zw. z art. 77 § 1 K.p.a. w zw. z art. 78 § 1 K.p.a. przez nie wysłanie do niego pisma o uzupełnienie braków formalnych, a tym samym uniemożliwiono mu przeprowadzenie dowodów w postaci przesłuchania świadków, przez co nie zebrano w sposób rzetelny i wyczerpujący materiału dowodowego i nie ustalono wszystkich okoliczności faktycznych, na których powinno być oparte rozstrzygnięcie. Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu pierwszej instancji, w całości oraz wniósł o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pismem z dnia 17 marca 2017 r. skarżący złożył wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych i przyznanie adwokata.

Postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2017 r. Sąd zwolnił skarżącego od kosztów sądowych oraz ustanowił adwokata, który na rozprawie poparł skargę oraz wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów udzielonej skarżącemu z urzędu pomocy prawnej.

Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecnie z w a ż y ł, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę administracji publicznej dokonywaną pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w toku tej kontroli nie są brane pod uwagę względy pozaprawne, a więc takie, które nie wynikają z przepisów prawa materialnego i procesowego mających zastosowanie w konkretnej sprawie. Zaznaczyć przy tym trzeba, że stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017r., poz. 1369 ze zm.) dalej: "P.p.s.a." nie każde naruszenie prawa prowadzić będzie do uchylenia zaskarżonego aktu, lecz tylko takie, które ma charakter istotny, wpływający na wynik sprawy.

Sądowa kontrola zaskarżonej decyzji dokonana według wyżej przytoczonych zasad oraz w granicach rozstrzygania zakreślonych w art. 134 § 1 P.p.s.a. nie dostarczyła podstaw do stwierdzenia, że zaskarżona decyzja narusza prawo w stopniu dającym podstawę do jej uchylenia (lub do stwierdzenia jej nieważności).

Przedmiotem sprawy administracyjnej zakończonej zaskarżoną decyzją było czasowe odebranie zwierzęcia domowego – psa, w okolicznościach wskazujących na rażące zaniedbanie w zakresie opieki i pielęgnacji tego zwierzęcia, spowodowanego m.in. faktem pobytu skarżącego w zakładzie karnym.

Podstawą faktyczną takiego rozstrzygnięcia były – oprócz relacji przedstawicieli TOnZ – stan zwierzęcia opisany w opinii lekarskiej z dnia 31 sierpnia 2016 r. przez lekarza weterynarii, tj. niedożywienie; odwodnienie, pasożyty, zły stan okrywy włosowej oraz stwierdzony brak opieki właściciela z powodu jego nieobecności. Stan ten dawał organowi orzekającemu podstawę faktyczną do uznania, że doszło do przypadku niecierpiącego zwłoki w rozumieniu art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o ochronie zwierząt – dalej: "u.o.z." uzasadniającego czasowe odebranie zwierzęcia na podstawie tego przepisu.

Kwestię czasowego odebrania zwierząt reguluje art. 7 u.o.z. Należy zauważyć, iż w przepisie tym uregulowane zostały dwa tryby postępowania organu prowadzące do wydania decyzji o czasowym odebraniu zwierząt.

Art. 7 ust. 1 u.o.z. stanowi, że zwierzę traktowane w sposób określony

w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia i przekazane jednemu z podmiotów wymienionych w pkt 1) – 3) tego przepisu. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu decyzja, o której mowa w ust. 1 podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 3 u.o.z., w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu, policjant a także upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, może odebrać mu zwierzę zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia.

Z przepisów tych wynika, że w sytuacji określonej w art. 7 ust. 1 samo odebranie zwierząt następuje po wydaniu decyzji administracyjnej orzekającej o czasowym odebraniu zwierząt, zaś w trybie przewidzianym w art. 7 ust. 3, odnoszącym się do "przypadków niecierpiących zwłoki", fizyczne odebranie zwierząt poprzedza podjęcie przez właściwy organ decyzji w przedmiocie odebrania zwierząt.

Z przedstawionych sądowi wraz z odpowiedzią na skargę akt administracyjnych wynika, że decyzja organu I instancji wydana została w drugim, z wyżej opisanych trybów, uregulowanym w art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt. Nie można nie dostrzec, że organ I instancji powołując w podstawie prawnej decyzji art. 7 ust. 1 tej ustawy popełnił błąd, który jednak został naprawiony przez organ odwoławczy. Zdaniem sądu, błąd ten nie ma wpływu na wynik sprawy, zwłaszcza że Kolegium w uzasadnieniu decyzji stwierdziło, że decyzja organu I instancji spełnia wszelkie wymogi ustawowe dotyczące podstawy jej wydania, w oparciu o art. 7 ust. 3 u.o.z.

Należy też zauważyć, że przepis art. 7 ust. 3 u.o.z. stanowiąc o możliwości odebrania zwierzęcia: "w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu", stanowi kontynuację myśli, która legła u podstaw ustanowienia przesłanek czasowego odebrania zwierząt określonych w art. 7 ust. 1 ustawy. Przypadek "niecierpiący zwłoki", uzasadniający zastosowanie trybu postępowania określonego w art. 7 ust. 3 u.o.z., wiązać się musi z zaistnieniem stanu zagrożenia życiu zwierzęcia, co wiązać się może zarówno z fizycznym znęcaniem się na nim jak i pozostawieniu go bez opieki i wyżywienia, niezależnie od okoliczności, które sytuację taką spowodowały.

Z punktu widzenia wykładni art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt, za w pełni zasadne uznać trzeba stanowisko organu I instancji, wskazujące zaistniałą sytuację pozostawienia psa bez opieki i niezbędnego wyżywienia, uwiązanego na łańcuchu, jaką formę znęcania się nad zwierzęciem. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 2 pkt 10 omawianej ustawy, przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć nie tylko świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, ale także utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach, w tym głodzenie.

Zarówno organ I instancji w zawartych w uzasadnieniu decyzji ustaleniach oraz w prawnej ich ocenie, jak i organ odwoławczy, odnosząc się do zarzutów odwołania, powołały się na fakty wynikające z oględzin miejsca pobytu zwierzęcia oraz z dokonanego przez lekarza weterynarii opisu stanu fizycznego zwierzęcia. Wbrew zarzutom i wywodom skargi, wynikające z materiału dowodowego fakty nie pozostawiają wątpliwości co do zasadności czasowego odebrania zwierząt na podstawie art. 7 ust. 3 u.o.z.

Nie mogą zatem odnieść skutku twierdzenia skarżącego, że w związku z jego czasowym pobytem w zakładzie karnym uzgodnił sprawowanie opieki nad psem ze swą znajomą i powoływanie jej jako świadka na powyższą okoliczność, skoro ze stanu faktycznego ustalonego przez działaczy TOnZ (uprawnionej w tym zakresie organizacji społecznej) jak i opinii lekarza weterynarii, jednoznacznie wynikało, że pies w istocie pozbawiony był wymaganej opieki i wskutek tych zaniedbań jego życie było zagrożone.

Nie narusza również prawa przekazanie zwierząt na czas ich odebrania do schroniska dla zwierząt, skoro jest to podmiot przewidziany ustawą dla realizacji tego celu.

Zdaniem Sądu, dla dokonania oceny czy w dacie czasowego odebrania zwierzęcia istniały podstawy faktyczne i prawne uzasadniające wydanie decyzji w tym przedmiocie zasadnicze znaczenie mają stwierdzone warunki jego bytowania oraz jego stan fizyczny istniejący w momencie odebrania zwierzęcia i do tego momentu odnosić trzeba przydatność dla rozstrzygnięcia sprawy złożonych przez skarżącego wniosków dowodowych. Podnoszona przez skarżącego okoliczność dotycząca uzgodnienia przez niego z inną osobą kwestii sprawowania opieki nad psem, na którą to okoliczność miałby być przeprowadzony dowód z jej zeznań w charakterze świadka, nie ma znaczenia w sytuacji stwierdzonych jednoznacznie zaniedbań i zagrożenia dla życia i zdrowia zwierzęcia. Zgłoszone przez skarżącego wnioski dowodowe, co do opieki nad psem w czasie jego nieobecności nie były zatem przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Ponadto - jak wynika z pisma skarżącego do SKO z dnia [...] r. zatytułowanego dalsze uzupełnienie odwołania – po wyjściu z Zakładu Karnego w dniu [...] r. był o w schronisku, pracownik schroniska chciał mu wydać psa, ale go nie wziął, bo miał dwie duże torby, zaś następnego dnia nie mógł się w tej sprawie porozumieć z pracownikiem schroniska. Okoliczność ta wskazuje na możliwość odzyskania psa przez skarżącego w drodze zapewnienia mu właściwych warunków bytowania. Odebranie zwierzęcia w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. ma bowiem charakter tymczasowy i zabezpieczający. Może być ono uchylone w razie zmiany sytuacji, która spowodowała jego odebranie. Skarżący jednak zdecydował się na kwestionowanie decyzji o czasowym odebraniu zwierzęcia zamiast podjąć starania o jego odzyskanie i zapewnienie właściwej opieki.

Mając powyższe na uwadze, Sąd stwierdził, iż zaskarżona decyzja odpowiada prawu, zatem brak było podstaw do uwzględnienia skargi. W tej sytuacji, zgodnie

z dyspozycją art. 151 P.p.s.a. należało orzec jak w sentencji.

Orzeczenie w pkt II wyroku oparto o przepis art. 250 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt