Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Wanda Wiatkowska-Ilków, Sędziowie sędzia WSA Ewa Kamieniecka, sędzia WSA Marta Semiczek (spr.), , po rozpoznaniu w Wydziale IV na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 28 grudnia 2017 r. sprawy ze skargi W. P. na bezczynność Burmistrza S. Ś. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, II. umarza postępowanie w zakresie bezczynności, III. zasądza od Gminy S. Ś. na rzecz skarżącego kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Skarżący, W. P., zwrócił wnioskiem z 20 września 2017 się do Burmistrza S. Ś. o udostępnienie informacji publicznej, to jest o udostępnienie, w formie kopii papierowej, zanonimizowanego uzasadnienia wyroku sądu II instancji w sprawie A. S. przeciwko Burmistrzowi S. Ś..

W dniu 4 października 2017 r. Burmistrz S. Ś. poinformował wnioskodawcę, iż w zakresie wniosku o wydanie kopii uzasadnienia wyroku sądu II instancji a dotyczącego osoby wskazanej we wniosku w przekonaniu adresata wniosku żądanie dotyczy tzw. informacji przetworzonej.

W dniu 16 października 2017 r. Skarżący, wniósł skargę na bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji publicznej żądając zobowiązania organu do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej. W motywach skargi wskazano, że żądana informacja nie ma charakteru informacji przetworzonej.

W odpowiedzi na skargę organ, wskazał, że w dniu 25 października 2017 r. Burmistrz S. Ś. wydał w przedmiotowej sprawie decyzję odmawiającą udostępnienia informacji w zakresie objętym wnioskiem z dnia 20 września 2017 r. Jednocześnie organ wywodził, że w sprawie nie zaistniała bezczynność, ponieważ w rozpoznawanej sprawie mamy do czynienia z tzw. informacją przetworzoną (informacją wymagającą przetworzenia). W terminie przewidzianym w ustawie Wnioskodawca został poinformowany przez organ, iż w jego ocenie mamy do czynienia z tzw. informacją przetworzoną.

Przyjąć należy, iż wnioskodawca, mimo wezwania, nie wykazał istotności interesu publicznego, czego zażądał organ. Mając powyższe na uwadze organ wydał w dniu 25 października 2017 r. decyzję odmowną w zakresie udzielenia informacji publicznej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2017 r., poz. 1369, z późn. zm) – zwanej dalej "ppsa", kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Na wstępnie należy wyjaśnić, że skargę złożoną w niniejszej sprawie należało uznać za dopuszczalną. Wprawdzie w myśl art. 53 § 2b ppsa skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania można wnieść w każdym czasie po wniesieniu ponaglenia do właściwego organu, jednak w ocenie Sądu należy podzielić wyrażane w orzecznictwie poglądy wskazujące na brak konieczności uprzedniego wnoszenia ponaglenia, jeśli przedmiotem żądania było udostępnienie informacji publicznej. Udostępnienie informacji publicznej stanowi bowiem czynność materialno-techniczną, stąd też nie ma podstaw do stosowania w tym zakresie przepisów postępowania administracyjnego o ponagleniu, do których w istocie nawiązuje art. 53 § 2b ppsa (zob. wyrok WSA w Krakowie z dnia 29 września 2017 r., II SAB/Kr 172/17; wyrok WSA w Krakowie z dnia 6 września 2017 r., II SAB/Kr 149/17; czy wyrok WSA w Opolu z dnia 22 sierpnia 2017 r., II SAB/Op 103/17 – CBOSA).

Jak wynika bowiem art. 149 § 1 ppsa, sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach:

1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności;

2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa;

3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania.

Z "bezczynnością" organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności (tak m.in. wyrok WSA w Łodzi z dnia 20 grudnia 2010 r., II SAB/Łd 53/10; wyrok WSA w Lublinie z dnia 19 maja 2011 r., II SAB/Lu 9/11; wyrok NSA z dnia 11 marca 2015 r., I OSK 934/14 - CBOSA).

W odniesieniu do skargi na bezczynność organu, przedmiotem sądowej kontroli nie jest określony akt lub czynność organu administracji, lecz ich brak w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie. Instytucja skargi na bezczynność organu ma bowiem na celu ochronę praw strony poprzez doprowadzenie do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. Zauważyć należy, że badanie zasadności skargi na bezczynność organu dokonywane jest przez sąd na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dniu wydania orzeczenia sądowego. Podstawą do czynienia ustaleń faktycznych na wskazany moment pozostają akta administracyjne sprawy (art. 133 § 1 ppsa).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że przedmiotem rozpoznawanej skargi jest bezczynność organu o udostępnienie informacji publicznej. Bez wątpienia organ samorządowy jakim jest Burmistrz S.Ś. należy do kręgu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, o jakich mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej(Dz.U. z 2016 r., poz. 1764, z późn. zm.) – dalej jako "udip". Również żądana przez skarżącego informacja podlegała zakwalifikowaniu jako informacja publiczna w rozumieniu powołanej ustawy (art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 udip).

W okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy stwierdzić należy, że z uwagi na odmowę udzielenie informacji publicznej w żądanym zakresie w dniu 25 października 2017 r., już po wniesieniu skargi na bezczynność podmiotu zobowiązanego, bezprzedmiotowe stało się postępowanie sądowoadministracyjne w zakresie zobowiązania Burmistrza S. Ś. do rozpatrzenia wniosku. Postępowanie wszczęte wnioskiem skarżącego zakończyło się odmową udzielenia informacji publicznej przez podmiot zobowiązany.

W tej sytuacji brak było podstaw do orzekania przez sąd w przedmiocie, o jakim mowa w art. 149 § 1 ppsa bowiem podmiot zobowiązany, którego dotyczyła skarga na bezczynność, przed dniem orzekania przez Sąd dokonał żądanej czynności. Podmiot zobowiązany przestał więc tkwić w bezczynności, przez co w sprawie zaistniała przesłanka do umorzenia postępowania wynikająca z art. 161 § 1 pkt 3 ppsa. Zgodnie z tym przepisem, sąd wydaje orzeczenie o umorzeniu postępowania, gdy stało się ono z innych przyczyn bezprzedmiotowe. Bezprzedmiotowość postępowania sądowoadministracyjnego w rozumieniu powołanego przepisu zachodzi wówczas, gdy w toku postępowania, a przed wydaniem wyroku zajdą zdarzenia, które czynią wydanie wyroku zbędnym lub niedopuszczalnym.

Załatwienie sprawy przed datą orzekania przez sąd administracyjny, skutkuje umorzeniem postępowania, jednak nie zwalnia sądu z obowiązku rozpoznania skargi w pozostałym zakresie objętym dyspozycją art. 149 § 1a ppsa. W powołanym przepisie mowa jest o jednoczesnym stwierdzeniu przez sąd czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

"Rażące" naruszenie prawa jest kwalifikowaną postacią naruszenia prawa i jako takie powinno być interpretowane ściśle. Sąd stwierdza rażące naruszenie prawa, gdy wystąpią szczególne okoliczności uzasadniające przyjęcie takiego stanowiska. Zgodnie ze słownikowym znaczeniem tego sformułowania za działanie "rażące" należałoby uznać działanie bezsporne, ponad miarę, niewątpliwe, wyraźne oraz oczywiste. Nie każde zatem naruszenie prawa wskutek prowadzenia postępowania w sposób przewlekły lub bezczynności będzie naruszeniem rażącym. Ocena jednak, czy mamy do czynienia z naruszeniem rażącym, powinna być dokonywana w powiązaniu z okolicznościami danej sprawy, rozpatrywanej indywidualnie, wyznaczonej przez wiele elementów zmiennych. Dla uznania, iż bezczynność organu miała miejsce z naruszeniem prawa w stopniu rażącym należy wykazać, że odpowiedzialność za nią ponosi organ administracji i że jest ona niemożliwa do zaakceptowania w państwie prawnym. Akcentowany jest ciążący na sądach administracyjnych obowiązek roztropnego kwalifikowania bezczynności czy przewlekłości jako mającej miejsce z rażącym naruszeniem prawa, wynikający z konsekwencji (w tym prawnokarnych) takiej kwalifikacji (zob. wyrok NSA z dnia 17 listopada 2015 r., II OSK 652/15; wyrok NSA z dnia 8 marca 2017 r., I OSK 1925/16 – CBOSA).

W ocenie Sądu okoliczności faktyczne sprawy nie przejawiają cech naruszenia prawa o szczególnym stopniu kwalifikacji. Należy zwrócić uwagę, że organ odmawiając udostępnienia informacji właściwie w niewielkim stopniu uchybił ustawowemu maksymalnemu terminowi dwóch miesięcy na udostępnienie informacji. Przyjmując, że jest to maksymalny czas oczekiwania przez wnioskodawcę na informację, jaki dopuścił ustawodawca, stwierdzić należy, że bezczynność nie ma w tym przypadku charakteru rażącego naruszenia prawa.

O kosztach postępowania (pkt III sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 200 ppsa.