Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Czarnecki Sędziowie Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka (spr.) Protokolant Monika Staniszewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 listopada 2008 r. sprawy ze skargi N. z siedzibą w V., L. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] maja 2008 r. nr [...] w przedmiocie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF oddala skargę

Decyzją z dnia [...] października 2007 r. Urząd Patentowy RP działając na podstawie art. 132 ust 2 pkt 2 w związku z art. 145 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.) odmówił uznania prawa ochronnego na znak towarowy PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF, zarejestrowany pod nr IR - 802 093 w trybie Porozumienia Madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków na rzecz skarżącej w niniejszej sprawie N. Lichtenstain i wyznaczony na Polskę dnia [...] marca 2003 r. (z pierwszeństwem od [...] października 2002 r.).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że odmowa całkowita uznania prawa ochronnego na znak towarowy PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF, przeznaczony dla oznaczania następujących towarów zawartych w klasie 33: "Boissons alcoolisées, notamment vodka" /Napoje alkoholowe, zwłaszcza wódka/, na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 cytowanej ustawy nastąpiła ze względu na jego podobieństwo do serii wcześniejszych znaków należących do firmy W. Spółka Akcyjna z P. tj.:

- PREMIUM o numerze R - 71 602, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] stycznia 1991 r., przeznaczony do oznaczania "napojów alkoholowych",

- PREMIUM VODKA o numerze R - 82 601, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] lipca 1992 r., przeznaczony do oznaczania "wódki",

- PREMIUM CITRON o numerze R - 85 261, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] stycznia 1993 r., przeznaczony do oznaczania "wódki",

- PREMIUM PEPPER o numerze R - 85 278, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] stycznia 1993 r., przeznaczony do oznaczania "wódki",

- PREMIUM VODKA o numerze R - 102 096, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] lutego 1996 r., przeznaczony do oznaczania "napojów alkoholowych",

- GOLD PREMIUM o numerze R - 108 603, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] marca 1996 r., przeznaczony do oznaczania "napojów alkoholowych",

- PREMIUM - W KAŻDEJ KROPLI SMAK TRADYCJI o numerze R - 120 013, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] kwietnia 1997 r., przeznaczony do oznaczania "napojów alkoholowych",

- PREMIUM ANANAS o numerze R - 124 097, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] września 1997 r., przeznaczony do oznaczania, "napojów alkoholowych",

- PREMIUM PEACH o numerze R - 124 098, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] września 1997 r., przeznaczony do oznaczania "napojów alkoholowych",

- PREMIUM VODKA XXI CENTURY PRODUCT POZNAŃ o numerze R - 156 210, zarejestrowany z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] grudnia 2000 r., przeznaczony do oznaczania "napojów alkoholowych".

Zgodnie bowiem z powołanym przepisem nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem wcześniejszym.

Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów jest rezultatem podobieństwa towarów i podobieństwa oznaczeń.

Podobieństwo wykazu towarów porównywanych oznaczeń nie budzi, zdaniem organu, wątpliwości, gdyż znak przedmiotowy przeznaczony jest do oznaczania, "napojów alkoholowych, zwłaszcza wódki", podczas gdy wszystkie przeciwstawione znaki wymieniają w wykazie albo "napoje alkoholowe", albo "wódkę". Bezspornie są to więc towary jednego rodzaju.

Odnosząc się do podobieństwa oznaczeń Urząd Patentowy RP stwierdził, że oznaczenie przedmiotowe zostało zarejestrowane jako słowno-graficzne w postaci etykiety. W górnej części etykiety znajduje się logo firmy, w centralnej części stylizowany napis PREMIUM, poniżej mniejszą czcionką umieszczony został napis DE-LUXE, na samym dole widnieje nazwa firmy N. Elementy wykonane są w kolorach szarym oraz niebieskim na białym tle, natomiast słowo PREMIUM wykonane jest w kolorze czerwonym. Wśród znaków wcześniejszych są trzy znaki słowne R - 71 602 PREMIUM, R - 85 261 PREMIUM CITRON oraz R - 120 013 PREMIUM - W KAŻDEJ KROPLI SMAK TRADYCJI, w których słowo PREMIUM jest w nim elementem wyróżniającym. Znaki R - 82 601 PREMIUM VODKA, R - 85 278 PREMIUM PEPPER, R - 124 097 PREMIUM ANANAS, R - 124 098 PREMIUM PEACH oraz R- 156 210 PREMIUM VODKA XXI CENTURY PRODUCT POZNAŃ są zastrzeżone w postaci etykiety charakterystycznej dla towarów tej firmy, a mianowicie etykieta ma postać zwykłego prostokąta, w którym wzdłuż prawego boku umieszczony jest napis PREMIUM, a na dole etykiety widnieje napis wskazujący na rodzaj lub smak towaru (odpowiednio w kolejności są to słowa - VODKA, PEPPER, ANANAS, PEACH, VODKA). W znaku R - 156 210 umieszczone są dodatkowe elementy słowne i graficzne, jednak pierwszoplanowy pozostaje napis PREMIUM, gdyż wykonany jest bardzo dużymi literami w porównaniu do pozostałych elementów warstwy słownej, drugim w kolejności napisem pod względem wielości rozmiaru użytej czcionki jest słowo VODKA umieszczone w dolnej części etykiety. Znak R - 102 096 PREMIUM VODKA zastrzeżony został w postaci zamkniętej butelki, na jej czołowej stronie umieszczono słowo PREMIUM wykonane dużymi wyraźnymi literami, rozciągnięte jest prawie na całej długości butelki, poniżej jest mały napis VODKA, a nad słowem PREMIUM niewielki element graficzny. Ostatnim przeciwstawionym oznaczeniem jest znak GOLD PREMIUM w postaci podłużnej etykiety. We wszystkich wskazanych znakach kolizyjnych członem wyróżniającym jest słowo PREMIUM, a jeden z tych znaków jest znakiem słownym w postaci tylko jednego słowa PREMIUM. Część etykiet kolizyjnych znaków słowno-graficznych nie zawiera żadnych zdobień, a tylko napisy (PREMIUM VODKA, PREMIUM PEPPER, PREMIUM ANANAS, PREMIUM PEACH). Wszystkie przeciwstawione oznaczenia należą do jednego Uprawnionego, stanowią one serię znaków, pierwszy - najwcześniejszy z nich występuje w postaci pojedynczego słowa PREMIUM, w pozostałych oznaczeniach słowo PREMIUM jest stanowczo dominującym elementem. W przedmiotowej rejestracji międzynarodowej słowo PREMIUM jest bardzo mocno wyeksponowane, wyróżnia się charakterystyczną czcionką oraz kolorem, ponieważ wszystkie pozostały elementy wykonane są w kolorach szarym lub niebieskim, podczas gdy słowo PREMIUM jest wykonane kolorem czerwonym i znajduje się w centralnej części etykiety, wykonane jest dużym rozmiarem czcionki. Należy więc uznać, że producent celowo zapisał słowo PREMIUM w sposób wyróżniający się na etykiecie, przez co słowo to stało się elementem pierwszoplanowym i skupiającym uwagę nabywcy, co powoduje, że człon PREMIUM nie jest elementem wskazującym wyłącznie na premiowaną, luksusową jakość wódki - co podkreśla Pełnomocnik, ale ma za zadanie wyróżniać ten produkt. W przedmiotowej etykiecie elementem wskazującym na luksusową jakość wódki jest mały napis "DE-LUXE" wykonany kilkakrotnie mniejszą czcionką niż słowo PREMIUM, umieszczone bezpośrednio pod nim. Użycie tego rodzaju zapisu słowa PREMIUM będzie powodowało skojarzenia z istniejącą już serią wódek firmy W. S.A. z P., w których charakterystycznym elementem jest właśnie słowo PREMIUM. W tym przypadku zachodzi świadome "zbliżenie", przez właściciela znaku przedmiotowego, do tej "rodziny" znaków. Zgłaszający zrobił to na własne ryzyko i jest to dodatkowa okoliczność potwierdzająca istnienie niebezpieczeństwa konfuzji. Dla nabywcy decydujące znaczenie przy wyborze towaru bowiem mają zbieżne elementy obu oznaczeń, gdyż nabywca zachowuje w pamięci jedynie ogólny zarys oznaczenia jakiego poszukuje.

Przytoczone przykłady oznaczeń ze słowem PREMIUM nie mogą być, zdaniem Urzędu, argumentem w sprawie przemawiającym za uznaniem ochrony przedmiotowej rejestracji międzynarodowej w Polsce, ze względu na to, że każda sprawa uwarunkowana jest innymi, indywidualnymi okolicznościami, charakterystycznymi tylko dla danej, konkretnej sprawy, nie mogą one być więc podstawą wydawania decyzji dla innych znaków.

Znakiem towarowym może być jedynie znak, do którego można przyznać wyłączność tylko jednemu podmiotowi, bez naruszania uprawnień innych podmiotów. Nie może być zatem znakiem towarowym oznaczenie, które w jakikolwiek sposób może sugerować związek organizacyjno-prawny z towarami i uprawnionym z prawa ochronnego na znak z pierwszeństwem, a także gdy istnieją wątpliwości, czy interesy uprawnionego z prawa ochronnego nie doznają uszczerbku z powodu użycia zgłoszonego znaku. Zatem przyznanie prawa ochronnego na znak PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF o numerze IR - 802 093 prowadziłoby do mylenia znaków i w konsekwencji skutkowałoby konfliktem interesów oraz budziło niepotrzebne wątpliwości, a przecież podstawowym zadaniem znaku towarowego jest funkcja odróżniająca.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy strona wniosła o uchylenie ww. decyzji Urzędu Patentowego zarzucając naruszenie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. polegające na przyjęciu braku możliwości udzielenia prawa ochronnego ww. oznaczenia zgłoszonego pod numerem IR - 802093 ze względu na podobieństwo do wcześniej zarejestrowanych znaków towarowych.

W uzasadnieniu podniesiono, że Urząd Patentowy nie wziął pod uwagę zasadniczej kwestii, jaką jest kompozycja całej etykiety a przede wszystkim wyeksponowane dużą czcionką oznaczenie producenta N., osadzone na dole znaku. Nazwa producenta jest zachowana w kolorystyce całej etykiety jednak jej układ i dopasowane do niej inne elementy takie jak duże logo czy wspomniane oznaczenie "de-luxe" sytuuje, w ocenie strony określenie "premium" jako oznaczenie gatunku alkoholu. Logo N. jest rozmiarów niemal równie dużych jak słowo "premium", które pisane jest odróżniającą się od reszty dość niewyraźną czerwoną czcionką. Obok ww. oznaczeń na etykiecie znajduje się dodatkowe duże logo producenta wraz z opisem pochodzenia alkoholu. Istotą jest jednak nazwa NEMIROFF, która znajduje się na etykiecie w różnych postaciach, wspomnianego dużego logo i przede wszystkim szerokiego napisu. Są te elementy na tyle wyodrębnione że mimo wyraźnie kontrastującego słowa "premium" nazwa producenta jest bardzo dobrze widoczna. Rozpatrywanie znaku ze względu tylko na jeden człon "premium" jest w świetle orzecznictwa błędem.

Nadto podniesiono, że słowo "premium" w odniesieniu do destylatów oznacza kategorię alkoholu. Szereg podmiotów zajmujących się handlem i dystrybucją alkoholi oznacza tym słowem grupę wódek wytworzonych z lepszych gatunkowo produktów w dokładnym procesie destylacji z zachowaniem najwyższych standardów. Nie jest on używany w znaczeniu gatunku wódki (np. substratów z którego jest wyprodukowany) lecz bardziej jako oznaczenie klasy oraz grupy docelowej i celów do jakich jest przeznaczona.

Większość firm zajmujących się produkcją wysokoprocentowego alkoholu posiada w swojej ofercie trunki podzielone ze względu na jakość, jako: wódki zwykłe oraz wódki luksusowe klasy premium i super-premium. Takiej klasyfikacji zwrotu "premium" dokonują producenci tak uznanych marek jak Finlandia, Sobieski, czy Smirnoff. Słowo "premium" w stosunku do alkoholi wykorzystywane jest więc często do dokładniejszego opisu rynku ze względu na klasę danego alkoholu.

Najwyższa nagroda wśród wysokogatunkowych wódek z tej klasy podczas największego i najbardziej prestiżowego konkursu San Francisco World Spirits Competition również posługuje się utartym w branży określeniem "premium". Jest to zatem potwierdzenie powszechności stosowania tego słowa w odniesieniu do destylatów.

Zwrot "de-luxe" jest oznaczeniem świadczącym o tym, że wśród alkoholi typu premium, wódka NEMIROFF jest wyjątkowo szlachetnym trunkiem. W połączeniu z nazwą producenta N. oraz typem premium tworzy, zdaniem strony, oryginalną nazwę kierując uwagę na markę NEMIROFF, która jest elementem decydującym w chwili wyboru przez potencjalnego klienta alkoholu z tej kategorii. Dokonując szerszego tłumaczenia przedmiotowego znaku, wiedząc jakiego gatunku towaru ma on dotyczyć można przedstawić zwrot jako "luksusowa wódka premiowanej jakości - NEMIROFF". Należy zatem uznać, że słowo "premium" nie ma zdolności odróżniającej. Wybierając alkohol premiowanej jakości konsumenci opierają swój wybór na nazwie producenta a w dalszej kolejności na często spotykanych i obecnie bardzo popularnych na naszym rynku gatunkach smakowych (currant, pepper). Towar oznaczany przedmiotowym znakiem bazuje na renomie jaką wypracowały sobie alkohole z rynku wschodniego co ma wyraz w brzmieniu kluczowej dla towaru nazwy ukraińskiego producenta N. (z siedzibą w mieście N.). Nazwa NEMIROFF jest więc równocześnie nazwą miasta pochodzenia produkowanego alkoholu i sytuuje towary pomiędzy innymi znanymi na całym świecie alkoholami rynku wschodniego.

Użycie w takim kontekście słowa "premium" oraz sama kompozycja znaku nie wpływa, zdaniem skarżącej, na zdolność odróżnienia towarów oznaczonych przedmiotowym znakiem od towarów oferowanych przez W. S.A. Wyraz "premium" nie jest w ocenie strony, na tyle dominującym elementem na całej etykiecie jak to jest w przypadku produktów ww. oprócz tego, ze względu na użycie słowa "premium" w celu oznaczenia klasy alkoholu nie można przesądzić, że słowo to kojarzone będzie z oferowanymi przez spółkę W. produktami.

Decyzją z dnia [...] maja 2008 r. Urząd Patentowy na podstawie art. 245 ust. 1 Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r., Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.) oraz art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

Urząd Patentowy RP uznał bowiem, że brak jest w świetle art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. i okoliczności sprawy podstaw do uwzględnienia żądania strony objętego wnioskiem o ponowne rozpoznanie sprawy. W uzasadnieniu organ podniósł: Zgłoszony znak PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF ma zastrzeżoną formę graficzną. Poza ww. w nazwie znaku słowami zamieszczono na nim jeszcze szereg innych wskazań odnośnie produkcji, mianowicie napis DISTILLED AND BOTTLED BY NEMIROFF (tzn. destylowany i butelkowany przez Nemiroff) oraz literę N będącą elementem logo wytwórcy i ponadto dane dotyczące napoju, w tym określenie ilości - 700 ML, zawartości alkoholu - 40% VOL. oraz napis N0.32 o znaczeniu porządkowym.

W języku angielskim słowo PREMIUM oznacza głównie premię, dodatkowy zarobek, a w złożeniach również wyższą jakość, np. premium quality. Z kolei określenie DE-LUXE w tym języku oznacza luksusowy. Słowo NEMIROFF jest natomiast elementem nazwy Zgłaszającego, będącym jednocześnie, nazwą miasta na U. (polska pisownia – N.), gdzie znajduje się jego wytwórnia. Najbardziej odróżniającym znaczeniowo elementem znaku jest właśnie to słowo NEMIROFF, głównie dzięki charakterystycznej pisowni z dwoma F na końcu i na ogół braku wiedzy w Polsce, że jest to nazwa miasta. W związku z tym nabiera ono charakteru nieco fantazyjnego, mogąc też uchodzić za jakieś nazwisko. Informacyjny zwrot DISTILLED AND BOTTLED BY NEMIROFF również ma zdolność odróżniającą. Słowo PREMIUM ma raczej słabą zdolność odróżniającą, będąc często używanym dla zaznaczenia wyjątkowej jakości. Pozostałe słowne elementy znaku, oprócz litery N w logo, są zupełnie pozbawione zdolności odróżniającej.

Od strony graficznej znak ma formę etykiety o dość oryginalnym kształcie, mianowicie od dołu prostokątnej z zaokrąglonymi lekko narożami, przechodzącej nieco przed połową swojej wysokości w ostro zakończony u góry, jakby gotycki łuk. Kształt ten jest podkreślony od wewnątrz przy obwodzie grubą ciemnoniebieską ciągłą linią. Napis PREMIUM, w którym pierwsza litera jest dużą literą alfabetu, a pozostałe małymi, wykonano jakby odręcznym kaligraficznym pochylonym w prawo pismem, grubą czerwoną linią. Biegnie on przez całą szerokość etykiety, z grubsza pośrodku jej wysokości. Znacznie mniejszy napis DE-LUXE nieco poniżej pośrodku, w którym pierwsze litery obydwu słów są dużymi literami alfabetu, a pozostałe małymi, wykonano również jakby odręcznym kaligraficznym pochylonym w prawo pismem, niezbyt grubą ciemnoniebieską linią.

Napis NEMIROFF, w którym pierwsza litera jest dużą literą alfabetu, a pozostałe małymi, biegnie nieco ponad dołem etykiety przez całą jej szerokość. Wykonano go grubą szarą linią z cienkim ciemnoniebieskim konturem, a stykające się ze sobą litery o wielkości mniej więcej jak w napisie PREMIUM mają krój zbliżony do zwykłego druku.

Poniżej na samym dole w jednej linii rozmieszczono trzy małe ciemnoniebieskie napisy: 700 ML w rogu z lewej strony, N0.32 pośrodku i 40% VOL. w rogu z prawej strony. W środkowym napisie, gdzie N jest dużą literą alfabetu, a O małą, użyto pisma o kroju i wielkości czcionki jak w napisie DE-LUXE powyżej, w skrajnych natomiast użyto tej samej wielkości czcionki, ale o kroju jak w zwykłym pionowym druku i małych liter alfabetu.

Kąt etykiety u góry wypełnia okrągłe logo firmy, składające się z szeregu elementów. Zewnętrzny okrąg jest zaznaczony w nieco mniejszej części od góry potrójną ciemnoniebieską dość cienką linią, a w dolnej, większej, stylizowanym z lekka na gotycki, wykonany cienką linią niebieskim napisem DISTILLED AND BOTTLED BY NEMIROFF, w którym pierwsze litery słów DISTILLED i NEMIROFF są dużymi literami alfabetu, wszystkie pozostałe małymi. Pośrodku tego okręgu umieszczono jasnoszare koło otoczone dodatkowo tego samego koloru okręgiem wykonanym dość cienką linią. Koło wypełnia rysunek przekroju kielicha na krótkiej nóżce i o pionowej ściance, wykonany o grubości jak w okręgach linią, wnętrze którego zajmuje, nieznacznie też wystając, drukowana duża litera alfabetu N, ze zwieszającym się przez środek kłosem zboża, wszystko w kolorze ciemnoniebieskim.

Tło całości wyżej opisanego rysunku jest białe.

Czerwony napis PREMIUM poprzez swoje usytuowanie, wielkość i jaskrawy kolor, w odróżnieniu od stonowanej biało-niebiesko-szarej kolorystyki reszty znaku, jest jednak jego najbardziej wyeksponowanym, rzucającym się w oczy elementem.

Przeciwstawiono 10 znaków firmy W. Spółka Akcyjna ze słowem PREMIUM, przy czym dwa z nich nie mają zastrzeżonej grafiki, tj. PREMIUM (R-71602) i PREMIUM-W KAŻDEJ KROPLI SMAK TRADYCJI (R-156210). Pięć z nich- PREMIUM VODKA (R-82601), PREMIUM CITRON (R-85261), PREMIUM PEPPER (R-85278), PREMIUM ANANAS (R-124097) i PREMIUM PEACH (R-124098), to prostokątne, wydłużone w pionowym kierunku etykiety o obwodzie zaznaczonym dość grubą ciemniejszą od tła znaków linią. Napis PREMIUM biegnie w nich z góry na dół wzdłuż prawego boku etykiety i ma podstawę od strony jej wnętrza. Odpowiednie napisy VODKA, CITRON, PEPPER, ANANAS i PEACH biegną wzdłuż dolnego boku etykiety tak, że ich podstawa jest na jednej linii z końcem napisu PREMIUM. Użyto dużych liter alfabetu o kroju zbliżonym do zwykłego druku gazetowego, przy czym słowa PREMIUM wykonano nieco większą czcionką. Etykiety te są barwne, a napisy są w nich wyeksponowane bardzo wyraźnie. Znak PREMIUM VODKA XXI CENTURY PRODUCT POZNAŃ (R-156210) jest podobny do wyżej opisanych; napisy PREMIUM i VODKA są usytuowane analogicznie jak w znaku PREMIUM VODKA (R-82601) z tym, że słowo VODKA jest wykonane stosunkowo mniejszą czcionką niż w tym ostatnim. Resztę napisów tego znaku i dodatkowy element obrazowy umieszczono w prostokątnym polu ograniczonym ramką i napisami wymienionymi wyżej. Ponad połową wysokości tego pola, prawie pośrodku, umieszczono napis XXI czcionką wielkości mniej więcej jak w słowie VODKA. Tuż poniżej nieco dłuższe, ale wykonane znacznie mniejszą czcionką jednakowej długości napisy CENTURY i PRODUCT w dwóch rzędach. Użyto w nich zwykłych drukowanych dużych liter alfabetu. Nad napisem VODKA umieszczono rysunek trzech medali w poziomym rzędzie, przy czym środkowy jest nieco większy od skrajnych i nieco na nie zachodzi. Nad nimi z prawej strony umieszczono mały napis POZNAŃ, w którym pierwsza litera jest dużą literą alfabetu, a pozostałe małymi, wykonany jakby odręcznym kaligraficznym pochylonym w prawo pismem.

Znak PREMIUM VODKA (R-102096) to zakapslowana butelka na wódkę. Jej korpus jest graniastosłupem o przekroju poprzecznym sześciokątnym foremnym, z wyjątkiem krótkiej przydennej części, która jest walcowa o przekroju kołowym. Tzw. pierś butelki, tj. fragment pomiędzy korpusem a szyjką, jest dość płaska, w formie części wypukłej czaszy. Ścianki graniastosłupa na połączeniu z częścią przydenną i piersią butelki kończą się wypukłymi łukami. Co druga z nich, z wyjątkiem krótkiego dolnego odcinka, jest matowa. Pionowy napis PREMIUM, podobny do opisanego wyżej, ale znacznie większy, umieszczono bezpośrednio na jednej z matowych ścianek. Mały poziomy napis VODKA, wykonany dużymi literami alfabetu podobnymi do liter pionowego pisma technicznego, umieszczono poniżej, bezpośrednio pod literą M napisu PREMIUM, już na przeźroczystej części tej ścianki. Nad napisem PREMIUM, z kolei nałożono na ściance mały emblemat z napisem POLMOS POZNAŃ 1823, skomponowany na planie koła. Napis POLMOS POZNAŃ, wykonany dużymi literami alfabetu podobnymi do liter pionowego pisma technicznego, wpisano u góry w odcinek kołowego pierścienia, łączącego się u dołu z poziomą szarfą z napisem 1823 pośrodku. Wewnątrz emblematu umieszczono sylwetkę poznańskiego ratusza. Kapsel zakrywa prawie całą szyjkę butelki. Również na nim umieszczono wyżej opisany napis PREMIUM, ale biegnący (z podkreśleniem jedną kreską) skośnie z dołu do góry i odpowiednio pomniejszony. Bezpośrednio nad nim rozstrzelonym drukiem umieszczono równej długości napis VODKA wykonany dużymi literami alfabetu podobnymi do liter pionowego pisma technicznego. Kształt butelki i napis PREMIUM są najbardziej wyeksponowanymi elementami tego znaku, który również zastrzeżono w kolorach.

Ostatni z przeciwstawionych znaków, GOLD PREMIUM (R-108603), to wydłużona w kierunku poziomym prostokątna etykieta. W prostokąt jest wpisana ramka ograniczająca tę etykietę od dołu, a od góry mająca kształt wypukłego w środkowej części odcinka linii falistej. Od góry i z boków zaznaczono ją linią grubą (na bocznych fragmentach od góry dodatkowo też obwiedzioną od zewnątrz drugą cieńszą), a u dołu cieńszą. Wnętrze ramki wypełnia figura o obrysie równoległym do niej, ograniczona od góry na wypukłej części wierzchem wykonanego po łuku kołowym napisu GOLD PREMIUM, a na pozostałej obwiedziona od wewnątrz, z wyjątkiem krótkiego odcinka pośrodku dolnego boku, ciągłą linią prostą. Wewnątrz tej figury wypełnia kolejna. Ma ona w górnej części kształt odcinka koła ograniczonego od góry spodem napisu GOLD PREMIUM, w dolnej natomiast, nieco szerszej części, kształt znacznie wydłużonego w kierunku poziomym prostokąta. W/w figura jest od wewnątrz obwiedziona cienką ciągłą, z wyjątkiem krótkiego odcinka pośrodku dolnego boku, linią, tworzącą kolejną ramkę. Jej dolną część wypełnia z kolei wąskie prostokątne pole, a górną pole o kształcie odcinka koła ograniczone od góry łukiem równoległym łuku ww. ramki. Pole odcinka koła wypełnia rysunek poziomo usytuowanej obficie ukwieconej gałązki jabłoni. Wyżej opisana etykieta jest wielobarwna.

Porównanie wykazów towarów wskazuje, że produkty zgłoszone do oznaczania przedmiotowym znakiem PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF są tego samego rodzaju co oznaczane znakami przeciwstawionymi.

Zdaniem Urzędu część słowna znaku ma decydujące znaczenie dla jego odbioru i utrwalenia w pamięci nabywcy, oddziałując zarówno stroną znaczeniową, fonetyczną, jak i graficzną. Powiązanie w świadomości nabywcy określonego towaru z odróżniającym elementem słownym jednego znaku może sprawić, że uzna on podobieństwo drugiego znaku (oznaczającego tego samego rodzaju towar) z tym samym słownym elementem odróżniającym za nieprzypadkowe. W sprawie najbardziej wyeksponowany odróżniający element słowny przedmiotowego oznaczenia PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF jest identyczny z jednym z przeciwstawionych znaków bez zastrzeżonej grafiki, tj. PREMIUM. Jest też identyczny z pierwszym, najbardziej odróżniającym elementem innego z przeciwstawionych znaków bez zastrzeżonej grafiki, tj. PREMIUM-W KAŻDEJ KROPLI SMAK TRADYCJI, którego drugą część stanowi jedynie slogan promujący renomę wyrobu alkoholowego o nazwie PREMIUM. Nazwa ta jest również najbardziej wyróżnionym elementem znaków PREMIUM VODKA (R-82601 i R-102096), PREMIUM CITRON, PREMIUM PEPPER, PREMIUM ANANAS, PREMIUM PEACH i PREMIUM VODKA XXI CENTURY PRODUCT POZNAŃ. Towarzyszące jej określenia mają poza tym charakter opisowy dotyczący towaru, będąc wskazaniem jego rodzaju, jak VODKA, smaku, względnie użytego składnika nadającego smak, jak CITRON, PEPPER, ANANAS, PEACH (odpowiednio m.in. po angielsku: cytryna, pieprz, ananas, brzoskwinia) czy czasu i miejsca produkcji w przypadku wyrażenia XXI CENTURY PRODUCT (ang. produkt XXI wieku) i nazwy miasta POZNAŃ. W ostatnim z przeciwstawionych znaków, tj. GOLD PREMIUM element PREMIUM, jako rzeczownik, jest znaczeniowo najbardziej odróżniający, a element GOLD (ang.- m.in. złoty) go jako przymiotnik opisuje.

Słowo PREMIUM jest przy tym bardzo charakterystyczne i łatwe do zapamiętania. Strona graficzna i przedmiotowego znaku w takiej sytuacji może nie wystarczyć do wykluczenia prawdopodobieństwa wprowadzania nabywców w błąd co do pochodzenia towarów, w szczególności do wykluczenia skojarzeń między znakami. Podkreślić też należy szeroki, nieograniczony formą graficzną, zakres ochrony znaków PREMIUM i PREMIUM-W KAŻDEJ KROPLI SMAK TRADYCJI firmy W. Spółka Akcyjna.

Możliwość wprowadzenia nabywców w błąd co do pochodzenia oznaczanych podobnymi znakami produktów wzrasta ze stopniem podobieństwa tych ostatnich. W tym wypadku, są to towary tego samego rodzaju.

Nabywcy mogą zatem przyjąć, że przedmiotowy znak jest nową wersją pozostałych, znanych na rynku już od dawna, dla towarów pochodzących z jednego źródła, lub że ich właścicieli łączą jakieś związki organizacyjno-prawne.

Urząd Patentowy RP zgodził się ze stanowiskiem strony co do powszechności użycia w obrocie handlowym słowa PREMIUM. Stwierdził jednak, że w ścisłym znaczeniu ma ono w Polsce pewną zdolność odróżniającą, a w rozpatrywanych i przeciwstawionych znakach jest elementem słownym najbardziej wyeksponowanym. Dodatkowo szerokie i długoletnie używanie go w wyeksponowanej postaci w znakach firmy W. Spółka Akcyjna, przydało mu też wtórnej zdolności odróżniającej.

W tym stanie rzeczy Urząd uznał, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego przedmiotowy znak PREMIUM DE-LUXE NEMIROFF może wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów, a także naruszać prawa ochronne właściciela przeciwstawionych tu znaków co uzasadnia odmowę udzielenia prawa ochronnego.

W skardze na tę decyzję skarżąca zarzuciła:

1. Naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik postępowania, a w szczególności art. 7, 8, 10 § 1, 77, 80, 81 i 107 § 3 k.p.a. oraz art. 1522 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. p.w.p. poprzez: pozbawienie strony w toku postępowania możliwości ustosunkowania się do twierdzeń organu, w szczególności co do wtórnej zdolności odróżniającej słowa PREMIUM; pominięcie w uzasadnieniu dowodów i twierdzeń zgłoszonych przez stronę, w szczególności dotyczących znaczenia słowa PREMIUM; nieuzasadnione pominięcie w decyzji podnoszonej przez skarżącego dotychczasowej praktyki Urzędu Patentowego co do rejestracji znaków zawierających słowo PREMIUM; przyjęcie ustaleń faktycznych co do wtórnej zdolności odróżniającej bez oparcia ich na jakimkolwiek materiale dowodowym i niedostateczne uzasadnienie prawne i faktyczne.

Nadto zarzuciła naruszenie tj. art. 132 ust. 2 pkt 3 p.w.p. poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, tj. odstąpienie od oceny znaków jako całości; odstąpienie od dokonania oceny z punktu widzenia przeciętnego odbiorcy, który jest należycie dobrze poinformowany, należycie uważny i ostrożny i pominięcie kwestii siły oddziaływania elementu słownego PREMIUM w porównywanych znakach towarowych.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym stosownie do § 2 powołanego artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga przy tym w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami skargi ani powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Badając skargę wg powyższych zasad Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja nie narusza bowiem prawa w stopniu uzasadniającym jej uchylenie.

Przedmiotowy znak został zarejestrowany w trybie porozumienia Madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków.

Skarżący wniósł o uznanie ochrony znaku na terenie Polski. Stosownie do art. 1522 p.w.p., jeżeli Urząd Patentowy RP stwierdzi brak ustawowych warunków do uznania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego wydaje decyzję o definitywnej odmowie uznania ochrony z tym, że przed wydaniem takiej decyzji Urząd Patentowy w trybie i formie, języku przewidzianym Porozumieniem przekazuje do Biura Międzynarodowego notę, w której zawiadamia o powodach uniemożliwiających uznanie na terytorium Rzeczypospolitej ochrony międzynarodowego znaku towarowego (tzw. wstępna odmowa uznania ochrony) i wyznacza uprawnionemu z tego znaku termin do zajęcia stanowiska w sprawie.

Ten tryb został przez Urząd Patentowy zachowany. Skarżący został bowiem w notyfikacji odmowy wstępnej z dnia [...] maja 2004 r. poinformowany o powodach tej odmowy i o jej podstawie prawnej w postaci art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p., stanowiącego również podstawę materialnoprawną obu decyzji. Do notyfikacji dołączono wydruki przeciwstawionych oznaczeń z nazwami znaków i ich reprodukcjami w przypadku znaków słowno-graficznych, datami zgłoszeń i rejestracji, a także wykazami towarów i danymi uprawnionego. Skarżący udzielił odpowiedzi na tę notyfikację i merytorycznie się do niej odniósł. Chybionym jest zatem zarzut naruszenia gwarancji czynnego udziału strony w postępowaniu, wynikającej z powołanego przepisu.

Po wyczerpaniu trybu, o którym mowa w art. 1522 ust. 2 p.w.p. Urząd Patentowy wydaje decyzję o definitywnej odmowie uznania ochrony i Urząd taką decyzję w dniu [...] października 2007 r. podjął uznając, iż z uwagi na podobieństwo znaku do serii wcześniejszych wskazanych zarówno w notyfikacji jak i w uzasadnieniu decyzji znaków należących do firmy W. SA w P., istnieje w świetle art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. przeszkoda do uznania ochrony na ten znak.

W uzasadnieniu ww. decyzji, jak i decyzji zaskarżonej Urząd Patentowy RP dokładnie opisał przedmiotowy znak jak i znaki przeciwstawione dokonując wbrew temu, co przyjmuje skarżący, pełnej oceny każdego z nich. Analiza objęła znaczenie elementów słownych, formę graficzną, jak również siłę oddziaływania poszczególnych elementów tyle, że Urząd Patentowy uznał, iż sposób wyeksponowania, jego usytuowanie, wielkość i jaskrawy kolor w odróżnieniu od stonowanej biało-niebiesko-szarej kolorystyki reszty znaku jest jego najbardziej rzucającym się w oczy elementem, co skutkuje stwierdzeniem, że istnieje ryzyko wprowadzenia odbiorcy w błąd co do pochodzenia towarów, w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakami zarejestrowanymi z wcześniejszym pierwszeństwem. W tym względzie należy mieć również na uwadze, iż możliwość wprowadzenia nabywców w błąd co do pochodzenia towarów oznaczanych podobnymi znakami jest tym większa im większe jest podobieństwo towarów, a w tym przypadku zarówno przedmiotowy znak, jak i znaki przeciwstawione przeznaczone są do oznaczania napojów alkoholowych i wódki. Podnieść przy tym należy, iż przeciwstawiono całą serię znaków, w których członem jest słowo "Premium". Znaki te funkcjonują na rynku od wielu lat, co wiąże się ze świadomością odbiorców co do kojarzenia znaku z tym członem z firmą W. SA. Zachodzi zatem szczególne ryzyko, iż przedmiotowy znak, w którym, co trafnie ustalił Urząd Patentowy człon "Premium" jest eksponowany, będzie kojarzony z pochodzeniem towaru od uprawnionego z przeciwstawionych znaków. Nie można zatem przyjąć, iż odbiorca należycie poinformowany, uważny i ostrożny będzie świadomy znaczenia określenia "Premium", jako dotyczący kategorii wódki i w zw. z tym nie będzie kojarzył spornego znaku z serią znaków, które przez Urząd Patentowy zostały przeciwstawione.

Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika przy tym, że Urząd chociaż podniósł kwestię wtórnej zdolności odróżniającej słowa Premium, to w przedstawionym wyżej stanie rzeczy jego rozważania w tym zakresie mają charakter rozważań dodatkowych i nie mają charakteru przesądzającego o odmowie uznania ochrony. Z obu decyzji wynika bowiem, że podstawą tej odmowy jest ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd w zw. z wyeksponowaniem w znaku członu "Premium", który to człon występuje w każdym z serii przeciwstawionych znaków.

Podnieść nadto należy, iż Urząd Patentowy RP odnosząc się do powołanych przez skarżącego przykładów ze słowem Premium trafnie stwierdził, że każda sprawa jest uwarunkowana indywidualnymi okolicznościami i fakt udzielenia ochrony na znak towarowy nie może stanowić podstawy do wydania pozytywnej decyzji dla innego znaku chociażby częściowo ich człony pokrywały się ze sobą. Ocena w tym zakresie wymagałaby oceny prawidłowości każdej z decyzji, co w rozpoznawanej sprawie nie byłoby ani możliwe ani też dopuszczalne. Podnoszona przez skarżącą okoliczność, iż Urząd Patentowy nie odniósł się szczegółowo do tych przykładów nie jest zatem uchybieniem mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy w szczególności zaś nie jest dowodem na naruszenie zasady równego traktowania. Urząd Patentowy RP zgodnie z obowiązującą procedurą rozpoznał wniosek skarżącej o uznanie ochrony i zastosował przepis art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. trafnie uznając, iż znak z uwagi na wyróżniający się człon "Premium" jest znakiem podobnym do serii przeciwstawionych znaków, co stanowi o ryzyku wprowadzenia odbiorców w błąd w rozumieniu powołanego przepisu i z tego powodu nie może nastąpić uznanie jego ochrony.

Sąd uznał zatem, że zaskarżonej decyzji nie można zarzucić naruszenia prawa w stopniu, który w świetle art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a. uzasadniałby uwzględnienie skargi i z tego względu na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.