drukuj    zapisz    Powrót do listy

6145 Sprawy dyrektorów szkół 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Oświata Inne, Burmistrz Miasta, Stwierdzono nieważność zaskarżonego zarządzenia, II SA/Op 316/10 - Wyrok WSA w Opolu z 2010-09-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Op 316/10 - Wyrok WSA w Opolu

Data orzeczenia
2010-09-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-05-21
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Sędziowie
Daria Sachanbińska
Elżbieta Kmiecik /sprawozdawca/
Ewa Janowska /przewodniczący/
Symbol z opisem
6145 Sprawy dyrektorów szkół
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Oświata
Inne
Sygn. powiązane
I OSK 2032/10 - Wyrok NSA z 2011-02-25
Skarżony organ
Burmistrz Miasta
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność zaskarżonego zarządzenia
Powołane przepisy
Dz.U. 2004 nr 265 poz 2572 art. 38 ust. 1.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - tekst jedn.
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 147 ust. 1.
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik – spr. Sędzia WSA Daria Sachanbińska Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Górska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 9 września 2010 r. sprawy ze skargi A. K. na zarządzenie Burmistrza Gminy Paczków z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odwołania ze stanowiska dyrektora szkoły 1) stwierdza nieważność zaskarżonego zarządzenia, 2) określa, że zaskarżone zarządzenie nie podlega wykonaniu w całości, 3) zasądza od Gminy Paczków na rzecz skarżącego A. K. kwotę 540 (pięćset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego stanowi zarządzenie Burmistrza Paczkowa z dnia [...], nr [...], o odwołaniu A. K. ze stanowiska dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] w P. bez wypowiedzenia z dniem 15 lutego 2010r.

Zaskarżonym zarządzeniem Burmistrz Paczkowa działając na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.) w § 1 odwołał A. K. ze stanowiska dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] w P. bez wypowiedzenia z dniem 15 lutego 2010r. § 2 zarządzenia stanowił, że wchodzi ono w życie z dniem podjęcia. Zarządzenie nie zawierało uzasadnienia. W aktach administracyjnych brak jest dowodu doręczenia skarżącemu tego zarządzenia i skarżący nie wskazuje na powyższe.

Skarżącemu doręczono natomiast w dniu 11 lutego 2010r. pismo Burmistrza datowane na dzień [...], nr [...], w którym poinformowano go, że zgodnie z art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty i Zarządzeniem Burmistrza nr [...] z dnia [...], po uzyskaniu opinii Opolskiego Kuratora Oświaty, zostaje odwołany z dniem 15 lutego 2010r. ze stanowiska dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] w P. Pismo zawierało wskazanie przyczyn, które legły u podstaw odwołania skarżącego oraz zawierało pouczenie o możliwości złożenia od niego odwołania do Sądu Pracy w N. w terminie 14 dni od dnia otrzymania.

Pismem z dnia 22 lutego 2010r. skarżący działając na zasadzie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wezwał Burmistrza Paczkowa do usunięcia naruszenia prawa poprzez uchylenie zarządzenia nr [...]. Wezwanie wpłynęło do organu w dniu 24 lutego 2010r. W uzasadnieniu skarżący wskazywał, że wobec poinformowania go o w/w zarządzeniu w piśmie z dnia [...] uzasadnienie tego pisma stanowi zarazem uzasadnienie zapadłego zarządzenia. W jego ocenie wskazane w nim przyczyny odwołania są bezzasadne, nieprawdziwe i niesprecyzowane, a tym samym niemożliwym jest odniesienie się do nich. W dalszej części wezwania skarżący dowodził, że zarzuty dotyczące braku współpracy z Radą Pedagogiczną nie są skonkretyzowane, a posiedzenie Rady w dniu 19 stycznia 2010r, odbywało się w duchu ostracyzmu. Podobnie należy ocenić w przekonaniu skarżącego zarzuty dotyczące braku współpracy z Radą Rodziców, gdyż nie postawiono mu konkretnych zarzutów w tym zakresie, co jest o tyle istotne, że Rada Rodziców nie przejawiała woli współpracy z dyrektorem szkoły. Zarzut dotyczący zaś zbyt niskich temperatur panujących w klasach był niezależny od niego i dotyczył stanu budynku, zbyt małej liczby palaczy oraz braku środków finansowych na poprawę sytuacji w tym zakresie. Pismo z dnia [...] nie wskazuje nadto konkretnych zarzutów dotyczących niewłaściwego księgowania czy sposobu korzystania z ZFŚS i stąd też niemożliwym jest odniesienie się do powyższego. Zanegował także skarżący stwierdzenia dotyczące braku zainteresowania wynikami edukacyjnymi i sportowymi uczniów, jak i możliwość obniżenia liczby uczniów w szkole z uwagi na pełnienie przez niego funkcji dyrektora. W końcowej części wezwania skarżący powoływał się na chlubny przebieg swojej pracy zawodowej i podkreślał, że zarządzenie nie zawiera szczegółowego uzasadnienia, a przesłanki zawarte w art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty należy interpretować wąsko. Zapadłe zarządzenie nie spełnia tych warunków i stąd też winno być uchylone.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, organ pismem datowanym na dzień 19 marca 2010r., które doręczone zostało pełnomocnikowi skarżącego w dniu 22 marca 2010r., odmówił uchylenia zaskarżonego zarządzenia z uwagi na braku naruszenia prawa. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ dowodził, że w rozpatrywanym przypadku zaistniały szczególnie uzasadnione przyczyny do podjęcia decyzji o odwołaniu skarżącego ze stanowiska dyrektora szkoły. Dalsze, bowiem zatrudnianie skarżącego na stanowisku dyrektora szkoły w atmosferze narastającego konfliktu pomiędzy nim i Radą Pedagogiczną oraz Radą Rodziców, a także niezadowolenie organu prowadzącego szkołę z wykonywanych obowiązków z uwagi na charakter jednostki stało się niemożliwe. Zdaniem Burmistrza Paczkowa decyzja o odwołaniu skarżącego z funkcji dyrektora Szkoły [...] nr [...] w P. podjęta została po wnikliwym przeanalizowaniu całego zebranego materiału dowodowego, z którego wynika, że zachodziły szczególnie uzasadnione okoliczności, których konsekwencją było natychmiastowe odwołanie skarżącego.

Skargę na powyższe zarządzenie, w terminie, wniósł A. K. W wywiedzionej skardze żądał stwierdzenia nieważności zaskarżonego zarządzenia, zasądzenia kosztów postępowania oraz dopuszczenia dowodu z dokumentów w postaci pisma pełniącego obowiązki dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] im. [...] w P. z dnia 23 marca 2010r. oraz sprawozdania z nadzoru pedagogicznego dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] im. [...] w P. za I półrocze roku szkolnego 2009/2010. W uzasadnieniu skarżący dowodził, że zaskarżone zarządzenie powoduje obniżenie wynagrodzenia skarżącego, nadszarpnięcie jego prestiżu zawodowego, a przez to narusza jego interes prawny. Zauważał skarżący, że zaskarżone zarządzenie nie zawiera uzasadnienia i stąd też w związku z poinformowaniem go o zaskarżonym zarządzeniu w piśmie Burmistrza Paczkowa z dnia [...] uzasadnienie przyczyn odwołania w nim wskazane stanowi również jego zdaniem uzasadnienie zarządzenia. W dalszej części skargi skarżący analizując wskazane w doręczonym mu w/w piśmie przyczyny odwołania dowodził, że są one nieprawdziwe lub niesprecyzowane. Podkreślał, że nie przedstawiono mu opinii Kuratora Oświaty, nie skonkretyzowano zarzutów, co do braku współpracy z Radą Pedagogiczną i Radą Rodziców. Zarzuty, będące przejawem niezadowolenia związanego z krytyczną oceną przełożonego, której wyraz dali podwładni na posiedzeniu, wynika z realiów podporządkowania, a zgłaszane pretensje świadczą o tym, że były one wynikiem emocji, a nie obiektywnej oceny sytuacji, której weryfikacji winien dokonać Burmistrz. Skarżący podnosił, że podejmował skutecznie szereg starań o rozwój szkoły i osiąganie przez uczniów wysokich wyników edukacyjnych. O powyższym świadczy sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego oraz pismo p.o. dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] w P. z dnia 29 marca 2010r., które szczegółowo wymienia sukcesy uczniów w zawodach sportowych i olimpiadach przedmiotowych w okresie pełnienia przez skarżącego funkcji dyrektora szkoły.

Burmistrz Gminy Paczków w odpowiedzi na skargę wniósł o oddalenie skargi podnosząc, że zapadłe zarządzenie znajduje uzasadnienie w obowiązujących przepisach prawa oraz w ustalonym stanie faktycznym, a przyczyną odwołania skarżącego były zarówno zastrzeżenia dotyczące sfery związanej z zarządzaniem szkołą oraz sfery pedagogicznej. Wskazywał, że postępowanie w niniejszej sprawie wszczęte zostało w związku z powzięciem przez Burmistrza Gminy Paczków informacji pochodzących od nauczycieli i rodziców dzieci uczęszczających do Szkoły [...] nr [...] w P. Podnosił, że pismem z dnia 8 stycznia 2010r. Zarząd Oddziału ZNP w P. poinformował Burmistrza o efektach spotkania z nauczycielami szkoły. Z pisma tego wynikało jednoznacznie, że praca dyrektora budziła zastrzeżenia we wszystkich obszarach działalności. Wskazując na przepis art. 39 ust. 4 ustawy skarżącego systemie oświaty Burmistrz stwierdził, że skarżący nie współpracował, ani z radą pedagogiczną, ani z rodzicami, ani z samorządem uczniowskim, a powyższe fakty potwierdzone zostały przez nauczycieli zarówno w trakcie posiedzenia Rady Pedagogicznej, jak i w piśmie kierowanym do Burmistrza przez Zarząd ZNP przy Szkole [...] nr [...] w P. Burmistrz zanegował także twierdzenia skarżącego dotyczące chlubnego przebiegu jego kariery zawodowej i zauważył, że w 2009r. skarżący został wprawdzie oceniony pozytywnie, lecz jako jedyny z dyrektorów nie uzyskał nagrody Burmistrza za osiągnięcia w pracy zawodowej w roku 2008/2009, co stanowiło ewidentne potwierdzenie niezadowolenia z jego pracy. Akcentował, że decyzja o odwołaniu skarżącego z funkcji dyrektora szkoły podjęta została po zasięgnięciu opinii Kuratora Oświaty, po umożliwieniu skarżącemu złożenia wyjaśnień i po przeanalizowaniu całego zebranego materiału dowodowego, z którego wynika, że zachodziły szczególnie uzasadnione okoliczności. Powyższe, zatem oznacza, że zarządzenie zostało podjęte zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Pełnomocnik skarżącego w piśmie procesowym z dnia 28 czerwca 2010r. stwierdził, że organ podjął działania zmierzające do wywołania przewlekłości sprawy i spowodowania trudnych do odwrócenia skutków prawnych. W piśmie z dnia 20 sierpnia 2010r. podtrzymał skargę, stwierdzając, iż analiza akt administracyjnych potwierdza słuszność stanowiska prezentowanego przez skarżącego, a także i to, że został on odwołany ze stanowiska bez merytorycznych przyczyn, w wyniku wrogiej kampanii, w której uczestniczyła zdecydowana mniejszość rodziców.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy ( art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270; zwanej dalej P.p.s.a.).

W myśl art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiotem oceny jest zarządzenie Burmistrza Paczkowa z dnia [...], Nr [...], którym na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.) w § 1 odwołano skarżącego ze stanowiska dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] w P. bez wypowiedzenia z dniem 15 lutego 2010r. Zarządzenie nie zawierało uzasadnienia i nie zostało doręczone skarżącemu. W aktach administracyjnych brak jest, bowiem dowodu doręczenia tego zarządzenia i na okolicznością tę nie powołuje się ani skarżący, ani organ. Poza sporem natomiast jest, że skarżącemu doręczono w dniu 11 lutego 2010r. pismo datowane na dzień [...], nr [...], w którym poinformowano go, że zgodnie z art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty i Zarządzeniem Burmistrza nr [...] z dnia [...], po uzyskaniu opinii Opolskiego Kuratora Oświaty, zostaje odwołany z dniem 15 lutego 2010r. ze stanowiska dyrektora Publicznej Szkoły [...] nr [...] w P. Pismo zawierało wskazanie przyczyn, które legły u podstaw odwołania skarżącego oraz zawierało pouczenie o możliwości złożenia odwołania do Sądu Pracy w N. w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Pismo powyższe nie może zostać uznane za uzasadnienie zaskarżonego zarządzenia. Po pierwsze zauważyć należy, że akt powierzenia nauczycielowi stanowiska dyrektora szkoły, jak i odwołanie z tego stanowiska mają charakter administracyjnoprawny. W doktrynie i orzecznictwie sądowoadministracyjnym kwestia charakteru prawnego aktów odwołania, jak i powołania nie budzi większych wątpliwości. Odwołanie ze stanowiska dyrektora szkoły nie jest czynnością z zakresu prawa pracy (por. uchwała NSA z dnia 16 grudnia 1996r., sygn. akt OPS 6/96, wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2005r., sygn. akt I OSK 296/05; LEX nr 186659). Nie budzi wątpliwości także i to, że akt ten ma wpływ na sytuację prawną nauczyciela odwołanego ze stanowiska dyrektora szkoły powodując pozbawienie go nie tylko tego stanowiska, ale także i dodatków z nim związanych, a tym samym akt ten dotyka interesu prawnego odwołanego z funkcji kierowniczej. Akt ten może mieć zatem wpływ na zakres uprawnień pracowniczych i stąd też w orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa tendencja przewidująca możliwość do przyznania odwołanemu nauczycielowi z funkcji kierowniczej odszkodowania za niezgodne z prawem odwołanie (por. m.in. uchwała SN z 3 lutego 1993r., sygn. akt O PZP 71/92; OSNCP 1993/4/144). Dwoistość, zatem skutków odwołania dyrektora szkoły ma swoje konsekwencje w trybie zaskarżania tej czynności – legalność odwołania podlega, po wyczerpaniu trybu postępowania, kontroli sądu administracyjnego, a w pozostałym zakresie podlega właściwości sądów powszechnych. Okoliczność zatem, że akt administracyjny dotyczący odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego wywołuje także skutki w sferze prawa pracy powoduje, że taki pracownik może dochodzić obrony swoich interesów wynikających z pozostawania w zatrudnieniu przed sądem pracy. Z tego też względu doręczone skarżącemu pismo datowane na dzień [...] nie mogło zostać uznane za uzasadnienie zaskarżonego zarządzenia. Nie sposób bowiem nie dostrzec, że przedmiotowe pismo zawiera wskazanie m.in. jako podstawy odwołania zarządzenie Burmistrza nr [...] z dnia [...], oznaczone jest innym numerem, niż zaskarżone zarządzenie, oraz zawiera pouczenie o możliwości zaskarżenia tego oświadczenia do Sądu Pracy, a także nie wskazuje na administracyjny tryb postępowania. W jego uzasadnieniu, ani też w treści zarządzenia brak jest odniesienia, że stanowi ono zarazem uzasadnienie zaskarżonego zarządzenia, czy też załącznik do zaskarżonego aktu. Trybunał Konstytucyjny w uchwale z dnia 27 września 1994r., sygn. akt 10/93 – OTK 1994, Nr 2, poz. 46, oba rodzaje kontroli, to jest przed sądem administracyjnym i sądem powszechnym nie wykluczają się wzajemnie, lecz odwrotnie są komplementarne. Nie ma więc niebezpieczeństwa powstania kolizji na skutek zbiegu dwóch różnych postępowań dotyczących tej samej materii z tego powodu, że odmienny jest przedmiot obu postępowań. Mając na uwadze zatem art. 68 § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach oraz art. 69 K.p. stwierdzić należy, że do stosunku pracy zawartego na podstawie powołania zastosowanie mają przepisy dotyczące wypowiadania umów o pracę, które z kolei obligują pracodawcę do złożenia pisemnego oświadczenia o wypowiedzeniu wraz z uzasadnieniem zawierającym wskazanie przyczyn (art. 30 § 4 K.p.).

Powyższe prowadzić musi zatem do jedynego logicznego wniosku, że jest pismo z dnia [...], doręczone skarżącemu jest czynnością z zakresu prawa pracy.

Zaskarżony akt podjęty został w trybie przepisu art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym w dacie podjęcia zaskarżonego zarządzenia, który stanowi, że organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.

Na wstępie zauważyć należy, że ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty ( j.t. Dz.U. z 2004r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.), zwana dalej ustawą, nie wskazuje formy prawnej działania organu prowadzącego w sprawie powołania czy też odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego. Jednakże analiza przepisów zawartych w art. 36 a, 38 ust. 1 i art. 5c ustawy wskazuje, że to wójt gminy jest podmiotem, któremu zostały powierzone kompetencje do podejmowania wszystkich czynności związanych z obsadzaniem stanowisk dyrektorów w szkołach publicznych prowadzonych przez gminy. Wykonuje on, bowiem kompetencje organu wykonawczego gminy m.in. w formie zarządzeń. Zarządzenia są formą aktu władczego, jednostronnego – normatywnego (zarządzenia porządkowe), ogólnego – wewnętrznego (regulaminu urzędu gminy), czy też jednostkowo - konkretnego, w tym dotyczącego zatrudniania lub zwalniania kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Odwołanie nauczyciela ze stanowiska kierowniczego ma charakter kompetencji władczej, związanej z wykonywaniem przez organ gminy publicznoprawnych zadań w zakresie oświaty. Personalny charakter aktu odwołania nauczyciela z funkcji kierowniczej nie stanowi, zatem o jego prywatnoprawnym charakterze, gdyż obsada stanowiska kierowniczego w szkole publicznej jest formą zarządzania szkołą. Skoro zatem art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy daje organowi możliwość odwołania dyrektora szkoły z funkcji kierowniczej w trakcie trwania roku szkolnego w sytuacji zaistnienia "szczególnie uzasadnionych przypadków" to zaniedbania prawem ustanowionych obowiązków dyrektora szkoły, które muszą być na tyle istotne, iż nie pozwala to na dalsze wykonywanie przez niego powierzonej mu funkcji winny być dowiedzione w stosownym postępowaniu poprzedzającym podjęcie zarządzenia (poprzednio uchwały) i muszą znaleźć się w uzasadnieniu tego aktu. Z aktu odwołania winno bowiem jasno i konkretnie wynikać na czym owe "szczególnie uzasadnione przypadki" polegają. Konieczność uzasadnienia tego aktu wyprowadzić można nie tylko z brzmienia przytoczonego przepisu art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy, ale także z ogólnych zasad ustrojowych zawartych w art. 2 i art. 7 Konstytucji RP. W świetle tych zasad działanie organu administracji publicznej, które mieści się wprawdzie w jego prawem przewidzianych kompetencjach, ale noszące znamiona władczego, arbitralnego działania, skierowanego do skonkretyzowanego podmiotu, przy zastosowaniu dodatkowo analogii legis (art. 107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; zwanej dalej K.p.a.), prowadzi do wniosku, że zarządzenie o odwołaniu nauczyciela z funkcji kierowniczej winno podlegać uzasadnieniu. Brak sporządzenia uzasadnienia aktu administracyjnego, jakim jest zaskarżone zarządzenie o odwołaniu skarżącego z funkcji dyrektora szkoły, pozbawia nie tylko skarżącego możliwości oceny przyczyn leżących u podstaw podjęcia takiego aktu, ale także i możliwości dokonania oceny, co do prawidłowości podjętego aktu przez organ nadzoru oraz kontroli jego legalności przez sąd administracyjny (por. wyrok NSA z 1 grudnia 2006r., sygn. akt I OSK 706/06). Stwierdzić należy również, że wymóg uzasadniania rozstrzygnięć przez administrację publiczną zaliczany jest do standartów dobrej administracji i prawa do sprawiedliwego procesu (por. Samorząd terytorialny w orzecznictwie sądowym. Rozbieżności i wątpliwości. M. Stahl; Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2006/9/16).

Zaskarżone zarządzenie nie zawiera uzasadnienia, a tym samym niemożliwym jest dokonanie kontroli jego legalności w aspekcie prawidłowego bądź nie zastosowania przez organ przepisu art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z przepisu art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy wynika wprost, że przewidziana tym przepisem możliwość odwołania dyrektora szkoły z pełnionej funkcji w trakcie trwania roku szkolnego jest instytucją wyjątkową, nadzwyczajną, a możliwość jej zastosowania winna wynikać z zaistnienia szczególnie uzasadnionych okoliczności. Posłużenie się przez ustawodawcę nieostrym zwrotem, nie oznacza jednak, że zarówno ocena, jak i uznanie organu, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze, a następnie odwołał go z tego stanowiska może mieć charakter dowolny lub arbitralny. Przyczyny leżące u podstaw zarządzenia o odwołaniu ze stanowiska kierowniczego winny być dokładnie i szczegółowo wywiedzione i uargumentowane w uzasadnieniu podjętego zarządzenia. Innymi słowy to bezpośrednio z aktu administracyjnego powinno wynikać na czym polega ów szczególnie uzasadniony przypadek, który stanowi podstawę odwołania dyrektora przed końcem roku szkolnego. Analiza bowiem art. 38 ustawy prowadzi do wniosku, że przepis ten stwarza gwarancję stabilności stosunku pracy nauczyciela na stanowisku kierowniczym. Co więcej pojęcie to winno być rozumiane wąsko i oznaczać sytuację, w których nie jest możliwe dalsze pełnienie przez nauczyciela funkcji kierowniczej z uwagi na istotne zagrożenie prawidłowości funkcjonowania kierowanej placówki, zagrożenie celów lub interesu publicznego. Przyczyną odwołania w tym trybie nie mogą być tylko takie zaniedbania obowiązków dyrektora, które mogą prowadzić do destabilizacji funkcjonowania szkoły (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 7 marca 2006r., sygn. akt IV SA/.Gl 862/04; wyrok NSA z 19 września 2001r., sygn. akt II SA 1657/01 – Prawo Pracy z 2002r, Nr 22, s. 39; wyrok NSA z 12 lutego 2002r., sygn. akt I SA 2743/01; wyrok NSA z 18 kwietnia 2008r., sygn. akt I OSK 86/08). Odnosząc zatem powyższe uwagi nawet do treści pisma z dnia [...], przy przyjęciu, że stanowi ono uzasadnienie zaskarżonego zarządzenia, koniecznym jest stwierdzenie, że przyczyny w nim wskazane nacechowane są dużym stopieniem ogólnikowości, a taki stopień ogólnikowości sformułowań wymyka się spod kontroli sądu. Uzasadnienie pisma zawiera w zasadzie wypunktowane zarzuty pod adresem dyrektora szkoły, z których żaden w zasadzie nie został w dostateczny sposób uargumentowany. Zarzut braku konsultacji i współpracy z Radą Pedagogiczną, Radą Rodziców czy też pracownikami nie mieści się w kategoriach szczególnie uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż wadliwa współpraca polegająca na nie powiadamianiu w terminie o planowanych posiedzeniach Rady Pedagogicznej, czy też nowym przydziale czynności i jego zmianach dotyczy w istocie negatywnej oceny sposobu wykonywanych zadań przez dyrektora i objęty jest dyspozycją art. 38 ust. 1 pkt 1 b ustawy. W podstawach odwołania dyrektora szkoły tzw. trybie natychmiastowym, zbliżonym swoją konstrukcją do art. 52 § 1 K.p., nie mieści się każde naruszenie prawa przez taką osobę, lecz tylko takie które uniemożliwia dalsze sprawowanie funkcji kierowniczej, a pozostawienie dyrektora na dotychczasowym stanowisku pozbawi placówkę realnego kierownictwa i uniemożliwi jej funkcjonowanie. W kategorii "przypadków szczególnie uzasadnionych" z art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy niekoniecznie muszą mieścić się zdarzenia dotyczące niewłaściwego gospodarowania środkami finansowymi, czy też uchybienia w zakresie organizacji pracy, a nawet "wotum nieufności uchwalone przez Radę Pedagogiczną. Wystąpienie tych okoliczności w dotychczasowym orzecznictwie sądowym uznane zostało za nie mieszczące się w dyspozycji w/w przepisu (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 7 marca 2006r., sygn. akt IV SA/GL 862/04;wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 27 marca 2009r., sygn. akt IV SA/Wr 49/09, wyrok SN z 9 maja 1997r., sygn. akt I PKN138/97, OSNAPiUS 1998/9/261; czy też powołany wyżej wyrok NSA z 19 września 2001r.), a zatem wobec braku stosownej i konkretnej argumentacji pozwalającej na dokonanie oceny zachowań skarżącego, które dotyczą nie przestrzegania ustawy o Zakładowym Funduszu Socjalnym (bez wskazania na czym konkretnie te naruszenia polegały), nieterminowego załatwiania spraw (bez wskazania jakich konkretnie spraw (kategorii) oraz okresu przewlekłości w ich załatwieniu), jak również zarzut niedogrzania pomieszczeń szkoły, który dotyczy w istocie sposobu organizacji pracy palaczy oraz sposobu gospodarowania środkami finansowymi, a także braku zainteresowania sukcesami uczniów, nie stanowią szczególnie uzasadnionych przypadków wymagających natychmiastowego usunięcia skarżącego z zajmowanego stanowiska, gdyż są objęte dyspozycją art. 38 ust. 1 pkt 1 b ustawy i związane są ze sposobem wykonywania powierzonych skarżącemu zadań, których ocenę winien dokonać organ prowadzący szkołę.

Wskazania do dalszego postępowania wynikają wprost z przedstawionych powyżej rozważań Sądu.

Z powodów wskazanych wyżej należało stwierdzić nieważność zaskarżonego zarządzenia, na mocy art. 147 § 1 P.p.s.a. Orzeczenie w punkcie 2 uzasadnia art. 152 P.p.s.a., zaś w punkcie 3 art. 200 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt