Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Wykowski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Czerwiński, Sędzia WSA Marian Wolanin, Protokolant Marcin Lesner, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2009 r. sprawy ze skarg R. P., S. S., Z. O., K. B., Koła P. Okręg [...] w W., P. Okręg [...] na postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] października 2007 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia- [...] na odcinku od węzła "M." do węzła "L." - oddala skargi -

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] października 2007 r. nr [...] Minister Rozwoju Regionalnego, zwany dalej "Ministrem", utrzymał w mocy własne postanowienie z dnia [...] lipca 2007 r. nr [...], uzgadniające realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie [...] na odcinku od węzła "M." do węzła "L.", zwanej dalej również "[...]" lub "[...]", według wariantu WIIIA i określające dla niego warunki zgodnie z załącznikiem do postanowienia.

Zaskarżone postanowienie zapadło w następującym stanie faktycznym.

I. Postanowieniem z dnia [...] lipca 2007 r., wydanym na podstawie art. 106 § 5 kpa oraz art. 48 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska ( Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902 z późn. zm.), zwanej dalej "Poś", Minister, po rozpatrzeniu wniosku Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2005 r., uzgodnił realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie [...] na odcinku od węzła "M." do węzła "L." według wariantu WIIIA i określił dla niego warunki zgodnie z załącznikiem do postanowienia. W uzasadnieniu postanowienia podano, że Wojewoda [...] - pismem z dnia [...] grudnia 2005 r. - zwrócił się do Ministra Środowiska z wnioskiem o uzgodnienie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedmiotowego przedsięwzięcia. Minister Środowiska postanowieniem z dnia [...] lutego 2007 r. uzgodnił realizację tego przedsięwzięcia według wariantu W3 i określił warunki konieczne dla jego realizacji. Na wniosek Burmistrza Miasta H. z dnia [...] lutego 2007 r. Prezes Rady Ministrów wyłączył na podstawie art.26§2 k.p.a. - postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2007 r. - Ministra Środowiska od rozpatrzenia wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy wniesionych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w W., Burmistrza Miasta H., Wójta Gminy W. i jako organ właściwy do ich rozpatrzenia wskazał Ministra Rozwoju Regionalnego. Minister Rozwoju Regionalnego po rozpatrzeniu wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy postanowieniem z dnia [...] lipca 2007 r. uchylił ww. postanowienie Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r. i umorzył postępowanie przed tym organem. W tych warunkach w dniu [...] kwietnia 2007 r. Minister wszczął postępowanie w sprawie uzgodnienia realizacji przedmiotowej inwestycji drogowej. Organ podał, iż przeprowadził szerokie konsultacje społeczne, w dniu [...] czerwca 2007 r. przeprowadził otwartą dla społeczeństwa rozprawę administracyjną. Inwestor, tj. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w W., który pierwotnie - we wniosku z dnia [...] listopada 2005 r. o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - wskazał wariant 2, podczas spotkania w ramach konsultacji społecznych w dniu [...] czerwca 2007 r. poinformował, iż obecnie widzi możliwość realizacji przedsięwzięcia według wariantu W1 lub WIIIA i nie popiera wariantu W3 uzgodnionego poprzednio przez Ministra Środowiska. Natomiast z przeprowadzonych konsultacji społecznych wynika, że budowa [...] budzi sprzeciw społeczny i żaden z wariantów nie znalazł akceptacji. W konkluzji Minister stwierdził, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje na konieczność realizacji przedsięwzięcia w wariancie WIIIA, ponieważ jest najkorzystniejszy dla środowiska spośród analizowanych wariantów.

II. Zaskarżonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z dnia [...] października 2007 r. Minister Rozwoju Regionalnego, po rozpatrzeniu wniosków: P. Okręg [...], P. [...] Koło w W., L. [...] Koło w W., Burmistrza [...] W. oraz mieszkańców [...] W. o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy ww. postanowienie z dnia [...] lipca 2007 r. W uzasadnieniu postanowienia organ stwierdził, iż zarzuty wyrażone we wnioskach o ponowne rozpatrzenie sprawy nie zasługują na uwzględnienie, bowiem w toku prowadzonego postępowania rozważane były wszystkie warianty realizacji przedmiotowej inwestycji i wyboru wariantu WIIIA jako najbardziej korzystnego z punktu widzenia ochrony środowiska dokonano m.in. w oparciu o sporządzony Raport oddziaływania na środowisko, przeprowadzone konsultacje społeczne, opinie biegłych.

III. Na powyższe postanowienie skargi tej samej treści złożyli: R. P., S. S., Z. O., K. B., P. Okręg [...], Koło P. Okręg [...] w W., domagając się jego uchylenia.

W skargach zarzucono naruszenie prawa, a w szczególności:

1. art.26§2 k.p.a. poprzez załatwienie sprawy niezgodnie z treścią postanowienia

Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] kwietnia 2007 r. wyznaczającego Ministra Rozwoju

Regionalnego jako organ właściwy do rozpatrzenia wniosku o ponowne rozpatrzenie

sprawy;

2. art.56 ust.2 pkt 2 i ust. 4 pkt 1 Poś poprzez

nienależyte określenie rozwiązania ograniczającego uciążliwości dla terenów

sąsiednich oraz poprzez nieokreślenie w sposób wystarczający obowiązków

dotyczących zapobiegania i ograniczenia oddziaływania przedsięwzięcia na

środowisko;

3. art.6 ust.1 i 2 Poś poprzez nieuwzględnienie zasady przezorności;

4. art.56 ust.1 Poś poprzez rozstrzygnięcie sprawy w sposób sprzeczny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;

5. rażące naruszenie art.107 § 1 i 3 k.p.a. poprzez nieustosunkowanie się w uzasadnieniu postanowienia do wniosków zgłaszanych przez strony postępowania dotyczących faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy;

6. naruszenie art.7 k.p.a. (mylnie wskazanego jako art.7 k.p.c.) poprzez niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego;

7. naruszenie art.7 k.p.a. oraz poprzez brak uwzględnienia interesu społecznego;

8. działania niezgodne z zasadami wdrażania ramowej dyrektywy wodnej;

9. art.5 w zw. z art.74 ust. 1 i 2 Konstytucji RP poprzez nieuwzględnienie

konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska.

W uzasadnieniach skarg podnosi się, co następuje.

1. Odnośnie zarzutu naruszenia art.26 §2 k.p.a. wskazano w szczególności, że postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2007 roku Prezes Rady Ministrów uwzględnił wniosek Burmistrza Miasta H. o wyłączenie Ministra Środowiska i wyznaczył Ministra Rozwoju Regionalnego jako organ właściwy do załatwienia sprawy o ponowne rozpatrzenie sprawy w zakresie uzgodnień środowiskowych warunków dla realizacji [...], w związku ze złożonymi wnioskami Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, Burmistrza Miasta H. oraz Wójta Gminy W. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej postanowieniem Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r. nr [...].

Na skutek powyższego postanowienia Prezesa Rady Ministrów Minister Rozwoju Regionalnego wydał postanowienie z dnia [...] lipca 2007 r., w którym uchylił w całości postanowienie Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r., a następnie umorzył postępowanie prowadzone przed Ministrem Środowiska w pierwszej instancji. Istotne w sprawie jest także to, że w dniu [...] lipca 2007 r. Minister Rozwoju Regionalnego wydał postanowienie (sygn.:[...]) w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie [...] na odcinku od węzła "M." do węzła "L." w sposób całkowicie odmienny niż uczynił to Minister Środowiska w postanowieniu z dnia [...] lutego 2007 roku. Postanowienie to zostało wydane przez Ministra Rozwoju Regionalnego w pierwszej instancji. Zdaniem strony skarżącej Minister Rozwoju Regionalnego niesłusznie orzekł o umorzeniu postępowania prowadzonego przed Ministrem Środowiska w pierwszej instancji, a nadto umarzając to postępowanie orzekł niezgodnie z treścią udzielonej mu przez Prezesa Rady Ministrów delegacji do załatwienia sprawy. Ponadto należy dodać, iż umorzenie postępowania wymaga wydania decyzji o umorzeniu, postanowienie o umorzeniu jest zatem niezgodne z art. 105 k.p.a. Istotą dwuinstancyjnego postępowania jest rozpatrzenie tej samej sprawy przez organ niższego stopnia, a następnie przez organ wyższego stopnia. Tak rozpatrzona sprawa podlega dalej kontroli sądowej poprzez możliwość zaskarżenia ostatecznego orzeczenia do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, celem wykonania kontroli nad działalnością administracji publicznej. Minister Rozwoju Regionalnego, w postępowaniu wywołanym wnioskami o ponowne rozpatrzenie sprawy załatwionej w pierwszej instancji przez Ministra Środowiska działał na etapie postępowania, w którym został wyznaczony do załatwienia sprawy, jako organ drugiej instancji. W tym stanie rzeczy zgodnie z treścią art. 138§1 k.p.a. w zw. z art. 127§3 in fine kpa Minister Rozwoju Regionalnego winien przede wszystkim, uchylając zaskarżone postanowienie Ministra Środowiska orzec co do istoty sprawy. Orzeczenie to, wraz z orzeczeniem je poprzedzającym podlegałoby w trybie skargi kontroli sądowej. Uchylenie postanowienia Ministra Środowiska i umorzenie postępowania prowadzonego przed Ministrem Środowiska byłoby dopuszczalne wyłącznie w przypadku, gdyby to postępowanie stało się bezprzedmiotowe (art.105§1 k.p.a. ). Nie sposób zgodzić się jednak w tym zakresie ze stanowiskiem Ministra Rozwoju Regionalnego, że wyłączenie Ministra Środowiska, dokonane szczególnie po wydaniu przez niego orzeczenia w dniu [...] lutego 2007 r. uzasadnia przyjęcie, że postępowanie prowadzone przed tym organem stało się obiektywnie bezprzedmiotowe w znaczeniu przepisu art.105§1 k.p.a., albowiem - wystąpił "brak właściwości Ministra Środowiska". W powyższym stanie rzeczy skarżący podnoszą, że Minister Rozwoju Regionalnego został wyznaczony i upoważniony do wydania w sprawie orzeczenia weryfikacyjnego, w trybie postępowania z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, jako organ drugiej instancji. Powyższa delegacja nie uprawniała Ministra Rozwoju Regionalnego do umorzenia wcześniejszego postępowania i do wydania na późniejszych etapach postanowienia uzgadniającego jako organ pierwszej instancji. Minister Rozwoju Regionalnego, wskazując wprawdzie, że kieruje się koniecznością zachowania dwuinstancyjności postępowania, w istocie uniemożliwił dwuinstancyjne rozpatrzenie sprawy w związku z istotą rozstrzygnięcia dokonanego przez Ministra Środowiska w dniu [...] lutego 2007 r., a następnie poddanie tego rozstrzygnięcia oraz rozstrzygnięcia "drugiej instancji" kontroli sądowej.

Zważyć także trzeba, że w istocie Minister Rozwoju Regionalnego wszczynając w dniu [...] kwietnia 2007 roku postępowanie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia prowadził jednocześnie dwa postępowania: jako organ drugiej instancji w zakresie wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy, oraz jednocześnie, jako organ pierwszej instancji - postępowanie uzgodnieniowe, zakończone postanowieniem z dnia [...] lipca 2007 roku, utrzymane postanowieniem z dnia [...] października 2007 r. Tymczasem ewentualne postępowanie w trybie rozstrzygnięcia przez organ pierwszej instancji mogło być wszczęte dopiero po zakończeniu postępowania prowadzonego, jako organ drugiej instancji, czyli po dniu [...] lipca 2007 r. Prowadzenie jednego postępowania i wydanie w jego wyniku dzień po dniu dwóch rozstrzygnięć, raz jako organ drugiej instancji, a następnie jako organ pierwszej instancji powoduje, że w istocie postanowienie z dnia [...] lipca 2007 r., objęte niniejszą skargą zostało wydane bez przeprowadzenia odpowiedniego postępowania w sprawie, a strony i uczestnicy prowadzonego postępowania:

nie były informowane w jakim w rzeczywistości postępowaniu uczestniczą;

nie zostały poinformowane, czy zarzuty Burmistrza Gminy H. o braku bezstronności organu są zasadne;

nie zostały poinformowane, czy złożone wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy zasługują na uwzględnienie w stopniu wystarczającym do diametralnej zmiany uzgodnienia Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r.

W powyższym stanie rzeczy postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r. zostało wydane jako drugie, równolegle istniejące postanowienie pierwszoinstancyjne, czego nie przewidują przepisy k.p.a. Postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego nr [...] w sentencji orzeka, że utrzymuje w mocy postanowienie [...], które, jak już wykazano powyżej zostało wydane jako drugie (zatem nieprawidłowo wydane) uzgodnienie środowiskowe. Zdaniem skarżących postępowanie drugoinstancyjne rozpoczęte przed Ministrem Środowiska jest nadal ważne, albowiem nie zostało umorzone. Minister Rozwoju Regionalnego [...] lipca 2007r.wydał postanowienie o umorzeniu ww. postępowania. Zgodnie z art.105 k.p.a. umorzenie postępowania wymaga decyzji o umorzeniu, a zatem postanowienie o umorzeniu wydane przez Ministra Rozwoju Regionalnego jest niegodne z przepisami k.p.a. Taki sposób prowadzenia postępowania przez Ministra Rozwoju Regionalnego podważa zaufanie do organów administracji państwowej, jest spektakularnym naruszeniem zasad praworządności oraz utrudnia, a wręcz uniemożliwia rzeczywisty udział społeczeństwa w postępowaniu. Skarga niniejsza jest więc w pełni uzasadniona i konieczna.

2. Odnośnie zarzutu naruszenia art. 56 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 pkt 1 Poś skargi podnoszą, że zaskarżone postanowienie narusza przepisy Poś dotyczące wydawania uzgodnień o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia. Wydający postanowienie zobowiązany był do określenia rozwiązań ograniczających uciążliwości dla terenów sąsiadujących z inwestycją oraz określenia obowiązków dotyczących zapobiegania i ograniczenia oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (art. 56 ust. 2 pkt 2 oraz art. 56 ust. 4 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska). Rozstrzygnięcie tych kwestii nie jest wystarczające.

Postanowienie w niedostatecznym stopniu uwzględnia zagrożenia inwestycji dla środowiska przyrodniczego i społecznego. Całkowicie pominięta została kwestia zanieczyszczenia powietrza – w postanowieniu brak jakiegokolwiek odniesienia do tematu zanieczyszczeń powietrza, działań w zakresie ochrony powietrza i mikroklimatu obszaru sąsiadującego z uzgodnionym wariantem [...]. W postanowieniu przyjęto założenie, że "głównym źródłem uciążliwości dla mieszkańców terenów sąsiadujących z planowaną drogą będzie hałas, powodowany ruchem pojazdów. Poświęcono bardzo dużo miejsca szczegółowym zaleceniom minimalizującym skutki tej uciążliwości. Tymczasem jest to teza całkowicie błędna. Głównym zagrożeniem dla zdrowia i życia mieszkańców jest zanieczyszczenie powietrza. W związku z eksploatacją w bliskim sąsiedztwie (1-1,5 km) dwóch dróg ponadnormatywnie obciążonych: planowanej [...] i istniejącej już obecnie, drogi dwupasmowej ([...]) zanieczyszczenie powietrza w krótkim czasie osiągnie w W., S. i części S. parametry przekraczające wszelkie normy dotyczące standardów jakości powietrza, m.in. pyłów zawieszonych PM10, NO2, niklu itd. Planowana trasa [...] to dodatkowe 100-140 tysięcy pojazdów na dobę w okolicy, która i tak jest narażona na napływ zanieczyszczeń z wewnątrz aglomeracji [...]. Rażącym uchybieniem jest brak określenia sposobu zabezpieczeń przed hałasem i spalinami wynikających z zaplanowania węzła w W. oraz dróg dojazdowych do tego węzła. Postanowienie o środowiskowych uwarunkowaniach ogranicza się do przyjęcia zabezpieczeń jedynie do dyskusyjnych zabezpieczeń przed hałasem (ekrany, tunel). Postanowienie pomija wpływ [...] na zdrowie ludzi spowodowany nieodwracalną i postępującą degradacją środowiska naturalnego. Degradacja spowoduje zamianę [...] w przemysłowe zaplecze stolicy, niezgodną z naturalnymi predyspozycjami i uwarunkowaniami rozwoju regionalnego [...], planami zagospodarowania przestrzennego, dotychczasowymi działaniami i aktami prawnymi miasta [...]. Informacje dotyczące tunelu nie precyzują rodzaju tunelu i jego położenia względem warstw wodonośnych terenu, nie wzięto pod uwagę potencjalnej skali degradacji zbiornika [...] nr [...] na etapie budowy drogi. Opisane zabezpieczenia o ujmowaniu zanieczyszczeń z drogi i rowów odpływowych to jedynie około 20% całości istniejących zanieczyszczeń komunikacyjnych, które w zależności od róży wiatrów, mogą przemieszczać się na znaczne odległości. Budowany tunel, rzekomo dla "złagodzenia skutków ponadnormatywnego hałasu" dostarczy zanieczyszczeń wyprowadzanych na powierzchnię terenu w bezpośrednim sąsiedztwie drogi.

Orzeczenie Ministra nie odnosi się do degradacji krajobrazu związanych z degradacją pasma unikalnych wydm, usytuowanych na trasie wariantu WIIIA. Trasa [...] w wariancie WIIIA niszczy istniejące w [...] ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne, konne i piesze i inne atuty miejscowości o charakterze rekreacyjno-uzdrowiskowym, nie wnosząc rozwiązań i atutów transportu miejskiego, które powinna wprowadzić [...] miejska. Postanowienie nie wskazuje, że w projekcie budowlanym należy uwzględnić przebieg drogi rowerowej wzdłuż [...] na całej długości zgodnie z postanowieniami koncepcji ogólnomiejskiego systemu dróg rowerowych w W., przyjętej uchwałą Nr [...] Zarządu Miasta [...] W. z dnia [...] kwietnia 1997 r., oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta [...] W. przewidujących drogę dla rowerów przy Trasie [...] oraz na moście [...]. Uzgodnienie środowiskowe powinno uwzględnić ten postulat, gdyż [...] w obecnym kształcie proponowanym przez GDDKiA jako [...] wewnątrzmiejska jest przedłużeniem Trasy [...] i powinna spełniać te same standardy, które zostały zatwierdzone przy budowie Trasy [...]. Drogi rowerowe mają znaczenie dla ograniczenia uciążliwości trasy dla terenów sąsiednich (art.56 ust.2 pkt 2 Poś) oraz dla zapobiegania i ograniczania wpływu przedsięwzięcia na środowisko (art.56 ust.4 pkt 1 Poś), gdyż wpływają na ograniczenie ruchu samochodowego, który jest główną przyczyną ww. uciążliwości i oddziaływań. Drogi rowerowe wpisane w postanowieniu o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, w naturalny sposób mogą zostać uwzględnione w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jako elementy do wpisania do projektu budowlanego. Zaprojektowanie dróg rowerowych ma te same podstawy prawne, które pozwoliły uwzględnić wniosek o wydzielenie pasów dla autobusów komunikacji miejskiej oraz o przesunięcie zatok i przystanków komunikacji miejskiej na etapie organizacji ruchu. Jednocześnie zwracam uwagę, że nieuwzględnienie dróg rowerowych w projekcie budowlanym, będzie skutkowało koniecznością demontażu lub przebudowy części wybudowanej trasy już po jej modernizacji w celu budowy drogi rowerowej (o ile dobudowa drogi rowerowej będzie w ogóle możliwa). Zintegrowanie projektu drogi rowerowej z projektem trasy i jej jednoczesne wybudowanie znacznie obniży koszty realizacji obydwu inwestycji oddzielnie.

Należy zauważyć również, że uzgodnienie przewiduje utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania, natomiast nie ma w postanowieniu odniesienia do skutków utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania (OOU) i jego wpływu na rozwój [...] na tle dotychczasowej, strategicznej roli [...] w utrzymaniu systemu przyrodniczego W.

Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy, że postanowienie nie spełnia wymogów, które określone zostały w art. 56 ustawy Poś.

3. Odnośnie naruszenia zasady przezorności skarżący podnieśli, że zaskarżone rozstrzygnięcie narusza art. 6 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska. Przepis ten nakazuje, by przy realizacji projektów, których negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze. Zasadę przezorności zawiera również regulacja art. 174 ust. 2 TWE. Rzetelna analiza wszystkich przesłanek, tak naprawdę powinna prowadzić do odrzucenia wariantu WIIIA, w kontekście znaczącego, negatywnego oddziaływania na [...]. Skarżący zwrócili uwagę, że zasada przezorności to zasada odnosząca się do inwestycji o nieznanym oddziaływaniu na środowisko. Natomiast w kontekście przytoczonym w uzgodnieniu Ministra Rozwoju Regionalnego dotyczy nie do końca poznanego środowiska. Argumentacja tego typu jest nie tylko bezprzedmiotowa (w zależności od natężenia ruchu można bardzo precyzyjne ustalić wszystkie ważkie parametry oddziaływania drogi ekspresowej), ale karygodnie świadczy o nieprawidłowym działaniu urzędu Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie interpretacji i przestrzegania prawa.

4. Odnośnie zarzutu naruszenia art.56 ust.1 Poś skarżący podnieśli, że przepis ten wymaga zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Tymczasem rozstrzygnięcie Ministra Rozwoju Regionalnego jest sprzeczne z miejscowym planem zagospodarowania miasta przestrzennego i studium o kierunkach rozwoju i zagospodarowania przestrzennego [...] W. w zakresie utrzymania i rozwoju terenów zielonych. W treści uzasadnienia postanowienia podano, że przepisy wynikające z nowelizacji Poś z dniem 2 października dopuszczają brak zgodności z planem zagospodarowania przestrzennego w zakresie realizacji dróg krajowych. Nowelizacja Poś dotyczy w równym stopniu obszaru H. jak i W. Należy w tym miejscu przypomnieć, że wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy na postanowienie Ministra Środowiska z [...] lutego 2007r. w dużej mierze były uzasadniane kwestią niezgodności W3 z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Kuriozum stanowi fakt, że w tym samym orzeczeniu podawana jest informacja dotycząca planowania przestrzennego jako uzasadnienie wyboru uzgodnionego wariantu WIIIA. Informacje o WIIIA, że był ujęty w planach zagospodarowania przestrzennego, od 1992 r. (Uchwała nr [...] Rady W. z [...] września 1992", są nie tylko nieprawdziwe, lecz również są podane bez właściwego odniesienia, że W. była wówczas odrębnym miastem. W 1996 roku, uchwałą Rady Miasta W. został powołany Zespół Przyrodniczo Krajobrazowy - obszar przyrody prawem chronionej, co było wyrazem planów władz miasta ukierunkowujących rozwój W. w stronę pełnienia dla [...] zaplecza turystyczno - wypoczynkowego. Również dobitnie świadczy o tym korespondencja GDDKiA do urzędu miasta W. z 2001 r., w której wyraźnie podkreślono, że Inwestor podaje swoją propozycję o wpisaniu WIIIA w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, po akceptacji władz samorządowych - Rada W. nie wystąpiła do Rady W. o opinię w tej sprawie. Rada miasta W. nigdy nie uchwaliła rezerwy terenu pod tą inwestycję, natomiast wielokrotnie w swoich uchwałach wyrażała brak akceptacji dla przebiegu tej drogi przez W. Włączenie W. do W. nie zmieniło jej uwarunkowań przyrodniczo - krajobrazowych i nie powinno być traktowane jako akt ubezwłasnowolnienia zielonej, ekologicznej [...]. Bezsprzeczny jest fakt, że połączenie węzła K. z węzłem Z. bez zbudowania alternatywy w postaci autostradowego obejścia W. spowoduje przejście całości ruchu tranzytowego przez tereny aglomeracji [...] - aglomeracji, która od lat boryka się z problemami przekroczenia dopuszczalnych norm zanieczyszczenia powietrza, do występowania smogów włącznie. Niezależnie od tego, sam proces realizacji inwestycji może być podzielony w sposób pozwalający na optymalne i racjonalne wykonanie czynności związanych z modernizacją węzła [...]. Obecna sytuacja, polegająca na cząstkowych postępowaniach może skutkować pogłębieniem obecnego paraliżu komunikacyjnego stolicy, polegającego między innymi na tym, że podejmuje się czynności realizacyjne w zależności od harmonogramu cząstkowych inwestycji, bez możliwości skoordynowania dla danego obszaru. Globalne ustalenia harmonogramu pozwoliłoby na lepszą koordynację prac i zadań w celu uniknięcia sytuacji, w której niektóre obszary W. są całkowicie nieprzejezdne poprzez prowadzenie kilku inwestycji jednocześnie. Zaskarżone orzeczenie zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa - uznać zatem należy, że jest niezgodne z zasadą praworządności i powinno zostać unieważnione.

5. Organ dokonujący uzgodnień rażąco naruszył również art. 107 § 1 i 3 k.p.a. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia brak odniesienia do wniosków zgłaszanych przez zainteresowane strony, dotyczących faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Postanowienie nie uwzględnia wniosku P. dotyczącego braku zgodności budowanej drogi z funkcją [...]. W uzasadnieniu nie wyjaśniono, dlaczego nie uwzględniono tego wniosku. Organ nie ustosunkował się do argumentów w nim zawartych. Minister Rozwoju Regionalnego nie odniósł się do licznych wniosków mieszkańców i organizacji społecznych informujących o zagrożeniach związanych z ponadnormatywnym wzrostem zanieczyszczeń w aglomeracji [...] związanych ze wprowadzeniem ruchu z kilku autostrad do wewnątrz aglomeracji [...]. Postanowienie nie uwzględnia również wniosków o nadrzędności ochrony zasobów czwartorzędowych wód pitnych zbiornika [...] nr [...] nad proponowanymi rozwiązaniami transportowymi. Postanowienie uzgadniające nie odnosi się do skali degradacji zbiornika [...] na etapie budowy drogi. Postanowienie nie odnosi się także do proekologicznego wariantu zastąpienia trasy ekspresowej obwodnicą o klasie ruchu przyspieszonego, opartego o plany budowy dróg wojewódzkich i budowy obejścia autostradowego W. Podkreślamy to tym bardziej, że taki wniosek w postaci opracowania "Koncepcja rozwiązań [...] węzła transportowego w oparciu o drogi ruchu przyśpieszonego..." wraz z mapą sytuacyjną i szczegółowym opisem został zgłoszony do Ministra Rozwoju Regionalnego i do Wojewody [...] w czasie ogłoszonych konsultacji społecznych. Postanowienie nie uzasadnia, dlaczego odrzucony został wniosek o zmodyfikowaniu wariantu W3 polegającym na obniżeniu klasy drogi do parametrów drogi ruchu przyspieszonego, co dawałoby:

- możliwość skorzystania z uwzględnionej w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego gmin [...] rezerwy przeznaczonej na drogę wojewódzką [...] i tym samym zminimalizowanie konfliktów społecznych;

zabezpieczenia potrzeb komunikacyjnych obszarów podmiejskich aglomeracji [...];

racjonalne oddalenie pierścienia zewnętrznego W. od centrum.

6. Zaskarżone postanowienie narusza zasadę prawdy obiektywnej. Reguła dotycząca postępowania dowodowego zawarta w art. 7 k.p.a. nakazuje organowi administracji publicznej podjęcie wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Wymaga to wyczerpującego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych związanych z rozpatrywaną sprawą. Tymczasem Minister Rozwoju Regionalnego nie zebrał wszystkich informacji potrzebnych do właściwego rozstrzygnięcia, nie odniósł się zarówno do materiałów przekazanych przez Ministra Środowiska, zobowiązanego decyzją premiera do przekazania sprawy jak i do licznej dokumentacji (kilkadziesiąt kopii dokumentów) złożonych w czasie konsultacji społecznych i na otwartej rozprawie administracyjnej. Rażącym uchybieniem jest brak danych o przepustowości ruchu węzła w W. i wpływu tego węzła na środowisko i tereny sąsiednie. Przez cały czas trwającego postępowania Minister Środowiska preferował wersję o budowie [...] poza [...] (W3) , natomiast inwestor, GDDKiA, preferował wariant zakładający rezygnację z węzła w W. (W2). Tym samym w uzgodnieniach wydanych [...] lipca i [...] października 2007 r. zabrakło nawet elementarnych informacji o oddziaływaniu węzła w W. zarówno w czasie budowy jak i eksploatacji trasy ekspresowej. Zdaniem skarżących dane dotyczące przepustowości łącznic - dróg dojazdowych z podaniem liczby pasów ruchu, są danymi kluczowymi, bez których ocena wpływu oddziaływania trasy na środowisko nie jest możliwa. W związku z tym postanowienie zostało wydane bez faktycznej wiedzy wydającego o wpływie trasy na środowisko, której Raport OOŚ nie zawierał z uwagi na brak kluczowych danych dotyczących inwestycji. Wydający postanowienie powinien wskazać na konieczność uzupełnienia charakterystyki inwestycji i raportu OOŚ o wspomniane dane, tym bardziej, że dane równoważne, w tym ilość pasów ruchu, podano dla jezdni budowanej trasy. Uzgodnienie o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia powinno być oparte na rzetelnej analizie danych dotyczących kumulacji zanieczyszczeń powietrza na obszarze oddziaływania [...], a w szczególności wynikających z sąsiedztwa [...] i [...]. Danych takich brak we wszystkich opracowaniach będących podstawą wydania uzgodnienia przez Ministra Rozwoju Regionalnego - zostało więc ono wydana bez faktycznej wiedzy organu wydającego postanowienie o realnym wpływie zanieczyszczenia powietrza na środowisko. Wydający uzgodnienie powinien wskazać na konieczność uzupełnienia tych danych i dopiero na ich podstawie, w treści postanowienia wskazać możliwe sposoby ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza lub, wobec braku możliwości ich skutecznej minimalizacji, wybrać rozwiązanie komunikacyjne pozwalające na zbudowanie obwodnicy poza miastem oraz obejścia autostradowego W. Zanieczyszczeniu powietrza można przeciwdziałać tylko przez przeniesienie ruchu tranzytowego na [...] przebiegającą poza aglomeracją (patrz Dyrektywa 97/WE).

Przy rozpatrywaniu sprawy w sposób niewystarczający zebrano informacje dotyczące wpływu [...] na zdrowie ludzi. Wskazać należy również, iż nie dokonano właściwej analizy wszystkich możliwych wariantów i warto podkreślić, że analiza rozwiązań alternatywnych jest wymogiem bardzo poważnie traktowanym przez instytucie Unii Europejskiej. Nie dokonano analizy wariantu polegającego na zaniechaniu budowy nowej drogi przy równoczesnej właściwej modernizacji dróg istniejących i odpowiednio uwzględnionej roli budowanej [...] miejskiej, rozbudowie trasy [...], planów zbudowania Trasy [...], funkcji zmodernizowanej ulicy [...], roli [...] po uwzględnieniu realizowanej obecnie modernizacji, możliwości rozbudowy i modernizacji ulicy [...] łączącej [...] i [...] z centrum [...]. Nie dokonano koniecznej analizy możliwości wzmocnienia dróg dojazdowych do centrum. Inwestor nie przedstawił aktualnych badań potoków ruchu - a przecież zarówno M. jak i Z. to punkty na obrzeżach W. o złym skomunikowaniu z centrum. [...] łącząc M. z Z. odnosi się jedynie do problemu tranzytu i to w sposób niezgodny z zaleceniami unijnymi - planowane w [...] "pseudopołączenie" ruchu lokalnego i tranzytowego jest sprzeczne z założeniem unijnych ustaleń o zapewnieniu płynności ruchu tranzytowego. Szczególnie w węzłach będą powstawały korki. Nie przeanalizowano również proekologicznego wariantu zastąpienia trasy ekspresowej [...] o klasie ruchu przyspieszonego, opartego o plany budowy dróg wojewódzkich i budowy obejścia autostradowego W., zwłaszcza że taki projekt został zgłoszony w czasie trwających konsultacji społecznych i nie uzasadniono powodu rezygnacji z analizy tego wariantu, opartego o koncepcję [...] metropolitarnej. Zwracamy uwagę, że trasa ekspresowa [...]

źle rozwiązuje problemy obsługi terenów przyległych i podmiejskich. Skoro rozstrzygnięcie zapadło bez zebrania wystarczającego materiału dowodowego, w pełni uzasadnione jest jego uchylenie.

7. Brak odniesienia się przez organ orzekający do wniosków lokalnej społeczności stanowi także rażące naruszenie art. 7 k.p.a., który nakazuje uwzględnić w postępowaniu interes społeczny. Uwzględnienie interesu społecznego to również rozważenie kwestii istotnych dla lokalnej społeczności. Tymczasem Minister Rozwoju Regionalnego pominął wiele istotnych zagadnień, takich jak, wskazane powyżej, zagrożenie zbiornika wody pitnej, czy brak w projekcie dróg rowerowych, oraz wpływ inwestycji na zdrowie mieszkańców. Takie postępowanie niewątpliwie narusza normę zawartą w art. 7 k.p.a. Wydając zaskarżone postanowienie Minister Rozwoju Regionalnego niewłaściwie ocenił okoliczności faktyczne sprawy. Błędnie oceniono funkcję jaką pełnić będzie projektowana droga. Planowana droga ma pełnić funkcję zewnętrznej [...] miasta wyprowadzającej ruch tranzytowy poza tereny aglomeracji, promieniście powiązanej z układem dróg miejskich. Stwierdzenie Ministra Rozwoju Regionalnego, że droga i tak będzie spełniać swoją rolę jest nieprawdziwe. Rola [...] nie polega na roli drogi ekspresowej, tylko na roli [...], szczegółowo opisanej na stronie 147 ROŚ. Kuriozum stanowi fakt, że postanowienie przywołuje ten dokument jako podstawą wydanego uzgodnienia. Uzgodnienie w uzasadnieniu podtrzymuje nieprawidłowe wnioski przedstawione przez GDDKiA w tzw. "Analizie wariantu "0", pomimo, że sprawa opublikowania wniosków niezgodnych z analizą dokumentacji wariantu zero była niejednokrotnie podnoszona przez niezależnych ekspertów i zgłoszona do Ministra między innymi przez naszą organizację. Uznać należy zatem, że wybrany został niewłaściwy wariant trasy. Postanowienie jest również niezgodne z programem działań naprawczych [...] w aglomeracji [...]. W przypadku wprowadzenia tranzytu do W. ponadnormatywne skażenia będą dotyczyły również dzielnic dotychczas ekologicznie czystych (np. [...] dostarczająca około 25% świeżego powietrza aglomeracji [...]). Ponadnormatywne stężenia pyłów są notowane poza strefą wewnętrzną proponowanych w zakresie działań naprawczych [...]: miejskiej i śródmiejskiej, a także na samej [...] śródmiejskiej, np. przy [...]. Przykładowe miejsca wymienione w projekcie rozporządzenia o programie ochrony powietrza to: [...], przekroczone są normy stężeń pyłu na stacjach pomiarowych przy ul. [...].

Wyprowadzenie ruchu drogowego na planowane [...], w tym na celowo pominiętą w proponowanych rozwiązaniach projektu [...] ekspresową, spowoduje znaczny wzrost stężeń pyłu i dwutlenku azotu ze źródeł liniowych w otoczeniu tych [...]. W efekcie ogólna emisja pyłu i dwutlenku azotu w mieście nie spadnie, ale wysokie stężenia tych związków mogące prowadzić do przekraczania norm, rozprzestrzenia się na większy obszar miasta i będą dotyczyły większej liczby mieszkańców.

8. W uzgodnieniu pominięto również informację o koniecznych badaniach hydrogeologicznych wymaganych prawem w ustawodawstwie polskim (prawo wodne) oraz ramowej dyrektywy wodnej (RDW) i ramowej dyrektywy wodnej wód podziemnych (RDWP). Uwaga ta jest tym bardziej zasadna, że Raport o oddziaływaniu na środowisko zakłada obligatoryjne wykonanie takich badań na etapie wykonywania dokumentacji budowlanej. Postanowienie tym samym nie odnosi się również do zgłoszonych wniosków o konieczności wykonania stosownych badań na etapie ustalania uwarunkowań środowiskowych. W dniu 22 grudnia 2000 roku uzyskała moc prawną Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady zwana Ramową Dyrektywą Wodną. Dyrektywa ta ustanawia ramy działań na rzecz ochrony wszystkich rodzajów wód powierzchniowych i podziemnych. Perspektywicznym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej jest osiągnięcie do 2015 roku dobrego stanu wszystkich wód Państw Europejskich. Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej jest również zobowiązana do wdrożenia Ramowej Dyrektywy Wodnej. Prowadzenie [...] w proponowanym wariancie stanowi realne zagrożenie utraty wody pitnej dla około 30 tys. ludzi.

9. Przeprowadzenie drogi w sposób określony w postanowieniu spowoduje nieodwracalną i postępującą degradację środowiska naturalnego oraz negatywne skutki dla społeczności lokalnej - zarówno mieszkańców [...], jak też całej aglomeracji [...]. Tereny przez które ma przebiegać projektowana droga są bowiem jednym z nielicznych terenów o wysokich walorach przyrodniczych i rekreacyjnych w obrębie dużego ośrodka miejskiego. Ich utraty nie zrekompensują korzyści z projektowanego przedsięwzięcia. Skoro Minister Rozwoju Regionalnego nie uwzględnił tej kwestii uznać należy, iż dokonał niewłaściwej oceny stanu faktycznego.

Postanowienie o przeprowadzeniu wariantu [...] przez W. to naruszenie wieloletniej równowagi przyrodniczej miasta (obecnie [...]) W. i tym samym ewidentny dowód nieuwzględnienia przez organ w wydanym postanowieniu konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, co stanowi naruszenie art. 5 w związku z art. 74 ust. 1 i 2 Konstytucji RP. Miasto W. było pierwszym miastem w Europie, realizującym program miasta ekologicznego, zgodny z obecnymi zasadami ustalonymi dla obszarów Natura 2000. Posiada pełną waloryzację i inwentaryzację przyrodniczą oraz bogatą dokumentację naukową, w pełni potwierdzającą, że stopień bioróżnorodności obszarów W. daje również w chwili obecnej podstawę do wyznaczenia na tym terenie obszarów Natura 2000.

Jako zrównoważony rozwój ustawa Prawo ochrony środowiska definiuje w art. 3 pkt 50, taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. Przez równowagę przyrodniczą rozumie się z kolei - w myśl art. 3 pkt 32 ustawy Prawo ochrony środowiska - stan, w którym na określonym obszarze istnieje równowaga we wzajemnym oddziaływaniu: człowieka, składników przyrody żywej i układu warunków siedliskowych tworzonych przez składniki przyrody nieożywionej – [...] W. jest autentycznym przykładem takiej równowagi, zachowanej staraniami wielu pokoleń. Stan ten diametralnie zniszczy instalowana "[...]".

Konstytucja nakłada również szereg obowiązków w zakresie ochrony środowiska na władze publiczne. Obowiązki te określa w szczególności art. 74 ust. 1 i 2, który stanowi m. in. iż władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom, ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. Realizacja postanowienia Ministra Rozwoju Regionalnego uniemożliwia zapewnienia takiego bezpieczeństwa mieszkańcom W. i jej środowisku.

W piśmie z dnia 11 kwietnia 2008 r., stanowiącym uzupełnienie skargi, P. Koło w W. podniósł w szczególności:

- niezgodność z prawem równoczesnego wprowadzenia do obiegu prawnego przez Ministra w dniu [...] lipca 2007 r. dwóch postanowień w tej samej sprawie,

- naruszenie przez Ministra art.149§1 i 2 k.p.a.,

- naruszenie przez Ministra art.97§4 k.p.a.,

- powołanie się przez Ministra na wydane z naruszeniem właściwych procedur postanowienie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w W. z dnia [...] czerwca 2006 r.,

- przeprowadzenie rozprawy administracyjnej oraz wizji lokalnej z naruszeniem wymogów proceduralnych,

- niewłaściwe zinterpretowanie przez Ministra art.6 Poś,

- nieuwiarygodnienie przesłanek wyłączenia Ministra Środowiska,

- bezpodstawne zastosowanie art.24 i 25§1 k.p.a.,

- naruszenie art.50 k.p.a.,

- niezachowanie przez Ministra bezstronności przy orzekaniu w sprawie,

- posłużenie się przez Ministra ekspertyzą wielokryterialną, wykonaną w sprzeczności z art.84§2 k.p.a.,

Pismo zawiera również uzupełnienie zgłoszonych zastrzeżeń o charakterze materialnoprawnym i dowodowym.

VI. W odpowiedzi na skargi Minister Rozwoju Regionalnego wniósł o ich oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia oraz obszernie odnosząc się do zarzutów skarg.

VII. Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2008 r. sygn. akt IV SA/Wa 2537/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zwany dalej "WSA", uznał, że skargi zasługują na uwzględnienie, aczkolwiek z innych przyczyn niż w nich wskazano i na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c oraz art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", uchylił zaskarżone postanowienia.

W uzasadnieniu wyroku WSA podniósł, iż przedmiot uzgodnienia jest determinowany przedmiotem wniosku strony występującej o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. A to oznacza, iż organ uzgadniający dokonuje uzgodnienia lub odmawia uzgodnienia inwestycji wskazanej we wniosku organu występującego o uzgodnienie (prowadzącego postępowanie główne), tożsamej z inwestycją wskazaną we wniosku strony. Natomiast zmiany przedmiotu uzgodnienia w toku prowadzonego postępowania może dokonać tylko organ prowadzący postępowanie główne, o ile strona dokona zmiany treści żądania zawartego w uprzednio złożonym wniosku. Sąd stwierdził zatem, iż wnioskiem z dnia [...] listopada 2005 r. inwestor wystąpił do Wojewody [...] o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie [...] na odcinku od węzła "M." do węzła "L." według wariantu W2. Wojewoda [...] pismem z dnia [...] grudnia 2005 r. wystąpił do Ministra Środowiska o uzgodnienie tej inwestycji zgodnie z wnioskiem inwestora. Tymczasem Minister Środowiska postanowieniem z dnia [...] lutego 2007 r. uzgodnił przedmiotową inwestycję według wariantu W3, a więc zdaniem Sądu niezgodnie z wnioskiem Wojewody [...] i wbrew żądaniu inwestora. Postanowienie to zostało wyeliminowane z obrotu prawnego postanowieniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r., który na mocy postanowienia Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] kwietnia 2007 r. został wskazany jako organ właściwy do dokonania uzgodnienia tejże inwestycji. Minister Rozwoju Regionalnego, podobnie jak jego poprzednik, nie uwzględnił faktu, iż wniosek Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2005 r. dotyczył uzgodnienia przedmiotowej inwestycji drogowej według wariantu W2. Minister - po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego - zamiast prawidłowo uzgodnić lub odmówić uzgodnienia planowanej inwestycji drogowej według wnioskowanego wariantu W2, wbrew żądaniom wynikającym z wniosków organu głównego i inwestora dokonał uzgodnienia tejże inwestycji według wariantu WIIIA. W tym stanie rzeczy, działanie organu uzgadniającego ocenił WSA jako pozostające w wyraźniej sprzeczności z przepisami procesowymi, a przede wszystkim z art.61§1 kpa, a to obligowało WSA do wyeliminowania z obrotu prawnego zarówno zaskarżonego postanowienia, jak też postanowienia utrzymanego nim w mocy.

Ponadto WSA wskazał, iż oba rozstrzygnięcia organu uzgadniającego podlegają uchyleniu również z tej racji, że nie spełniają wymogów wynikających z art.124 k.p.a. Podkreślono, iż wada postanowienia wydanego w pierwszej instancji przez Ministra Rozwoju Regionalnego sprowadza się do niewłaściwego jego podpisania przez osobę upoważnioną do jego wydania. Przede wszystkim zauważono, iż przepisy kodeksu postępowania administracyjnego nie przewidują odrębnego podpisania sentencji wydanego postanowienia i jego uzasadnienia, a to dlatego, iż postanowienie jest aktem administracyjnym, na którego całość składa się sentencja i uzasadnienie. Na pewno odrębnego podpisania zgodnie z zasadami wynikającymi z art.124§1 k.p.a. wymaga załącznik stanowiący integralną część tegoż postanowienia. Postanowienie pierwszoinstancyjne wraz z załącznikiem stanowiącym jego integralną część jest co prawda podpisane, ale podpis jest nieczytelny i nie został uzupełniony imienną pieczątką składającego podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego. Takie podpisanie postanowienia nie spełnia wymogu z art.124§1 k.p.a. i jest nieprawidłowe, bowiem nie identyfikuje osoby, która wydała postanowienie, w sposób jasny i niewątpliwy. Natomiast w zaskarżonym postanowieniu organ naczelny wbrew obowiązkowi nie oznaczył wszystkich stron postępowania, na żądanie których to postępowanie zostało wszczęte, lecz ograniczył się do wymienienia stron, będących osobami prawnymi i organizacjami społecznymi oraz ogólnikowego stwierdzenia, iż wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy złożyło jeszcze 35 mieszkańców. Wyłączenie z sentencji postanowienia oznaczenia wszystkich stron postępowania, które zainicjowały wszczęcie postępowania odwoławczego, nie jest niczym uzasadnione, jeśli zważy się na obowiązek wynikający z art.124§1 k.p.a. i stanowi o jego wadzie. Podkreślono również, iż organ rozpatrując 35 wniosków mieszkańców o ponowne rozpatrzenie sprawy nie zwrócił uwagi, iż R. K. oraz M. K. nie podpisali swoich wniosków. Wymagania formalne, jakie musi spełniać strona, by jej czynność procesowa - podanie - spowodowało skutek prawny, reguluje art.63 k.p.a. Kodeks postępowania administracyjnego, w zakresie formy i treści podania, przyjmuje co prawda zasadę ograniczonego formalizmu, jednakże zasada ta nie oznacza całkowitego odstąpienia od wymagań formalnych co do formy. Przestrzeganie tych ograniczonych wymagań formalnych i ustalenie przez organ administracji publicznej, czy czynność procesowa - np. odwołanie wypełnia je, ma podstawowe znaczenie dla ochrony interesu prawnego strony. Brak podpisu osoby wnoszącej wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, jeśli nie zostanie usunięty poprzez wezwanie do usunięcia braków, uniemożliwia wywołanie skutków prawnych wniesionego podania, tj. w przypadku tego wnioski powoduje niemożność jego rozpoznania przez organ administracji. Sąd stwierdził ponadto, że organ naczelny nie wezwał wyżej wskazanych stron, pod rygorem z art.64§2 k.p.a. pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, do usunięcia braku i wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy rozpoznał, chociaż nie wywołały one żadnych skutków prawnych. Zaskarżone postanowienie jest zatem wadliwe i również z tego względu nie mogło się ostać.

VIII. Wyrokiem z dnia 13 stycznia 2009 r. , sygn. akt II OSK 1242/08, wydanym w wyniku rozpatrzenia skargi kasacyjnej wniesionej przez Ministra Rozwoju Regionalnego Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania temu Sądowi.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia NSA wskazał, że uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia przybiera formę współdziałania w trybie art.106 kpa. Powyższy przepis ma zastosowanie do takich przypadków współdziałania, w których wydanie decyzji administracyjnej, a zatem ukształtowanie treści tej decyzji, należy do wyłącznej kompetencji organu administracji publicznej, który w pełni i samodzielnie odpowiada za treść decyzji, zaś organ współdziałający ma ustawowe kompetencje do zajęcia stanowiska w sprawie rozstrzyganej. Postępowanie przed organem współdziałającym ma pomocniczy, służebny charakter poprzez zaznaczenie przez ustawodawcę trybu jego wszczynania (art.106§2 i 3 k.p.a.), dopuszczenie przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego tylko w niektórych przypadkach (art. 106§4 k.p.a.) oraz zakończenie go przez wydanie postanowienia (art. 106§5 k.p.a). Z treści art.106§2 k.p.a. wynika, że inicjatywa podjęcia współdziałania z innym organem leży po stronie organu prowadzącego postępowanie główne. Na nim spoczywa także obowiązek zawiadomienia o tym przedsięwzięciu wszystkich stron postępowania. Organ współdziałający może skutecznie podjąć jakiekolwiek czynności współdziałania dopiero wówczas, gdy organ prowadzący postępowanie główne zwróci się do niego o zajęcie stanowiska w sprawie. Otrzymawszy wezwanie do współdziałania, organ ten nie może jednak odmówić zajęcia stanowiska w sprawie, na co wskazuje początkowa część art.106§3 k.p.a. Określenie terminu, w którym organ prowadzący postępowanie zwróci się o zajęcie stanowiska w sprawie przez inny organ, zależy wyłącznie od organu prowadzącego postępowanie główne. Dlatego też w procesie współdziałania kolejność działań przedstawia się następująco: 1) wszczęcie postępowania przed organem powołanym do wydania decyzji (wszczęcie postępowania głównego), 2) stwierdzenie obowiązku współdziałania i zwrócenie się do innego organu o wydanie opinii (zajęcie stanowiska), 3) zawiadomienie strony o wymogu uzyskania tego stanowiska, 4) uzyskanie i rozpatrzenie stanowiska tego organu, 5) wydanie decyzji kończącej postępowanie w sprawie. Organ współdziałający nie jest organem prowadzącym postępowanie w samodzielnej, odrębnej sprawie. Stanowisko jakie w formie postanowienia zajmuje nie rozstrzyga o istocie sprawy i nie kończy jej. Tym samym postępowanie przed organem współdziałającym ma w swej istocie charakter pomocniczego stadium postępowania w sprawie załatwianej przez inny organ.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy NSA podniósł, iż mając na uwadze charakter przedmiotowego postępowania, w tym sposób jego wszczynania należy przyjąć, iż zwrócenie się do właściwego Ministra o dokonanie uzgodnienia przez organ uprawniony do załatwienia sprawy we wszczętym wnioskiem inwestora Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w W. z dnia [...] listopada 2005 r. postępowaniu o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie może być utożsamiane z wszczęciem postępowania przez stronę w trybie art.61§1 k.p.a., albowiem żądanie wszczęcia postępowania w niniejszej sprawie może być tylko jedno a jest nim żądanie wszczęcia postępowania przez stronę - Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, inicjującą postępowanie przed organem upoważnionym do wydania decyzji administracyjnej. Tym samym organ współdziałający wbrew twierdzeniu Sądu I instancji, nie mógł naruszyć art.61§1 k.p.a. poprzez orzeczenie wbrew żądaniu głównemu. Jednocześnie w opisanych powyżej warunkach nie można podzielić również stanowiska Sądu, iż organ uzgadniający zdeterminowany jest przedmiotem wniosku strony występującej o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach co oznacza, że organ uzgadniający dokonuje takiego uzgodnienia lub odmawia uzgodnienia inwestycji wskazanej we wniosku. Przyjęcie takiego poglądu w okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie ma uzasadnionych podstaw prawnych. Celem procedury uzgodnieniowej w trybie art. 48 ust. 2 pkt. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska jest wszechstronna ocena skutków wywieranych przez przedmiotowe przedsięwzięcie publiczne na środowisko i uzgodnienie warunków najkorzystniejszych dla środowiska, na jakich ma być wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach. Przedmiotem tego postępowania nie jest uzgodnienie projektu decyzji (rozstrzygnięcia), lecz uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia. Ma to istotne znaczenie w szczególności jak w rozpoznawanej sprawie, kiedy inwestor przewiduje kilka wariantów przedsięwzięcia. Zatem w zakresie kompetencji Ministra Rozwoju Regionalnego, działającego w tym przypadku jako organ ochrony środowiska, mieści się uzgodnienie tego wariantu, który najmniej negatywnie będzie oddziaływał na środowisko. Organ uzgadniający warunki realizacji przedsięwzięcia pełni rolę specjalistyczną w stosunku do organu, który prowadzi postępowanie główne. Dlatego też w świetle celów postępowania w przedmiocie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach za błędne Naczelny Sąd Administracyjny uznał stanowisko WSA w Warszawie, że organ uzgadniający zdeterminowany jest wnioskiem inwestora o uzgodnienie wskazanego wariantu przebiegu planowanej obwodnicy, a w tej sprawie orzekł niezgodnie z tym wnioskiem. Skoro podstawowym kryterium w postępowania prowadzonym w trybie art. 106 kpa pozostaje element korzystności dla środowiska, a żądanie inwestora skierowane do organu wydającego decyzję o środowiskowych uwarunkowania nie uruchamia postępowania uzgodnieniowego, to żądanie inwestora w takiej sytuacji nie może wiązać organu uzgadniającego. Tak więc i w tym zakresie zdaniem Sądu nie można przyjmować w rozpoznawanej sprawie naruszenia art. 61 § 1 kpa.

Za uzasadniony Sąd uznał również zarzut, iż w rozpoznawanej sprawie w postępowaniu administracyjnym nie doszło do naruszenia art. 124 § 1 kpa. Analizując akta administracyjne sprawy, w tym postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r., jak i wydane w ramach wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy postanowienie tego Ministra z dnia [...] października 2007 r., NSA stwierdził, że nie można przyjąć, iż w odniesieniu do postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. mamy do czynienia z aktem nieistniejącym a więc takim, który jest niepodpisany. Niespornym jest, że postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r. podpisane zostało własnoręcznie przez osobę pełniącą funkcję organu administracji choć w przeciwieństwie do postanowienia z dnia [...] października 2007 r. podpis ten nie został opatrzony pieczątką Ministra G. G. - Ministra Rozwoju Regionalnego. Brak pieczątki imiennej na podpisie nie może dyskwalifikować tego aktu jako wydanego przez uprawniony organ administracji. Sąd podkreślił przy tym, że pod sentencją postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. obok własnoręcznego podpisu podejmującego rozstrzygnięcie znajduje się pieczęć okrągła identyfikująca organ a więc Ministra Rozwoju Regionalnego, a nadto w nagłówku postanowienia w lewym górnym rogu wskazano także dane w sposób bezsporny identyfikujące osobę działającą w tym charakterze, co pozostało poza jakąkolwiek uwagą Sądu pierwszej instancji. Ponadto podniesiono, iż postanowienie z dnia [...] października 2007 r., które nie budziło jakichkolwiek wątpliwości Sądu co do jego prawidłowego podpisania już niezależnie od posiadania pieczęci okrągłej, pod podpisem odręcznym zawierało pieczątkę z imieniem i nazwiskiem osoby podpisującej. Nawet proste porównanie tychże dwóch postanowień wskazuje w sposób nie budzący wątpliwości, że oba zaskarżone postanowienia zostały podpisane w sposób tożsamy przez uprawniony organ administracji. Z dyspozycji art. 124 § 1 kpa wprost wynika, że postanowienie powinno być podpisane, a skoro ma to być podpis, to nie może być to "faksymile" a taki własnoręczny podpis został w tej sprawie uczyniony identyfikujący z imienia i nazwiska wydającego rozstrzygnięcie. Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż kwestionowane przez Sąd postanowienie zostało podpisane w sposób nie naruszający normy art. 124 § 1 kpa. Ponadto Sąd wskazał, iż Minister Rozwoju Regionalnego w zaskarżonym postanowieniu z dnia [...] października 2007 r. co prawda nie oznaczył wszystkich stron, które złożyły wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, a wymienił jedynie osoby będące osobami prawnymi i organizacjami społecznymi zaś w odniesieniu do osób fizycznych wskazał, iż wnioski takie złożyło 35 mieszkańców [...], to jednak takie oznaczenie stron we wstępnej części zaskarżonego postanowienia nie stanowi naruszenia prawa mogącego mieć wpływ na wynik postępowania uzgodnieniowego, a tylko ta przesłanka mogłaby uzasadniać przyjęcie naruszenia art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c P.p.s.a. w związku z art. 124 § 1 kpa. Z uwagi na przepis art. 46a ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska w niniejszej sprawie ma zastosowanie przepis art. 49 kpa dotyczący obwieszczania jako równoważny sposób doręczania, bowiem liczba stron w tej sprawie przekraczała 20. Zatem z punktu widzenia wydania takiego rozstrzygnięcia jak w tej sprawie, doręczanego poprzez obwieszczenie oraz przy uwzględnieniu w takiej sytuacji terminu wnoszenia środka odwoławczego, generalnie nie ma istotnego znaczenia dla bytu tej sprawy brak precyzyjnego oznaczanie z imienia i nazwiska wszystkich stron biorących udział w postępowaniu, gdyż w tych okolicznościach pominięcie dokładnego wskazania osób fizycznych wnoszących przedmiotowy wniosek nie może być traktowane jako takie naruszenie norm prawa procesowego, które może mieć wpływ na wynik sprawy.

Za nie mające wpływu na treść rozstrzygnięcia Naczelny Sąd Administracyjny uznał również wskazywane przez Sąd pierwszej instancji naruszenie procedury administracyjnej, polegające na rozpoznaniu dwóch wniosków o ponowne rozpoznanie sprawy, które nie zostały podpisane a organ nie wezwał osób wnoszących tenże środek zaskarżenia w trybie art.64§2 k.p.a. do usunięcia braków w terminie siedmiu dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Do naruszenia prawa doszło by dopiero wówczas, gdyby w niniejszej sprawie wyłącznie te dwa nie podpisane wnioski spowodowały wydanie zaskarżonego postanowienia, jednakże oprócz tych wniosków, tożsame co do treści wnioski złożyły jeszcze 33 osoby fizyczne, nie licząc wniosków pochodzących od osób prawnych i organizacji społecznych.

Powyższe rozważania w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego prowadzą do wniosku, iż usprawiedliwiony pozostaje w okolicznościach rozpoznawanej sprawy zarzut skargi kasacyjnej naruszenia art.145§1 pkt.1 lit. c p.p.s.a. poprzez uwzględnienie skargi, chociaż postępowanie administracyjne nie było dotknięte wadami związanymi z naruszeniem art. 49, 61 § 1, 64 § 2, 106 § 1, 2 i 3 oraz art. 124 § 1 k.p.a.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził ponadto, że zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji narusza normę art. 141 § 4 w związku z art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c p.p.s.a., albowiem w uzasadnieniu wyroku nie wskazano w jaki sposób podniesione przez Wojewódzki Sąd Administracyjny naruszenia prawa procesowego a to art.124§1 i 64§2 k.p.a. mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a więc nie wyjaśniono przesłanek rozstrzygnięcia w taki sposób aby uznać, że zapadłe rozstrzygniecie jest przekonujące, podjęte po wszechstronnej analizie sprawy.

Poza tym Sąd pierwszej instancji nie odniósł się w motywach zaskarżonego wyroku do zarzutów skarg a jest to niezbędne z uwagi na potrzebę wszechstronnego informowania strony o jej sytuacji procesowej. Naruszenie art.141§4 p.p.s.a. polega w tej sprawie na tym, iż Sąd pierwszej instancji popełnił błąd w ustaleniach faktycznych przyjmując, że Wojewoda [...] pismem z dnia [...] grudnia 2005 r. wystąpił do Ministra Środowiska o uzgodnienie wariantu W2, gdy tymczasem z treści tego pisma wynika, że ten organ administracji rządowej zwrócił się o uzgodnienie środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia tj. [...] bez wskazywania jakiegokolwiek wariantu.

Powołane wyżej uchybienia prawa procesowego pozwalają także przyjąć jako usprawiedliwiony zarzut skargi kasacyjnej naruszenia art.134§1 p.p.s.a a więc niezasadnego wyjścia poza granice skargi, oczywiście przy uwzględnieniu motywów zaskarżonego wyroku. Z dyspozycji art. 134 § 1 P.p.s.a. wynika, że Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Niezwiązanie granicami skargi nie oznacza, że sąd może czynić przedmiotem swych rozważań i ocen wszystkie aspekty skargi, bez względu na treść zaskarżonego aktu lub czynności. Oznacza ono natomiast, jak wynika z utrwalonych podglądów w judykaturze, że Sąd ten ma prawo, a także obowiązek dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został podniesiony w skardze. Nie jest przy tym skrępowany sposobem sformułowania skargi, użytymi argumentami, a także podniesionymi wnioskami, zarzutami i żądaniami. Co do zasady norma ta obliguje Sąd do ustosunkowania się do zarzutów podniesionych w skardze. Nie ma istotnego wpływu na wynik sprawy brak szczegółowego odniesienia się do wszystkich zarzutów zawartych w skardze tylko wówczas, gdy Sąd skoncentrował się na kwestiach, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia a pominął wątki które mają charakter uboczny i na rozstrzygnięcie nie rzutują. Jednakże w tej sprawie Sąd nie odniósł się do zarzutów skargi przyjmując, że inne niewskazane przesłanki pozwalają na eliminację z obrotu prawnego zaskarżonych postanowień, lecz te przesłanki co wyżej wykazano nie mogły stanowić takiej podstawy, a to uzasadnia w okolicznościach tej sprawy stanowisko , że doszło do naruszenia art.134§1 p.p.s.a. poprzez nieuzasadnione wyjście poza granice skarg.

Podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty naruszenia prawa procesowego zasługiwały zatem w ocenie Sądu na uwzględnienie, pozwalając na uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy WSA do ponownego rozpoznania. Zarzuty te stanowiły wystarczającą przesłankę uwzględnienia skargi.

Za nieuzasadnione Sąd uznał natomiast zarzuty skargi kasacyjnej dotyczące naruszenia prawa materialnego tj. art. 48 w związku z art. 55 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150), oraz w związku z art. 5-10 dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. Nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz. Urz. UE L 175 z 5 lipca 1985 r., str. 40 ze zm.) poprzez błędną wykładnię tych przepisów. Jak wyjaśnił Sąd, błędna wykładnia prawa materialnego polega na "mylnym rozumieniu treści określonej normy prawnej", czyli na "nieprawidłowym odczytaniu treści prawa". W rozpoznawanej sprawie Sąd pierwszej instancji nie przedstawił w opisanym zakresie takiej wykładni wskazanych wyżej przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska, jednocześnie nie czyniąc kwestionowanym rozstrzygnięciom zarzutu naruszenia prawa materialnego. Nie wzięcie jednakże pod uwagę i nie rozważenie w motywach orzeczenia prawidłowej wykładni w/w norm nie pozwala na przyjęcie zarzutu błędnej interpretacji tych przepisów prawa materialnego dokonanej przez Sąd. Także w swoich rozważaniach Sąd pierwszej instancji nie odnosił się do wskazanej w skardze kasacyjnej dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. Nr 85/337/EWG choć przy ponownym rozpoznawaniu sprawy winien mieć ją na uwadze. Stosowanie przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska stanowi bowiem pośrednie (zdecentralizowane) wykonywanie prawa wspólnotowego, czyli stosowanie prawa krajowego, uchwalonego w celu realizacji dyrektywy. Dlatego też w odniesieniu do przepisów prawa polskiego dotyczących postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko niezbędne jest zapewnienie nie tylko formalnej zgodności z dyrektywą 85/337/EWG, ale także takie jej stosowanie i interpretację, która zapewni skuteczną realizację celu tej dyrektywy.

IX. Na rozprawie przed Sądem w dniu 24 kwietnia 2009 r. pełnomocnik skarżącej Z. O. wniósł pismo, w którym m.in. podniósł nieważność zaskarżonego postanowienia w związku z wystąpieniem okoliczności wskazanych w art.156§1 pkt 1 k.p.a. oraz pkt 2, tj.:

a) wydaniem przedmiotowych postanowień z naruszeniem przepisów o właściwości polegającym na rozpoznaniu zarówno w pierwszej, jak i w drugiej instancji przez organ, który zgodnie z art.26§2 k.p.a.:

- został wyznaczony do sprawy "wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięcia polegającej na budowie [...] na odcinku od węzła "M." do węzła "L.", czyli w sprawie zawisłej przed Wojewodą [...], nie zaś do sprawy "uzgodnienia realizacji" powyższego przedsięwzięcia, w której to sprawie wydane zostało zaskarżone postanowienie, a nadto

- został wyznaczony jedynie do rozpoznania konkretnych wniosków o ponowne rozpoznanie sprawy złożonych od postanowienia Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r., nie zaś do rozpoznania całości postępowania w dwu instancjach

b) działaniem Ministra Rozwoju Regionalnego z rażącym naruszeniem prawa, w postaci art. 106 § 2 kpa, polegającym na dokonaniu uzgodnienia w trybie współdziałania administracyjnego na podstawie wniosku organu prowadzącego postępowanie główne, tj. Wojewody [...], o którym Minister Rozwoju Regionalnego ostatecznie już orzekł umarzając postępowanie w pierwszej instancji swoim postanowieniem z dnia [...] lipca 2007 r., a w konsekwencji w ogóle bez wniosku uprawnionego organu (Wojewody [...]).

Z uwagi na powyższe pełnomocnik skarżącej wniósł, na podstawie art.145§1 pkt 2 p.p.s.a., o stwierdzenie nieważności zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego go postanowienia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r., ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Sąd rozpoznał skargi na postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego na tej podstawie, iż sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolowanie działalności administracji publicznej pod kątem jej zgodności z prawem (art.1§1 i §2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych - Dz.U. z dnia 20 września 2002 r., Nr 153, poz.1269). Kontrola ta obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na postanowienia kończące postępowanie administracyjne (art.3§2 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skargi nie zasługują na uwzględnienie, albowiem zaskarżone postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego, jak też postanowienie tego organu z dnia [...] lipca 2007 r. nie uchybiają przepisom prawa w stopniu uzasadniającym ich wyeliminowanie z obrotu prawnego.

Zgodnie z art.190 zdanie pierwsze p.p.s.a. Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Rozpatrując ponownie skargi na postanowienie Ministra, Sąd związany był zatem wykładnią przepisów prawa zawartą w wyroku NSA z dnia 13 stycznia 2009 r. Z wyroku tego wynika, iż zastrzeżenia do zaskarżonego postanowienia Ministra, które z urzędu podniósł WSA w wyroku z dnia 25 kwietnia 2008 r., nie są uzasadnione. Oznacza to, iż w kwestiach, których zastrzeżenia te dotyczyły, nie doszło do naruszenia przepisów prawa procesowego, czy też materialnego, które mogłoby skutkować wyeliminowaniem zaskarżonego rozstrzygnięcia Ministra z obrotu prawnego. Obowiązkiem Sądu jest w tej sytuacji ponowne skontrolowanie legalności wspomnianego rozstrzygnięcia, w tym zweryfikowanie zasadności zarzutów podniesionych w skargach.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska realizacja planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać naśrodowisko, określonego w art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy, jest dopuszczalna wyłącznie po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Postępowanie w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wszczyna się na wniosek podmiotu podejmującego realizację przedsięwzięcia (art.46a ust.1 ustawy). Stosownie do art.48 ust.2 ustawy przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach właściwy organ, w niniejszej sprawie Wojewoda [...], obowiązany jest uzgodnić warunki realizacji przedsięwzięcia z właściwym organem, którym przypadku przedsięwzięcia polegającego na realizacji dróg, o których mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy jest m.in. minister właściwy do spraw środowiska ( pkt 2). Wedle ust.3 powołanego wyżej art. 48 ustawy organ występujący o uzgodnienie przedkłada wniosek o wydanie decyzji (pkt 1), raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, albo informacje zawierające dane określone w art. 49 ust.3, jeżeli sporządzenie raportu nie jest wymagane ( pkt 2), wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony.

Wymogi wynikające zarówno z przywołanych wyżej, jak też i z pozostałych przepisów Prawa ochrony środowiska zostały dochowane w postępowaniu administracyjnym. W ocenie Sądu zebrany w postępowaniu administracyjnym materiał dowodowy, w tym w szczególności raport oddziaływania inwestycji na środowisko, a także wyczerpujące uzasadnienia obu postanowień Ministra dostarczają wystarczających przesłanek do uznania, że spełnione zostały przesłanki do pozytywnego uzgodnienia planowanej inwestycji przez organ ochrony środowiska według wariantu WIIIA. Konfrontacja materiału dowodowego z treścią wspomnianych uzasadnień pozwala na sformułowanie wniosku, że stan faktyczny sprawy został wyjaśniony w postępowaniu administracyjnym z należytą starannością, dowody zgromadzone w sprawie rozpatrzone zostały w sposób wyczerpujący, a motywy zapadłych rozstrzygnięć dostatecznie i przekonująco uzasadnione. Oznacza to, że organ zadośćuczynił obowiązkom wynikającym z art.7, 77 i 107§3 k.p.a. Podkreślić należy również, że w odpowiedzi na skargi organ szczegółowo odniósł się do zawartych w nich zarzutów, wykazując, m.in. w oparciu o odwołania do stosownych fragmentów kwestionowanych rozstrzygnięć, nietrafność, czy też brak możliwości uwzględnienia podnoszonych przez skarżących zastrzeżeń.

Postanowieniem z dnia [...] lipca 2007 r. Minister uzgodnił realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie [...] według wariantu W III A i określił dla niego warunki zgodnie z załącznikiem do postanowienia.

W postanowieniu tym wskazano w szczególności:

- szczegółowe warunki dotyczące realizacji przedsięwzięcia (pkt I),

- szczegółowe zalecenia odnośnie projektu budowlanego (pkt II),

- inne szczegółowe wskazania (pkt III-V).

W obszernym uzasadnieniu postanowienia w szczególności:

- wskazano zgromadzony i przeanalizowany przez organ materiał dowodowy odnoszący się do kwestii środowiskowych, w tym raport sporządzony przez firmę P. Sp. z o.o. (pkt III uzasadnienia),

- wyszczególniono zgromadzony i przeanalizowany przez organ materiał dowodowy odnoszący się do kwestii zagospodarowania przestrzennego (pkt III uzasadnienia),

- opisano przebieg konsultacji społecznych (pkt III uzasadnienia),

- dokonano analizy wariantów realizacji [...] (wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, tj. wariant "0" oraz warianty W1, W2, W3, WIIIA), szczegółowo uzasadniając przesłanki uzgodnienia realizacji przedsięwzięcia według wariantu WIIIA (pkt IV uzasadnienia),

- omówiono środki mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko (pkt V uzasadnienia).

W postanowieniu tym podniesiono, że materiał dowodowy

wskazuje na konieczność uzgodnienia realizacji przedsięwzięcia w wariancie WIIIA.

Pomimo, że w toku prowadzonego postępowania władze [...] (wcześniej miasta) W., organizacje społeczne oraz mieszkańcy W. protestowali przeciwko jakiemukolwiek wariantowi przechodzącemu przez W., w świetle wyników zebranego w postępowaniu materiału, wariant WIIIA należy mimo wszystko uznać jako najkorzystniejszy dla środowiska wśród analizowanych wariantów. Jednocześnie należy zauważyć, że postulowane przez mieszkańców zmiany przebiegu [...] i odsunięcia jej przebiegu przez W., gdzie była ona od dawna planowana spowodowałoby "podrzucenie" konfliktu innym społecznościom lokalnym, co także należy brać pod uwagę przy wyborze wariantu. [...] w klasie drogi ekspresowej, której zasadniczym celem jest prowadzenie dużych potoków ruchu musi być oceniana również (jeśli nie przede wszystkim) z punktu widzenia kryteriów transportowych i oceny jej funkcji dla całej aglomeracji [...]. W tym kontekście należy wskazać na konsekwentne prezentowanie stanowiska Miasta [...] W. o preferowaniu przebiegu [...] w wariancie WIIIA, który był planowany już w latach 80. Stanowiło to ważny argument przy podejmowaniu rozstrzygnięcia przez Ministra Rozwoju Regionalnego, jak również stanowisko Stowarzyszenia I., które w trakcie konsultacji społecznych wskazywało na zagrożenia dla całej aglomeracji [...] w przypadku wyboru wariantu, który nie będzie spełniał funkcji transportowych dla ruchu [...] w W. W kategoriach ochrony środowiska społecznego okazuje się, że to, przeciwko czemu protestują mieszkańcy i władze W., jest niezbędne dla pozostałych [...] z osobna oraz miasta jako całości. Ruch, który w wariantach Wl, W2 i WIIIA obsługiwałaby projektowana trasa [...], w wariancie W3 odbywałby się po istniejących, przeciążonych arteriach miejskich, przebiegających przez intensywnie zabudowane obszary miasta. Z transportowego punktu widzenia — użyteczność analizowanej inwestycji w wariantach Wl, W2 i WIIIA jest zbliżona dla wszystkich grup użytkowników (mieszkańcy i podmioty gospodarcze zlokalizowane w korytarzu, w którym przebiega trasa [...] oraz w całej aglomeracji, a także ruch docelowy i tranzytowy), natomiast wariant W3 - przez H. -jest zdecydowanie mniej korzystny. Dowodem tego są prognozy ruchu, zgodnie z którymi potoki na trasie prowadzonej według tego wariantu byłyby znacząco niniejsze (od 30% do 55%) niż w przypadku pozostałych wariantów. W odniesieniu do niezbędnego wyburzenia 97 budynków w wariancie WIIIA (na całej trasie [...]), należy wskazać, że niektóre z nich zostały zbudowane w pasie przeznaczonym pod [...]. Oznacza to, że decyzje o pozwoleniu na budowę były wydawane pomimo, że w przyszłości tereny te były przeznaczone pod [...]. Od strony inwestorów oznacza to, że albo zaniedbali sprawdzenia położenia planowanej drogi względem nieruchomości, na której zamierzali postawić budynek, albo dochowali należytej staranności, jednakże zostali wprowadzeni w błąd odnośnie rzeczywistego przeznaczenia tych terenów przez właściwe organy. Jeżeli taka sytuacja miała miejsce, mają prawo dochodzenia należnego odszkodowania z tego tytułu. Jednocześnie na Mieście [...] W. ciąży obowiązek dołożenia wszelkich starań, aby udzielić niezbędnej pomocy osobom, które bez własnej winy zostaną poszkodowane w wyniku realizacji [...], a ich stan materialny uniemożliwi podjęcie kroków do zmiany miejsca zamieszkania - takie sygnały dotarły do Ministra Rozwoju Regionalnego od mieszkańców W. w toku konsultacji społecznych. Na obecnym etapie rozpoznania przyrodniczego naruszanie substancji Lasów R. jest niemożliwe w świetle prawa krajowego i wspólnotowego, a nawet gdyby było to możliwe - koszt realizacji [...] w wariancie W3 byłby możliwy do poniesienia, gdyby uzasadniały to kryteria transportowe oraz kryteria społeczne. W obliczu dostępnych dokumentów, wykonanych opracowań i analiz uzasadnienie takie nie jest możliwe do skonstruowania. Za istotny z punktu widzenia argumentacji dotyczącej ochrony społeczności lokalnej należy uznać fakt, że wskazany w niniejszym postanowieniu wariant omija zwarte tereny zabudowane, przechodząc przez tereny leśne. Taki przebieg [...] będzie niewątpliwie ingerował w środowisko przyrodnicze [...], natomiast jest możliwy do zaakceptowania przy zastosowaniu niezbędnych środków minimalizujących i kompensujących, których zastosowanie niniejsze postanowienie również nakazuje.

Zaskarżonym obecnie postanowieniem z dnia [...] października 2007 r. utrzymano w mocy postanowienie z dnia [...] lipca 2007 r. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia obszernie odniesiono się do licznych zarzutów podniesionych we wnioskach o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Zarzuty wniesione bezpośrednio w skargach, jak i rozwinięte w pismach uzupełniających skargi, nie zasługują na uwzględnienie z następujących względów.

1. Odnośnie zarzutu naruszenia przez Ministra art.26§2 k.p.a. poprzez załatwienie sprawy niezgodnie z treścią postanowienia Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] kwietnia 2007 r. wyznaczającego Ministra Rozwoju Regionalnego jako organ właściwy do rozpatrzenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, należy stwierdzić, co następuje.

Wspomniany wyżej zarzut skargi formułują łącznie z zarzutami wobec - poprzedzającego postanowienie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r. – postanowienia tego organu z dnia [...] lipca 2007 r., niesłusznie – zdaniem skarżących - uchylającego postanowienie Minista Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r. w sprawie uzgodnienia warunków realizacji inwestycji i umarzającego postępowanie uzgodnieniowe prowadzone przez Ministra Środowiska. Podkreślić w związku z powyższym należy, iż kwestia legalności postanowienia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r. była przedmiotem kontroli Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia 19 lutego 2008 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt IV SA/Wa 1885/07, oddalił skargi na to postanowienie. Wyrok ten jest prawomocny od dnia 22 kwietnia 2008 r., w związku z czym wiąże Sąd orzekający w sprawie niniejszej. Tym samym zarzuty wobec wspomnianego postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. nie mają racji bytu.

Przy okazji oceny legalności postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. WSA wypowiedział się w przywołanym wyroku w sposób obszerny w kwestii skutków procesowych wynikających z powierzenia przez Prezesa Rady Ministrów Ministrowi Rozwoju Regionalnego kompetencji do rozpatrzenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w zakresie objętym wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie [...]. Kompetencje te uznał WSA za daleko idące. Sąd orzekający w sprawie niniejszej w całości przyłącza się do powyższego stanowiska, uznając, iż rozstrzyga ono wątpliwości we wszystkich kwestiach dotyczących formalnoprawnych granic działania Ministra Rozwoju Regionalnego poruszonych w skargach. Celowym w ocenie Sądu jest zatem przywołanie kluczowych fragmentów uzasadnienia wyroku WSA z dnia 19 lutego 2008 r.

W wyroku tym WSA w Warszawie stwierdził, iż z art.127§3 w związku z art.144 kpa wynika, że do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji. Oznacza to, iż Minister Rozwoju Regionalnego, po wyznaczeniu go przez Prezesa Rady Ministrów postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2007 r. do rozpatrzenia sprawy z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w zakresie objętym wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie [...], był uprawniony, po dokonaniu oceny zaistniałych w sprawie okoliczności, by wydać jedno z rozstrzygnięć określonych w art.138 k.p.a. Postanowienie Prezesa Rady Ministrów w żaden bowiem sposób nie zawęziło, bo i nie mogło zawęzić, uprawnień procesowych Ministra Rozwoju Regionalnego, określonych w art.138 k.p.a., przy rozpatrywaniu wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy w trybie art.127§3 k.p.a. Minister był zatem upoważniony do wydania takiego spośród rozstrzygnięć określonych w art.138 k.p.a., które okaże się najbardziej adekwatne do stwierdzonego w sprawie stanu faktycznego.

Procesowa niewłaściwość Ministra Środowiska w chwili wydania przez niego pierwszoinstancyjnego postanowienia z dnia [...] lutego 2007 r., z racji jego wyłączenia na podstawie art.25§1 pkt 1 k.p.a., ze względu na piastowanie tej funkcji w owym czasie przez osobę, której interesu prawnego dotyczyło to postępowanie została potwierdzona przez Prezesa Rady Ministrów w postanowieniu z dnia [...] kwietnia 2007 r. Minister Środowiska nie był więc organem właściwym do wydania postanowienia nawet w pierwszej instancji, dlatego jego postanowienie z dnia [...] lutego 2007 r. powinno było ulec uchyleniu, jako wydane przez organ niewłaściwy. Wydanie bowiem rozstrzygnięcia przez organ niewłaściwy skutkuje jego nieważnością z mocy art. 156 §1 pkt 1 k.p.a. Gdy jednak niewłaściwość organu pierwszoinstancyjnego do rozstrzygnięcia sprawy dostrzeżona zostanie przez organ drugoinstancyjny w procedurze odwoławczej, mającej zastosowanie także do procedury ponownego rozpatrzenia sprawy w trybie art. 127§3 k.p.a., to organ drugoinstancyjny zobowiązany jest w takim przypadku - działając w granicach procesowych wyznaczonych art.138 kpa - uchylić rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne i umorzyć postępowanie przed organem pierwszej instancji, jako przed organem niewłaściwym do wszczęcia i prowadzenia takiego postępowania, i następnie postanowić o dalszym losie prawnym wniosku, z którego to postępowanie się toczyło, stosownie do ustalonej właściwości organu w jego rozpatrzeniu.

Przedstawiona dyspozycja dla organu drugiej instancji określona została w art. 138§1 pkt 2 kpa, w którym wskazano na dopuszczalność uchylenia rozstrzygnięcia pierwszej instancji i umorzenia postępowania w pierwszej instancji. Przepis art.138§1 pkt 2 kpa nie określa jednak przesłanek dopuszczających umorzenie postępowania administracyjnego, dlatego dopuszczalność umorzenia postępowania w tym względzie należy ocenić przede wszystkim przez pryzmat przesłanki określonej w art.105 §1 kpa, z którego to przepisu wynika, iż postępowanie podlega umorzeniu, gdy z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe. Bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego może natomiast wynikać z przyczyn materialnoprawnych lub procesowych. Procesową zaś przyczyną bezprzedmiotowości postępowania jest niewłaściwość organu administracji do jego wszczęcia, prowadzenia i w konsekwencji wydania rozstrzygnięcia. Na konieczność umorzenia postępowania pierwszoinstancyjnego przez organ drugiej instancji z powodu niewłaściwości organu pierwszej instancji wskazuje się przy tym zarówno w doktrynie (np. Kodeks postępowania administracyjnego z komentarzem, B. Adamiak i J. Borkowski, Wydawnictwo C.H.Beck Warszawa 2006, str. 611), jak i w dotychczasowym orzecznictwie sądowadministracyjnym (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2000 r. sygn. akt I SA 242/99, Lex nr 77615).

Nie ulega więc wątpliwości, że Minister Rozwoju Regionalnego był nie tylko uprawniony, ale wręcz zobowiązany do uchylenia postanowienia Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r. i umorzenia postępowania przed tym organem w pierwszej instancji, jako niewłaściwym do rozpatrywania sprawy uzgodnienia warunków realizacji [...], z powodu wyłączenia na podstawie art. 25 §1 pkt 1 kpa. Nie chodzi przy tym o bezprzedmiotowość postępowania uzgodnieniowego w ogóle, lecz o jego bezprzedmiotowość przed Ministrem Środowiska, gdy funkcję tego organu wykonywała osoba, której interesu prawnego dotyczyło to postępowanie. Skutkiem bowiem umorzenia postępowania przed organem pierwszej instancji z powodu jego niewłaściwości jest konieczność rozpatrzenia sprawy uzgodnienia przez organ właściwy, z zachowaniem zasady dwuinstancyjności postępowania, wynikającej dla przedmiotu niniejszej sprawy z art. 15 kpa w zw. z art. 48 ust. 2 pkt 2 Poś i art.106 §5 k.p.a.

Z powyższych względów Minister Rozwoju Regionalnego nie mógł uchylić postanowienia Ministra Środowiska z dnia [...] lutego 2007 r. i merytorycznie rozpatrzyć sprawy uzgodnienia na podstawie art. 138 §1 pkt 2 kpa, ponieważ w ten sposób sprawa uzgodnienia byłaby merytorycznie rozpatrzona przez organ właściwy tylko w ramach jednej instancji, co stanowiłoby naruszenie art. 15 w zw. z art. 106 §5 kpa. Minister Rozwoju Regionalnego nie mógł również uchylić zaskarżonego postanowienia z dnia [...] lutego 2007 r. i przekazać sprawy uzgodnienia do ponownego rozpatrzenia na podstawie art. 138 §2 kpa do właściwego organu, skoro wszczęcie postępowania nastąpiło przed organem niewłaściwym, i dlatego wymagało zakończenia przed tym organem.

Postępowanie uzgodnieniowe prowadzone w trybie art. 48 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo ochrony środowiska, jest postępowaniem incydentalnym wobec postępowania o wydanie decyzji z zakresu środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację [...]. Postępowanie to cechuje się jednak procesową odrębnością zaskarżenia wydanego w nim rozstrzygnięcia, i materialnoprawną odrębnością co do przedmiotu wydawanego w nim rozstrzygnięcia. Organ uzgadniający wypowiada się bowiem jedynie w granicach przysługujących uprawnień wobec warunków z zakresu ochrony środowiska, które następnie stanowią jeden z elementów decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. To oznacza, iż postępowanie uzgodnieniowe, chociaż incydentalne, to jednak jest odrębnym postępowaniem administracyjnym wobec postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, dlatego znajduje do niego zastosowanie pełen zakres rozstrzygnięć określonych w art. 138 kpa, łącznie z art. 105 k.p.a.

W uzupełnieniu powyższego stanowiska należy stwierdzić, iż procesową konsekwencją uchylenia przez Ministra Rozwoju Regionalnego postanowienia Ministra Środowiska i umorzenia postępowania administracyjnego przed tym organem było przeprowadzenie przez Ministra Rozoju Regionalebngo samodzielnego postępowania uzgodnieniowego. Oczywistym celem i przesłanką powierzenia Ministrowi Rozwoju Regionalnego kompetencji do orzekania w przedmiocie środowiskowego uzgodnienia planowanej inwestycji było powierzenie temu organowi wszystkich obowiązków obowiązków organu uzgadniającego, tj. zakończenie postępowania ostatecznym postanowieniem rozpoznającym sprawę co do istoty. Cel ten organ zrealizował poprzez wydanie przez Ministra Rozwoju Regionalnego postanowień z dnia [...] lipca i [...] października 2007 r.

2. Odnośnie zarzutu naruszenia art. 56 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 pkt 1 Poś poprzez nienależyte określenie rozwiązania ograniczającego uciążliwości dla terenów sąsiednich oraz poprzez nieokreślenie w sposób wystarczający obowiązków

dotyczących zapobiegania i ograniczenia oddziaływania przedsięwzięcia na

środowisko należy stwierdzić, co następuje.

Zgodnie z art.56 ust.2 pkt 2 Poś w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach właściwy organ określa warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich. Zgodnie z art.56 ust.4 pkt 1 Poś decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach można na wnioskodawcę nałożyć obowiązki dotyczące zapobiegania, ograniczania oraz monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a także wykonania kompensacji przyrodniczej.

Sąd nie widzi podstaw do uznania, iż cytowane przepisy zostały naruszone w postępowaniu administracyjnym. Sposób i zakres wykonania powyższych regulacji został przedstawiony w kwestionowanych orzeczeniach Ministra.

W postanowieniu z dnia [...] lipca 2007 r Minister nakazał - w odniesieniu do ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami - aby:

a. W celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych do powietrza podczas prowadzenia prac budowlanych w sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej stosować do podbudowy gotowe mieszanki wytwarzane w wytwórniach, aby ograniczyć do minimum operacje mieszania kruszywa ze spoiwem na plabcu budowy,

b. masy bitumiczne transportować wywrotkami wyposażonymi w opończe ograniczające emisję oparów asfaltów,

c. roboty nawierzchniowe prowadzić w okresie letnim, kiedy temperatura mas bitumicznych może być niższa, a przez to mniejsze będzie odparowanie substancji odorowtwórczych.

Powyższe zabezpieczenia odnoszą się również do planowanego węzła "W.".

Określenie wymagań odnośnie ochrony powietrza na etapie eksploatacji drogi nie jest możliwe.

W zakresie zabezpieczeń przed hałasem w postanowieniu z dnia [...] lipca 2007 r. nakazano uwzględnić budowę ekranów akustycznych na odcinkach najbardziej narażonych na takie oddziaływanie (str.3), w fazie prac nad projektem budowlanym sprawdzić poprawność lokalizacji ekranów akustycznych i ewentualnie zweryfikować szczegółowe ich rozmieszczenie oraz wysokość, aby zapewnić skuteczny poziom ochrony zabudowy mieszkaniowej i innej chronionej (str.7) oraz wykonać analizę porealizacyjną w zakresie ochrony skutecznej terenów wymagających ochrony przed hałasem po upływie jednego roku od dnia oddania obiektu do użytkowania (str.7).

W odniesieniu do zarzutów w zakresie niezgodności planowanej inwestystycji z naturalnymi predyspozycjami i uwarunkowaniami rozwoju [...] W., planami zagospodarowania przestrzennego, dotychczasowymi działaniami i aktami prawnymi miasta i [...] W., iż rozstrzygające znaczenie w tym zakresie przypisać należy "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego W." przyjętemu przez Radę Miasta [...] W. dnia [...] października 2006 r., które przewiduje przebieg [...] przez [...] W.

W celu zapobieżenia potencjalnej degradacji krajobrazu związanego z pasmem unikalnych wydm Minister w postanowienieniu z dnia [...] lipca 2007 r. nakazał, aby w celu ochrony specyfiki krajobrazu:

a. ekrany akustyczne zaprojektować w sposób estetyczny i wkomponować w krajobraz, jak również zapewnić zieleń osłaniajacą od strony zewnętrznej;

b. uzupełnienie strat w zieleni należy wykonać poprzez wprowadzenie nowych nasadzeń drzew i krzewów biorąc pod uwagę uwarunkowania siedliskowe, techniczne, wskazania związane z architekturą krajobrazu i ochrobną zabytków, jak również wymogi bezpieczeństwa.

Trafnie podniósł w odpowiedzi na skargę Minister, że nie można podzielić argumentu o konieczności uwzględnienia w projekcie budowalnym drogi rowerowej. Nie jest to bowiem warunek o charakterze środowiskowym. Teza, że drogi rowerowe mają znaczenie dla ograniczenia uciążliwości obwodnicy dla terenów sąsiednich jest zbyt daleko idąca. Wskazany postulat nie może być przedmiotem rozważań w postępowaniu uzgodnieniowym. Nie ma ponadto przeszkód, aby organ właściwy w sprawie wydania decyzji środowiskowej, uwzględnił także ten wymóg.

Trafnie podniósł Minister na brak podstaw do formułowania żądań, aby [...] spełniała te same standardy co trasa [...], będąca zupełnie odrębnym przedsięwzięciem.

Trafnie podniósł organ, iż zgodnie z art.56 ust.2 pkt 6 Poś to właściwy organ w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określa konieczność utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, natomiast w myśl art.135 ust.2 poś dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, o którym mowa w art.561 ust.1 pkt 1 poś, obszar ograniczonego użytkowania tworzy wojewoda w trybie rozporządzenia. Kompetencje powyższe pozostawały zatem poza zakresem działania organu uzgadniającego.

3. Odnośnie zarzutu naruszenia przez organ zasady przezorności należy stwierdzić, iż zgodnie z art.6 ust.1 Poś kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, jest obowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu. Zgodnie z art.6 ust.2 Poś kto podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, jest obowiązany, kierując się przezornością, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze.

Wprawdzie cytowany przepis ma charakter ogólny, nie zaś szczegółowy, niemnej zawiera fundamentalną dyrektywę postępowania przy realizowaniu inwestycji mogących w istotny sposób wpływać na środowisko. Pomimo, iż formalnym adresatem tej dyrektywy jest inwestor, nie ulega wątpliwości, iż obowiązek jej uwzględnienia przy dokonywaniu oceny oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko spoczywa również na organie właściwym w sprawie tej oceny. Wspomniana ogólność sformułowania dyrektywy powoduje to, że ocenę, czy dyrektywa ta została uwzględniona w niniejszej sprawie przez organ uzgadniający, czy też nie, można formułować wyłącznie na podstawie wniosków co do prawidłowości stanowiska oragnu odnośnie szczegółowych, zasadniczych kwestii z zakresu ochrony środowiska, dotyczących inwestycji. Z racji tego, iż kwestie te stały się przedmiotem zarzutów skarg należy stwierdzić, iż konfrontacja tych zarzutów z materiałem dowodowym oraz z odpowiedzią organu na skargi wypada na korzyść organu. W ocenie Sądu organ wykazał w przekonujący sposób, iż przy planowaniu inwestycji dołożono niezbędnych starań, zmierzających do zastosowania zarówno rozwiązań szkodzących w najmniejszy możliwy sposób środowisku naturalnemu, jak i zabezpieczeń chroniących to środowisko przed negatywnym wpływem. Konsekwencją takiej konstatacji jest konieczność uznania, że wynikająca z art.6 Poś zasada przezorności została wzięta pod uwagę ocenianym postępowaniu administracyjnym.

4. Nietrafny jest zarzut nieuwzględnienia w ocenianym postępowaniu administracyjnym postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art.56 ust.1 Poś właściwy organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach po stwierdzeniu zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony. Zgodnie jednakże z art.56 ust.1 a Poś przepisu ust. 1 nie stosuje się do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydawanej dla drogi krajowej (tak jest w niniejszej sprawie). Przepis ten wszedł w życie w postępowaniu międzyinstancyjnym (19 sierpnia 2007 r.), tj. w okresie pomiędzy zapadnięciem pierwszego rozstrzygnięcia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia [...] lipca 2007 r., a zapadnięciem rozstrzygnięcia z dnia [...] października 2007 r. (art.1 pkt 19 lit.a oraz art.13 ustawy z dnia 26 kwietnia 2006 r., nowelizującej Poś – Dz.U. nr 88, poz.587). Przed wejściem w życie wspomnianej nowelizacji podobny skutek wynikał z art.10 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. nr 80, poz. 721 z późn.zm.).

Niezależnie od powyższego trafnie podniesiono w odpowiedzi na skargę, iż obszerne wyjaśnienia dotyczące zagadnienia zgodności planowanego przedsięwzięcia polegającego na budowie [...] z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego zostały przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia z dnia [...] października 2007 r. (str.8 -10). Ewentualna niezgodność planowanej inwestycji jaką jest droga krajowa z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, nie mogła skutkować odmową uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań dla określonego wariantu przedsięwzięcia. Natomiast analiza dokumentacji planistycznej (a więc nie tylko miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego) w czasie postępowania uzgodnieniowego, jak wskazano w zaskarżonym postanowieniu, miała jedynie charakter pomocniczy. Pozwoliła ona zorientować się organowi administracji co do potencjalnej wiedzy i świadomości podmiotów mających siedzibę albo miejsce zamieszkania w rejonie planowanych wariantów przebiegu [...] na temat przedmiotowej inwestycji. Powyższe działanie umożliwiło określenie wpływu rozważanych wariantów na generowanie konfliktów społecznych, kwestię praw nabytych i związaną z nimi zasadę zaufania obywateli do organów Państwa.

5. Przekonujące są w ocenie Sądu wyjaśnienia organu kwestionujące zarzut nieustosunkowania się w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia do wniosków zgłaszanych przez strony postępowania.

Minister Rozwoju Regionalnego wyjaśnił, że:

- kwestia zgodności budowanej drogi z funkcją [...] została omówiona w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] października 2007 r. (str. 7),

- odniesienie się do postulatów P. Okręg [...] zawartych w piśmie z dnia [...] stycznia 2006 r., które dotyczyły nieuzgadniania środowiskowych warunków realizacji przedsięwzięcia dla żadnego z wariantów przed przeprowadzeniem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko całego systemu transportowego węzła [...], nastąpiło w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] października 2007 r. (str. 6-7),

- kwestia zagrożeń związanych z ponadnormatywnym wzrostem zanieczyszczeń w [...] związanych z wprowadzeniem ruchu z kilku autostrad do wewnątrz aglomeracji [...] przekracza przedmiot postępowania uzgodnieniowego, w którym organ wydający postanowienie nie może decydować o planowaniu systemu transportowego W. Częściowe odniesienie się do tej problematyki miało miejsce w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. (analiza wariantu tzw. "0" - str. 22-23, str. 19-20) oraz w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] października 2007 r. (str. 6-7),

- zagadnienia związane z wpływem [...] na [...] nr [...] zostały zawarte w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] października 2007 r. (str. 11-14),

- postulaty zastąpienia planowanej trasy ekspresowej [...] trasą ruchu przyspieszonego oraz zmodyfikowanie wariantu W3 zostały omówione w uzasadnieniu postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. (str. 19-20, 36).

6. Wbrew twierdzeniom skarżących wypełnienie przez organ wynikającego z art.7 k.p.a. obowiązku dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy nie budzi wątpliwości.

Zgodnie z art.7 k.p.a. w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Zgodnie z unormowaną w art. 7 zasadą prawdy obiektywnej organy administracji publicznej "podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy". Zgodnie z tą zasadą organ prowadzący postępowanie ma obowiązek zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, aby ustalić stan faktyczny sprawy zgodny z rzeczywistością. W szczególności jest obowiązany dokonać wszechstronnej oceny okoliczności konkretnego przypadku na podstawie analizy całego materiału dowodowego, a stanowisko wyrażone w decyzji uzasadnić w sposób wymagany przez przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (np. wyrok NSA z dnia 26 maja 1981 r., SA 810/81, ONSA 1981, nr 1, poz. 45). Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 23 listopada 1994 r., III ARN 55/94, OSNAPiUS 1995, nr 7, poz. 83: "jako dowolne należy traktować ustalenia faktyczne znajdujące wprawdzie potwierdzenie w materiale dowodowym, ale niekompletnym, czy nie w pełni rozpatrzonym. Zarzut dowolności wykluczają dopiero ustalenia dokonane w całokształcie materiału dowodowego (art. 80 k.p.a.), zgromadzonego i rozpatrzonego w sposób wyczerpujący (art. 77 § 1 k.p.a.), a więc przy podjęciu wszystkich kroków niezbędnych dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, jako warunku niezbędnego wydania decyzji o przekonującej treści (art. 7 k.p.a.).".

W toku postępowania uzgodnieniowego organ zgromadził niezbędny materiał dowodowy, prawidłowo go ocenił, a całokształt tej oceny wyczerpująco przedstawił w uzasadnieniach wydanych przez siebie rozstrzygnięć.

Mając na uwadze obszerność, kompletność oraz szczegółowość wspomnianych uzasadnień nie sposób zanegować stanowiska organu przedstawionego w odpowiedzi na skargę, iż dokonał on wszechstronnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, w tym w szczególności rozważył wnioski wynikające z raportu o oddziaływaniu na środowisko wraz z uzupełnieniami, uwagi i propozycje wyrażane w pismach przedkładanych przez wszystkich zainteresowanych, stanowiska wyrażane przez zainteresowane samorządy oraz inwestora, jak również stanowiska wyrażane w czasie konsultacji społecznych i w czasie rozprawy administracyjnej.

Zasadnie podnosi organ w odpowiedzi na skargę, iż okoliczność co do preferowanego przez Ministra Środowiska wariantu W3 przebiegającego poza [...] W., pozostaje bez wpływu na analizę alternatyw lokalizacyjnych [...] przeprowadzoną przez Ministra Rozwoju Regionalnego, w szczególności w sytuacji, gdy zostało stwierdzone przez Prezesa Rady Ministrów występowanie uzasadnionych wątpliwości co do bezstronności osoby pełniącej ówcześnie stanowisko Ministra Środowiska.

Trafnie zauważył organ, ustosunkowując się do zarzutu, że powinien był wskazać sposoby ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza, że w ocenie samych skarżących jedyną możliwością w tym zakresie jest przeniesienie ruchu tranzytowego poza aglomerację. Nie sposób odmówić racji organowi, iż z jednej strony nie istnieją techniczne metody ograniczenia emisji zanieczyszczeń generowanych przez ruch drogowy, które można by zalecić do wykonania inwestorowi w postanowieniu uzgadniającym, z drugiej zaś, iż nie jest zdaniem organu uzgadniającego decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach analiza najlepszych rozwiązań komunikacyjnych dla W. czy też obszaru [...]. W świetle ustaleń raportu o oddziaływaniu na środowisko głównym zadaniem [...] będzie wyprowadzenie ruchu [...] z szeroko rozumianego centrum W., a tylko w niewielkim stopniu realizowanie ruchu pojazdów ciężkich (prognozowany udział to 8-10% w roku 2025). Tak rozumiana inwestycja powinna przyczynić się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza w centralnej części W., co było jednym z decydujących czynników przesądzających o konieczności odrzucenia tzw. wariantu "0" (polegającego na niezrealizowaniu przedsięwzięcia).

W kontekście zarzutów skarg wskazać należy, iż kluczowym elementem postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko była analiza rozwiązań alternatywnych. Analiza ta przeprowadzona została w sposób prawidłowy, co odzwierciedla uzasadnienie postanowienia z dnia [...] lipca 2007 r. (str. 13-33).

Trafnie podniósł w odpowiedzi na skargę organ, iż analiza możliwości wzmocnienia dróg dojazdowych do centrum wykraczałaby poza przedmiot postępowania uzgodnieniowego.

7. Nietrafny jest zarzut skarg, jakoby w postępowaniu uzgodnieniowym nie uwzględniono – wbrew art.7 k.p.a. – interesu społecznego.

Jak podnosi się w doktrynie postępowania administracyjnego (M. Jaśkowska, A. Wróbel "Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz." Zakamycze, 2005, wydanie drugie) artykuł 7 k.p.a., wprowadzający zasadę uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli nie określa hierarchii tych wartości ani też zasad rozstrzygania konfliktów między nimi. Z punktu widzenia struktury i celów postępowania administracyjnego można przyjąć, że wymienione w tym artykule interesy są prawnie równorzędne, co oznacza, iż w procesie wykładni norm proceduralnych organ administracji publicznej nie może kierować się założoną a priori hierarchią tych interesów. W wyroku SN z dnia 18 listopada 1993 r., III ARN 49/93, stwierdzono, że "w państwie prawa nie ma miejsca dla mechanicznie i sztywno pojmowanej nadrzędności interesu ogólnego nad interesem indywidualnym. Oznacza to, że w każdym przypadku działający organ ma obowiązek wskazać, o jaki interes ogólny (publiczny) chodzi i udowodnić, iż jest on na tyle ważny i znaczący, że bezwzględnie wymaga ograniczenia uprawnień indywidualnych obywateli. Zarówno istnienie takiego interesu, jak i jego znaczenie, a także przesłanki powodujące konieczność przedłożenia w konkretnym przypadku interesu publicznego nad indywidualny podlegać muszą zawsze wnikliwej kontroli instancyjnej i sądowej, a już szczególnie wówczas, gdy chodzi o udowodnienie, iż w interesie publicznym leży ograniczenie (lub odjęcie) określonego przez Konstytucję RP prawa własności" (OSNCP 1994, nr 9, poz. 181). Ogólnie można stwierdzić, iż powyższy przepis nakłada na organy prowadzące postępowanie obowiązek harmonizowania interesu publicznego i interesu indywidualnego, jeżeli są one w konkretnym przypadku ze sobą sprzeczne.

W ocenie Sądu nie można postawić organowi zarzutu, że przy uzgadnianiu środowiskowych uwarunkowań planowanej inwestycji nie dokonał w sposób prawidłowy wyważenia interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, tj. że jako zasadę przyjął w sprawie bezwzględny prymat interesu społecznego we wszytkich istotnych kwestiach. Po pierwsze, należy wskazać, iż inwestycja o chrakaterze infrastrukturalnym realizuje niekwestionowany i ważny interes społeczny, po drugie, inwestycja taka z uwagi na swój rozmiar inegruje zarówno w środowisko naturalne, jak i związane z jakością tego środowiska indywidualne interesy obywateli. Okoliczności te uznać należy za nieuniknione. Obowiązkiem oragnu uzgadniającego planowaną inwestycję pod kątem jej oddziaływania na środowisko jest w tej sytuacji zweryfikowanie – w oparciu o przedłożoną mu do oceny dokumentację, w tym w szczególności w oparciu o raport oddziaływania inwestycji na środowisko – czy przy projektowaniu poszczególnych elementów inwestycji wzięto pod uwagę przesłankę, aby ingerencję inwestycji w uprawnione interesy obywateli w jak największym możliwym stopniu zminimalizować. W ocenie Sądu Minister wykazał, iż wspomniana dokumentacja kryterium takie spełnia, co zostało uszczegółowione w odniesniu do konkretnych zarzutów skarg. Nie sposób przy tym odmówić słuszności stanowisku organu wyrażonemu w odpowiedzi na skargę, że w świetle obszernej argumentacji zawartej w postanowieniach z dnia [...] lipca 2007 r. i [...] października 2007 r., twierdzenia skarżących o nieodwracalnej i postępującej degradacji środowiska naturalnego oraz negatywnych skutkach dla społeczności lokalnej, jak i całej aglomeracji uznać należy za nieudokumentowane.

8. Odnośnie zarzutu, że w postępowaniu administracyjnym nie respektowano postanowień ramowej dyrektywy wodnej należy wskazać, że wyjaśnienia oragnu w sprawie oddziaływania [...] na wody podziemne, zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia z dnia [...] października 2007 r. (str. 11-14), a odnoszące się do zarzutów zgłoszonych we wnioskach o ponowne rozpatrzenie sprawy, uznać należy za wyczerpujące. W szczególności organ dokonał oceny dowodu przedłożonego przez P. Koło w W., tj. opinię profesora A. S. sporządzoną na zlecenie Burmistrza [...] W. [...] W. Organ szczegółowo wyjaśnił, dlaczego nie podziela wniosków sformułowanych w tym dokumencie. Skarżący wprawdzie powołali się w skargach na Dyrektywę 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r., ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22 grudnia 2000 r., polskie wydanie specjalne Rozdział 15 Tom 05. 275 – 346), niemniej nie wskazali, co podniesiono w odpowiedzi na skargę, w jaki sposób postanowienie z [...] października 2007 r. narusza przepisy prawa polskiego w świetle wspomnianej dyrektywy. W raporcie o oddziaływaniu na środowisko znajdują się informacje na temat wód podziemnych w obszarze rozważanych wariantów [...] - zarówno w części opisowej (str. 24-28 raportu) oraz w części określającej możliwe oddziaływania na stosunki wodne (str. 64-66, 116-118 raportu). Z przedstawionych w raporcie informacji wynika, iż nie ma zasadniczego zagrożenia dla wód podziemnych. Podkreślenia wymaga, że w postanowieniu z dnia [...] lipca 2007 r. Minister Rozwoju Regionalnego uzgodnił następujące środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia w zakresie ochrony wód: II.8 (zastosowanie zamkniętego systemu kanalizacyjnego), II.11 (umieszczenie zbiorników retencyjno – infiltracyjnych), II.12 (możliwość zamknięcia odpływów zbiorników, o których mowa w pkt II.11 na wypadek awarii) i IV (prowadzenie monitoringu położenia zwierciadła wód podziemnych).

9. Nietrafnie podnoszą skargi zarzuty odnośnie naruszenia art.5 w związku z art. 74 ust.1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Art.5 Konstytucji RP stanowi, że Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art.74 ust.1 Konstytucji stanowi, że władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom. Art.74 ust.2 Konstytucji stanowi, że ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. Zestawiając łącznie wnioski wynikające z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, treść uzasadnień obu orzeczeń Ministra oraz szczegółowe wyjaśnienia organu zawarte w odpowiedzi na skargę, uznać należy, że sformułowane przezeń stanowisko, zgodnie z którym: 1) planowana inwestycja, przy zastosowaniu wskazanych w postanowieniu z [...] lipca 2007 r. wymogów ochrony środowiska, nie naruszy równowagi poszczególnych składników środowiska W., 2) w konsekwencji nie dojdzie do naruszenia konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, jest w pełni wiarygodne.

10. W wyroku z dnia 13 stycznia 2009 r. NSA wskazał, iż przy ponownym rozpoznawaniu sprawy sąd pierwszej instancji winien mieć na uwadze dyrektywę Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. Dyrektywa ta wskazuje najistotniejsze wskazania pod adresem państw członkowskich Unii odnośnie dokonywania oceny skutków wywieranych na środowisko. W szczególności art.1 ust.1 aktu stanowi, iż dyrektywa stosuje się do oceny skutków środowiskowych wywieranych przez przedsięwzięcia publiczne i prywatne, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko. Art.2 ust.1 dyrektywy stanwi stanowi, iż Państwa Członkowskie przyjmują wszystkie niezbędne środki, aby zapewnić, że przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko naturalne, między innymi z powodu ich charakteru, rozmiarów lub lokalizacji podlegają wymaganiom w celu uzyskania zezwolenia na inwestycję i ocenie w odniesieniu do ich skutków, przed udzieleniem zezwolenia. Przedsięwzięcia te określa art. 4 dyrektywy. Art.3 dyrektywy stanowi, iż ocena wpływu na środowisko określa, opisuje i ocenia we właściwy sposób dla każdego indywidualnego przypadku i zgodnie z art. 4-11, bezpośrednie i pośrednie skutki przedsięwzięcia dla następujących elementów: istot ludzkich, fauny i flory; gleby, wód, powietrza, klimatu i krajobrazu; dóbr materialnych i dziedzictwa kultury, oddziaływania między elementami wymienionymi w tiret pierwszym, drugim i trzecim. Kolejne artykuły dyrektywy m.in. nakładają na państwa członkowskie obowwiazek: egzekwowania od podmiotów realizujących inwestycje szczegółowej informacji o tychże inwestycjach (art.5), umożliwienia opiniowania inwestycji przez organy kompetentne w sprawach ochrony środowiska (art.6 ust.1), zapewnienia udziału społeczeństwa w postępowaniu dotyczącym inwestycji (art.6 ust.2), informowania o wydaniu decyzji dotyczących inwestycji mających wpływ na środowisko (art.9 ust.1), itd. Podkreślić w związku z powyższym należy, że postanowienia tej dyrektywy zostały wdrożone do polskiego porządku prawnego przepisami ustawy Prawo ochrony środowiska. Uwzględnienie postanowień dyrektywy w postępowaniu administracyjnym nastąpiło zatem poprzez zastosowanie przez Ministra Rozwoju Regionalnego przepisów Poś. Nie ma zatem podstaw do przyjęcia, iż w postępowaniu administracyjnym doszło do naruszenia przez organ obowiązków wynikających dla Polski z przywołanej dyrektywy.

Skargi nie mają zatem usprawiedliwionych podstaw.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art.151 p.p.s.a.