drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 96/16 - Wyrok NSA z 2017-11-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 96/16 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-11-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-01-14
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Dariusz Chaciński
Joanna Runge - Lissowska /przewodniczący/
Monika Nowicka /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
II SA/Ke 603/15 - Wyrok WSA w Kielcach z 2015-10-08
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2015 poz 155 art. 75 ust. 1 pkt 5 i art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska, Sędzia NSA Monika Nowicka (spr.), Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński, Protokolant starszy inspektor sądowy Karolina Kubik, po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej C. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 8 października 2015 r. sygn. akt II SA/Ke 603/15 w sprawie ze skargi C. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 8 października 2015 r. (sygn. akt II SA/Ke 603/15), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach oddalił skargę C. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie.

Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Decyzją z [...] lutego 2015 r. nr [...], Prezydent Miasta K. skierował C.S., posiadającego prawo jazdy kategorii B, B+ E, C, C+E, na badania lekarskie w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, zaś rozpatrując sprawę w trybie instancji odwoławczej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach, decyzją z dnia [...] maja 2015 r., utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu stanowiska Kolegium stwierdziło, że wniosek Prokuratora Prokuratury Rejonowej K. z dnia 22 grudnia 2014 r. o skierowanie C. S. na badania lekarskie, celem stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania przez niego pojazdami, poparty opinią psychiatryczno-psychologiczną z dnia [...] czerwca 2013 r. stwierdzającą, że C. S. jest uzależniony od alkoholu i wymaga leczenia odwykowego w warunkach ambulatoryjnych oraz postanowieniem Sądu Rejonowego w K. Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia [...] października 2014 r. ( sygn. akt [...]) o zastosowaniu wobec C. S. obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu w niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego, stanowiło wiarygodną informację co do istnienia uzasadnionych i poważnych zastrzeżeń w zakresie stanu zdrowia zainteresowanego. W związku z tym – zdaniem organu - okoliczności te przesądzały o konieczności wydania przez Prezydenta K. decyzji na podstawie art. 75 ust. 1 pkt 5 i art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2015 r., poz. 155 ze zm. – zwanej dalej: "u.k.p.").

Na wyżej przedstawioną decyzję C. S. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, kwestionując jej prawidłowość. Skarżący twierdził bowiem, że nie otrzymał żadnych wezwań do Sądu Rejonowego w K. w sprawie jego rzekomego uzależnienia, a wyrok zapadł zaocznie. Wnosił również o skierowanie go na badania lekarskie, ponieważ – jak podkreślił - chce skontrolować swój stan zdrowia, ale w uprawnionej do tego placówce, którą sam wybierze.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wnosiło o jej oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Oddalając skargę – na zasadzie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) – Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uznał, iż była ona nieuzasadniona.

Na wstępie Sąd przytoczył treść art. 75 ust. 1 pkt 5 i art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b u.k.p. oraz stwierdził, że w świetle powołanych przepisów zwrot "uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia" należy interpretować zgodnie z celem ustawy, którym jest zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Jedną bowiem z istotnych przesłanek bezpieczeństwa ruchu stanowi stan zdrowia kierowcy. Sąd podkreślił też, że podstawę wydania decyzji o skierowaniu na badania lekarskie mogą stanowić konkretne i uzasadnione okoliczności, świadczące o pogarszającym się stanie zdrowia kierowcy, przy czym ocena przesłanek, uzasadniających wydanie w stosunku do danej osoby skierowania na w/w badania, musi być dokonywana każdorazowo przez pryzmat ewentualnego zagrożenia dla ruchu.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że wniosek, pochodzący od Prokuratora Prokuratury Rejonowej K., który został oparty na opinii psychiatryczno-psychologicznej, wskazującej, że skarżący był osobą uzależnioną od alkoholu i wymagał podjęcia leczenia odwykowego w warunkach ambulatoryjnych oraz na orzeczeniu Sądu Rejonowego w K. Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia [...] października 2014 r. (sygn. akt [...]) o zastosowaniu wobec skarżącego obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu w niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego, stanowił informację wiarygodną, która mogła stanowić podstawę do wydania decyzji w przedmiocie skierowania skarżącego na badania lekarskie.

Sąd podkreślił w tym miejscu, że skierowanie na badania lekarskie może nastąpić, gdy jest tylko prawdopodobne, iż stan zdrowia kierowcy świadczy o istnieniu przeciwwskazań do kierowania pojazdami. Nie jest zatem w tym wypadku wymagana pewność takiego stanu rzeczy. Ostateczne bowiem rozstrzygnięcie w tej kwestii powierzone zostało uprawnionym do tego lekarzom, którzy - w trybie art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. – przeprowadzą dopiero stosowne badania i ocenią stan zdrowia kierowcy.

Odnosząc się natomiast do zarzutów zawartych w skardze, Sąd wskazał, że skarżący w toku postępowania administracyjnego miał zapewnioną możliwość zapoznania i wypowiedzenia się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego (obejmującego także postanowienie Sądu Rejonowego w K. z dnia [...] października 2014 r.), o czym został pouczony przez organ I instancji w piśmie z dnia 30 grudnia 2014 r.

Ponadto Sąd wyjaśnił, że z treści § 10 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców (Dz. U. z 2014 r., poz. 949) wynikało, iż jednostkami uprawnionymi do przeprowadzania badań osób, o których mowa w art. 75 ust. 1 pkt 3-5 ustawy, są wojewódzkie ośrodki medycyny pracy, właściwe ze względu na miejsce zamieszkania osoby badanej, a zatem nie było możliwe by badanie skarżącego mogło być przeprowadzone w dowolnie wybranej przez niego placówce.

W skardze kasacyjnej, zaskarżając powyższy wyrok w całości, C. S. zarzucił Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Kielcach naruszenie:

1) art. 7 i art. 77 k.p.a. polegające na tym, że sąd rozpatrujący skargę, podobnie jak organ administracji rozpoznający odwołanie, nie wyjaśnił wyczerpująco stanu faktycznego, nie odniósł się do zebranego materiału dowodowego w postępowaniu administracyjnym w sposób obiektywny i pełny, to jest bez pogłębionej oceny, że istnieją zastrzeżenia co do stanu zdrowia skarżącego uzasadniające skierowanie go na badania lekarskie, lecz przyjął za wystarczającą podstawę jedyny dowód w postaci opinii psychiatryczno-psychologicznej z dnia [...] czerwca 2013 r. oraz pominął takie okoliczności, że skarżący posiadając prawo jazdy różnych kategorii, nie dopuścił się nigdy kolizji czy wypadku drogowego, a następnie nie skonkretyzował zastrzeżeń co do stanu zdrowia skarżącego, co powinno być przeprowadzone w sposób szczególnie wnikliwy, w szczególności poprzez dodatkowe zbadanie organu wątroby i badaniu języka skarżącego;

2) art. 75 ust. 1 pkt 5 oraz art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b) u.k.p. poprzez niewłaściwą wykładnię tych przepisów, przez co doszło w przedmiotowej sprawie do wadliwej oceny przesłanek w postaci istnienia uzasadnionych i poważnych zagrożeń co do stanu zdrowia skarżącego;

3) przepisów postępowania mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia poprzez brak ujawnienia z jakiego wydziału decyzja pochodzi (poprzestanie na informacji, "z up. Prezydenta mgr A. P. Inspektor"), a z treści decyzji nie sposób ustalić z jakiego wydziału ta decyzja faktycznie "wyszła" i czy upoważnienie dla A. P. obejmuje swoim zakresem skierowania na badania lekarskie, gdyż o tym stanowić ma załącznik do upoważnienia, na który skarżący nie natknął się w aktach sprawy.

W oparciu o wskazane podstawy kasacyjne skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku oraz zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] lutego 2015 r.

Odpowiedź na skargę kasacyjną nie została wniesiona.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 - zwanej dalej: "p.p.s.a.") Naczelny Sąd Administracyjny związany jest podstawami skargi kasacyjnej, z urzędu zaś bierze pod uwagę jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie żadna z wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanek nieważności postępowania nie zaistniała, wobec czego kontrola Naczelnego Sądu Administracyjnego ograniczyła się wyłącznie do zbadania zawartych w skardze zarzutów, sformułowanych w granicach podstawy kasacyjnej.

W skardze kasacyjnej sformułowano zarzuty wskazujące zarówno na naruszenie prawa materialnego, jak też przepisów postępowania. Przedmiot obu rodzajów zarzutów, jak i kierunek argumentacji pozostawał jednak w ścisłym związku, co uzasadniało łączne ich rozpoznanie.

Zarzuty koncentrowały się zasadniczo wokół postanowień art. 75 ust. 1 pkt 5 oraz art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, których - zdaniem skarżącego - wadliwa wykładnia doprowadziła do nieprawidłowej oceny przez Sąd I instancji zaskarżonej decyzji.

W związku z powyższym wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p., badaniu lekarskiemu przeprowadzanemu w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami podlega, z zastrzeżeniem ust. 4, osoba posiadająca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli istnieją uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do stanu jej zdrowia. Stosownie zaś do art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b u.k.p., starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na badanie lekarskie, jeżeli istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia.

Powyższe regulacje prawne nie wskazują zatem precyzyjnie, jakie zastrzeżenia należy uznać za wystarczające do skierowania danego kierowcy na badania lekarskie. Mowa jest w nich bowiem tylko, by były one uzasadnione i poważne. Oznacza to, że właściwy organ administracji, po otrzymaniu informacji, poddającej w wątpliwość należytą zdolność psychofizyczną kierowcy, winien przeprowadzić postępowanie celem oceny, czy w konkretnym, badanym przypadku zastrzeżenia te są rzeczywiście tego rodzaju, iż uzasadniają wydanie decyzji w oparciu o powołane wyżej przepisy. Sformułowanie, że mają być one uzasadnione oznacza zatem przede wszystkim, iż winny być one oparte na wiarygodnych podstawach. Za takie zaś z pewnością można uznać opinię psychiatryczno-psychologiczną stwierdzającą, że C. S. jest uzależniony od alkoholu i wymaga leczenia odwykowego w warunkach ambulatoryjnych, jak i orzeczenie sądu o zastosowaniu wobec niego obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu w niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.

Nie ma przy tym znaczenia, co akcentuje skarżący, że w/w opinia psychiatryczno-psychologiczna została wydana na potrzeby innego postępowania niż administracyjne. Jeśli bowiem wynikały z niej uzasadnione wątpliwości co do stanu zdrowia strony pod kątem możliwości kierowania pojazdami, to nie można skutecznie zarzucać organowi, iż wziął pod uwagę zawarte w takiej opinii wnioski, zwłaszcza, że stanowiły one podstawę do wydania przez sąd powszechny postanowienia orzekającego obowiązek poddania się przez skarżącego leczeniu odwykowemu. Organ dokonując oceny zaistniałej w tym przypadku sytuacji, miał bowiem na względzie cel ustawy o kierujących pojazdami, to jest zapobieganie zagrożeniom w ruchu drogowym. Dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym niezbędne jest bowiem czuwanie nad tym, aby osoby mające uprawnienia do kierowania pojazdami miały wymaganą w tym zakresie sprawność i to nie tylko w chwili ubiegania się o uprawnienia, ale również w okresie późniejszego z nich korzystania. W interesie społecznym pozostaje by wszyscy kierowcy posiadali predyspozycje zdrowotne do prowadzenia pojazdów silnikowych, w sposób który nie będzie zagrażał nie tylko ich zdrowiu i życiu, lecz również zdrowiu i życiu wszystkich, innych użytkowników dróg.

Skoro więc w przedmiotowej sprawie zastrzeżenia co do stanu zdrowia skarżącego pochodziły z wiarygodnego źródła oraz były uprawdopodobnione stosowną dokumentacją, to należało uznać, że stan faktyczny sprawy został w toku postępowania administracyjnego prawidłowo wyjaśniony a zatem nie doszło do istotnego uchybienia przez organy art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. Nie budziło zatem również wątpliwości, iż przyjęta w tym wypadku przez organy a następnie Sąd Wojewódzki wykładnia art. 75 ust. 1 pkt 5 oraz art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, była prawidłowa. O tym bowiem, jakie badania winny być w tym konkretnym przypadku przeprowadzone nie decydował organ ani Sąd a zdecyduje dopiero zespół uprawnionych lekarzy.

Bez znaczenia dla sprawy pozostawał przy tym fakt, że - jak twierdził skarżący - nie dopuścił on nigdy do kolizji czy wypadku drogowego, gdyż okoliczności te – w świetle treści art. 75 ust. 1 pkt 5 i art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b u.k.p., nie miały doniosłości prawnej. Brak zaś sformułowania jakichkolwiek zarzutów dotyczących wątpliwości, co do upoważnienia osoby, która podpisała decyzję organu I instancji, uniemożliwiał Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu odniesienie się do powyższej kwestii.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, z mocy art. 184 p.p.s.a. – orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt