Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Monika Nowicka, Sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.), Sędzia del. WSA Elżbieta Kremer, Protokolant starszy inspektor sądowy Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej H.K. reprezentowanej przez opiekuna prawnego M.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 22 grudnia 2011 r. sygn. akt II SA/Lu 663/11 w sprawie ze skargi H.K. reprezentowanej przez opiekuna prawnego M.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie specjalistycznych usług opiekuńczych 1. prostuje niedokładność w sentencji wyroku (rubrum) Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 22 grudnia 2011 r. sygn. akt II SA/Lu 663/11 w oznaczeniu osoby skarżącej w ten sposób, że po słowach H.K. dodaje słowa: reprezentowanej przez opiekuna prawnego M.K.; 2. oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z dnia 22 grudnia 2011 r. sygn. akt II SA/Lu 663/11 oddalił skargę H.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie specjalistycznych usług opiekuńczych.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie po rozpoznaniu odwołania M.K.– opiekuna prawnego H.K., decyzją z dnia 20 czerwca 2011 r. utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta Lublina z dnia 21 kwietnia 2011 r. o odmowie przyznania H.K. specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi na okres od dnia 1 kwietnia 2011 r.

W uzasadnieniu decyzji podało, że o usługi opiekuńcze ubiega się H.K. działająca przez opiekuna prawnego M.K. – córkę. Opiekun prawny wnioskował o przyznanie H.K. z racji jej choroby psychicznej i całkowitego ubezwłasnowolnienia usług opiekuńczych dla osoby z zaburzeniami psychicznymi. Od 13 lat, na podstawie decyzji administracyjnej, poprzez firmę opiekuńczą "Nadzieja" w Lublinie usługi opiekuńcze na rzecz H.K. świadczył M.M. Z wyjaśnień opiekuna prawnego wynika, że sprawował on opiekę przez 24 godziny, dysponował pieniędzmi H.K., za które kupował żywność, leki, opłacał pokój w domu w Poniatowej. Od stycznia do marca 2011 r. specjalistyczne usługi opiekuńcze przyznane w wymiarze 5 dni roboczych po 8 godzin dziennie oraz po 8 godzin dziennie w soboty, niedziele i święta miał świadczyć inny podmiot – Lubelskie Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Psychicznego. Zmiana podmiotu wywołała spór między opiekunem prawnym a ośrodkiem pomocy społecznej. Opiekun prawny domagał się honorowania przez organ zaświadczeń lekarskich, z których wynikało, że H.K. wymaga świadczenia usług przez M.M.. Także M.M. podjął bezskuteczne starania o zatrudnienie go w Lubelskim Stowarzyszeniu Ochrony Zdrowia Psychicznego w Lublinie. Następnie opiekun prawny wnioskował, aby usługi opiekuńcze były nadal świadczone przez dotychczasowy podmiot, w którym był zatrudniony M.M.

W ocenie organu odwoławczego H.K. ze względu na liczne schorzenia potwierdzone zaświadczeniami lekarskimi wymaga opieki. Nie jest ona jednak osobą samotną zamieszkuje bowiem wraz z córką, która jest jej opiekunem prawnym. Odwołując się do treści art. 50 ust. 2 cyt. ustawy o pomocy społecznej wskazał, że decyzja przyznająca usługi opiekuńcze osobom mającym krewnych jest decyzją uznaniową. W świetle art. 107 ust. 4 tej ustawy, rodzinny wywiad środowiskowy lub jego aktualizacja, jest niezbędnym elementem postępowania prowadzącego do wydania decyzji w przedmiocie przyznania świadczenia z pomocy społecznej.

Niemożność przeprowadzenia wywiadu uniemożliwia organowi pomocy społecznej dokonanie oceny rzeczywistej sytuacji rodzinnej i bytowej, majątkowej osoby ubiegającej się o świadczenie. Z akt administracyjnych wynika, że opiekun prawnym M.K. razem z opiekunem H.K. M.M. swoim agresywnym zachowaniem doprowadzili do przerwania czynności służbowych pracownika socjalnego, i w konsekwencji uniemożliwili przeprowadzenie wywiadu środowiskowego.

Zdaniem organu odwoławczego M.K., podczas wywiadu środowiskowego obowiązana była udzielić pracownikowi socjalnemu odpowiedzi na wszystkie zadane pytania, a nie zachowywać się agresywnie. Naganne zachowanie nie pozostawia wątpliwości, że opiekun prawny H.K. uniemożliwił przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, co oznacza, że nie współpracował z organem pierwszej instancji. W takiej sytuacji organ ten był uprawniony do wydania decyzji o odmowie przyznania wnioskowanej pomocy.

Ponadto Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie podało, że ze złożonych przez M.K. pism wynika, iż przezwyciężyła ona trudności związane ze sprawowaniem opieki nad matką we własnym zakresie, którą nadal sprawuje M.M. W dniu 1 maja 2011 r. zawarła z nim umowę o świadczenie usług opiekuńczych od dnia 1 stycznia 2011 r. za odpłatnością 1100 zł miesięcznie. Wyjaśniło, że organ pomocy społecznej rozważał przyznanie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych przez podmiot zatrudniający M.M., przy czym dotychczasowy opiekun świadczyłby pomoc nadal, lecz z wyłączeniem usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi, które mogą być świadczone przez osoby posiadające kwalifikacje określone przepisami prawa ( § 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2009 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych – Dz.U. Nr 189, poz. 1598 ze zm.). W tej sprawie odmowa przyznania świadczenia z pomocy społecznej została oparta o przesłanki wynikające z art. 50 ust. 2 , art. 11 ust. 2, art. 4 cyt. ustawy o pomocy społecznej.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi H.K. reprezentowanej przez opiekuna prawnego M.K. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, w której wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu obszernej skargi zarzuciła, że wydanie decyzji nastąpiło na podstawie nieprawidłowo ustalonego stanu faktycznego sprawy, w jej uzasadnieniu nie ustosunkowano się do wszystkich żądań. W ocenie skarżącej, błędne jest zawarte

w uzasadnieniu decyzji stwierdzenie, że "świadczone usługi przez Stowarzyszenie "Nadzieja" w Lublinie w sytuacji, kiedy wnioskowała (wniosek z dnia 25.03.2011 r.)

o usługi świadczone przez firmę opiekuńczą, która będzie respektować zalecenia lekarza H.K." oraz stwierdzenie, że wniosek jest "bezprzedmiotowy również z tej przyczyny, że M.M. zmienił pracodawcę i aktualnie pracuje w Punkcie Opieki PCK", a także stwierdzenie, że odwołująca we własnym zakresie przezwyciężyła trudności, ponieważ sama nie sprawuje opieki, tylko ma osobę, która sprawuje opiekę nad matką, z którą w dniu 1 maja 2011 r. zawarła umowę o świadczenie usług opiekuńczych od 1 stycznia 2011 r. za odpłatnością w kwocie 1100 zł, w sytuacji gdy umowę z M.M. zawarły dwie osoby, a nie tylko odwołująca. Wyjaśniła, że do zawarcia tej umowy zmuszone były postępowaniem MOPR-u, kosztem odstąpienia od remontu mieszkania. Ponadto nieprawdą jest, że nie sprawuje opieki na matką, w sytuacji, gdy od ponad 13 lat sama od godziny 19 wieczorem do godziny 7 rano opiekuje się matką. Zdaniem skarżącej błędne jest również przyjęcie w uzasadnieniu decyzji, że wraz z opiekunem matki podczas wywiadu środowiskowego, zachowywali się agresywnie, w sytuacji, gdy policja i prokuratura nie dały wiary oświadczeniom pracowników pomocy społecznej.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W uzasadnieniu wyroku podał, że skarżąca wnosiła o przyznanie specjalistycznych usług opiekuńczych jej matce (całkowicie ubezwłasnowolnionej) H.K. na podstawie art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1362 ze zm.). Przepis ten stanowi, że usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy udzielić.

W sprawie jest niesporne, że H.K. spełnia kryteria przyznania specjalistycznych usług opiekuńczych wskazane w powołanym przepisie, bowiem jest osobą posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Istota prawy sprowadza się do ustalenia, czy skarżącej można było zarzucić brak współdziałania z pracownikiem socjalnym i czy na tej podstawie organ był uprawniony do odmowy przyznania świadczenia matce skarżącej (art. 11 ust. 2 cyt. ustawy

o pomocy społecznej).

W świetle art. 2 i 3 tej ustawy celem pomocy społecznej jest wspieranie osób

i rodzin w ich wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb

i przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasady i możliwości, a także umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie powstawaniu takich sytuacji przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia się osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Z przepisów tych wynika, iż celem pomocy społecznej nie jest utrzymywanie na koszt podatnika osób i ich rodzin, które nie chcą podjąć trudu wyjścia z ciężkiej sytuacji materialnej, ale jedynie pomoc. Dlatego osoby, które wnoszą o przyznanie im pieniędzy publicznych w postaci świadczeń z pomocy społecznej na zaspokojenie własnych potrzeb mają obowiązek współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji rodziny (art. 4w/w ustawy) pod rygorem odmowy przyznania świadczenia (art. 11 ust. 2 tej ustawy) Współdziałanie to powinno polegać

w szczególności na umożliwieniu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego i złożenie w nim stosownych wyjaśnień. Wywiad (lub jego aktualizacja) jest szczególnym rodzajem dowodu w postępowaniu administracyjnym, którego przeprowadzenie jest wymagane przed wydaniem decyzji o przyznaniu bądź odmowie przyznania świadczenia z pomocy społecznej (art. 106 ust. 4 omawianej ustawy).

W ocenie Sądu pierwszej instancji z akt sprawy wynika, że skarżąca uniemożliwiła pracownikom socjalnym przeprowadzenie wywiadu środowiskowego. Nie wyjaśniła, na czym polega odrębność gospodarstwa domowego między nią a jej matką, nie dopuściła do głosu pracowników socjalnych, zachowywała się agresywnie, naruszyła nietykalność cielesną pracownika socjalnego. W związku z takim zachowaniem opiekuna prawnego skarżącej oraz opiekuna jej matki pracownicy socjalni byli zmuszeni do przerwania czynności i opuszczenia mieszkania skarżącej.

W takiej sytuacji organ pomocy społecznej miał usprawiedliwioną podstawę do przyjęcia braku współdziałania skarżącej i do odmowy przyznania świadczenia na podstawie

art. 11 ust. 2 omawianej ustawy.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, w tej sprawie nie można organowi zarzucić naruszenia przepisów postępowania dowodowego (art. 7, 77, 80 K.p.a.), gdyż podejmował on czynności zmierzające do ustalenia aktualnej sytuacji majątkowej

i rodzinnej H.K., a jej opiekunowi prawnemu zapewnił udział w postępowaniu. Organ pomocy społecznej był jednak zobowiązany do ustalenia, czy H.K. prowadzi odrębne czy też wspólne z córką gospodarstwo domowe. Było ono bowiem niezbędne, dla określenia ewentualnej odpłatności czy też bezpłatności za świadczone usługi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, nie podzielił zarzutów skargi dotyczących błędnych ustaleń faktycznych. Stwierdził, że organy dokonując ustaleń powołały się na dokumenty znajdujące się w aktach sprawy i odniosły się do nich

w uzasadnieniu decyzji. Za bezzasadny uznał także wniosek skarżącej o dołączenie akt sprawy o sygnaturze I C 791/11 Sądu Rejonowego w Lublinie. Nie wskazała ona bowiem na jaką okoliczność dowód ten miałby być przeprowadzony, a z dołączonej do skargi kserokopii postanowienia w tej sprawie odrzucającego pozew wynika, że sprawa dotyczyła osoby, która miałaby sprawować opiekę nad H.K. w ramach przyznanych jej usług. Za niezasadny uznał również zarzut dotyczący zawarcia umowy o sprawowanie opieki nad H.K. i M.K. z M.M. Zawarcie umowy przez osobę ubezwłasnowolnioną całkowicie nie wywołuje bowiem skutków prawnych.

Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie na podstawie

art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: P.p.s.a.), skargę oddalił.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosła H.K. działająca przez opiekuna prawnego M.K. reprezentowana przez adwokata i zaskarżając go w całości zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności:

- art. 134 § 1 P.p.s.a, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a w zw. art. 136 K.p.a., art. 140 K.p.a. w zw. z art. 7, 77, 80 K.p.a., przez oddalenie skargi H.K. pomimo, iż organ drugiej instancji zaniechał sprawdzenia okoliczności faktycznych podnoszonych w odwołaniu przez stronę, a poddających w wątpliwość ustalenia faktyczne organu pierwszej instancji, co oznacza, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, gdyż odwołanie skarżącej nie zostało należycie rozważone tj. art. 136, 140 K.p.a. w zw. z art. 7, 77, 80 K.p.a., co miało istotny wpływ na wynik sprawy;

- art. 134 § 1 P.p.s.a, art. 145 § 1 pkt 1 lit. b w zw. z art. 145 § 1 pkt 5 K.p.a.,

art. 106 § 3 P.p.s.a poprzez niezbadanie, pomimo ustawowego obowiązku, czy

w sprawie zachodzi okoliczność skutkująca koniecznością wznowienia postępowania,

w szczególności czy toczy się lub zakończyło postępowania karne dotyczące

sporządzenia wywiadu środowiskowego, mogąca stanowić nowe okoliczności

faktyczne istotne dla sprawy, które istniały w chwili wydania zaskarżonych decyzji, mogące stanowić podstawę wznowienia postępowania na podstawie

art. 145 § 1 pkt 5 K.p.a., co miało istotny wpływ na wynik sprawy;

-art. 145 § 1 lit. b, c P.p.s.a w zw. z art. 1, art. 3 P.p.s.a. , w zw. z art. art. 7, 77, 80

K.p.a., przez niezbadanie, że organ pierwszej instancji w toku rozpoznania

sprawy dowolnie odmówił sporządzenia wywiadu i naruszył prawo w stopniu

mającym wpływ na wynik sprawy, a w szczególności przepisy postępowania tj. art. 7, 77, 80 K.p.a.

Ponadto na podstawie art. 193 P.p.s.a. w zw. z art. 106 § 3 P.p.s.a. wniosła

o: dopuszczenie dowodu z postanowienia Komisariatu I Policji w Lublinie z dnia 24 lipca 2011 r. RSD763/11 o umorzeniu dochodzenia w sprawie dokonania przez M.K. naruszenia nietykalności cielesnej pracownika MOPR, zatwierdzonego przez Prokuraturę Rejonową Lublin - Północ w Lublinie 29 lipca 2011 r. sygn. 1 Ds 1217/11, oraz postanowienia Prokuratury Rejonowej Lublin - Północ w Lublinie z dnia 26 sierpnia 2011 r. w sprawie 1 Ds 1217/11 o sprostowaniu oczywistej pomyłki na okoliczność, iż nie doszło do utrudnienia wywiadu oraz zwrócenie się do Prokuratury Rejonowej Lublin - Północ w Lublinie o nadesłaniu akt sprawy karnej o sygnaturze 1 Ds 1217/11 na okoliczność, iż nie doszło do utrudniania wywiadu środowiskowego.

Wskazując na powyższe podstawy skargi kasacyjnej wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie oraz zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podała, że Wojewódzki Sąd Administracyjny

w Lublinie nie dokonał rzetelnej kontroli decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie pod względem jej zgodności z prawem, a w szczególności

w zakresie prawidłowości postępowania dowodowego, co regulują przepisy art. 136, 140 K.p.a. w zw. z art. 7, 77, 80 K.p.a. Jak wynika ze stanowiska Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie wyrażonego w odpowiedzi na skargę z dnia 29 sierpnia 2011 r. fakt domniemanego naruszenia nietykalności cielesnej pracownika socjalnego był przedmiotem badania powołanych do tego organów tj. Policji

i Prokuratury. Jednak organ drugiej instancji zaniechał odniesienia się do tej okoliczności pomimo, że skarżąca kwestionowała przebieg wywiadu.

Autor skargi kasacyjnej wskazał, że Komisariat I Policji w Lublinie postanowieniem z dnia 24 lipca 2011 r. w sprawie 1. DZ. 4707/11. rsd 763/11 umorzył dochodzenie w sprawie dokonania przez M.K. naruszenia nietykalności cielesnej starszego pracownika socjalnego MOPR w Lublinie, podczas pełnienia obowiązków służbowych w Lublinie przy ul. Wieniawskiej tj. o czyn z art. 222 § 1 K.k. wobec braku danych uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. Postanowienie to zatwierdził prokurator. W jego ocenie w tej sprawie organ odwoławczy powinien na podstawie art. 136 K.p.a. wezwać M.K. do udzielenia odpowiedzi, czy toczy się wobec niej postępowania karne w związku z zarzuconym jej w protokole z wywiadu środowiskowego agresywnym zachowaniem oraz zwrócić się do organu pierwszej instancji z zapytaniem czy zostało złożone zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa w związku z zapisami poczynionym w protokole wywiadu, a także zlecić przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w toku postępowania odwoławczego. Zaniechanie to stanowiło naruszenie przez organ odwoławczy art.136, 140 K.p.a. w zw. z art.7, 77, 80 K.p.a. co miało istotny wpływ na wynik sprawy. Naruszenie samodzielnie art.7, 77, 80 K.p.a. odnosi się do organu pierwszej instancji, który nieprawidłowo i dowolnie odmówił sporządzenia wywiadu. Stwierdził, że Sąd pierwszej instancji nie dostrzegł popełnionych przez organy uchybień.

Zdaniem autora skargi kasacyjnej Sąd pierwszej instancji błędnie przyjął, że organ odwoławczy odniósł się do zarzutów skarżącej zawartych w odwołaniu w którym poddawała ona w wątpliwość ustalenia faktyczne. Zaniechał bowiem ich sprawdzenia. Stanowiło to naruszenie art. 145 § 1 pkt1 lit c P.p.s.a w zw. z art. 136, 140 K.p.a.

w zw. z art.7, 77i 80K.p.a.

W ocenie autora skargi kasacyjnej, skoro na tle stanu faktycznego niniejszej sprawy powstały wątpliwości dotyczące przebiegu wywiadu środowiskowego,

a zwłaszcza czy podczas jego przeprowadzania doszło do naruszenia nietykalności cielesnej pracownika MOPR w Lublinie i jaki był wynik przeprowadzonego w tej sprawie prowadzonego w tej sprawie postępowania karnego Sąd pierwszej instancji na zobowiązany był na podstawie art. 134 § 1 P.p.s.a i art. 145 § 1 pkt1 lit b z urzędu sprawdzić, czy mogą istnieć okoliczności faktyczne, które mogły stanowić podstawę do wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 K.p.a. W tym celu na podstawie art.106 § 3 P.p.s.a zwrócić się do organów ścigania o udzielenia stosownych informacji w tym zakresie. Niedokonanie tego stanowiło naruszenie art. 134 § 1 P.p.s.a., art. 145 § 1 pkt1 lit b P.p.s.a w zw. z art.145 § 1 pkt 5 Kpa w zw. z art. 106 § 3 P.p.s.a.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie zauważyć należy, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie

w oznaczeniu strony skarżącej w sentencji (rubrum) zaskarżonego wyroku popełnił niedokładność pisarską, w ten sposób, że wskazał "H.K." zamiast "H.. reprezentowaną przez M.K.

Z tego względu, Naczelny Sąd Administracyjny z urzędu, na podstawie art. 156 § 1 w zw. z art. 193 P.p.s.a., orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, której przesłanki enumeratywnie wymienione w art. 183 § 2 P.p.s.a. w rozpoznawanej sprawie nie występują. Oznacza to, że przytoczone w skardze kasacyjnej przyczyny wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku determinują zakres kontroli dokonywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny. Sąd ten w odróżnieniu od wojewódzkiego sądu administracyjnego nie bada całokształtu sprawy, lecz tylko weryfikuje zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

W tej sprawie skarga kasacyjna została oparta na podstawie kasacyjnej, określonej w art.174 pkt 2 P.p.s.a. tj. zarzucie naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 134 § 1, art. 145 § 1 pkt1 lit. c P.p.s.a.

w zw. z art. 136, art. 140 K.p.a. w zw. z art. 7, 77,80 K.p.a. stwierdzić należy, iż jest on nietrafny. Istota tego zarzutu sprowadza się do niedostrzeżenia przez Sąd pierwszej instancji nieprawidłowości postępowania organu odwoławczego przez niewyjaśnienie okoliczności przebiegu wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego i kwestii naruszenia jego nietykalności cielesnej.

Z akt sprawy wynika, że rozpoczęty w dniu 7 kwietnia 2011 r. przez pracownika socjalnego J.B. z opiekunem prawnym H.K. – M.K., wywiad środowiskowy nie został ukończony, gdyż sposób zachowania opiekuna prawnego oraz dotychczasowego opiekuna M.M. uniemożliwiał jego przeprowadzenie. Opiekun prawny M.K. nie wyjaśniła, na czym polega odrębność gospodarstwa jej oraz matki, nie dopuściła do głosu pracowników socjalnych, zachowywała się agresywnie i naruszyła nietykalność cielesną pracownika socjalnego. W konsekwencji pracownicy socjalni byli zmuszeni do przerwania czynności i opuszczenia mieszkania. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, wbrew stanowisku autora skargi kasacyjnej, powyższe ustalenia uprawniały Sąd pierwszej instancji do uznania, że organ odwoławczy w tej sprawie nie dopuścił się naruszenia powołanych w skardze kasacyjnej przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego i prawidłowo stwierdził, że brak współdziałania M.K. z pracownikiem socjalnym stanowił podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia z pomocy społecznej.

Zauważyć należy, iż uszło uwadze autora skargi kasacyjnej, że w tej sprawie jak wyżej wskazano powodem odmowy przyznania świadczenia nie była kwestia związana z naruszeniem nietykalności cielesnej pracownika socjalnego. Oznacza to, że organ odwoławczy nie miał obowiązku zarówno zwrócenia się do skarżącej o udzielenie odpowiedzi, czy w związku z jej agresywnym zachowaniem podczas przeprowadzania wywiadu środowiskowego toczy się wobec niej postępowanie karne, jak i zwrócenia się do organu pierwszej instancji z zapytaniem, czy zostało złożone zawiadomienie

o popełnieniu przestępstwa w stosunku do pracownika socjalnego-funkcjonariusza publicznego.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego za niezasadny uznać należy kolejny zarzut skargi kasacyjnej w tym przypadku naruszenia art. 134 § 1 P.p.s.a,

art. 145 § 1 pkt 1 lit b w zw. z art. 145 § 1 pkt 5 K.p.a., art. 106 § 3 P.p.s.a. Sąd pierwszej instancji rozstrzygnął sprawę w jej granicach. Z przyczyn wyżej podanych, nie miał obowiązku rozważenia w tej sprawie, faktu wydania przez Komisariat Policji

w Lublinie w dniu 24 lipca 2011 r. postanowienia zatwierdzonego przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej Lublin-Północ w Lublinie w dniu 29 lipca 2011 r. o umorzeniu dochodzenia na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 K.p.k, w sprawie dokonania przez M.K. naruszenia nietykalności cielesnej starszego pracownika socjalnego MOPR w Lublinie – J.B. podczas pełnienia obowiązków służbowych w dniu 8 kwietnia 2011 r. w Lublinie przy ul. Wieniawskiej 8/33 tj. o czyn z art. 222 § 1 K.k. wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. W związku z powyższym w tej sprawie nie było podstaw do zastosowania art. 145 § 1 pkt 1 lit b P.p.s.a i przyjęcia, że doszło do naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. Ubocznie zauważyć należy, iż umorzenie postępowania karnego, nawet na skutek stwierdzenia braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa, nie wyklucza możliwości zakwalifikowania zachowania danej osoby jako braku współdziałania, o którym mowa w art. 11 ust. 2 cyt. ustawy o pomocy społecznej.

Ponadto wskazać należy, iż postępowanie dowodowe przed sądem administracyjnym, o którym mowa w art. 106 § 3 P.p.s.a ma jedynie charakter uzupełniający w związku z czym dokonywanie przez sąd administracyjny samodzielnych ustaleń faktycznych jest dopuszczalne jedynie takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji. Przy czym nie może on uzupełniać braków postępowania dowodowego przeprowadzonego przez organ administracji, gdyż jego kompetencje obejmują jedynie dokonanie oceny postępowania organów administracji. Wbrew stanowisku autora skargi kasacyjnej w tej sprawie Sąd pierwszej instancji nie miał obowiązku dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z dokumentu z akt postępowania przed wyżej wymienionymi organami na okoliczność przebiegu omawianego wywiadu środowiskowego.

Przechodząc do rozważenia zasadności ostatniego zarzutu skargi kasacyjnej przypomnieć należy, iż przedmiotem oceny Naczelnego Sądu Administracyjnego mogą być jedynie te zarzuty kasacyjne, które strona sformułowała i uzasadniła zgodnie

z wymogami prawnymi wynikającymi z art. 174 i art. 176 P.p.s.a. Jeśli zatem strona nie sformułowała zarzutów zgodnie z powołanymi przepisami, to działający na podstawie art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny nie może dokonać ich merytorycznej oceny. W tej sprawie skarżąca jako naruszone podała art. 145 § 1 lit b, c w zw. z art.1, art.3 P.p.s.a, w zw .z art. 7, 77, 80 K.p.a. Nie zostały one jednak uzasadnione. Poza ich powołaniem w petitum skargi kasacyjnej jej autor, nie wyjaśnił na czym polegało ich naruszenie oraz nie wykazał istotnego wpływu naruszenia na wynik sprawy.

W konsekwencji Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że brak uzasadnienia podstawy kasacyjnej skutkuje pominięciem wskazanych w niej zarzutów, w procesie badania zgodności z prawem zaskarżonego wyroku (por. m.in. wyrok NSA z dnia 30 czerwca 2004 r., sygn. akt FSK 208/04, ONSA WSA 2004, nr 3, poz. 55).

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 P.p.s.a., orzekł jak w pkt 2 sentencji wyroku.

Naczelny Sąd Administracyjny nie orzekł w wyroku o przyznaniu pełnomocnikowi skarżącej wynagrodzenia na zasadzie prawa pomocy, gdyż art. 209 i 210 P.p.s.a. mają zastosowanie tylko do kosztów postępowania między stronami. Natomiast wynagrodzenie dla pełnomocnika ustanowionego z urzędu za wykonaną pomoc prawną, należne od Skarbu Państwa (art. 250 P.p.s.a.) jest przyznawane przez wojewódzki sąd administracyjny w postępowaniu określonym w art. 258-261 P.p.s.a.