Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Kremer po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Fundacji W. z siedzibą w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 września 2016 r., sygn. akt II SO/Wa 43/16 o wymierzeniu grzywny Fundacji W. z siedzibą w W. w sprawie wniosku P. W. o wymierzenie grzywny organowi za nieprzekazanie w ustawowym terminie skargi, odpowiedzi na skargę i akt administracyjnych w sprawie II SAB/Wa 557/16 postanawia: oddalić zażalenie.

Postanowieniem z dnia 16 września 2016 r., sygn. akt II SO/Wa 43/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wymierzył Fundacji W. z siedzibą w W. grzywnę w wysokości 200 zł, za nieprzekazanie w ustawowym terminie skargi, odpowiedzi na skargę i akt administracyjnych w sprawie II SAB/Wa 557/16.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że P. W. złożył wniosek o wymierzenie grzywny organowi za nieprzekazanie do Sądu skargi z dnia 20 czerwca 2016 r. w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Wnoszący nadmienił, że w dniu 20 czerwca 2016 r. listem poleconym przesłał Fundacji wymienioną skargę. W dniu 21 czerwca 2016 r. przesyłka została odebrana, zatem najpóźniej do dnia 6 lipca 2016 r. Fundacja obowiązana była przesłać skargę do WSA w Warszawie.

W odpowiedzi na powyższe Fundacja W. z siedzibą w W. wskazała, że uchybienie terminu do przesłania skargi nie wynikało z chęci opóźnienia dostępu do informacji publicznej, a spowodowane było wyłącznie znacznym obciążeniem pracami związanymi z organizacją imprezy masowej "[...]". Fundacja W. jako organizacja pożytku publicznego w swojej działalności skupia się na niesieniu pomocy w zakresie ochrony zdrowia i profilaktyki zdrowotnej.

Natomiast środki zebrane w corocznej zbiórce publicznej "[...]" w całości przeznaczone są na zakup sprzętu medycznego i finansowanie programów medycznych. Koszty działalności administracyjnej nie są pokrywane ze środków pochodzących ze zbiórki. Środki na wskazane koszty pozyskiwane są od sponsorów oraz z darowizn. W związku z powyższym koszty administracyjne są ograniczane do niezbędnego minimum. W konsekwencji w okresie organizacji "[...]" oraz "[...]" w Fundacji mogą występować przejściowe problemy w terminowym realizowaniu obowiązków wynikających z ustawy o dostępie do informacji publicznej. Organizacja charytatywna nie posiada bowiem wyspecjalizowanego aparatu urzędniczego ani komórki zajmującej się oceną składanych wniosków.

Ponadto wymierzenie grzywny w oparciu o art. 55 § 1 P.p.s.a. nie jest zasadne, gdyż nieprzesłanie skargi w terminie nie spowodowało znacznego przedłużenia postępowania i nie doprowadziło do ograniczenia konstytucyjnego prawa do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wymierzając grzywnę wskazał, że sprawa ze skargi P. W. z dnia 20 czerwca 2016 r. w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej została zarejestrowana pod sygnaturą akt II SAB/Wa 557/16. Z akt tej sprawy wynika, że Fundacja przekazała do Sądu skargę wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy w dniu 2 sierpnia 2016 r. (data pieczęci na kopercie). Natomiast, przedmiotowa skarga wpłynęła do organu w dniu 21 czerwca 2016 r. Termin do wykonania obowiązku określonego w art. 54 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a." w związku z art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 2058 ze zm.) upłynął w tej sytuacji w dniu 6 lipca 2016 r. Opóźnienie organu wyniosło zatem 27 dni.

Sąd podkreślił, że przekazanie skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę jest bezwzględnym obowiązkiem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono. Nie może wpływać na realizację tego obowiązku przekonanie organu zobowiązanego, że skarga jest bezzasadna. Zasadność skargi jest przedmiotem oceny sądu do którego skarga jest kierowana. A ocena taka, może być przeprowadzona dopiero po przekazaniu przez organ skargi do Sądu. Adresatem skargi był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, a z jej treści wynikało, że dotyczy ona dostępu do informacji publicznej. Wobec powyższego nie powinno budzić wątpliwości podmiotu zobowiązanego, że skargę należało przekazać do Sądu wraz z aktami sprawy w terminie 15 dni od dnia jej otrzymania zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wobec powyższego Sąd uznał wniosek za uzasadniony i nałożył na organ grzywnę w wysokości 200 zł. Wymierzając grzywnę Sąd wziął pod uwagę skalę opóźnienia oraz fakt przekazania do Sądu skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę przed rozpatrzeniem wniosku o wymierzenie grzywny, a także to, że Fundacja na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej jest podmiotem administrującym o charakterze funkcjonalnym.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła Fundacja W. z siedzibą w W., wnosząc o jego uchylenie.

W uzasadnieniu wnoszący zażalenie wskazał, że wymierzona grzywna nie ma charakteru szczególnie dotkliwego. Niemniej jednak, Fundacja jako organizacja pożytku publicznego w swojej działalności skupia się na niesieniu pomocy w zakresie ochrony zdrowia, jak również na działaniu na rzecz promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej. W związku z czym orzeczenie kary grzywny będzie w istocie oznaczało uszczuplenie środków przeznaczonych na pomoc potrzebującym.

Ponadto wskazano, że ukaranie Fundacji W. grzywną doprowadzi do konieczności zwiększenia nakładów na obsługę administracyjną.

Fundacja podkreśliła także, że nieprzesłanie skargi w terminie nie wynikało z chęci opóźnienia dostępu do informacji publicznej przez przedłużenie postępowania, a spowodowane było wyłącznie znacznym obciążeniem pracą związanym z organizacją "[...]".

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje: zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 54 § 1 P.p.s.a., skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Zgodnie natomiast z art. 54 § 2 P.p.s.a. Organ, o którym mowa w § 1, przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. W przypadku skarg dotyczących udostępnienia informacji publicznej termin ten, stosownie do art. 21 ustawy o dostępie do informacji publicznej, wynosi 15 dni. W razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 P.p.s.a., sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 P.p.s.a., a więc do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów (art. 55 § 1 P.p.s.a.).

Podkreślić przy tym należy, że grzywna, o której mowa w art. 55 § 1 P.p.s.a., ma charakter mieszany. Oprócz funkcji dyscyplinującej oraz represyjnej, wymierzenie grzywny pełni także funkcję prewencyjną (por. uchwała 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II GPS 3/09, ONSAiWSA 2010, nr 1, poz. 2). Jest to zatem środek, którego zastosowanie ma doprowadzić do wykonania przez organ obowiązku z art. 54 § 1 P.p.s.a., jednakże wyłączną, materialnoprawną przesłanką takiego orzeczenia jest niewypełnienie tego obowiązku w terminie przewidzianym w tym przepisie. Zabezpiecza on konstytucyjne prawo jednostki do rozpoznania jej sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej), do czego konieczne jest otrzymanie przez sąd skargi wraz z uporządkowanymi aktami sprawy. Zaznaczyć należy, że dla wymierzenia grzywny nie mają znaczenia powody nieprzekazania przez organ skargi, wraz z aktami sprawy, sądowi administracyjnemu.

Mając na uwadze powyższe rozważania, uznać należy, że w okolicznościach sprawy zaistniały podstawy do wymierzenia Fundacji W. z siedzibą w W. grzywny. Bezsporne jest, że doszło do uchybienia terminu, o którym mowa w art. 54 § 2 P.p.s.a. w związku z art. 21 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Skarga strony, która wpłynęła do organu w dniu 21 czerwca 2016 r. została przekazana przez organ w dniu 2 sierpnia 2016 r., a zatem opóźnienie wyniosło 27 dni.

Wobec niewykonania ustawowego obowiązku przekazania skargi w przewidzianym terminie zasadnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wymierzył organowi grzywnę. Wskazane przyczyny uchybienia terminu związane z rodzajem prowadzonej przez Fundację działalności, ograniczeniem wydatków na koszty administracyjne oraz organizacją wydarzeń, takich jak: "[...]" i "[...]" nie usprawiedliwiają opóźnienia w wywiązaniu się organu z obowiązku nałożonego ustawą, jednakże mogą mieć wpływ na wysokość wymierzonej grzywny.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego wysokość grzywny ustalona przez Sąd I instancji nie pozostaje w dysproporcji do okoliczności, w jakich doszło do jej wymierzenia, a w szczególności do przyczyn i czasu trwania opóźnienia. Organ dopuszczający się naruszenia przepisów prawa nie może zasłaniać się skutecznie problemami wewnętrznymi występującymi w jego działalności. Organizacja pracy organu nie może bowiem odbijać się ujemnie na realizacji ustawowych obowiązków dyscyplinujących organ i usprawniających kontrolę sądowoadministracyjną.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a.