Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia NSA Maria Jagielska (spr.) Sędzia del. WSA Małgorzata Grzelak Protokolant Magdalena Sagan po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej D. N., R. N. oraz D. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 24 października 2013 r. sygn. akt VI SA/Wa 1057/13 w sprawie ze skargi D. N., R. N., D. K. na decyzję Komisji Nadzoru Finansowego z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej w związku z niezawiadomieniem o zamiarze nabycia akcji 1) oddala skargę kasacyjną; 2) zasądza solidarnie od D. N., R. N. oraz D. K. na rzecz Komisji Nadzoru Finansowego 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 24 października 2013 r. o sygn. akt VI SA/Wa 1057/13 oddalił skargę D. N., R. N. oraz D. K. na decyzję Komisji Nadzoru Finansowego (dalej KNF albo Komisja) z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] nakładającą karę pieniężną w związku z niezawiadomieniem o zamiarze nabycia akcji.

Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.

W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, decyzją z dnia [...] stycznia 2013 r. KNF, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), dalej: k.p.a. w związku z art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1149 ze zm.), dalej: u.n.r.f. oraz art. 234a ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 ze zm.), dalej: u.f.i. utrzymała w mocy własną decyzję z dnia [...] października 2011 r. nakładającą na R. N., D. N. oraz D. K. kary pieniężne w wysokości po 50.000 zł na każde z nich w związku z niezawiadomieniem Komisji o zamiarze nabycia akcji [...] S.A. [...].

Uzasadniając rozstrzygnięcie Komisja wskazała na wyrok z dnia 8 lutego 2011 r. o sygn. akt VI SA/Wa 2421/10, którym WSA w W. uchylił poprzednio wydane w tej sprawie decyzje KNF z dnia [...] września 2010 r. oraz z dnia [...] kwietnia 2010 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Komisja uznała, że Sąd zgodził się z dotychczasowymi ustaleniami faktów oraz ich oceną prawną, jednakże zakwestionował wysokość nałożonej kary w stosunku do popełnionego naruszenia. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Sąd polecił rozważyć wysokość kary, odnosząc ją do konkretnych skarżących, a nie do możliwości ustawowych.

Omawiając stan faktyczny sprawy Komisja podała, że uchwałą nr [...] z dnia [...] maja 2009 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie T. dokonało podwyższenia kapitału zakładowego z kwoty [...] zł do kwoty [...] zł poprzez emisję [...] akcji [...], serii [...] po cenie [...] zł za akcję. Akcje te, na podstawie umowy z dnia [...] maja 2009 r. zostały objęte na zasadzie współwłasności przez R. N., D. N. oraz D. K. Poprzez objęcie wskazanych akcji udział stron w kapitale zakładowym T. przekroczył 10 % (wyniósł 10,81 %), o czym strony nie zawiadomiły Komisji. Z tego powodu Komisja uznała, że strony naruszyły art. 54 ust. 1 u.f.i. i na podstawie art. 234a ust. 1 ustawy nałożyła na nie kary pieniężne w podanej wyżej wysokości. W opinii organu strony, pomimo uchylenia się w trybie art. 84 § 1 k.c. od skutków prawnych oświadczenia woli o zawarciu umowy objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym T. (oświadczenia z dnia [...] listopada 2009 r.), działały z zamiarem objęcia, na zasadach współwłasności, [...] akcji T., o czym świadczy zawarcie umowy z T. oraz fakt, że jako osoby posiadające wiedzę o rynku kapitałowym mogły obliczyć ile wyniesie ich zaangażowanie w akcjonariacie tego podmiotu. KNF podkreśliła także, że działania zmierzające do uchylenia się od skutków złożonych oświadczeń woli strony rozpoczęły po doręczeniu postanowienia o wszczęciu postępowania z dnia [...] listopada 2009 r. oraz wezwań z dnia [...] listopada 2009 r. do złożenia pisemnych zeznań. W ocenie organu strony, jako doświadczeni uczestnicy rynku kapitałowego, powinny znać obowiązki ciążące na nabywcach akcji T.

Powołując się na własne stanowisko, które zostało potwierdzone przez WSA w wyroku z dnia 8 lutego 2011 r. KNF stwierdziła, że art. 54 ust. 1 u.f.i. wprowadza obowiązek poinformowania Komisji przez inwestora o zamiarze nabycia lub też objęcia akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych, tj. na etapie planowania, kiedy to strona czynności, w wyniku której dojdzie do nabycia lub objęcia akcji towarzystwa, działa w przekonaniu, że nabycie lub objęcie nastąpi. Nie jest natomiast konieczne, by doszło do realizacji tego zamiaru. Tylko bowiem w przypadku uprzedniego zawiadomienia organu nadzoru o zamiarze nabycia lub objęcia akcji towarzystwa będzie on mógł skorzystać z przysługującego mu uprawnienia z art. 54 ust. 4 u.f.i. i zgłosić sprzeciw wobec działań inwestora. Zatem ust. 1 art. 54 u.f.i. powinien być rozpatrywany łącznie z ust. 4. Gdyby, jak uznały strony, nałożenie kary za naruszenie art. 54 ust. 1 ustawy było uzależnione od zmaterializowania się zamiaru nabycia akcji T., to taka wykładnia tego przepisu uniemożliwiałaby sprawowanie nadzoru nad rynkiem finansowym.

Oceniając skutki prawne płynące z wyroku Sądu Okręgowego dla W. w W. z dnia 26 lipca 2011 r. o sygn. akt II C 119/11, z którego wynika unieważnienie z mocą wsteczną umowy objęcia akcji T. z dnia [...] maja 2009 r., co oznacza, że strony nigdy nie stały się akcjonariuszami tego T., więc nie mogą ponosić odpowiedzialności za naruszenie art. 54 ust. 1 u.f.i., Komisja uznała, że wyrok ten nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż kształtuje sytuację prawną stron jedynie w płaszczyźnie cywilnoprawnej. Skoro bowiem doszło do objęcia akcji T. (potwierdza to umowa z [...] maja 2009 r. oraz wpis do księgi akcyjnej T. – raport bieżący z [...] września 2009 r.), to organ nie mógł przyjąć, że nie nastąpiło to w wyniku realizacji z góry powziętego zamiaru. Czyn polegający na objęciu akcji stanowiących więcej niż 10 % kapitału zakładowego T. oraz niepoinformowaniu o tym organu miał więc miejsce i był deliktem administracyjnym. Jak oceniła KNF doświadczenie zawodowe i kwalifikacje stron umożliwiały im wyliczenie jaki udział w kapitale zakładowym T. stanowi [...] akcji, tym bardziej że strony były pracownikami tego T.

Wykonując wskazania co do dalszego postępowania, zawarte w wyroku WSA z dnia 8 lutego 2011 r. Komisja stwierdziła, że sytuacja majątkowa stron umożliwia im poniesienie kar w wysokości po 50.000 zł, które nie są dla nich zbyt dolegliwe, stanowią jedynie 10 % zagrożenia ustawowego. Ustalając wymiar kar organ uwzględnił sytuację majątkową stron, ich kwalifikacje zawodowe, jak również ewentualny skutek naruszenia. Zdaniem organu wykazane naruszenie mogło narazić środki inwestorów zgromadzone w funduszach inwestycyjnych zarządzanych przez T. na niebezpieczeństwo.

Oddalając skargę D. N., R. N. oraz D. K. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. stwierdził, że w wyroku z dnia 8 lutego 2011 r. Sąd podzielił stanowisko organu co do przesłanek obowiązku zawiadomienia KNF o objęciu lub nabyciu akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych (zamiar), uznał za zasadne wnioski sformułowane przez Komisję, że strony działały w zamiarze skutecznego nabycia na zasadach współwłasności [...] akcji T., stanowiących 10,81 % udziału w kapitale zakładowym, a także odniósł się do zagadnienia błędu zawartego w oświadczeniach stron o objęciu akcji tego T. W istocie, w powołanym wyroku, Sąd zakwestionował jedynie wysokość kary, jej adekwatność do stwierdzonego naruszenia oraz niedostateczne wyjaśnienie jej funkcji prewencyjnej.

Sąd I instancji podzielił wykładnię art. 54 u.f.i. dokonaną w wyroku z dnia 8 lutego 2011 r. i wskazał, że stosownie do postanowień art. 54 ust. 1 u.f.i. bezpośrednie lub pośrednie nabycie lub objęcie akcji towarzystwa w liczbie, która spowoduje osiągnięcie lub przekroczenie 10 %, 20 %, 33 % lub 50 % ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy towarzystwa lub udziału w kapitale zakładowym, wymaga zawiadomienia Komisji. Oznacza to, że obowiązek zawiadomienia Komisji powstaje, gdy ten na kim taki obowiązek spoczywa ma zamiar oraz jest przeświadczony, że nastąpi objęcie lub nabycie przez niego akcji towarzystwa i tym samym nastąpi realizacja tegoż zamiaru. Tak więc za niezasadne Sąd uznał twierdzenie, że zgłoszenie do organu zamiaru nabycia pakietu akcji w towarzystwie funduszy inwestycyjnych istnieje tylko wtedy, gdy ów zamiar się zmaterializuje poprzez nabycie przez taki podmiot pakietu 10 % lub więcej akcji w kapitale zakładowym tego towarzystwa.

Dalej Sąd I instancji wskazał, że przedmiotem postępowania administracyjnego był delikt polegający na niedokonaniu zawiadomienia Komisji przez osoby, które stały się współwłaścicielami akcji T., o przekroczeniu progu ustawowego, którego przekroczenie wymaga zawiadomienia organu nadzoru. W ocenie Sądu kwestia, czy miało tu miejsce prawidłowe złożenie oświadczenia o nabyciu lub objęciu akcji T. jest prawnie irrelewantna, ponieważ obowiązujące przepisy łączą określone skutki prawne (możliwość nałożenia kary pieniężnej) z samym brakiem zawiadomienia o zamiarze odpowiedniego, ustalonego w ustawie zwiększenia liczby posiadanych akcji powyżej ustalonego progu. Nie jest niezbędna materializacja zamierzonego (planowanego) zamiaru nabycia przez podmiot pakietu 10 % lub więcej akcji w kapitale zakładowym towarzystwa funduszy inwestycyjnych, gdyż karalne jest samo niezgłoszenie takiego zamiaru, pozbawiające Komisję wpływu na kształt rynku kapitałowego. Wobec tego Sąd uznał, że wyrok SO z dnia 26 lipca 2011 r. w przedmiocie sporu co do skuteczności oświadczenia skarżących złożonego w trybie art. 84 § 1 k.c. o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli o zawarciu umowy objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym T. nie ma w istocie płaszczyzny styku z toczącą się sprawą w przedmiocie deliktu administracyjnego – pominięcia zawiadomienia Komisji o nabyciu określonej kwoty akcji. Jak stwierdził Sąd nie można uznać, że postępowanie Komisji naruszało art. 365 § 1 k.p.c., gdyż wyrok sądu powszechnego dotyczył kwestii, która nie była przedmiotem orzekania przez Komisję.

Zdaniem Sądu KNF trafnie określiła, że przedmiotem postępowania w zakresie nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 234a ust. 1 u.f.i. było ustalenie, czy strony postępowania wypełniły ciążący na nich publicznoprawny obowiązek zawiadomienia Komisji o zamiarze objęcia akcji T. w liczbie powodującej przekroczenie 10 % kapitału zakładowego. Komisja, po przeprowadzeniu postępowania, w swojej decyzji stwierdziła, że skarżący dopuścili się takiego czynu. Komisja trafnie też uznała, że ustalenie przez sąd powszechny nieistnienia umowy objęcia akcji przez skarżących, mimo że wywołuje skutki w sferze cywilnoprawnej, to nie ma wpływu na odpowiedzialność administracyjno-prawną skarżących z tytułu naruszenia art. 54 ust. 1 u.f.i., a więc powoływany wyrok SO z dnia z dnia 26 lipca 2011 r. nie miał znaczenia dla załatwienia sprawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał za bezzasadne zarzuty naruszenia art. 2 oraz art. 7 Konstytucji RP w kontekście uchybienia przez organ art. 365 § 1 k.p.c.

WSA zgodził się także z oceną zawartą w wyroku z dnia 8 lutego 2011 r., że powiadomienie KNF o nabyciu pakietu 10 % lub więcej akcji T. jest obowiązkowe już po podjęciu takiego zamiaru, a przed jego materializacją tzn. nabyciem (objęciem) akcji.

Odnosząc się do wymiaru kar nałożonych na strony skarżące WSA przyjął, że Komisja, ponownie rozpatrując sprawę, prawidłowo zastosowała się do wytycznych wyroku z dnia 8 lutego 2011 r., bowiem miała na względzie rodzaj i wagę naruszonych obowiązków, doświadczenie zawodowe i zajmowane przez skarżących stanowiska oraz ich stan majątkowy. W ocenie Sądu Komisja prawidłowo stwierdziła, że nałożone kary pieniężne są adekwatne do wykazanego naruszenia i odpowiadają prawu, a metoda dokonanej oceny i jej wyniki odpowiadają prawu, zaś wysokość kar, odpowiadająca 10 % kary dopuszczalnej, jest prawidłowa i spełnia zakładaną funkcję prewencyjną.

Z wymienionych powodów WSA, stosując art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej: p.p.s.a., oddalił skargę.

Skargą kasacyjną D. N., R. N. oraz D. K. domagali się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji lub uchylenia wyroku w całości i rozpoznania skargi oraz zasądzenia kosztów postępowania wg norm prawem przepisanych.

Wnoszący skargę kasacyjną zaskarżonemu wyrokowi zarzucili naruszenie:

I. prawa materialnego:

1. błędną wykładnię art. 2 i art. 7 Konstytucji RP oraz art. 365 k.p.c. poprzez przyjęcie, że prawomocny wyrok SO w W. z dnia 26 lipca 2011 r. o sygn. akt II C 119/11 wywołuje skutki jedynie w sferze cywilnoprawnej i nie ma wpływu na odpowiedzialność administracyjno-prawną skarżących;

2. błędną wykładnię art. 234a ust. 1 w zw. z art. 54 u.f.i. (w ówczesnym brzmieniu) wyrażającą się w przyjęciu, że każdy zamiar nabycia akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych w liczbie określonej w art. 54 u.f.i., nawet który nigdy nie wyjdzie poza sferę planowania, podlega obowiązkowi zawiadomienia Komisji, gdyż nie może być uznane za cel ustawodawcy skonstruowanie takiej normy prawnej, która pozwalałaby na obciążenie karą pieniężną, o której mowa w art. 234a u.f.i., podmiotu, który nigdy nie stał się akcjonariuszem towarzystwa funduszy inwestycyjnych, nawet wówczas, gdy podmiot taki uzgodnił przedmiotowo istotne elementy transakcji nabycia/objęcia akcji i nie dokonał zawiadomienia, o którym mowa w art. 54 ustawy;

II. przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na wynik sprawy, naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku z następującymi uchybieniami:

– niepełne i nienależyte przedstawienie stanu sprawy, w szczególności niezajęcie stanowiska co do stanu faktycznego przyjętego za podstawę wyroku oraz brak oceny zgodności z prawem ustaleń faktycznych dokonanych przez Komisję;

– nieustosunkowanie się do twierdzeń i argumentacji skarżących dotyczących m.in. braku zamiaru objęcia akcji [...] S.A. w liczbie powodującej obowiązek zgłoszenia, o którym mowa w art. 54 u.f.i. oraz nienależyte ustosunkowanie się do pozostałych zarzutów i twierdzeń skarżących podniesionych w skardze, w szczególności w kontekście stosowania art. 234a ust. 1 u.f.i., a w konsekwencji nierozważnie przez WSA istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności podnoszonych przez skarżących;

– nienależyte wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku w zakresie zgodności zaskarżonej decyzji z przepisami postępowania oraz przepisami prawa materialnego;

– oparcie rozstrzygnięcia na nieprawidłowych ustaleniach Komisji, przy jednoczesnym braku wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego i braku jego właściwej oceny.

Uzasadniając zarzuty wnoszący skargę kasacyjną stwierdzili, że zaskarżony wyrok Sądu I instancji narusza prawo i powinien zostać uchylony, ponieważ ten Sąd był związany prawomocnym wyrokiem SO w W. z dnia 26 lipca 2011 r. Przeciwne uznanie Sądu jest sprzeczne z treścią art. 365 § 1 k.p.c., zasadą demokratycznego państwa prawnego oraz zasadę legalizmu i nie uwzględnia utrwalonej judykatury NSA w tym zakresie.

Składający skargę kasacyjną stanęli na stanowisku, że penalizacji określonej w art. 234a ust. 1 u.f.i. podlega nie brak zawiadomienia o każdym zamiarze nabycia akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych, ale tylko taki zamiar, który się zrealizował, czyli nastąpiło skuteczne nabycie/objęcie akcji w liczbie wskazanej w art. 54 ust. 1 u.f.i. bez uprzedniego powiadomienia KNF. Dalej stwierdzili, że skoro skutecznie uchylili się od skutków prawnych oświadczenia woli o objęciu akcji [...] S.A., co potwierdził wskazany wyżej wyrok SO, a więc umowa o objęciu akcji tego T. stała się nieważna ex tunc, to KNF – podobnie jak inne podmioty – musi ją traktować jako nigdy nie zawartą. Oznacza to, że skarżący nigdy nie objęli akcji w takiej liczbie, jaka powodowałaby obowiązek zgłoszenia tego faktu Komisji. Zatem Komisja, nakładając na skarżących karę pieniężną, uczyniła to bez podstawy prawnej, naruszając także art. 6 i 7 k.p.a., co Sąd I instancji pominął w swoich rozważaniach, nota bene przyjmując z jednej strony, że wyrok SO nie wywiera skutków w sferze administracyjnoprawnej, a z drugiej strony, że nie dotyczy on kwestii będących przedmiotem postępowania. Uznanie Sądu I instancji, że skarżący mieli zamiar objęcia akcji jest sprzeczne z treścią wyroku SO i ich oświadczeniem z [...] listopada 2009 r.

Ponadto skarżący kasacyjnie zakwestionowali wysokość nałożonej przez KNF kary, która w ich ocenie jest niewspółmierna do popełnionego naruszenia. Co więcej, ich zdaniem, uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera stanowiska WSA co do stanu faktycznego przyjętego za podstawę rozstrzygnięcia, zaś WSA nie odniósł się do argumentacji skarżących, a to jest sprzeczne z treścią art. 141 § 4 p.p.s.a. Uchylenie się WSA od pełnej kontroli legalności objętej skargą decyzji KNF narusza również art. 134 § 1 p.p.s.a.

KNF skorzystała z prawa wniesienia odpowiedzi na skargę kasacyjną i wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego wg norm prawem przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna została oparta na obu podstawach wskazanych w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a., a osią zarzutów jest błędne wyłożenie art. 234a ust. 1 w związku z art. 54 u.f.i. przez przyjęcie, że każdy zamiar nabycia akcji, nawet gdy do nabycia nie dojdzie, wymaga zawiadomienia Komisji oraz zignorowanie przez Sąd I instancji wyroku SO w W. z dnia 26 lipca 2011 r. o sygn. akt II C 119/11 i przyjęcie, że wyrok ten nie mógł mieć wpływu na wynik w sprawie administracyjnej.

Odnosząc się do najdalej postawionego zarzutu naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. stwierdzić należy, że uchybienie tej normie może stać się podstawą uchylenia zaskarżonego wyroku, jeżeli czy to z powodu niepełnego, niezrozumiałego lub nieprzystającego do rozważań merytorycznych przedstawienia stanu faktycznego jaki miał miejsce w sprawie lub niepozwalającego prześledzić rozumowania sądu, które doprowadziło do określonej treści rozstrzygnięcia, wyrok nie poddaje się kontroli. Taka sytuacja w odniesieniu do poddanego kontroli kasacyjnej wyroku nie zachodzi, a twierdzenie autora skargi kasacyjnej co do "oczywistej zasadności" nienależytego wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku jest całkowicie niezasadne. Z wywodów Sądu I instancji w sposób jasny wynika jak miał się stan faktyczny na datę złożenia skargi oraz z jakich przyczyn Sąd skargę tę oddalił. Nie ma wątpliwości, że WSA trafnie zidentyfikował problem prawny jaki wyłonił się na tle rozpoznawanej sprawy, koncentrując swoje rozważania głównie na tej kwestii oraz argumentacji skarżących opartej na wyroku sądu powszechnego, stwierdzającego nieistnienie umowy objęcia akcji T. przez skarżących. Jeśli można mieć jakiekolwiek zastrzeżenia do sporządzonego uzasadnienia, to wyłącznie takie, że relacja jest niepotrzebnie tak obszerna, ponieważ u podstaw sporu leżała w istocie wyłącznie wykładnia art. 54 ust. 1 w związku z art. 234a ust. 1 u.f.i. przy czym, co miało istotne znaczenie i co zaznaczył Sąd I instancji, wyrok został wydany w warunkach związania orzeczeniem WSA w W. z dnia 8 lutego 2011 r. o sygn. akt VI SA/Wa 2421/10.

Zarzuty wywiedzione w oparciu o art. 174 pkt 1 p.p.s.a. dotykają istoty sprawy, co wyraża się w przekonaniu składających skargę kasacyjną, że przepisów art. 234a ust. 1 i art. 54 u.f.i. nie należy wykładać w taki sposób, jak to uczynił Sąd I instancji tzn. nieracjonalny i prowadzący do rażąco niesprawiedliwych konsekwencji. Nie można bowiem przyjąć, ażeby obowiązkowi zawiadomienia podlegał zamiar nabycia akcji w liczbie określonej w art. 54 u.f.i. wówczas, gdy pozostał jedynie w sferze planu.

Przede wszystkim należy stwierdzić, że pogląd wyrażony w skardze kasacyjnej pozostaje w niezgodzie z przepisami stanowiącymi podstawę prawną zaskarżonej decyzji. Nadto, o czym zdaje się zapominać autor skargi kasacyjnej, Sąd I instancji orzekał w warunkach związania wcześniej zapadłym w sprawie wyrokiem WSA w W. Wyrok ten był korzystny dla skarżących o tyle o ile uchylał zaskarżoną decyzję ze względu na "nadmierną dolegliwość" kary, której funkcja prewencyjna nie została należycie wyjaśniona. Ten sam jednak wyrok przesądził kwestię obowiązku zawiadomienia KNF o zamiarze objęcia lub nabycia akcji T. Jak stwierdził WSA, zawiadomienie KNF ma charakter uprzedni w stosunku do nabycia lub objęcia akcji, co oznacza że realizuje się w momencie planowania. Powyższego poglądu skarżący nie zakwestionowali skargą kasacyjną, toteż stał się wiążący dla organu, a następnie dla Sądu I instancji rozpoznającego ponowną skargę na kolejną decyzję ostateczną w sprawie nałożenia kary, zatem kontestowanie go jest spóźnione.

Z przepisu art. 234a ust. 1 u.f.i. wynika, że na podmiot, który nie dokonuje zawiadomienia, o którym mowa w art. 54 ust. 1 ustawy może zostać nałożona kara pieniężna w wysokości 500.000 zł. Ukształtowany art. 54 ust. 1 cyt. ustawy obowiązek zawiadomienia KNF o nabyciu lub objęciu akcji, w stanie prawnym jaki obowiązywał w niniejszej sprawie, należy odnosić do zamiaru takiego nabycia. Za takim odczytaniem cyt. przepisu przemawia wykładnia systemowa nakazująca wręcz uwzględnić treść pozostałych jednostek redakcyjnych art. 54, a to ust. 4 i 4a odnoszących się do planowanego nabycia i związanego z tym prawa KNF do wyrażenia sprzeciwu lub wyznaczenia terminu, w którym nabycie lub objęcie akcji będzie mogło zostać dokonane. Przepis art. 54 ust. 4 u.f.i. stwarza w istocie po stronie KNF prawo decyzji, czy i kiedy akcje towarzystwa będą mogły zostać nabyte lub objęte przez podmiot zawiadamiający.

Kierując się powyższym, za prawidłowy należy uznać wniosek odmawiający zasadności poglądowi, że zgłoszenie do organu zamiaru nabycia pakietu akcji w towarzystwie funduszy inwestycyjnych istnieje tylko wtedy, gdy ów zamiar się zmaterializuje.

Prawidłowa jest również ocena zawarta w zaskarżonym wyroku, że bez znaczenia pozostają oświadczenia skarżących złożone w trybie art. 84 § 1 k.c. o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli o objęciu akcji w podwyższonym kapitale zakładowym T., tak jak poza zainteresowaniem organu musiał pozostać wyrok sądu powszechnego, który nie dotyczył kwestii będącej przedmiotem sprawy tzn. kary pieniężnej za niezrealizowanie obowiązku zgłoszenia KNF zamiaru nabycia/objęcia akcji. Powyższe nie oznacza, że naruszone zostały wskazywane w skardze kasacyjnej przepisy Konstytucji RP i Kodeksu postępowania cywilnego. Wynikające z wyroku SO w W. z dnia 26 lipca 2011 r. o sygn. akt II C 119/11 nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy objęcia akcji T. przez skarżących z T. nie mogło mieć wpływu na ocenę zachowania skarżących, które naruszało obowiązek uprzedniego zawiadomienia KNF o nabyciu/objęciu akcji. Stanowisko Sądu co do braku "płaszczyzny styku" kontrolowanej przezeń sprawy deliktu administracyjnego ze sprawą cywilną zakończoną cyt. wyżej wyrokiem jest, mimo oryginalnego sformułowania, prawidłowe i nie budzi wątpliwości wniosek, że Komisja nie naruszyła art. 365 k.p.c. Jak słusznie zauważył organ w odpowiedzi na skargę kasacyjną, wyrok Sądu Okręgowego będzie miał znaczenie dla rozliczeń pomiędzy T. a skarżącymi, jednak pozostaje bez znaczenia dla oceny niewywiązania się z obowiązku jaki istniał przed zawarciem umowy.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 184 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji wyroku. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono stosownie do art. 204 pkt 1 p.p.s.a. zw. z § 14 ust. 2 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490).