Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rajewska Sędziowie Anna Łukaszewska – Macioch NSA Paweł Miładowski (spr.) Protokolant Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I.K. i A. C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 3 kwietnia 2007 r. sygn. akt II SA/Bk 273/06 w sprawie ze skargi Z. O., F. S., I. K. i A. C. na decyzję Wojewody P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę kasacyjną.

Wnioskiem z dnia [...] I. K., Z. O. i A. C. złożyli ponownie wniosek o zwrot wywłaszczonej nieruchomości położonej w A. przy ul. [...]. W uzasadnieniu wnioskodawcy wskazali, iż zmienił się stan faktyczny (nie jest już prowadzona działalność usługowa) oraz prawny w sprawie zwrotu nieruchomości w porównaniu do poprzednio prowadzonych postępowań.

Decyzją z dnia [...], nr [...] Starosta A. odmówił zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

Decyzją z dnia [...] nr [...] Wojewoda P., po rozpoznaniu odwołania, uchylił decyzję Starosty A. i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Decyzją z dnia [...] Nr [...] Starosta A. odmówił zwrotu wywłaszczonej nieruchomości położonej w A. przy ul. [...], stanowiącej obecnie część działki Nr [...] wskazując, że nieruchomość będąca przedmiotem niniejszego postępowania została orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w B. z dnia [...], Nr [...] wywłaszczona pod budowę Lecznicy Weterynaryjnej. Toczące się w latach [...]-[...] postępowania w sprawie zwrotu tej nieruchomości wykazały zdaniem organu, iż cel wywłaszczenia został zrealizowany na całej nieruchomości. Organ ponadto podniósł, iż cel wywłaszczenia został zrealizowany przed upływem [...] lat od daty wywłaszczenia co potwierdza mapa Lecznicy Weterynaryjnej oraz oświadczenia pracowników byłego Powiatowego Zakładu Weterynarii w A.

Od powyżej decyzji Z. O., F. S., I. K. i A. C. złożyli odwołanie zarzucając naruszenie art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) poprzez przyjęcie, że nie zachodzą w rozpatrywanej sprawie przesłanki do zwrotu nieruchomości. Skarżący wnieśli dodatkowo o dołączenie do materiału dowodowego obecnej sprawy także poprzednio zebrany materiał dowodowy zgromadzony w latach [...]-[...] oraz o dołączenie uchwały Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w B. oraz Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w A. związanych z wywłaszczeniem nieruchomości pod budowę lecznicy oraz dotyczących planów zagospodarowania tej nieruchomości. Skarżący ponadto kwestionowali wartość dowodową oświadczeń głównej księgowej i lekarza weterynarii, podnosząc iż osoby te, nie będąc specjalistami mogły nie posiadać informacji na temat realizacji inwestycji oraz celach wywłaszczenia nieruchomości należącej do ich spadkodawców. Za nieprzydatny uznali również dowód mapy lecznicy weterynaryjnej. W ich ocenie, dowodem rozstrzygającym w sprawie są uchwały Rad Narodowych: Wojewódzkiej i Powiatowej.

Decyzją z dnia [...] Nr [...] Wojewoda P. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wyjaśnił, iż sprawa zwrotu nieruchomości położonej w A. przy ul. [...] wywłaszczonej pod budowę Lecznicy Weterynaryjnej była przedmiotem wielokrotnego rozpoznania w odmiennych stanach prawnych, przy czym w każdym przypadku stwierdzono, że nieruchomość nie jest zbędna na cel, na który ją wywłaszczono. Ponadto organ stwierdził, że nowe brzmienie art. 137 ust. 1 pkt. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami zobligowało organ do merytorycznego rozpoznania kolejnego wniosku o zwrot przedmiotowej nieruchomości. Organ ustalił, że wywłaszczone w [...] r. nieruchomości zostały zagospodarowane zgodnie z celem wywłaszczenia, a Lecznica Weterynaryjna, która była celem, została w [...] r. oddana do użytku. Powyższe zostało ustalone na podstawie zeznań świadków: oświadczenia P. M. O. - powiatowego lekarza weterynarii i P. M. C. - głównej księgowej w tym zakładzie. W ocenie organu nie można odmówić wiarygodności tym oświadczeniom, w sytuacji gdy pewnym jest, że w [...] r. nieruchomość była w pełni zagospodarowana, o czym świadczy dokument urzędowy tj. mapa inwentaryzacyjna z tego roku.

Na powyższą decyzję Z. O., F. S., I. K. i A. C. złożyli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wnosząc o uchylenie jej w całości, ewentualnie o stwierdzenie jej nieważności zarzucając jej rażące naruszenie:

- art. 137 ust. 1 pkt. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na tym, że organ błędnie uznał, że celem wywłaszczenia była budowa lecznicy weterynaryjnej i badał zakończenie tylko zakończenie realizacji tej inwestycji, w sytuacji gdy należy badać zrealizowanie celu wywłaszczenia określonego w decyzji o wywłaszczeniu,

- art. 79 §1 i § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm. – dalej kpa) polegające na tym, że skarżący nie został zawiadomiony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu ze świadków, a przez to nie mógł brać udziału w przeprowadzeniu dowodu, zadawać pytań, składać wyjaśnień w sytuacji, gdy organ miał obowiązek zawiadomić stronę o miejscu i terminie przeprowadzenia tych dowodów oraz art. 7 kpa, polegające na tym, że organ naruszył zasadę prawdy obiektywnej, gdyż nie określił dokładnie przedmiotu postępowania - nieruchomości, których zwrotu żądają skarżący.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda P. wniósł o jej oddalenie.

Wyrokiem z dnia 3 kwietnia 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku oddalił skargę podkreślając, iż kwestia wywłaszczenia przedmiotowej nieruchomości była kilkakrotnie rozpoznawana przez organy administracji jak i sądy administracyjne. Sąd I instancji wskazał w tym miejscu na wyroki NSA Ośrodka Zamiejscowego w Białymstoku z dnia 4 września 1997 r. sygn. akt SA/Bk 793/96 oraz wyrok z dnia 14 lutego 2002 r. w sprawie sygn. akt SA/Bk 1569/01.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wyjaśnił, że w sprawie nie zachodzą przesłanki uznania wywłaszczonej nieruchomości za zbędną w rozumieniu art. 137 ustawy o gospodarce nieruchomościami, a w konsekwencji brak jest podstaw do jej zwrotu spadkobiercom A. O. i B. O. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z akt administracyjnych sprawy, jak również wcześniejszych postępowań administracyjnych dotyczących spornej nieruchomości w sposób jednoznaczny wynika, że nieruchomość położona w A. przy ul. [...] stanowiąca działkę [...] nie jest nieruchomością zbędną.

W ocenie Sądu I instancji cel wywłaszczenia został zrealizowany zgodnie z orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej nr [...]. Sąd I instancji wskazał, iż istotny jest również fakt, że z akt administracyjnych wynika, że skarżący wystąpili z wnioskiem o zwrot wywłaszczonej nieruchomości zajętej pod byłą lecznicę weterynaryjną w A. przy ul. [...]. Dodatkowo w piśmie z dnia [...] Z. O. i F. S. sprecyzowali, iż wniosek dotyczy nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym [...] o powierzchni [...] m2, poprzednio oznaczonej numerami [...] i [...]. Zatem niniejsze postępowanie, według Sądu I instancji, dotyczyło wyłącznie części działek wywłaszczonych w orzeczeniu Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia [...] pod lecznicę weterynaryjną. Wobec powyższego zarzut, iż organy administracji nie oceniły w sprawie, czy został zrealizowany także drugi cel wywłaszczenia, a mianowicie zakład wylęgarni drobiu Sąd uznał za bezzasadny.

Sąd uznał również za niezasadny zarzuty naruszenia art. 79 §1 i §2 kpa oraz 7 kpa. Wbrew twierdzeniom skarżących zarówno M. O. jak i M. C. nie zostali przesłuchani w charakterze świadków, lecz złożyli oświadczenia dotyczące określonych informacji. Ocenie organu podlegała treść złożonego oświadczenia, zatem strony nie musiały być poinformowane o jego przeprowadzeniu.

Irena Krygier oraz A. C. wnieśli od powyższego wyroku skargę kasacyjną, zaskarżając wyrok w całości wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu oraz o zasądzenie na rzecz skarżących zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1. Rażące naruszenie prawa materialnego to jest przepisu art. 137 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez niewłaściwe jego zastosowanie -niezastosowanie polegające na tym, że zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny podzielając ustalenia Wojewody P. błędnie uznał, że żadna część nieruchomości będącej przedmiotem niniejszego postępowania nie podlega zwrotowi w sytuacji gdy nie budzi żądnych wątpliwości, że duża i nadająca się do wyodrębnienia jako samodzielna działka część tej nieruchomości jest obecnie zaniedbana i stanowi odłóg, a nadto ta właśnie część nigdy nie była wykorzystywana w działalności lecznicy weterynaryjnej, nie była niezbędna do działalności tej lecznicy i nie został na tej części zrealizowany cel wywłaszczenia. Orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej będąca przedmiotem niniejszego postępowania nieruchomość została wywłaszczona pod budowę lecznicy weterynaryjnej. Jednakże takie wykorzystanie nieruchomości jak ogródki działkowe dla pracowników lecznicy, tereny zielone czy też mieszkania dla pracowników lecznicy nie stanowią realizacji celu wywłaszczenia. Takie zagospodarowanie terenu powoduje, że niewątpliwym jest, że na części nieruchomości nigdy nie rozpoczęto realizacji celu wywłaszczenia ani też nie zrealizowano celu wywłaszczenia, wobec czego podlega ona zwrotowi.

2. Rażące naruszenie prawa materialnego, to jest przepisu art. 137 ust 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na tym, że Sąd błędnie uznał, że celem wywłaszczenia była budowa lecznicy weterynaryjnej i badał tylko zakończenie realizacji inwestycji - budowa lecznicy weterynaryjnej, w sytuacji, gdy zgodnie z treścią przepisu art. 137 ust. 1 pkt 2 należy badać zrealizowanie celu wywłaszczenia określonego w decyzji o wywłaszczeniu, a decyzja ta dotyczyła lecznicy weterynaryjnej i zakładu wylęgu drobiu.

3. Naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi poprzez niewłaściwe zastosowanie tego przepisu - niezastosowane, polegające na uznaniu, że w postępowaniu administracyjnym prowadzonym przez Starostę a następnie Wojewodę P. nie doszło do naruszenia przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w sytuacji, gdy doszło do naruszenia przepisów postępowania administracyjnego tj. art. 79 § 1 i § 2 kpa poprzez to, że błędnie i niedopuszczalnie przeprowadzony dowód z zeznań świadków, Sąd potraktował jako dowód przeprowadzony prawidłowo, skutkiem czego nie zostały wyjaśnione wszystkie wątpliwości związane ze stanem faktycznym. Naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy i miało wpływ na wynik sprawy, gdyż Skarżący nie mieli możliwości aktywnie uczestniczyć w postępowaniu, w szczególności nie mieli możliwości zadawania pytań świadkom. Prawidłowe zastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit.c winno zaskutkować uchyleniem decyzji Wojewody P.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje :

Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszenia prawa materialnego przez błędna wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie ; 2) naruszenie przepisów postępowania , jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem według art. 183 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc jedynie pod uwagę nieważność postępowania.

Badając stosownie do treści art. 183 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zaistnienie, którejkolwiek z przesłanek nieważności, w tym zakresie Sąd nie dopatrzył się takich naruszeń w rozpoznawanej sprawie .

Przytoczenie podstawy kasacyjnej musi być precyzyjne, gdyż - z uwagi na związanie sądu kasacyjnego granicami skargi kasacyjnej - Naczelny Sąd Administracyjny może uwzględnić tylko te przepisy, które zostały wyraźnie wskazane w skardze kasacyjnej jako naruszone. Nie jest natomiast władny badać, czy wojewódzki sąd administracyjny nie naruszył innych przepisów. Naczelny Sąd Administracyjny nie może bowiem zastępować strony i precyzować czy uzupełniać przytoczone podstawy kasacyjne. Należy przy tym podkreślić, że przy sporządzaniu skargi kasacyjnej wprowadzono tzw. przymus adwokacki, dotyczący także radców prawnych, a w sprawach obowiązków podatkowych - doradców podatkowych (art. 175 § 1 i 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), aby nadać temu środkowi odwoławczemu charakter pisma o wysokim stopniu sformalizowania, gdy chodzi o wymagania dotyczące podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia, jako istotnych elementów konstrukcji skargi kasacyjnej.

W sytuacji gdy autor skargi kasacyjnej zarzuca zarówno naruszenie prawa materialnego, jak i naruszenie przepisów postępowania, w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlega ostatnio wymieniony zarzut. Dopiero bowiem po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez sąd w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo że nie został skutecznie podważony, można przejść do skontrolowania procesu subsumpcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez sąd przepis prawa materialnego (por. uzasadnienie wyr. NSA z dnia 27 października 2004 r., FSK 1146/04, niepubl.).

W ramach zarzutu naruszenia przepisów postępowania skarżący wskazali na naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi poprzez niewłaściwe zastosowanie-niezastosowanie, polegające na uznaniu, że w postępowaniu administracyjnym prowadzonym przez Starostę a następnie Wojewodę nie doszło do naruszenia przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w sytuacji gdy doszło do naruszenia przepisów postępowania administracyjnego tj. art. 79 § 1 i 2 kpa poprzez to, że błędnie i niedopuszczalnie przeprowadzony dowód z zeznań świadków, Sąd potraktował jako dowód przeprowadzony prawidłowo, skutkiem czego nie zostały wyjaśnione wszystkie wątpliwości związane ze stanem faktycznym.

Zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Tym naruszeniem według skarżącego było uchybienie przepisowi art. 79 § 1 i 2 kpa poprzez błędne i niedopuszczalne przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków, co spowodowało, iż nie zostały wyjaśnione wszystkie wątpliwości związane ze stanem faktycznym.

Zgodnie z art. 79 § 1 kpa strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu ze świadków, biegłych lub oględzin przynajmniej na siedem dni przed terminem. Natomiast zgodnie z § 2 wyżej cytowanego przepisu strona ma prawo brać udział w przeprowadzeniu dowodu, może zadawać pytania świadkom, biegłym i stronom oraz składać wyjaśnienia.

W niniejszej sprawie wbrew twierdzeniom strony skarżącej organ administracji publicznej nie przeprowadzał dowodu z zeznać świadków, a jedynie poprzestał na ich oświadczeniach. Z wykładni przepisu art. 79 § 1 kpa jednoznacznie wynika, że organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony o miejscu i terminie przeprowadzenia jedynie dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych i oględzin. Natomiast organ administracji publicznej nie ma obowiązku zawiadomienia stron o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodów niewskazanych w tym przepisie. Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela podgląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 października 2005 r. II OSK 124/05, lex nr 188691, iż przepisy kpa dopuszczają możliwość złożenia na piśmie zeznań przez osoby fizyczne, jednakże nie są to zeznania świadków w rozumieniu art. 83 § 3 kpa, a jedynie pisemne oświadczenia osób fizycznych o posiadaniu określonych informacji.

Wobec powyższego skoro organ przeprowadzał jedynie dowód z pisemnych oświadczeń osób fizycznych o posiadanych informacjach to w świetle wyraźnego brzmienia art. 79 § 1 nie był obowiązany do zawiadamiania stron o miejscu i terminie złożenia tych oświadczeń. Skoro organ nie przeprowadzał dowodu z zeznań świadków to nie może być mowy o pozbawieniu strony możliwości zadawania pytań tym świadkom. Wskazać również należy, iż z akt administracyjnych wynika, że strona zapoznała się z powyższymi oświadczeniami, a więc zagwarantowano jej również prawo ustosunkowania się do nich i złożenia dodatkowych wyjaśnień.

Powyższe wskazuje, iż organ swoim postępowaniem nie naruszył art. 79 § 1 i 2 kpa.

Wprawdzie zgodnie z art. 75 § 1 kpa jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem, to jednak zastępowanie środka dowodowego, jakimi są zeznania świadków jedynie oświadczeniami złożonymi pod rygorem odpowiedzialności karnej należy uznać za odbiegające od wzorca postępowania administracyjnego. Powyższe odstępstwo mogłoby ewentualnie stanowić podstawę uchylenia zaskarżonego orzeczenia gdyby wnoszący skargę kasacyjną opierając ją m.in. na art. 77 kpa, 80 kpa wyraźnie zakwestionowali przyjęty stan faktyczny.

Oparcie skargi kasacyjnej o zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zw. z art. 79 § 1 i 2 kpa w wyżej wskazanych okolicznościach czyni niezasadnym zarzut naruszenia przez Sąd przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Wadliwe sformułowanie podstawy kasacyjnej z art. 174 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi spowodowało nieskuteczność zarzutu naruszenia przepisów postępowania oraz to, że Naczelny Sąd Administracyjny uznaje za miarodajny stan faktyczny sprawy, uznany przez Sąd pierwszej instancji za prawidłowy.

Zgodnie z art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Za zbędną uważa się nieruchomość wówczas, gdy pomimo upływu [...] lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna nie rozpoczęto prac związanych z realizacją tego celu albo pomimo upływu [...] lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna, cel ten nie został zrealizowany - art. 137 ust. 1 ustawy.

Dokupując procesu subsumpcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez Sąd I instancji przepis prawa materialnego należy stwierdzić, iż Sąd I instancji nie naruszył przy wydawaniu zaskarżonego wyroku art. 137 ust 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wobec uznania za miarodajny stan faktyczny sprawy, uznany przez Sąd I instancji stwierdzić należy, iż wywłaszczona nieruchomość została wykorzystana na cel wywłaszczenia, a cel ten został zrealizowany w terminie [...] lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna oraz, iż prace związane z realizacją tego celu rozpoczęto w terminie [...] lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna. W tym miejscu należy zauważyć, że okoliczność, iż cel został zrealizowany w powyższych terminach nie przemawiają wyłącznie oświadczenia złożone przez osoby fizyczne, ale również dokumenty znajdujące się w aktach zarówno tej sprawy jak i poprzednio prowadzonych postępowań, o których ujawnienie wnioskowała sama strona i których wiarygodność w toku kontroli sądowoadministracyjnej nie została zakwestionowana.

Wobec powyższego, w świetle tak przyjętego stanu faktycznego i treści art. 137 § 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, stwierdzić należy, iż przedmiotowej nieruchomości w całości ani w części nie można uznać za zbędną w świetle obowiązującej regulacji prawnej.

Ponadto Sąd I instancji prawidłowo przyjął, co nie zostało skutecznie zakwestionowane przez wnoszących skargę kasacyjną, iż wnioskodawcy wystąpili o zwrot wywłaszczonej nieruchomości zajętej jedynie pod byłą lecznicę weterynaryjną w A. Zatem postępowanie nie dotyczyło działek wywłaszczonych w orzeczeniu Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia [...] pod zakład wylęgarni drobiu. Wobec powyższego Sąd I instancji prawidłowo uznał, iż organy nie miały obowiązku badania czy został zrealizowany drugi cel wywłaszczenia, a mianowicie zakład wylęgarni drobiu.

W tym stanie rzeczy rozstrzygnięcie Sądu I instancji uznać należy za prawidłowe i odpowiadające obowiązującemu prawu.

Na marginesie Sąd pragnie zauważyć, iż fakt postawienia na części nieruchomości budynku lecznicy weterynaryjnej nie oznacza, iż pozostała część jest zbędna. Sąd podziela pogląd wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Białymstoku z dnia 4 września 1997 r., sygn. akt SA/Bk 793/96, dotyczący przedmiotowej nieruchomości, iż ze względu na funkcje lecznicy wymaga ona nie tylko obiektów kubaturowych, ale i odpowiedniego usytuowania przestrzennego. Bez znaczenia jest przy tym fakt, że na części nie postanowiono budynków, lecz wykorzystywano je w inny sposób m.in. na izolatkę dla zwierząt czy koniowąz otwarty, takie bowiem były potrzeby lecznicy weterynaryjnej. Ponadto nie ulega wątpliwości, iż lecznica weterynaryjna jako uciążliwa dla otoczenia wymagała odpowiedniej strefy ochronnej wokół oraz że sporna nieruchomość stanowi jeden zamknięty obiekt ze stałym ogrodzeniem.

Zwrócić również należy uwagę, co było już podnoszone w poprzednich orzeczeniach sądów administracyjnych dotyczących przedmiotowej nieruchomości, iż obowiązek zwrotu wywłaszczonej nieruchomości nie powstaje, jeżeli nieruchomość została wykorzystana (użyta) zgodnie z celem określonym w decyzji o wywłaszczeniu, choćby następnie była wykorzystywana na inne cele (por. wyrok NSA z dnia 6 września 1994 r. sygn. IV SA 1041/93, publ. ONSA 1996/2/61).

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oddalił skargę kasacyjną.