drukuj    zapisz    Powrót do listy

6480 658, Dostęp do informacji publicznej, Inspektor Sanitarny, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1846/18 - Wyrok NSA z 2019-12-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1846/18 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2019-12-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-05-22
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Elżbieta Kremer
Olga Żurawska - Matusiak /przewodniczący/
Sławomir Pauter /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6480
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Gd 83/17 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2018-01-11
Skarżony organ
Inspektor Sanitarny
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 151, art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 2019 poz 1239 art. 21
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak sędzia NSA Elżbieta Kremer sędzia del. WSA Sławomir Pauter (spr.) Protokolant asystent sędziego Anna Armińska po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 stycznia 2018 r. sygn. akt II SAB/Gd 83/17 w sprawie ze skargi E. W. na bezczynność Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w G. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi kasacyjnej wniesionej w niniejszej sprawie przez E. W. jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 stycznia 2018 r., którym oddalono skargę w/w na bezczynność Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] w przedmiocie udzielenia informacji publicznej.

Powyższy wyrok został wydany w oparciu o następujące ustalenia faktyczne

i prawne:

Wnioskiem z [...] lipca 2017 r. E. W. zwróciła się do Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania między innymi dotyczące liczby odnotowanych niepożądanych odczynów poszczepiennych wskazanych we wniosku szczepionek, jaki charakter miały odnotowane niepożądane odczyny poszczepienne, czy zostały odnotowane przypadki śmiertelne, z jakiej statystyki wynikają podane dane, czy prowadzony rejestr niepożądanych odczynów poszczepiennych podlega kontroli sądowej. Pytanie 6 brzmiało: "Czy w Polsce przeprowadza się badania nowo narodzonych dzieci w celu stwierdzenia czy dziecko narodziło się z wrodzoną obniżoną odpornością". Następne pytania dotyczyły obowiązkowych szczepień w krajach Unii Europejskiej, czy odnotowano w Polsce epidemie chorób, co do których w krajach Unii Europejskiej szczepienia są dobrowolne, czy jest znane organowi orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w kwestii obowiązku szczepień wskazujące, że przymus stanowi naruszenie art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

W odpowiedzi na powyższy wniosek, pismem noszącym datę [...] lipca 2017 r., Powiatowy Inspektor Sanitarny w [...] wskazał, że w 2016 roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] zgłoszono 23 niepożądane odczyny poszczepienne (NOP), z czego 3 odczyny zostały zakwalifikowane jako "nie NOP". Wszystkie miały łagodny przebieg: 6 z nich wystąpiło po podaniu szczepionki BCG (szczepionka p/gruźlicy); 4 po podaniu szczepionki Hexacima, z czego 2 zostały zdyskwalifikowane jako nie NOP (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze, wzw b); 3 po podaniu szczepionki lnfanrix Hexa, z czego 1 został zdyskwalifikowane jako nie NOP (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze, wzw b); 2 po podaniu szczepionki Prevenar 13.

Pozostałe pojedyncze niepożądane odczyny poszczepienne występowały po zaszczepieniu preparatem szczepionkowym tj.: Pentaxim (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze); lnfanrix IPV+Hib (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis, haemophilus influenze); Silgard (hpv), Tetraxim (błonica, tężec, krzuściec, poliomyelitis); NeisVacC (meningokoki), Clodivac (błonica, tężec), Priorix (odra, świnka, różyczka), dTpa R (Boostrix) (błonica, tężec, krzuściec).

Organ wyjaśnił, iż wszelkie informacje dotyczące NOP - niepożądanych odczynów poszczepiennych za dany rok można znaleźć na stronie: www.gis.gov.pl

w zakładce "szczepienia ochronne" Biuletyn "Szczepienia ochronne w Polsce", w tym m.in. liczba przypadków NOP zgłoszonych po wszystkich szczepionkach wg zaklasyfikowania i województw; charakter NOP zgłoszonych po szczepionce BCG,

a także po innych szczepionkach niż BCG wg danej szczepionki, po której wystąpił odczyn; liczba przypadków NOP zgłoszonych po wszystkich szczepionkach wg szczepionki i województw itp. Dla przykładu, dane za rok 2015 dotyczące całej Polski załączył organ do odpowiedzi. Szczegółowe dane dostępne są na stronie NIZP-PZH w biuletynie "Szczepienia Ochronne w Polsce". Podano, że organ nie odnotował przypadków śmiertelnych wśród niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP). Poinformowano, że w Polsce zgłoszenia NOP przychodnia lekarska kieruje do właściwego terenowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego (prowadzony jest rejestr zgłoszeń NOP), a ostatecznie trafiają one w celu weryfikacji, po zebraniu dodatkowych danych, do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego

w Warszawie (Państwowego Zakładu Higieny), do Zakładu Epidemiologii, Pracowni Monitorowania i Analizy Sytuacji Epidemiologicznej oraz do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Rejestry prowadzone przez Państwowych Inspektorów Sanitarnych nie podlegają rutynowej kontroli sądowej. W razie ewentualnego postępowania przed sądem, rejestry te zostaną Sądowi udostępnione. Natomiast na pytanie 6 udzielono odpowiedzi, że "dziecko, u którego stwierdzi się jeden z objawów klinicznych niedoboru odporności kierowane jest na specjalistyczne badania immunologiczne". W dalszej części pisma udzielono szczegółowych informacji dotyczących pozostałych pytań.

Organ nadmienił, że Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w [...] wystosował uprzednio do E. W. wezwanie noszące datę [...] kwietnia 2017 r., dotyczące M. i J. W. – dzieci skarżącej kasacyjnie

o wykonanie obowiązkowych szczepień, a następnie upomnienie z dnia [...] czerwca 2017 r. w sprawie braku szczepień małoletnich synów.

Pismem z dnia [...] sierpnia 2017 r. E. W. uznając, że udzielona odpowiedź nie była wyczerpująca zwróciła się o uszczegółowienie odpowiedzi między innymi na pytanie nr [...] poprzez wskazanie "w jaki sposób w ciągu pierwszej doby lekarze są w stanie wychwycić problemy z układem odpornościowym". Wnioskodawczyni sformułowała także pytania dodatkowe, zwracając się o podanie z imienia i nazwiska ekspertów, którzy ustalili POS na ten rok oraz jaka jest odpowiedzialność urzędnika, lekarza lub państwa jeżeli wystąpią powikłania.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w [...] odpowiadając na kolejny wniosek wskazał, iż we wcześniejszych pismach udzielono wyczerpujących odpowiedzi, bądź kierowano wnioskodawcę do konkretnego, wiarygodnego źródła informacji z zakresu obowiązkowych szczepień ochronnych. Państwowa Inspekcja Sanitarna, nie będąc instytucją naukowo-badawczą, nie jest upoważniona do prowadzenia badań naukowych, wyrażania opinii, czy też udzielania informacji wykraczających poza zakres jej kompetencji. Nadto organ wyjaśnił, iż odpowiedź na pytanie nr 6 brzmiała: "Dziecko, u którego stwierdzi się jeden z objawów klinicznych niedoboru odporności kierowane jest na specjalistyczne badania immunologiczne. Nie było mowy o "pierwszej dobie życia". Dalej organ podał, że "dziecko, u którego stwierdzi się jeden z objawów klinicznych niedoboru odporności, kierowane jest na specjalistyczne badania immunologiczne. Charakterystyczną cechą pierwotnych niedoborów odporności jest zwiększona podatność na zakażenia. Dzieci chorują na ogół na nawracające lub przewlekłe zakażenia. Wywiad ujawnia często, że chociaż w wielu przypadkach są one leczone antybiotykami, rzadko uzyskuje się ustąpienie objawów między cyklami leczenia. Informacja ta wystarcza, aby powziąć podejrzenie niedoboru odporności. Podczas zbierania wywiadu szczególną uwagę należy zwrócić na ustalenie wieku dziecka, w którym zaczęły pojawiać się zakażenia - kolejne etapy dojrzewania poszczególnych składowych układu immunologicznego ułatwiają wyjaśnienie podatności na zakażenia różnymi drobnoustrojami. Przez pierwsze

6 miesięcy życia niemowlęta chronione są przekazanym przez łożysko od matki IgG, później bierna ochrona zanika i mogą pojawić się objawy niedoboru odporności." Ponownie organ wyjaśnił, że poważne działania niepożądane po szczepieniach występują sporadycznie. W przypadku ich wystąpienia należy skontaktować się z lekarzem. Ponadto w przypadku wszystkich obecnie stosowanych szczepionek ryzyko wystąpienia poważnego NOP jest wielokrotnie mniejsze niż ryzyko

i konsekwencje wynikające z zachorowania na chorobę zakaźną, przed którą chroni szczepienie. Koszty leczenia związane z niepożądanym odczynem poszczepiennym pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia. W odniesieniu do kwestii dochodzenia odszkodowań za wystąpienie niepożądanych odczynów poszczepiennych - NOP, wskazano, że polski system prawny nie przewiduje szczególnych uregulowań.

W Polsce dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę spowodowaną NOP odbywa się na zasadach ogólnych przed sądem powszechnym w trybie postępowania cywilnego jako roszczenie wobec podmiotów odpowiedzialnych za powstanie tej szkody.

Po otrzymaniu powyższego pisma E. W. złożyła skargę na bezczynność Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...]. Skarżąca domaga się w skardze zobowiązania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego do udzielenia pełnej żądanej informacji publicznej w terminie 14 dni od daty doręczenia akt organowi, orzeczenie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, wymierzenie organowi grzywny na postawie art. 149 § 2 p.p.s.a w maksymalnej wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W skardze zarzucono, że Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w [...] na złożony wniosek nie udzielił odpowiedzi na pytania w nim zawarte, w szczególności w zakresie odnotowanych powikłań, informacji czy prowadzony rejestr podlega kontroli sądowej, czy w Polsce przeprowadza się badania nowonarodzonych dzieci w celu stwierdzenia czy dziecko narodziło się z wrodzoną obniżoną odpornością, jak i dotyczące składu szczepionki, aby móc wykluczyć działanie alergiczne szczepionki. Również organ nie wyjaśnił kompetencji do prowadzenia przedmiotowego postępowania, jak i źródła obowiązku zaszczepienia dzieci skarżącego. W dalszej części uzasadnienia skargi jej autorka podniosła, że PPIS w [...] w toku prowadzonego postępowania wezwał skarżącą i jej męża do wykonania obowiązku szczepień ochronnych względem ich małoletnich synów. Skarżąca, mając na uwadze dobro i bezpieczeństwo dziecka, obawiając się o możliwe konsekwencje zdrowotne związane z przyjęciem przez małoletnich szczepionki zalecanej przez organ, wystąpiła do PPIS z wnioskiem o udostępnienie informacji dotyczących między innymi zarejestrowanych powikłań poszczepiennych, ciężkiego NOP, przypadków śmiertelnych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podkreślając, że termin do udzielenia odpowiedzi na wniosek został zachowany.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 11 stycznia 2018 r. oddalił skargę. W uzasadnieniu wyroku na wstępie przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania, zarzuty zawarte w skardze oraz stanowisko organu. Przytoczył podstawowe przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o udostępnieniu informacji publicznej (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1764), określające tryb i termin udzielania odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji publicznej tj. art. 13, art. 14. Następnie stwierdził, że w niniejszej sprawie organ udzielił odpowiedzi na wszystkie pytania zawarte we wnioskach skarżącej. Uznał, że skarżąca kwestionując prawidłowość udzielonych odpowiedzi w istocie dąży do wstrzymania wobec niej jako rodzica postępowania związanego z niewywiązaniem się z obowiązku zaszczepienia swoich dzieci. Prowadzi z organem polemikę w temacie zasadności szczepień dzieci w Polsce, kwestionuje też terminarz szczepień, usiłuje podważyć nałożenie na nią jako rodzica obowiązku zaszczepienia dzieci. Tematyka ta jednak nie jest przedmiotem sprawy, gdyż pozostaje nim jedynie ocena czy przedłożona odpowiedź organu jest wystarczająca do uznania, że organ wypełnił swój obowiązek udzielenia informacji publicznej na wnioski skierowane przez skarżącą.

W ocenie Sądu, udzielona odpowiedź przez Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] była rzeczowa, bardzo szczegółowa i odnosiła się do każdego pytania. Zaznaczył także, że nie każda żądana informacja pozostawała w gestii organu, przykładowo dotyczy to pytania w przedmiocie przeprowadzania w Polsce badań nowo narodzonych dzieci w kierunku stwierdzenia wrodzonej obniżonej odporności. Nie wynika z akt sprawy, z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, ani nie wywodzi tego pełnomocnik skarżącego, iżby Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w [...] był organem dysponującym informacjami o charakterze informacji publicznej dotyczącymi tego ogólnego pytania w zakresie badań nowo narodzonych dzieci. Mimo to organ podjął próbę wyjaśnienia skarżącej każdej materii podniesionej w kierowanych wnioskach i wskazał źródło posiadanych danych. Sąd podkreślił, że z pewnością informacją publiczną nie są przepisy prawa obowiązujące w innych krajach Unii Europejskiej, czy też informacje zawarte na prywatnych stronach internetowych lub w programach telewizyjnych. Informacja publiczna dotyczy faktów, nie zaś sfery "świadomości" organu, jak ma to miejsce w przypadku pytania dotyczącego znajomości orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W konsekwencji brak jest podstaw do postawienia organowi zarzutu bezczynności, co skutkowało na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddaleniem skargi.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyła E. W., wnosząc o jego uchylenie w całości, przekazanie sprawy w całości do ponownego rozpoznania sądowi I instancji oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1) na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

a) art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 3 § 2 p.p.s.a. poprzez nieprawidłowe przeprowadzenie kontroli legalności i zgodności z prawem działania administracji w niniejszej sprawie, polegające na dokonaniu jej w sposób dowolny, powierzchowny i fragmentaryczny, nie stwierdzając naruszeń prawa procesowego i materialnego; 

b) art. 151 p.p.s.a. poprzez jego zastosowanie oraz art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie i błędne uznanie, że organ nie pozostawał w bezczynności, podczas gdy w odpowiedzi na pytanie nr 6 organ nie udzielił odpowiedzi.

2) na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. naruszenie przepisów prawa materialnego polegające na błędnej wykładni i niewłaściwym zastosowaniu tj.:

a) art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej poprzez uznanie, że odpowiedź wyczerpuje pojęcie informacji publicznej, podczas gdy skarżącemu nie udzielono informacji,

b) art. 13 ust. 1 oraz 14 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej poprzez ich niezastosowanie dla oceny działania organu, skutkujące uznaniem, że organ udostępnił skarżącemu informacje publiczne, zgodnie z wnioskiem skarżącej, podczas gdy organ administracji publicznej nie odpowiedział na pytanie 6.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wadliwie przeprowadził kontrolę organu administracji publicznej błędnie przyjmując, iż skarżącemu zostały udzielone wnioskowane informacje. Nie dostrzegł naruszeń prawa procesowego i materialnego, co doprowadziło do bezzasadnego oddalenia skargi. Wbrew stanowisku Powiatowego Inspektora Sanitarnego, które zostało podtrzymane przez Sąd I instancji, skarżącemu nie została udzielona odpowiedź na pytanie 6 dotyczące badań nowo narodzonych dzieci. Według Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...] w pytaniu nie było mowy o "pierwszej dobie życia", jednakże z wykładni językowej pytania wprost wynika, iż skarżący pytał o badania dzieci w pierwszej dobie życia. Okoliczność ta jest szczególnie istotna przy szczepieniu, bowiem wrodzone niedobory odporności są kategorycznym przeciwwskazaniem do szczepienia. Pytanie skarżącego dotyczyło badań nowo narodzonych dzieci, nie zaś dzieci starszych, u których występują objawy niedoborów odporności. Pytanie o badania odporności nowo narodzonych dzieci mieszczą się w pojęciu informacji publicznej. Dalej wskazano, że "udostępnienie informacji" obejmuje także informację

o nieposiadaniu żadnych dokumentów. Stwierdzono, że identycznie jak bezczynność w udzieleniu informacji publicznej należy traktować również przedstawienie informacji niepełnej czy nieadekwatnej do treści wniosku, jak też brak jakiegokolwiek odniesienia się do wniosku o udostępnienie informacji publicznej, w tym brak zawiadomienia strony wnioskującej w terminie wskazanym w art. 13 ust. 1 ustawy

o dostępie do informacji publicznej.

Odpowiedź na skargę kasacyjną nie została złożona.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm. - dalej jako "p.p.s.a.".), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 p.p.s.a.).

Granice skargi kasacyjnej wyznaczają wskazane w niej podstawy. Oznacza to, że przytoczone w skardze kasacyjnej przyczyny wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku determinują zakres kontroli dokonywanej przez sąd drugiej instancji, który w odróżnieniu od sądu pierwszej instancji nie bada całokształtu sprawy, lecz tylko weryfikuje zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Dokonując oceny zasadności wniesionej skargi kasacyjnej podnieść należy, że co do zasady możliwe jest korzystanie z informacji zawartych w prowadzonym na podstawie art. 21 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ( t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1239) przez każdego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego rejestru, w tym w trybie dostępu do informacji publicznej, przez każdą zainteresowaną osobę,

z poszanowaniem uzasadnionych interesów osób, których dane w tych rejestrach odnotowano. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że pojęcie informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stosownie do art. 1 tej ustawy, każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. Z kolei przepis art. 6 u.d.i.p. zawiera przykładowy katalog informacji i dokumentów stanowiących informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ww. ustawy, o czym świadczy użyty w tym przepisie zwrot "w szczególności". Zgodnie z ugruntowanymi już poglądami orzecznictwa, wypracowanymi na tle analizy art. 1 ust. 1, jak i precyzującego go art. 6 ustawy, informacją publiczną jest każda informacja wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Pod pojęciem informacji publicznej należy rozumieć zatem wszelkie fakty dotyczące spraw publicznych, rozumianych jako działalność zarówno organów władzy publicznej, jak i samorządów gospodarczych i zawodowych oraz osób i jednostek organizacyjnych w zakresie wykonywania zadań władzy publicznej oraz gospodarowania mieniem publicznym. Charakter publiczny należy przypisać tym informacjom, które odnoszą się do publicznej sfery działalności organów (wyrok NSA z dnia 25 marca 2003 r., sygn. akt II SA 4059/02), przy czym oceny tej należy dokonywać każdorazowo na gruncie konkretnej sprawy.

Na tym tle w orzecznictwie ustalono, że co do zasady stanowią informację publiczną informacje zbierane i wytwarzane przez organy inspekcji sanitarnej, zgodnie z art. 2 w zw. z art. 5 pkt 1, 2 3, 5 ustawy z dnia 14 marca 1985 r.

o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2019 r., poz. 59) w ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego, w tym sanitarnego zabezpieczania granic państwa, analiz i ocen epidemiologicznych, opracowywania programów i planów działalności zapobiegawczej i epidemiologicznej dla podmiotów leczniczych, ustalenia zakresu i terminów szczepień ochronnych oraz sprawowania nadzoru w tym zakresie. Przede wszystkim informację publiczną stanowią, jak wyżej już wskazano, informacje zbierane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego dotyczące niepożądanych odczynów poszczepiennych, które gromadzone są w powiatowym rejestrze zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych, prowadzonym na podstawie art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz § 8 i nast. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania. Informacji publicznej nie stanowią zaś informacje o procedurze zbierania informacji

o sytuacji epidemiologicznej, jak i podmiotach uczestniczących w tej procedurze. Ta kwestia wynika bowiem z przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, a informacja o przepisach prawa nie podlega udostępnieniu w trybie u.d.i.p. (wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 marca 2015 r., sygn. akt II SAB/Wa 989/14). Nie dotyczą informacji publicznej pytania dotyczące udzielenia informacji co do tego, czy rejestr Niepożądanych Odczynów Poszczepiennych podlega kontroli sądowej, jak również czy stwierdzenie ciężkiego Niepożądanego Odczynu Poszczepiennego powoduje skutki prawne, jak również pytanie o to, czy w innych krajach Unii Europejskiej wskazane szczepienia mają charakter obowiązkowy oraz pytania dotyczące świadomości organu co do ilości powikłań nieodnotowanych oraz znajomości organu w zakresie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Informacje dotyczące swobody przepływu osób, polityki szczepień ochronnych w innych krajach Unii Europejskiej oraz na Ukrainie, a także świadomości organu co do ilości powikłań poszczepiennych nie odnotowanych, znajomości przez organ orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i świadomości wnoszenia skarg na jego działalność oraz oceny zgodności z Konstytucją RP zasad funkcjonowania organów inspekcji sanitarnej nie są uważane za informację publiczną w rozumieniu ustawy, skutkiem czego organ nie jest zobowiązany do ich udzielenia (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 13 grudnia

2017 r., sygn. akt IV SAB/Po 72/17, https://orzeczenia.nsa.gov.pl). Również wiedza organu w zakresie wiedzy medycznej, literatury medycznej dotyczącej szczepień ochronnych oraz prawa krajowego obowiązującego w innych niż Polska krajach Unii Europejskiej wykracza poza pojęcie informacji publicznej. Treść regulacji prawnych dotyczących obowiązku szczepień obowiązujących w innych krajach Unii Europejskiej w ramach ich prawa krajowego nie została wytworzona przez polskie władze publiczne i nie odnosi się do polskich władz publicznych, czy też wykonywania na terenie Polski zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem publicznym. Podobnie, z powszechnie obowiązujących przepisów prawa nie wynika, aby organ był organem dysponującym informacjami o charakterze informacji publicznej, a dotyczącymi przeprowadzania badań nowo narodzonych dzieci w celu stwierdzenia, czy dziecko urodziło się z wrodzoną obniżoną odpornością.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że skarga kasacyjna wniesiona w niniejszej sprawie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, które by uzasadniały jej uwzględnienie i uchylenie zaskarżonego wyroku.

W stanowiącej przedmiot rozpoznania w niniejszej sprawie skardze kasacyjnej podniesiono zarzuty oparte na obu podstawach kasacyjnych wymienionych

w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a. Z uzasadnienia skargi kasacyjnej w sposób jednoznaczny wynika, że podniesione zarzuty nie dotyczą całej odpowiedzi udzielonej przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w [...], a jedynie odpowiedzi na pytanie 6 zawarte we wniosku z dnia [...] lipca 2017 r. "czy w Polsce przeprowadza się badania nowo narodzonych dzieci w celu stwierdzenia czy dziecko narodziło się z wrodzoną obniżoną odpornością". Zasadnie Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że organ udzielił odpowiedzi na powyższe pytanie w piśmie noszącym datę [...] lipca 2017 r. Powyższe stwierdzenie potwierdza treść tego pisma, którego odpis znajduje się aktach sprawy przesłanych przez organ udzielający odpowiedzi. Nadto, w piśmie noszącym datę [...] sierpnia 2017 r. w odpowiedzi na pismo skarżącej z dnia

[...] sierpnia 2017 r. organ, odwołując się do posiadanej wiedzy medycznej podał, jakie objawy występujące u dziecka mogą wskazywać na problemy zdrowotne związane z obniżoną odpornością. Wbrew twierdzeniom skargi kasacyjnej, z analizy treści pytania nr 6 zwartego we wniosku z dnia [...] lipca 2017 r. nie wynika, że dotyczy ono dziecka w pierwszym dniu po jego urodzeniu. Brak podstaw do takiego zinterpretowania użytego w pytaniu zwrotu "nowo narodzonego". Nie jest to pojęcie zdefiniowane w przepisach dotyczących ochrony zdrowia, w szczególności w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, ani wydanego na podstawie delegacji zawartej w tej ustawie rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Z treści przepisu art. 21 ust. 3 pkt ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nie wynika, aby był prowadzony rejestr dzieci urodzonych z wrodzoną obniżoną odpornością.

Tym samym brak jest podstaw do uznania zarzutu kasacyjnego dotyczącego naruszenia art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej za zasadny, albowiem skarżącej kasacyjnie organ udzielił wyczerpującej informacji na pytanie oznaczone we wniosku jako pytanie 6 w zakresie, w jakim dotyczyło ono informacji publicznej w rozumieniu powołanego przepisu. Stwierdzić należy, że uzupełnienie treści tego pytania przez skarżącą w piśmie z dnia [...] sierpnia 2017 r. dotyczyło już wiedzy medycznej, a nie informacji publicznej w znaczeniu wyżej podanym. Powyższe ustalenie stanowi jednocześnie podstawę do stwierdzenie bezzasadności zarzutu dotyczącego naruszenia art. 13 ust. 1, art. 14 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 powołanej ustawy. Przepisy te bowiem określają termin udostępnienia informacji publicznej (art. 13), formy udostepnienia informacji publicznej (art. 14) oraz określają jaka informacja jest udzielana na wniosek oraz niezwłocznie bez pisemnego wniosku (art. 10).

Za całkowicie chybiony należy uznać zarzut naruszenia art. 1 § 2 ustawy - Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Zawarte w nim unormowania określają kryterium, pod jakim kontrola administracji publicznej jest sprawowana przez sądy administracyjne (§ 2). Wydanie wyroku niezgodnego z oczekiwaniem strony skarżącej kasacyjnie nie może być utożsamiane z uchybieniem powołanej normie. Nie ma bowiem żadnych podstaw do przyjęcia, iż Sąd I instancji nie dokonał kontroli działalności organów administracji publicznej oraz, że badanie to przeprowadził w innym aspekcie niż zgodność z przepisami, które miały w sprawie zastosowanie. Niezależnie od tego zauważyć należy, że powołany przepis wyznacza jedynie ramy kontroli sądowej. Nie określa natomiast reguł postępowania sądowoadministracyjnego, albowiem te zawarte są w ustawie p.p.s.a. Zarzut naruszenia art. 1 § 2 p.u.s.a. nie może zatem stanowić samodzielnej podstawy kasacyjnej. Może być tylko powiązany ze wskazaniem uchybienia przepisom postępowania sądowoadministracyjnego, czego w rozpoznawanej skardze kasacyjnej nie ma. Przepis art. 3 § 2 p.p.s.a. stanowi bowiem w sprawach jakich skarg orzekają sądy administracyjne.

Z uwagi na brak podstaw do uwzględnienia skargi na bezczynność organu, zasadnie Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalając skargę powołał się na art. 151 p.p.s.a. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego podkreśla się, że przepis art. 151 p.p.s.a. nie może stanowić samodzielnej podstawy kasacyjnej. Jest to przepis ogólny (blankietowy) i ta jego właściwość sprawia, że na stronę skarżącą, chcącą powołać się na zarzut naruszenia tej regulacji, nałożona została powinność powiązania go z zarzutem naruszenia konkretnych przepisów, którym uchybił sąd I instancji w toku rozpatrywania sprawy (np. wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2018 r., sygn. akt II OSK 863/16). Natomiast przepis art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a. miałby zastosowanie tylko w przypadku uwzględnienia skargi na bezczynność organu.

Mając powyższe na uwadze, uznając, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, na podstawie art. 184 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w wyroku.



Powered by SoftProdukt