Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka Protokolant st. inspektor sądowy Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 23 września 2016 r. sygn. akt III SA/Kr 541/16 w sprawie ze skargi M. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w N. z dnia [...] grudnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 23 września 2016 r., III SA/Kr 541/16 oddalił skargę M. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w N. z [...] grudnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie. W uzasadnieniu Sąd podniósł, że skarżący został skazany za prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu. Wynika to z sentencji wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, Wydział VIII Zamiejscowy w Muszynie z 17 września 2015 r., VIII W 325/15, z którego wynika, że skarżący umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, prowadząc samochód osobowy będąc w stanie po użyciu alkoholu. Wyrok ten zapadł we wrześniu 2015 r., a więc w okresie, w którym w obrocie prawnym pozostawała już ustawa o kierujących pojazdami. Sam czyn miał miejsce 29 sierpnia 2015 r., a więc także po rządem ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierującymi pojazdami (Dz. U. z 2015 r., poz. 155 ze zm.). W myśl art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o kierujących pojazdami starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na badanie lekarskie, jeżeli kierowała ona pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Zgodnie z art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a tej ustawy samo kierowanie pojazdem w stanie po użyciu alkoholu skutkuje obligatoryjnym skierowaniem na takie badanie. Zatem zarzuty skarżącego nie są zasadne.

Organy administracyjne zebrały materiał dowodowy niezbędny do wydania w tej sprawie decyzji. Zarzut naruszenia art. 77 § 1 i 2 K.p.a. oraz art. 80 K.p.a. nie jest zasadny i w istocie sam skarżący nie podaje, jakie to okoliczności nie zostały uwzględnione przez organy w tej sprawie. Niezasadny jest zarzut błędnej wykładni art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a i art. 135a ustawy o kierującymi pojazdami oraz art. 182 § 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 1997 r. Nr 90, poz. 557 ze zm.). Jak wynika z art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o kierujących pojazdami starosta ma obowiązek wydania decyzji o skierowaniu kierowcy na badanie lekarskie, jeżeli kierowała ona pojazdem w stanie po użyciu alkoholu. Fakt kierowania przez skarżącego pojazdem po użyciu alkoholu wynika z ww. wyroku sądu karnego. Nie ma znaczenia w sprawie, czy sąd karny skierował skarżącego na badania lekarskie, skoro samo stwierdzenie przez tenże sąd, że kierował on pojazdem po użyciu alkoholu skutkuje wydaniem zaskarżonej decyzji przez właściwy organ administracyjny.

Okoliczność cofnięcia czasowego przez sąd karny prawa do kierowania pojazdami – orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 6 miesięcy od 29 sierpnia 2015 r. (pkt II sentencji wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, Wydział VIII Zamiejscowy w Muszynie z 17 września 2015 r. VIII W 325/15) nie ma znaczenia dla oceny legalności wydania zaskarżonej decyzji. Skierowanie skarżącego na badania lekarskie nie ma na celu pozbawienie go uprawnień do kierowania pojazdami, a tylko chodzi o zbadanie, czy nie ma przeciwskazań medycznych (lekarskich) do kierowania pojazdami przez skarżącego. To w dobrze rozumianym interesie samego skarżącego powinno być poddanie się takim badaniom celem ustalenia, że od strony medycznej skarżący może w bezpieczny sposób kierować pojazdami.

Okoliczność, że skarżący kierując 29 sierpnia 2015 r. około godz. 8.55 samochodem nr rej. [...] na drodze publicznej był w stanie po użyciu alkoholu, a nie w stanie nietrzeźwości także nie ma znaczenia. Powołany art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a zobowiązuje starostę do skierowania na badania lekarskie osoby, która kierowała pojazdami także po użyciu alkoholu. Brak wysokiego społecznie niebezpieczeństwa popełnionego przez skarżącego czynu nie ma w tej sprawie żadnego znaczenia. Powołany wielokrotnie art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a w żadnym zakresie nie nakłada też obowiązku wykazywania przez starostę, że są zastrzeżenia co do stanu zdrowia osoby skierowanej na badania lekarskie. Przepis ten nakazuje staroście skierowanie każdej osoby na takie badania, jeżeli kierowała ona pojazdem po użyciu alkoholu.

Nie ma racji skarżący wskazując, że sam fakt ukarania za wykroczenie z art. 87 ustawy z 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2015, poz. 1094) nie daje podstaw do skierowania na badania lekarskie. Zgodnie z art. 87 § 1 K.w. kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiódł M. P., zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie:

- art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 4 protokołu 7 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności przez dwukrotne ukaranie skarżącego za ten sam czyn;

- art. 99 ust. 1 pkt 2. lit. a) i lit. b) oraz art. 135a ustawy o kierujących pojazdami przez łączne powołanie ostatnio wymienionych przepisów za podstawę prawną skierowania M. P. na badania lekarskie, podczas gdy wymienione przepisy pochodzą z różnych rozdziałów ustawy, a łącznie powołane nie odpowiadają rzeczywistym faktom, ani sytuacji skarżącego M. P. w przedmiotowym postępowaniu, ani przyjętych za podstawę wydania decyzji administracyjnej nakładającej obowiązek określony w zaskarżonej decyzji Starosty Powiatowego w N. z [...] listopada 2015r.;

- przez dowolne przyjęcie za podstawę skierowania na badanie lekarskie jedynie treści art. 99 ust 1. pkt 2) lit. a) z pominięciem uregulowania lit. b) wymienionego przepisu, podczas gdy przepis art. 99 ust. 1 pkt 2) stanowi jednostkę redakcyjną ustawy o skierowaniu kierowcy na badanie lekarskie, jednak w takim tylko stanie, gdyby łącznie spełnione zostałyby przesłanki określone w treści oznaczonych lit. a) i lit. b) punktu 2) ustępu 1 wymienionego artykułu 99 ustawy i sprzeczne z powołanymi regulacjami przyjęcie, że sam fakt ukarania M. P. za wykroczenie z art. 87 § 1 Kodeksu wykroczeń uprawnia do skierowania na badanie lekarskie z konsekwencją całkowitego pozbawienia możliwości kierowania pojazdami, przy braku zastrzeżeń do stanu zdrowia kierowcy.

2. naruszenie przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 151 w związku z art. 145 § 1 pkt 1) lit. a) ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przez oddalenie skargi, podczas gdy zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w N. wydana została z naruszeniem przepisów prawa materialnego, z rażącym naruszeniem Konstytucji RP i przepisów Konwencji Międzynarodowej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W postępowaniu przed NSA prowadzonym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej obowiązuje generalna zasada ograniczonej kognicji tego sądu (art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, zwanej dalej p.p.s.a.). NSA jako sąd II instancji rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, wyznaczonych przez przyjęte w niej podstawy, określające zarówno rodzaj zarzucanego zaskarżonemu orzeczeniu naruszenia prawa, jak i jego zakres. Z urzędu bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania. Ta jednak nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie.

Skarga kasacyjna nie mogła być uwzględniona, albowiem podniesione w niej zarzuty przeciwko zaskarżonemu wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie nie są trafne.

Zarzut naruszenia art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a) i lit. b) ustawy o kierujących pojazdami jest całkowicie chybiony. Przepis ten jest jednoznaczny w swej treści stanowiąc, że starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na badanie lekarskie, jeżeli: a) kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, b) istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia. Z przepisu tego jasno zatem wynika, że spełnienie którejkolwiek z przesłanek w nim wymienionych obliguje starostę do wydania decyzji o skierowaniu kierowcy na badanie lekarskie. Wykładnia dokonana przez skarżącego kasacyjnie, że warunkiem skierowania na badanie lekarskie jest łączne spełnienie obu przesłanek wymienionych w tym przepisie nie może się ostać, ponieważ pozostaje w sprzeczności z regułami wykładni językowej, albowiem przesłanki te nie są połączone znakiem koniunkcji, np. spójnikiem "i".

Skoro fakt kierowania przez skarżącego pojazdem po użyciu alkoholu nie budzi najmniejszych wątpliwości w świetle wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, Wydział VIII Zamiejscowy w Muszynie z 17 września 2015 r., VIII W 325/15 (zresztą okoliczność tą przyznaje sam skarżący), a art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. a) został niniejszej sprawie zastosowany zgodnie z jego znaczeniem, to również pozostałe zarzuty podniesione w skardze kasacyjnej są bezzasadne.

Mając na uwadze podniesione wyżej względy orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 184 p.p.s.a.