Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Mariola Jaroszewska Sędziowie: Asesor WSA Magdalena Dobek-Rak sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz (spr.) po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 stycznia 2018 r. sprawy ze skargi E. W. na bezczynność Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oddala skargę.

Wnioskiem z 7 lipca 2017 r. E. W. zwróciła się do Powiatowego Inspektora Sanitarnego o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

Ile zostało odnotowanych niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) w Państwa urzędzie oraz w całej Polsce dotyczących szczepień przeciwko: gruźlicy, błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, WZW B, Haemophilus Influenze, odrze, śwince i różyczce ?

Jaki charakter miały odnotowane niepożądane odczyny poszczepienne?

Czy zostały odnotowane przypadki śmiertelne?

Z jakiej statystyki wynikają dane, którymi Państwo dysponują?

Czy prowadzony przez państwa rejestr NOP podlega kontroli sądowej?

Czy w Polsce przeprowadza się badania nowo narodzonych dzieci w celu stwierdzenia czy dziecko narodziło się z wrodzoną obniżoną odpornością?

Czy w innych krajach Unii Europejskiej szczepienia, do których Państwo wzywacie, mają charakter obowiązkowy?

Czy w związku z przystąpieniem Polski do UE w roku 2004 i obowiązującą w ramach UE zasadą swobody przepływu osób odnotowaliście Państwo epidemie chorób, co do których w krajach UE szczepienia są dobrowolne?

Czy wystosowując pismo przymuszające do szczepienia jesteście Państwo świadomi ilości powikłań poszczepiennych nieodnotowanych, a który to problem z odnotowywaniem zauważa prof. Andrzej Zieliński (strona www.pzh.gov.pl), prof. Jacek Wysocki, dr Hanna Czajka (Neurologia i Neurochirurgia Polska 2004; s. 17- 24) oraz dr Paweł Grzesiowski (wywiad z dnia 5 grudnia 2016 r, telewizja WP, program Tu i teraz)

Czy jest Państwu znane orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w kwestii obowiązku szczepień wskazujące, że przymus stanowi naruszenie art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

W odpowiedzi na powyższy wniosek Powiatowy Inspektor Sanitarny wskazał, że w 2016 roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego zgłoszono 23 niepożądane odczyny poszczepienne (NOP), z czego 3 odczyny zostały zakwalifikowane jako 'nie NOP'. Wszystkie miały łagodny przebieg: 6 z nich wystąpiło po podaniu szczepionki BCG (szczepionka p/ gruźlicy); 4 po podaniu szczepionki Hexacima, z czego 2 zostały zdyskwalifikowane jako nie NOP (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze, wzw b); 3 po podaniu szczepionki Infanrix Hexa, z czego 1 został zdyskwalifikowane jako nie NOP (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze, wzw b);; 2 po podaniu szczepionki Prevenar 13.

Pozostałe pojedyncze niepożądane odczyny poszczepienne występowały po zaszczepieniu preparatem szczepionkowym tj.: Pentaxim (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze); Infanrix IPV+Hib (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze); Silgard (hpv), Tetraxim (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis); NeisVacC (meningokoki), Clodivac (błonica, tężec), Priorix (odra, świnka, różyczka), dTpa R (Boostrix) (błonica, tężec, krzuściec).

Wyjaśnił organ, iż wszelkie informacje dotyczące NOP 'niepożądanych odczynów poszczepiennych' za dany rok można znaleźć na stronie: www.gis.gov.pl w zakładce 'szczepienia ochronne' Biuletyn "Szczepienia ochronne w Polsce", w tym m.in. liczba przypadków NOP zgłoszonych po wszystkich szczepionkach wg zaklasyfikowania i województw; charakter NOP zgłoszonych po szczepionce BCG, a także po innych szczepionkach niż BCG wg danej szczepionki, po której wystąpił odczyn; liczba przypadków NOP zgłoszonych po wszystkich szczepionkach wg szczepionki i województw itp. Dla przykładu dane za rok 2015 dot. całej Polski załączył organ do odpowiedzi. Szczegółowe dane dostępne są na stronie NIZP-PZH w biuletynie "Szczepienia Ochronne w Polsce".

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny nie odnotował przypadków śmiertelnych wśród niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP).

W Polsce zgłoszenia NOP przychodnia lekarska kieruje do właściwego terenowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego (prowadzony jest rejestr zgłoszeń NOP), a ostatecznie trafiają one w celu weryfikacji, po zebraniu dodatkowych danych, do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Warszawie, (Państwowego Zakładu Higieny) do Zakładu Epidemiologii, Pracowni Monitorowania i Analizy Sytuacji Epidemiologicznej oraz do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Rejestry prowadzone przez Państwowych Inspektorów Sanitarnych nie podlegają rutynowej kontroli sądowej. W razie ewentualnego postępowania przed sądem, rejestry te zostaną Sądowi udostępnione.

Dziecko, u którego stwierdzi się jeden z objawów klinicznych niedoboru odporności kierowane jest na specjalistyczne badania immunologiczne.

Na stronie internetowej Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób Zakaźnych (ECDC- European Centrę for Disease Prevention and Control) można sprawdzić, jakie programy szczepień powszechnych i zalecanych obowiązują w poszczególnych krajach Europy - na stronie istnieje możliwość porównania programów szczepień obowiązkowych w poszczególnych krajach UE.

Przykładem 'dobrowolnych szczepień' w UE są sezonowe szczepienia przeciwko grypie. W okresie, objętym zapytaniem, czyli od roku 2004 na terenie UE wystąpił szereg epidemii grypy.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wystosował do E. W. wezwania z dnia 25 kwietnia 2017r. dotyczące M. i J. W., a następnie upomnienie z dnia 23 czerwca 2017r. w sprawie braku szczepień małoletnich synów wnioskodawczyni.

Państwowej Inspekcji Sanitarnej znane są orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Odpowiadając na pytanie zawarte w punkcie 12 wniosku wskazał organ, że każdy preparat stosowany w medycynie - czy jest to lek, czy szczepionka - może powodować objawy niepożądane. Trudno wcześniej przewidzieć, które dzieci nie będą tolerowały szczepionki. W przypadku wszystkich obecnie stosowanych szczepionek ryzyko wystąpienia poważnego NOP jest wielokrotnie mniejsze niż ryzyko i konsekwencje wynikające z zachorowania na chorobę zakaźną, przed którą chroni szczepienie.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, wykonanie obowiązkowego szczepienia ochronnego jest poprzedzone lekarskim badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania obowiązkowego szczepienia ochronnego, przeprowadzonym w okresie nie dłuższym niż 24 godziny. W przypadku gdy lekarskie badanie kwalifikacyjne daje podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego, lekarz kieruje osobę objętą obowiązkiem szczepienia ochronnego do konsultacji specjalistycznej. W przypadku wystąpienia przeciwskazań wystawione zostaje zaświadczenie od lekarza specjalisty - zgodne z wymogami rozporządzenia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych potwierdzające, że dziecko nie może zostać poddane szczepieniu ochronnemu i że stan jego zdrowia uniemożliwia wykonanie obowiązkowego szczepienia ochronnego.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny zaznaczył, że najpewniejszym źródłem wiedzy jest lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę nad dzieckiem - lekarz powinien również poinformować o zagrożeniach wynikających z niezaszczepienia dziecka.

W odpowiedzi na pytanie 13 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny poinformował, że dokładny skład szczepionek znajduje się w ulotce załączonej do każdego preparatu szczepionkowego.

Przekazał organ wnioskującemu ulotki preparatów szczepionkowych: BCG 10 - szczepionka p/grużlicy, Hepavax-Gene -szczepionka p/wzw b, Poliorix - szczepionka p/polio, Boostrix - szczepionka p/błonicy, tężec, krztusiec, Tetraxim - szczeponka p/błonicy, tężec, krztusiec, polio, Infanrix-DTPa - szczepionka p/błonicy, tężec, krztusiec, Priorix - szczepionka p/odrze, śwince i różczce, Act-HIB - szczepionka p/haemophilus influenze typu b.

Ponadto poinformowano wnioskodawcę, że szczepionka nie posiada właściwości patogennych. Wszystkie substancje dodatkowe znajdują się w szczepionkach w dopuszczalnej dawce, bezpiecznej dla zdrowia dzieci i dorosłych. W skład szczepionek - oprócz najistotniejszych antygenów -wchodzą również substancje pomocnicze i dodatkowe które:

• zwiększają bezpieczeństwo mikrobiologiczne szczepionek, zapobiegając skażeniu preparatu przez bakterie lub grzyby - konserwanty (np. tiomersal, 2-fenoksyetanol);

• stabilizują antygeny lub żywe wirusy, aby zachować ich optymalną immunogenność podczas przechowywania - stabilizatory białka [żelatyna, albumina ludzka], dwucukry [sacharoza], aminokwasy [glicyna, kwas glutaminowy]) do pewnego stopnia niwelują negatywny wpływ zmian temperatury i zapobiegają przyleganiu antygenów do ścian opakowania;

• wzmacniają odpowiedź immunologiczną na antygen zawarty w szczepionce - adiuwanty (np. sole glinu).

Pismem z 4 sierpnia E. W. uznając, że udzielona odpowiedź nie była wyczerpująca zwróciła się o uszczegółowienie odpowiedzi na pytanie nr 6 poprzez wskazanie w jaki sposób w ciągu pierwszej doby lekarze są w stanie wychwycić problemy z układem odpornościowym, w odniesieniu do pytania nr 9 wskazanie czy wystosowując pisma wzywające do szczepienia organ świadomy jest ilości powikłań poszczepiennych nieodnotowanych, a który to problem z odnotowywaniem zauważa prof. Andrzej Zieliński (strona www.pzh.gov.pl), prof. Jacek Wysocki, dr Hanna Czajka oraz dr Paweł Grzesiowski i jakie w związku z tym podejmuje organ działania, pytanie nr 11 zwróciła się o podanie jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych u dziecka wnioskodawcy po podaniu którejś z wymienionych szczepionek (konkretne liczby), oraz w odniesieniu do pytania nr 12 kto, w razie wystąpienia problemów zdrowotnych po podaniu szczepionki, poniesie koszty leczenia dziecka oraz pytania nr 10 czy znane jest organowi orzecznictwo Europejskiego Trybunału praw człowieka.

Wnioskodawczyni sformułowała także pytania dodatkowe zwracając się o podanie z imienia i nazwiska ekspertów, którzy ustalili POS na ten rok oraz jaka jest odpowiedzialność urzędnika, lekarza lub państwa jeżeli wystąpią powikłania.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny odpowiadając na kolejny wniosek wskazał, iż we wcześniejszych pismach udzielono wyczerpujących odpowiedzi, bądź kierowano wnioskodawcę do konkretnego, wiarygodnego źródła informacji z zakresu obowiązkowych szczepień ochronnych. Państwowa Inspekcja Sanitarna nie będąc instytucją naukowo-badawczą nie jest upoważniona do prowadzenia badań naukowych, wyrażania opinii, czy też udzielania informacji wykraczających poza zakres jej kompetencji.

Wyjaśnił organ, iż odpowiedź na pytanie nr 6 brzmiała: 'Dziecko, u którego stwierdzi się jeden z objawów klinicznych niedoboru odporności kierowane jest na specjalistyczne badania immunologiczne.' nie było mowy o "pierwszej dobie życia'. Jest natomiast stwierdzenie, że dopiero dziecko, u którego stwierdzi się jeden z objawów klinicznych niedoboru odporności, kierowane jest na specjalistyczne badania immunologiczne. Charakterystyczną cechą pierwotnych niedoborów odporności jest zwiększona podatność na zakażenia. Dzieci chorują na ogół na nawracające lub przewlekłe zakażenia. Wywiad ujawnia często, że chociaż w wielu przypadkach są one leczone antybiotykami, rzadko uzyskuje się ustąpienie objawów między cyklami leczenia. Informacja ta wystarcza, aby powziąć podejrzenie niedoboru odporności.

Podczas zbierania wywiadu szczególną uwagę należy zwrócić na ustalenie wieku dziecka, w którym zaczęły pojawiać się zakażenia - kolejne etapy dojrzewania poszczególnych składowych układu immunologicznego ułatwiają wyjaśnienie podatności na zakażenia różnymi drobnoustrojami. Przez pierwsze 6 miesięcy życia niemowlęta chronione są przekazanym przez łożysko od matki IgG, później bierna ochrona zanika i mogą pojawić się objawy niedoboru odporności.

Ponownie wyjaśnił organ, że poważne działania niepożądane po szczepieniach występują sporadycznie. W przypadku ich wystąpienia należy skontaktować się z lekarzem. Ponadto w przypadku wszystkich obecnie stosowanych szczepionek ryzyko wystąpienia poważnego NOP jest wielokrotnie mniejsze niż ryzyko i konsekwencje wynikające z zachorowania na chorobę zakaźną, przed którą chroni szczepienie. Co więcej, trudno wcześniej przewidzieć, które dzieci nie będą tolerowały szczepionki. W jednym i drugim przypadku koszty leczenia pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia.

W odniesieniu do kwestii dochodzenia odszkodowań za wystąpienie niepożądanych odczynów poszczepiennych - NOP, polski system prawny nie przewiduje szczególnych uregulowań. Te same uregulowania dotyczą zarówno zdarzeń niepożądanych po szczepieniu, jak i zdarzeń po innych produktach leczniczych. W Polsce dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę spowodowaną NOP odbywa się na zasadach ogólnych przed sądem powszechnym w trybie postępowania cywilnego jako roszczenie wobec podmiotów odpowiedzialnych za powstanie tej szkody.

W praktyce jedyną drogą dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku powikłań związanych z podaniem szczepionki, będącego wynikiem, czy to działań niepożądanych wywołanych szczepionką, czy też błędu medycznego pozostaje postępowanie przed sądem cywilnym.

Zaznaczył organ, że podanie danych personalnych ekspertów, którzy pracują nad Programem Szczepień Ochronnych nie jest przedmiotem sprawy. Zalecenia do realizacji szczepień w Polsce przygotowuje: Pediatryczny Zespół Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych przy Ministrze Zdrowia oraz Rada Sanitarno-Epidemiologiczna przy Głównym Inspektorze Sanitarnym.

Rekomendacje wynikają z analizy krajowych danych o zachorowaniach na poszczególne choroby zakaźne i zakażenia. Uwzględniają również zalecenia i raporty Komitetu Doradczego do spraw Szczepień Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz zalecania Światowej Organizacji Zdrowia.

Skargę na bezczynność Powiatowego Inspektora Sanitarnego wniosła E. W. działając przez profesjonalnego pełnomocnika. W skardze zarzucono, że Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny na złożony wniosek nie udzielił odpowiedzi na pytania zawarte w piśmie, w szczególności w zakresie odnotowanych powikłań, informacji czy prowadzony rejestr podlega kontroli sądowej, czy w Polsce przeprowadza się badania nowonarodzonych dzieci w celu stwierdzenia czy dziecko narodziło się z wrodzoną obniżoną odpornością, jak i dotyczące składu szczepionki, aby móc wykluczyć działanie alergiczne szczepionki. Również organ nie wyjaśnił kompetencji do prowadzenia przedmiotowego postępowania jak i źródła obowiązku zaszczepienia dzieci skarżącego.

Skarżąca domaga się w skardze zobowiązania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego do udzielenia pełnej żądanej informacji publicznej w terminie 14 dni od daty doręczenia akt organowi, orzeczenie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, wymierzenie organowi grzywny na postawie art. 149 § 2 p.p.s.a w maksymalnej wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W motywach wywiedzionej skargi ich autor podniósł, że PPIS w toku prowadzonego postępowania wezwał skarżącą i jej męża do wykonania obowiązku szczepień ochronnych względem ich małoletnich synów. Skarżąca mając na uwadze dobro i bezpieczeństwo dziecka, obawiając się o możliwe konsekwencje zdrowotne związane z przyjęciem przez małoletnich szczepionki zalecanej przez organ, wystąpił do PPIS z wnioskiem o udostępnienie informacji dotyczących między innymi zarejestrowanych powikłań poszczepiennych, ciężkiego NOP, przypadków śmiertelnych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podkreślając, że termin do udzielenia odpowiedzi na wniosek został zachowany.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, zwanej w dalszej części również: "p.p.s.a."), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na bezczynność.

Skarga do sądu administracyjnego na bezczynność podmiotu obowiązanego do udostępnienia informacji publicznej nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej, ponieważ zgodnie z art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1764 – dalej w skrócie: "u.d.i.p." ), przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się jedynie do decyzji o odmowie udzielenia informacji publicznej oraz decyzji o umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 u.d.i.p., a zatem k.p.a. nie ma zastosowania do pozostałych czynności podejmowanych w trybie ustawy.

Zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o dostępie do informacji publicznej, udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje w formie czynności materialno-technicznej z zakresu administracji publicznej w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. .

Według art. 13 u.d.i.p. udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak, niż w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2 (ust. 1). Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (ust. 2). Na gruncie takiego ujęcia normatywnego bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji publicznej będzie miała miejsce w sytuacji "milczenia" organu wobec wniosku strony, tj. wówczas, gdy we wskazanym terminie zobowiązany podmiot nie udzieli żądanej informacji lub nie podejmie nakazanych prawem czynności zmierzających do powiadomienia o przyczynach zwłoki i o dodatkowym terminie udostępnienia informacji, a także wówczas, gdy podejmując te czynności, nie udzieli informacji w maksymalnym dwumiesięcznym terminie.

Zaznaczyć należy, iż określony w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. 14-dniowy termin na udzielenie informacji publicznej ma charakter instrukcyjny. Jego upływ nie rodzi za sobą żadnych materialnoprawnych konsekwencji, a jedynie umożliwia wniesienie środków mających na celu zdyscyplinowanie podmiotów zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznych, które pozostają w stanie bezczynności.

Prawo dostępu do informacji publicznej ma konstrukcję publicznego prawa podmiotowego. Prawu temu odpowiada obowiązek udzielania obywatelom informacji publicznej przez podmioty wskazane w ustawie. Praktycznie wystarczy wskazanie, że żądana informacja ma charakter informacji publicznej i taka sytuacja sama przez się uzasadnia obowiązek udzielania informacji każdemu podmiotowi, który się o to zwróci.

W rozpoznawanej sprawie organ udzielił odpowiedzi na wszystkie pytania zawarte we wnioskach skarżącej. Odnotować należy, że skarżąca kwestionuje prawidłowość udzielonych odpowiedzi bowiem w istocie dąży do wstrzymania wobec niej jako rodzica postępowania związanego z niewywiązaniem się z obowiązku zaszczepienia swoich dzieci. Skarżąca poprzez wnioski o udostępnienie informacji publicznej prowadzi z organem polemikę w temacie zasadności szczepień dzieci w Polsce, kwestionuje też terminarz szczepień, usiłuje podważyć nałożenie na niego jako rodzica obowiązku zaszczepienia dzieci. Tematyka ta jednak nie jest przedmiotem sprawy, gdyż pozostaje nim jedynie ocena czy przedłożona odpowiedź organu jest wystarczająca do uznania, że organ wypełnił swój obowiązek udzielenia informacji publicznej na wnioski skierowane przez skarżącą.

W ocenie Sądu udzielona odpowiedź przez Powiatowego Inspektora Sanitarnego była rzeczowa, bardzo szczegółowa i odnosiła się do każdego pytania. Zaznaczyć wypada także, że nie każda żądana informacja pozostawała w gestii organu, przykładowo dotyczy to pytania dotyczącego przeprowadzania w Polsce badań nowo narodzonych dzieci w kierunku stwierdzenia wrodzonej obniżonej odporności. Nie wynika z akt sprawy, z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, ani nie wywodzi tego pełnomocnik skarżącej, iżby Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny był organem dysponującym informacjami o charakterze informacji publicznej dotyczącymi tego ogólnego pytania w zakresie badań nowonarodzonych dzieci. Mimo to organ podjął próbę wyjaśnienia skarżącej każdej materii podniesionej w kierowanych wnioskach i wskazał źródło posiadanych danych. Przy czym podkreślić należy, że z pewnością informacją publiczną nie są przepisy prawa obowiązujące w innych krajach Unii Europejskiej, czy też informacje zawarte na prywatnych stronach internetowych lub w programach telewizyjnych. Informacja publiczna dotyczy faktów, nie zaś sfery "świadomości" organu, jak ma to miejsce w przypadku pytania dotyczących znajomości orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

W ocenie Sądu organ wypełnił obowiązek udzielenia odpowiedzi na zadana pytania w dostateczny sposób. W konsekwencji brak jest podstaw do postawienia organowi zarzutu bezczynności.

W tych okolicznościach, Sąd na podstawie art. 151 P.p.s.a. skargę oddalił.