drukuj    zapisz    Powrót do listy

6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania 6560, Podatek dochodowy od osób fizycznych, Szef Krajowej Administracji Skarbowej~Minister Finansów, Oddalono skargę kasacyjną, II FSK 704/17 - Wyrok NSA z 2017-07-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II FSK 704/17 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-07-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-03-21
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jacek Brolik
Jerzy Rypina
Sławomir Presnarowicz /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
6560
Hasła tematyczne
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Sygn. powiązane
I SA/Gd 1298/16 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2016-12-01
Skarżony organ
Szef Krajowej Administracji Skarbowej~Minister Finansów
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 1991 nr 80 poz 350 art. 21 ust. 1 pkt 120a
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędzia NSA Jerzy Rypina, po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. D.– M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 1 grudnia 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 1298/16 w sprawie ze skargi E. D. - M. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 17 czerwca 2016 r., nr ITPB4/4511-305/16/MK w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 1298/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku (dalej: "WSA") oddalił skargę E. D.-M. (dalej: "Skarżąca") na interpretację indywidualną Ministra Finansów (dalej: "organ interpretacyjny") z dnia 17 czerwca 2016 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. Podstawą powyższego orzeczenia był art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm., dalej: "p.p.s.a.").

Z uzasadnienia wyroku WSA wynika, że Skarżąca złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zwolnienia przedmiotowego. Przedstawiając stan faktyczny Skarżąca wskazała, że zawarła umowę w formie aktu notarialnego, ustanawiającą odpłatnie na czas nieoznaczony służebność przesyłu. Wykonawca inwestycji zgodnie z § 5 tejże umowy zobowiązał się do wypłaty jednorazowego wynagrodzenia oraz odszkodowania w łącznej kwocie 20.000 zł, na którą składały się wynagrodzenie za służebność przesyłu oraz wynagrodzenie tytułem obniżenia wartości nieruchomości z tytułu lokalizacji urządzeń elektroenergetycznych. Powyższa kwota została przez wykonawcę inwestycji zapłacona zgodnie z terminami określonymi w § 6 opisywanej umowy, tj. w dniu 27 marca 2015 r. zapłacono kwotę 6.000 zł, a w dniu 19 czerwca 2015 r. kwotę 14.000 zł.

Skarżąca zadała następujące pytanie: Czy w związku z zawartą umową o ustanowienie służebności przesyłu oraz otrzymaniem wynagrodzenia i odszkodowania w kwocie 20.000 zł, kwota ta w całości jest wolna od podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zam., dalej: "u.p.d.o.f.")? Zdaniem Skarżącej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. wolne od podatku jest wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

W interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2016 r. organ interpretacyjny uznał stanowisko Skarżącej w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wyjaśniono, że wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu wypłacone Skarżącej w 2015 r. stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., korzystający jednak ze zwolnienia z opodatkowania w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. Natomiast odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości, jako odrębne świadczenie od wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, nie mieści się w zakresie zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. Zatem otrzymane przez Skarżącą odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f., który Skarżąca obowiązana jest wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym zostało one otrzymane.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, organ interpretacyjny stwierdził brak podstaw do zmiany swojej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W skardze wniesionej do WSA Skarżąca zarzuciła naruszenie:

- art. 14b i następnych ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm., dalej: "o.p."), przez udzielenie niejednoznacznej i budzącej wątpliwości odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie oraz błędne wskazanie w interpretacji, niezgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, że Skarżąca wnosiła o interpretację w odniesieniu do odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości;

- art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a u.p.d.o.p., przez błędną wykładnię polegającą na nieprzyjęciu dwojakiego charakteru wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, który mieści w sobie elementy odszkodowawcze i w związku z tym całość otrzymanego świadczenia z tytułu wynagrodzenia (odszkodowania) za ustanowienie służebności przesyłu jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W odpowiedzi na skargę organ interpretacyjny wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

W uzasadnieniu wyroku WSA zauważył, że kwestią sporną w niniejszej sprawie jest zastosowanie zwolnienia przedmiotowego do otrzymanego przez Skarżącą w 2015 r. świadczenia pieniężnego. Przy czym WSA związany zarzutami skargi nie miał wątpliwości, że Skarżąca zarzucała naruszenie art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f., mimo wskazania, że chodzi o pkt 120 lit. a tej jednostki redakcyjnej ustawy (pkt 120 lit. a dotyczy zwolnienia odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, zatem nie ma w sprawie zastosowania).

Mając natomiast na uwadze kwestię prawidłowości dokonanego przez organ interpretujący rozstrzygnięcia podkreślenia wymaga, że wszelkiego rodzaju ulgi, czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi, czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. Zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów. Z treści dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. wynika, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlega tylko wynagrodzenie otrzymane za sam fakt ustanowienia służebności przesyłu, a nie dodatkowo wypłacane świadczenia z tym faktem związane.

Otrzymane w 2015 r. przez Skarżącą świadczenie pieniężne z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, stanowi świadczenie różne od wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i nie może być z nim utożsamiane lub traktowane jako jego część. Odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości otrzymane na podstawie zawartej umowy, nie mieści się w zakresie żadnego zwolnienia określonego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji otrzymane przez Skarżącą odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f., który Skarżąca obowiązana jest wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym zostało one otrzymane. Z treści dyspozycji powyższego przepisu wynika, że zwolnieniu w nim określonemu podlega tylko wynagrodzenie otrzymane za sam fakt ustanowienia służebności przesyłu, a nie dodatkowo wypłacone świadczenie z tym faktem związane, jak to ma miejsce u Skarżącej.

W ocenie WSA nie jest również uzasadniony zarzut dotyczący naruszenia art. 14b i nast. o.p. Z zadanego pytania i opisu stanu faktycznego wynika, że wypłacone świadczenie składało się z dwóch niezależnych elementów, a żądanie Skarżącej dotyczyło całości otrzymanej kwoty. Stąd też ocenie interpretacyjnej musiały podlegać obydwa elementy składające się na otrzymaną należność. WSA podkreślił, że organ interpretacyjny nie jest uprawniony do dokonywania oceny jaka część świadczenia pieniężnego otrzymanego przez Skarżącą powinna korzystać ze zwolnienia przedmiotowego. Decydujące znaczenie dla oceny skutków prawnych umów w stosunkach pomiędzy stronami ma ich treść, a nie nazwa. W postępowaniu o wydanie interpretacji organ podatkowy nie przeprowadza dowodów w rozumieniu art. 180 i następnych o.p. i nie ocenia ich w myśl art. 191 o.p., gdyż nie jest to postępowanie podatkowe. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Skarżącej, że połączenie kilku świadczeń objętych i nieobjętych zwolnieniem przedmiotowym prowadzi do możliwości skorzystania ze zwolnienia w odniesieniu do wszystkich otrzymanych świadczeń.

W skardze kasacyjnej wywiedzionej od powyższego orzeczenia, Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i rozpoznanie skargi, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy WSA do ponownego rozpatrzenia, a także zasądzenie kosztów postępowania. Na podstawie art. 182 § 2 p.p.s.a. Skarżąca zrzekła się rozprawy.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie prawa materialnego, tj.:

- art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. w zw. z art. 305² § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm., dalej: "k.c."), przez błędną wykładnię i nieprawidłową ocenę możliwości jego zastosowania do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, polegającą na przyjęciu przez WSA, że otrzymane świadczenie pieniężne z tytułu obniżenia wartości nieruchomości stanowi świadczenie różne od wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu i w konsekwencji ustalenie, że nie mieści się ono w zakresie zwolnienia podatkowego;

- art. 65 § 2 k.c., przez jego błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie poprzez przyjęcie, że sformułowanie użyte w umowie o ustanowienie służebności przesyłu jako "wynagrodzenie za obniżenie wartości nieruchomości z tytułu lokalizacji urządzeń elektroenergetycznych" w istocie rzeczy nie stanowi wynagrodzenia, lecz jest "odszkodowaniem za obniżenie wartości nieruchomości".

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej zostały uszczegółowione powyższe zarzuty.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 174 p.p.s.a., skargę kasacyjną można oprzeć na: naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (pkt 1) albo naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 2). Dopełnienie wymogu wskazania podstaw skargi kasacyjnej zakreślonych w powołanym przepisie art. 174 p.p.s.a. jest konieczne, ponieważ wyznacza granice skargi kasacyjnej, którymi jest związany Naczelny Sąd Administracyjny (art. 183 § 1 p.p.s.a.). Wyjątkiem są tu jedynie przesłanki nieważności postępowania, które Sąd bierze pod rozwagę z urzędu. Przed przystąpieniem do oceny zarzutów skargi kasacyjnej zbadano, czy nie zaistniała którakolwiek z przesłanek nieważności określonych w art. 183 § 2 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że w przedmiotowej sprawie nie wystąpiła żadna z przyczyn nieważności, wskazywana w przywoływanym unormowaniu.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do udzielenia odpowiedzi na pytanie: czy w związku z zawartą umową o ustanowienie służebności przesyłu oraz otrzymaniem wynagrodzenia i odszkodowania w kwocie 20.000 zł, kwota ta w całości (łącznie z odszkodowaniem), czy też w części określonej jako wynagrodzenie, jest wolna od podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f.?

Niezbędnym wydaje się przypomnieć, że Skarżąca przedstawiając stan faktyczny wskazała, że zawarła umowę w formie aktu notarialnego, ustanawiającą odpłatnie na czas nieoznaczony służebność przesyłu. Wykonawca inwestycji zgodnie z § 5 tejże umowy zobowiązał się do wypłaty jednorazowego wynagrodzenia oraz odszkodowania w łącznej kwocie 20.000 zł, na którą składały się wynagrodzenie za służebność przesyłu oraz wynagrodzenie tytułem obniżenia wartości nieruchomości z tytułu lokalizacji urządzeń elektroenergetycznych. Powyższa kwota została przez wykonawcę inwestycji zapłacona zgodnie z terminami określonymi w § 6 opisywanej umowy, tj. w dniu 27 marca 2015 r. zapłacono kwotę 6.000 zł, a w dniu 19 czerwca 2015 r. kwotę 14.000 zł.

Na wstępie należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie nie ma zastosowania i nie stanowi podstawy prawnej niniejszego sporu przepis zawarty w pkt 120 lit. "a" ust. 1 art. 21 u.p.d.o.f., lecz przepis znajdujący się w jednostce redakcyjnej pkt "120a" ust. 1 art. 21 u.p.d.o.f. Powyższe przypomnienie uczynione już na wstępie w tym miejscu jest istotne, gdyż autorka skargi kasacyjnej posługując się w jej uzasadnieniu argumentacją prawną, przytacza różne poglądy wyrażane zarówno w orzecznictwie sądowym, jak również w doktrynie prawa, odnosząc je do przepisu pkt 120 lit. "a" ust. 1 art. 21 u.p.d.o.f. Zgodnie z tym uregulowaniem, wolne są od podatku dochodowego od osób fizycznych – odszkodowania na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, ale wypłacone posiadaczom gruntów, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie danej interpretacji indywidualnej, nie wynika aby Skarżąca była posiadaczem gruntów, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

Naczelny Sąd Administracyjny za chybiony uznaje zarzut naruszenia przepisów art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. w zw. z art. 305² § 1 k.c., przez błędną wykładnię i nieprawidłową ocenę możliwości ich zastosowania do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. W myśl art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, jest wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Natomiast zgodnie z postanowieniami art. 305² § 1 k.c., jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Dokonując wykładni literalnej i systemowej wewnętrznej przywołanych wyżej przepisów, należy przyjąć, że pojęcie "wynagrodzenia otrzymanego za ustanowienie służebności przesyłu" z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f., należy odnosić do "odpowiedniego wynagrodzenia", o którym mowa w cytowanym wyżej art. 305² § 1 k.c. Ustawodawca w powoływanych regulacjach używa wyłącznie zwrotu "wynagrodzenie", nie używając określenia "odszkodowanie". Jednocześnie w innych jednostkach redakcyjnych tego samego art. 21 u.p.d.o.f. posługuje się słowem "odszkodowanie" (np. w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. "a" u.p.d.o.f.). Oznacza to, iż zamiarem ustawodawcy było zastosowanie zwolnienia podatkowego wyłącznie w stosunku do wynagrodzenia otrzymanego za sam fakt ustanowienia służebności przesyłu, a nie wypłacanego dodatkowo odszkodowania. Istotą bowiem świadczenia odszkodowawczego jest zawsze rekompensata z tytułu obniżenia wartości nieruchomości (zob. G. Bieniek, Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna, Warszawa 2009, s. 59 i n.). Gdyby celem ustawodawcy było wprowadzenie zwolnienia z tytułu odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości w związku ustanowieniem służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, z pewnością użyłby zwrotu "odszkodowanie".

Naczelny Sąd Administracyjny za nietrafny uznaje zarzut naruszenia przez WSA przepisu art. 65 § 2 k.c., przez jego błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie. WSA w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w ogóle nie odnosił się do treści przepisu art. 65 § 2 k.c., nawet nie przywołując tej jednostki redakcyjnej k.c. W tej sytuacji Sąd nie może się odnieść merytorycznie do tak sformułowanego zarzutu skargi kasacyjnej. Jeżeli zdaniem autorki skargi kasacyjnej WSA powinien odnieść się do treści przepisu art. 65 § 2 k.c., wówczas należało wywieść i uzasadnić zarzut o braku zastosowania tego unormowania w kontekście badania skutków prawnych umowy o ustanowienie służebności przesyłu. Jednak tak sformułowanego zarzutu i przedstawienia racji na jego uzasadnienie, Sąd w skardze kasacyjnej nie znajduje.

Naczelny Sąd Administracyjny nie może za zasadne i adekwatne w rozpatrywanej sprawie uznać poglądy we wskazywanym przez Skarżącą orzecznictwie sądów administracyjnych (zob. wyroki NSA z dnia: 1 czerwca 2011, sygn. akt II FSK 88/10; 29 września 2011 r., sygn. akt II FSK 654/10; 25 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 2131/11; 26 listopada 2013 r., sygn. akt II FSK 3050/11; 1 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 3987/13; 14 stycznia 2016 r., sygn. akt II FSK 3068/13; 1 czerwca 2016 r., II FSK 1403/14; opublikowane w: www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Wszystkie bowiem przywoływane oznaczenia wyroków NSA odnoszą się do przepisu zawartego w pkt 120 lit. "a" ust. 1 art. 21 u.p.d.o.f., i tym samym nie mają zastosowania do regulacji prawnej zawartej w jednostce redakcyjnej pkt "120a" ust. 1 art. 21 u.p.d.o.f. Błędny jest również pogląd, że korzystne dla Skarżącej stanowisko odnośnie omawianego zwolnienia podatkowego, zostało potwierdzone w wydanej przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej z dnia 21 maja 2014 r. Powyższa interpretacja opublikowana w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z dnia 27 maja 2014 r., pod poz. 20, odnosi się do przepisu zawartego w pkt 120 lit. "a" ust. 1 art. 21 u.p.d.o.f., czyli dotyczy zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych – odszkodowania na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, ale wypłacanego posiadaczom gruntów, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Naczelny Sąd Administracyjny również w sposób odmienny niż Skarżąca, rozumie ustawodawcze ratio legis wprowadzenia do omawianej ustawy przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. W uzasadnieniu do projektu tej zmiany, między innymi czytamy, że ...celem przygotowanej zmiany jest zwolnienie z opodatkowania wynagrodzeń związanych z ustanowieniem służebności przesyłu, o którym mowa w art. 3051 i nast. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Proponowana zmiana wynika m.in. z faktu uznawania przez sądy administracyjne, że wypłacone na podstawie Kodeksu cywilnego świadczenie nazwane "wynagrodzeniem" spełnia cele odszkodowawcze i korzysta ze zwolnienia na podstawie przepisu normującego zwolnienie odnoszące się do odszkodowania. Propozycja zmiany wychodzi naprzeciw ugruntowanej linii orzeczniczej. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego (Izba Cywilna z 2011-09-08, III CZP 43/11) "roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy nie ma charakteru odszkodowawczego, gdyż jego wysokość nie zależy od tego, czy właściciel poniósł jakikolwiek uszczerbek, to może ono realizować różne cele gospodarcze, w tym kompensować koszty, które właściciel poniósł przez to, że był np. zmuszony do korzystania z cudzej nieruchomości zamiast własnej, albo utracił korzyści, jakie by uzyskał, wynajmując albo wydzierżawiając rzecz. Trafne jest więc stanowisko, że wynagrodzenie za tzw. bezumowne korzystanie z rzeczy może spełniać cele odszkodowawcze (zob. Druk Nr 2330, Sejm VII kadencji; www.sejm.gov.pl; str. 33-34). Z treści przywołanego wyżej fragmentu (zwłaszcza Uchwały SN) jednoznacznie wynika, że wypłacone na podstawie Kodeksu cywilnego świadczenie nazwane "wynagrodzeniem" już w sobie zawiera "odszkodowanie", bowiem spełnia cele odszkodowawcze. Natomiast celem przygotowanej zmiany było zwolnienie z opodatkowania "wynagrodzeń związanych z ustanowieniem służebności przesyłu", a nie otrzymanych odszkodowań.

Mając na uwadze wyżej przedstawioną argumentację, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że w związku z zawartą przez Skarżącą umową o ustanowienie służebności przesyłu oraz otrzymaniem wynagrodzenia i odszkodowania w kwocie 20.000 zł, kwota ta jedynie w części określonej jako wynagrodzenie, jest wolna od podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. Tym samym odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości, jako odrębne świadczenie od wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, nie mieści się w zakresie zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f. Otrzymane zaś przez Skarżącą odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f., który Skarżąca obowiązana była wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym zostało one otrzymane.

W tym stanie rzeczy uznając, że rozpoznawana skarga kasacyjna nie posiada usprawiedliwionych podstaw, Naczelny Sąd Administracyjny stosownie do art. 184 p.p.s.a., skargę tę oddalił.



Powered by SoftProdukt