Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Wojtynowska (spr.), Sędziowie Asesor WSA Danuta Oleś, Asesor WSA Bogusław Woźniak, Protokolant Sekretarz Sądowy Dorota Zawiślińska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2007 r. sprawy ze skargi "A" spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stwierdzenie uchybienia terminu do wniesienia odwołania 1. uchyla zaskarżone postanowienie, 2. określa, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane, 3. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz strony skarżącej kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] Dyrektor Izby Skarbowej działając na podstawie art. 228 § 1 pkt 2 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 roku, nr 8, poz. 60 z późn. zm., zwanej dalej O.p.) stwierdził, że odwołanie od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia [...] określającej spółce z o.o. "A" z siedzibą w G. zobowiązanie w podatku dochodowym od osób prawnych za 2002 rok w kwocie [...] złotych zostało wniesione z uchybieniem terminowi określonemu w art. 223 § 2 pkt 1 O.p.

Podstawą wydania powyższego postanowienia były następujące ustalenia stanu faktycznego:

Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej, przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, decyzją z dnia [...], określił spółce z o.o. "A" zobowiązanie w podatku dochodowym od osób prawnych za 2002 rok w kwocie [...] złotych. Decyzja ta została wysłana na adres siedziby spółki przy ul. [...] w [...] i po dwukrotnym awizowaniu została odebrana przez B.S. w Urzędzie Pocztowym nr [...] w [...] w dniu 8 sierpnia 2006 roku. Pomimo tego, że decyzja organu I instancji zawierała pouczenie o terminie i trybie wniesienia odwołania, spółka złożyła stosowny środek zaskarżenia dopiero w dniu 16 listopada 2006 roku wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia (uzupełnionym pismem z dnia 20 lutego 2007 roku). Postanowieniem z dnia [...], Dyrektor Izby Skarbowej odmówił przywrócenia terminu do wniesienia odwołania, zaś w dniu [...] wydał postanowienie zaskarżone w niniejszej sprawie.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gdańsku spółka z o.o. "A" zaskarżyła postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] wskazując, że B.S. nie był osobą upoważnioną do odbioru korespondencji spółki, albowiem nie sprawował w 2006 roku funkcji członka jej zarządu, ani też nie zostało mu udzielone do tego rodzaju czynności pełnomocnictwo. Strona skarżąca podkreśliła, przywołując orzeczenie Sądu Najwyższego (z dnia 5 października 1994 roku, III ARN 54/94, OSNAPU 1994, nr 12, poz. 187) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku (z dnia 13 sierpnia 1999 roku, I SA/Gd 753/99), że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jako jednostka organizacyjna, powinna otrzymywać pisma w lokalu jej siedziby, doręczone do rąk osób uprawnionych do odbioru pism, to jest członka jej organu uprawnionego do jej reprezentowania lub pełnomocnika procesowego spółki, ustanowionego w postępowaniu administracyjnym albo pracownika uprawnionego do odbioru pism (art. 45 kpa w związku z art. 133 § 2 i 3 kpc i art. 211 kpa). Zauważono, że przytoczone przez Dyrektora Izby Skarbowej orzeczenia sądów administracyjnych, dotyczące dysponowania pieczątką spółki dotyczą sytuacji, w której korespondencja była odbierana w siedzibie spółki przez jej pracownika, tymczasem B.S. nie będąc pracownikiem spółki odebrał korespondencję w urzędzie pocztowym.

Jak dalej wskazano, okoliczność, że A.S. wiedział o toczącym się postępowaniu w sprawie określenia zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za rok 2002, nie jest równoznaczna z terminem uzyskania informacji o wydanej decyzji podatkowej, albowiem A.S. i B.S. począwszy od stycznia 2006 roku nie pozostają w zażyłych stosunkach.

W konkluzji, strona skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sąd administracyjny sprawuje kontrolę administracji publicznej przez badanie zgodności zaskarżonych aktów z prawem. W wyniku takiej kontroli akt może zostać uchylony w razie stwierdzenia, że naruszono przepisy prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub doszło do takiego naruszenia przepisów prawa procesowego, które mogłoby w istotny sposób wpłynąć na wynik sprawy, ewentualnie w razie wystąpienia okoliczności mogących być podstawą wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a), b) i c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm., określanej dalej jako p.p.s.a.).

Z przepisu art. 134 § 1 p.p.s.a. wynika, że Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą skargi. Jego wykładnia wskazuje, że Sąd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet wówczas gdy dany zarzut nie został w skardze podniesiony. Z drugiej jednak strony granicą praw i obowiązków Sądu wyznaczoną w art. 134 § 1 p.p.s.a. jest zakaz wkraczania w sprawę nową. Granice te zaś wyznaczone są dwoma aspektami mianowicie: legalnością działań organu podatkowego oraz całokształtem aspektów prawnych tego stosunku prawnego, który był objęty treścią zaskarżonego rozstrzygnięcia. Powyższe oznacza, że Sąd naruszyłby ten przepis jedynie wówczas, gdyby przekroczył określone wyżej granice danej sprawy albo gdyby ograniczył się w ocenie legalności tylko do zarzutów i wniosków skargi.

Tak rozumiejąc swoją rolę Sąd uznał, że w ustalonym stanie faktycznym zaskarżone postanowienie narusza przepisy postępowania w stopniu uzasadniającym jego uchylenie. Skarga spółki z o.o. "A" z siedzibą w G. zasługuje zatem na uwzględnienie.

Podkreślić należy, że w sprawie [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia [...] uchylił postanowienie organu II instancji z dnia [...] odmawiające spółce z o.o. "A" przywrócenia terminu do wniesienia odwołania, określając jednocześnie, że nie może być ono wykonane. Sąd uznał w tej sprawie, że zwrotne potwierdzenie odbioru podpisane w siedzibie urzędu pocztowego przez osobę nie uprawnioną do odbioru korespondencji spółki (nie będącą jej pracownikiem ani też członkiem zarządu) i nie dysponującą pełnomocnictwem pocztowym (pełnomocnictwo pocztowe zostało udzielone przez prezesa spółki A.S. dopiero w dniu 20 lutego 2007 roku) nie może stanowić dowodu prawidłowego doręczenia uprawnionemu podmiotowi decyzji wymiarowej w dniu 8 sierpnia 2006 roku. Zdaniem Sądu, skoro organ II instancji oparł się na okoliczności faktycznej, której nie wykazał także za pomocą innych środków dowodowych (okoliczności prawidłowego doręczenia decyzji uprawnionemu podmiotowi w konkretnej dacie), naruszył art.151 O.p.

Podnieść należy, że zaskarżone w niniejszej sprawie postanowienie było konsekwencją odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji wymiarowej, zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych. Stosownie do poglądu, który Sąd rozpatrujący niniejszą sprawę w całości podziela – w wypadku złożenia odwołania po terminie wraz z wnioskiem o jego przywrócenie organ odwoławczy nie może wydać postanowienia stwierdzającego uchybienie do wniesienia odwołania przed rozpatrzeniem tego wniosku. Uwzględnienie wniosku o przywrócenie terminu wyłącza bowiem możliwość wydania postanowienia stwierdzającego jego uchybienie (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 1994 roku, SA/Gd 312/94, niepubl., wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2000 roku, SA/Sz 565/00, Palestra 2001, nr 11-12, s.217). Innymi słowy negatywne rozstrzygnięcie wniosku o przywrócenie terminu, skutkujące definitywnym przesądzeniem przekroczenia tego terminu, jest przesłanką wydania postanowienia stwierdzającego jego uchybienie. Przy czym, bezwarunkowe brzmienie przepisu art. 228 O.p. nie pozostawia organowi podatkowemu żadnej swobody i obliguje go do wydania takiego postanowienia w każdym przypadku, gdy uchybienie terminowi nastąpi (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 października 2001 roku, I SA/Gd 719/99, Lex 53890). Skoro zatem, postanowienie odmawiające przywrócenia terminu warunkuje jako kwestia prejudycjalna wydanie postanowienia stwierdzającego uchybienie terminowi do wniesienia odwołania, stwierdzić należy analogicznie, że uchylenie postanowienia w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu skutkuje koniecznością uchylenia postanowienia stwierdzającego uchybienie terminowi do wniesienia odwołania. Zważyć trzeba, że okoliczność dotycząca daty doręczenia decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia [...], stanowiąca podstawę faktyczną rozstrzygnięcia zarówno postanowienia z dnia [...], jak i z dnia [...], nie została przez organ odwoławczy wykazana ani za pomocą zwrotnego potwierdzenia odbioru, ani też za pomocą innych dowodów. Zatem, niniejsze postanowienie zostało wydane z naruszeniem art. 228 § 1 pkt 2 O.p. przewidującego, że organ odwoławczy stwierdza w formie postanowienia uchybienie terminowi do wniesienia odwołania. Skoro bowiem w sprawie [...] nie został przez organ podatkowy wykazany fakt prawidłowego doręczenia uprawnionemu podmiotowi w dniu 8 sierpnia 2006 roku decyzji wymiarowej, to tym samym nie został przesądzony fakt uchybienia terminowi do wniesienia odwołania od tej decyzji, warunkujący wydanie zaskarżonego w niniejszej sprawie postanowienia.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. orzekł jak w punkcie I sentencji. W punkcie II orzeczenia określił, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane, zaś w punkcie III wyroku zasądził od organu administracji na rzecz strony skarżącej kwotę 100,00 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.