Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Machlejd, , Sędzia WSA Elżbieta Zielińska-Śpiewak(spr.), Sędzia WSA Bożena Więch-Baranowska, Protokolant Jakub Szczepkowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2008 r. sprawy ze skargi W. T. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji. skargę oddala

Sygn. akt VII SA/WA 521//08

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia [...] stycznia 2008r. znak [...] Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kodeksu postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) po rozpatrzeniu odwołania G. T. od decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] sierpnia 2007r. stwierdzającej nieważność decyzji Starosty Powiatowego w L. z dnia [...] lutego 2001r. udzielającej pozwolenia na użytkowanie kiosku handlowego w L. na działce nr ew. [...] obręb [...], przy ul. [...]

- utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W motywach rozstrzygnięcia organ przedstawił przebieg postępowania toczącego się w niniejszej sprawie, a następnie wskazał, że kiosk handlowy został wybudowany na podstawie ostatecznej decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego

w L. z dnia [...] września 1991r. nr [...]. Decyzją tą udzielono pozwolenia na budowę na okres trzech lat tj. do [...] września 1994r. kiosku handlowego na działce nr [...] przy ul. [...] w L. Po upływie tego okresu inwestor G. T. zobowiązany był do rozebrania obiektu na własny koszt. Obowiązek ten wynikał wprost z decyzji.

Zgodnie z art. 38 ust. 2 ustawy Prawo budowlane z dnia 24 października 1974r. (Dz. U. Nr 38, poz. 229 ze zm.), obowiązek rozbiórki obiektu budowlanego wniesionego na czas oznaczony powstaje z chwilą upływu terminu określonego w pozwoleniu na jego budowę. Natomiast kontrolowaną w postępowaniu nieważnościowym decyzją Starosty Powiatowego w L. z dnia [...] lutego 2001r. udzielono G. T. na podstawie art. 55 ust. 2 w zw. z art. 49 ust. 1 i art. 59 ustawy Prawo budowlane z 7 lipca 1994r. pozwolenia na użytkowanie przedmiotowego kiosku handlowego.

Jak wskazał organ, podstawy prawnej do wydania takiej decyzji nie mógł stanowić art. 49 ust. 1, gdyż dotyczy on wyłącznie obiektów wzniesionych bez pozwolenia na budowę, tzw – samowoli budowlanych. Brak było nadto podstawy do udzielenia pozwolenia na użytkowanie obiektu w stosunku do którego istniał obowiązek rozbiórki określony w decyzji o pozwoleniu na budowę. Oznacza to, że kontrolowana decyzja obarczona jest kwalifikowaną wadą rażącego naruszenia prawa określoną w art. 156 § 1 pkt 2 kpa.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego wniosła W. T. zarzucając jej naruszenie art. 156 § 1 pkt 2 kpa oraz art. 62 kpa.

W obszernej skardze, powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, skarżąca nie zgodziła się z oceną organu dotyczącą kwalifikowanej wadliwości decyzji Starosty Powiatu L. Organ, jej zdaniem, nie wykazał, iż decyzja rażąco narusza prawo.

Podnosząc powyższe zarzuty W. T. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wniósł o jej odrzucenie wskazując, iż W. T. nie była stroną postępowania, w pozostałym zakresie podtrzymał swoje stanowisko przedstawione w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga podlega oddaleniu albowiem zaskarżona decyzja odpowiada prawu.

Stosownie do art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądowa kontrola działalności administracji publicznej sprawowana jest pod względem zgodności z prawem.

Uwzględnienie skargi następuje tylko w przypadku stwierdzenia przez sąd naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w prowadzonym postępowaniu – art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

W niniejszym postępowaniu tego rodzaju wady i uchybienia nie wystąpiły.

Zaskarżona decyzja wydana została w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji, którego zakres precyzyjnie określa art. 156 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego. Organ administracyjny wszczyna postępowanie w nowej sprawie, w której jednak nie orzeka co do istoty sprawy rozstrzygniętej weryfikowaną decyzją, lecz bada czy nie jest ona obarczona jedną z kwalifikowanych wad określonych w art. 156 §1 pkt 1 -7 kpa. Jest to postępowanie nadzwyczajne odrębne od innych postępowań w wyniku, którego może dojść do wyeliminowania z obrotu prawnego ostatecznej decyzji administracyjnej, która zgodnie z wyrażoną w art. 16 kpa zasadą trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych, podlega szczególnej ochronie.

Podstawę prawną zaskarżonej decyzji stanowi art. 156 § 1 pkt 2 kpa. Stosownie do jego brzmienia organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która (...) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa.

W orzecznictwie sądowo - administracyjnym dominuje pogląd, że do uznania naruszenia prawa za rażące niezbędne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze treść decyzji musi pozostawać w oczywistej sprzeczności

z treścią przepisu prawa; po drugie charakter tego naruszenia ma być tego rodzaju, że prowadzi do niemożności zaakceptowania tej decyzji jako aktu wydanego przez organ praworządnego państwa (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 października 1992r., sygn. akt V SA 86/92).

Odnosząc powyższe uwagi do niniejszego postępowania Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie orzekającym, w pełni podziela stanowisko Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, iż kontrolowana w postępowaniu nieważnościowym decyzja Starosty Powiatu w L. z dnia [...] lutego 2001r., którą udzielono pozwolenia na użytkowanie kiosku handlowego, wydana została z naruszeniem prawa, a naruszenie to ma rażący charakter.

Przepisy stanowiące podstawę kontrolowanej decyzji – art. 55 ust. 2 pkt 1, art. 49 ust.

1 i art. 59 ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994r. w brzemieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, dotyczyły legalizacji samowolnie wybudowanych obiektów budowlanych. Art. 49 ust. 1 formułował zakaz orzekania rozbiórki obiektu budowlanego wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia – jeżeli upłynęło 5 lat od zakończenia budowy, a jego istnienie nie naruszało przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. W takim wypadku inwestor miał obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie.

Jak słusznie wskazał organ, powyższe przepisy odnosiły się wyłącznie do obiektów zrealizowanych samowolnie i stanowiły podstawę ich legalizacji. W sytuacji, gdy obiekt budowlany zrealizowany został na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę brak było podstaw do ich zastosowania.

W niniejszej sprawie udzielono pozwolenia na użytkowanie obiektu wybudowanego na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzją z dnia [...] września 1991r. udzielono pozwolenia na budowę kiosku handlowego na okres trzech lat tj. do [...] września 1994r. Zgodnie z art. 38 ust. 2 ustawy Prawo budowlane z 24 października 1974r. obowiązującej w dacie wydania tej decyzji upływ czasu oznaczony w pozwoleniu na budowę obligował inwestora (właściciela lub zarządcę obiektu) do dokonania na własny koszt rozbiórki tego obiektu.

W orzecznictwie sądowo – administracyjnym wielokrotnie podkreślono, iż obowiązek rozbiórki obiektu budowlanego wzniesionego na czas oznaczony powstaje

z chwilą upływu terminu określonego w decyzji o pozwoleniu na jego budowę, z mocy tej decyzji (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 września 1988r., sygn. akt IV SA 644/88, ONSA 1989/2/62).

Obowiązek wynikający bezpośrednio z przepisów prawa podlega wykonaniu

w drodze egzekucji administracyjnej, stosownie do art. 5 pkt 2 ustawy z 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 24, poz. 151 ze zm.). Oznacza to, iż w odniesieniu do obiektu, o którym mowa w art. 38 ust. 2 Prawa budowlanego wydana decyzja o pozwoleniu na użytkowanie dotknięta jest wadą nieważności z przyczyn określonych w art. 156 § 1 pkt 2 kpa.

Jak wynika z akt postępowania decyzją z dnia [...] września 1991r. nr [...] kierownika Urzędu Rejonowego w L. udzielono G. T. pozwolenia na budowę kiosku handlowego na działce nr [...]. Skarżąca W. T. wraz ze skargą przedstawiła postanowienie Sądu Rejonowego w L. Wydział [...] Cywilny z dnia [...] listopada 2007r. dotyczące częściowego podziału majątku wspólnego. Z postanowienia tego wynika, że prawo dzierżawy działki nr [...] przy ul. [...] wraz z posadowionym na niej budynkiem użytkowym przyznano W. T. Tym samym należy uznać, że ma ona interes prawny we wniesieniu skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – zgodnie z art. 50 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, biorąc pod uwagę wskazane wyżej okoliczności na podstawie art. 151 cytowanej ustawy orzekł, jak w sentencji.