Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 21 października 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska (spr.), Sędzia WSA Czesława Nowak-Kolczyńska, Protokolant Referendarz sądowy Magdalena Sieniuć, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2008 roku przy udziale - sprawy ze skargi A. S. na decyzję Dyrektora [...] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] Nr [...] (znak: [...]) w przedmiocie renty strukturalnej uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. z dnia [...] Nr [...]. LS

Pismem z dnia 29 czerwca 2007 roku A.S. złożył w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosek o przyznanie renty strukturalnej. Oświadczył, że zamierza przekazać 13,51 ha użytków rolnych na powiększenie gospodarstw rolnych syna R.S. i zięcia S.M.

W dniu [...] roku Kierownik Biura Powiatowego w Ł. postanowił o spełnieniu przez wnioskodawcę warunków wstępnych wymaganych do uzyskania renty strukturalnej.

W dniu 16 stycznia 2008 roku A.S. i jego żona D.S. darowali wymienione grunty synowi R.S. (8,16 ha) oraz zięciowi S.M. (5,35 ha).

Decyzją z dnia [...] roku nr [...] Kierownik Biura Powiatowego ARMiR w Ł. na podstawie § 16 ust. 1 w związku z § 20 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 czerwca 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej w ramach działania "Renty Strukturalne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz. U. Nr 109, poz. 750) przyznał A.S. rentę strukturalną od stycznia 2008 roku do października 2016 roku w wysokości 896,19 złotych miesięcznie.

Od tej decyzji A.S. odwołał się podnosząc, że kwota renty winna zostać zwiększona o 15 % kwoty najniższej emerytury.

Decyzją z dnia [...] roku nr [...], znak: [...] Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. na podstawie 138 § 1 pkt 1 K. p. a., art. 5 a ust. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 roku o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2005 roku, Nr 31, poz. 264 ze zm.), art. 5 ust. 1 a oraz art. 2 ustawy z dnia 7 marca 2007 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem Środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427), § 4, § 12, ust. 1, 2, 5, § 17 ust. 1, § 18 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej w ramach działania "Renty Strukturalne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 utrzymał decyzję organu I instancji w mocy. W uzasadnieniu podał, że w świetle § 12 ust. 5 wyżej wymienionego rozporządzenia strona nie spełniła przesłanki do przyznania 15 % zwiększenia renty, ponieważ żaden z przejmujących nie otrzymał co najmniej 10 ha użytków rolnych.

Na powyższą decyzję A.S. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Podniósł, że w 2007 roku poinformowano go w Agencji, iż dla uzyskania 15 % zwiększenia renty wystarczy, by przekazał 10 ha użytków rolnych bez względu na to, jaką powierzchnię użytków przekaże poszczególnym przejmującym. Po doręczeniu decyzji organu I instancji skarżący dowiedział się, że urzędnicy Agencji w lutym 2008 roku otrzymali pisemną informację w tym zakresie. Na tej podstawie przyjęto, że skarżący nie spełnił warunków do przyznania zwiększenia kwoty renty. Strona zaznaczyła, iż gdyby została prawidłowo poinformowana, to w inny sposób rozporządziłaby swoim majątkiem.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Oddziału Regionalnego ARMiR wniósł o jej oddalenie, argumentując jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga podlega uwzględnieniu.

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) i art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Powyższe oznacza, że sąd administracyjny ocenia zgodność zaskarżonego aktu administracyjnego z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami procedury administracyjnej, normującymi zasady postępowania przed organami administracji publicznej.

Stosownie do unormowania zawartego w art. 145 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie

1. uchyla decyzję w całości albo w części, jeżeli stwierdzi:

a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy,

2. stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach,

3. stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.

W następstwie rozpoznania skargi wniesionej w niniejszej sprawie, nie będąc ograniczonym zarzutami i wnioskami skargi oraz przywołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.) Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że zaskarżona oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji wydane zostały z naruszeniem przepisów prawa materialnego, tj. § 12 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 czerwca 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej w ramach działania "Renty Strukturalne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz. U. Nr 109, poz. 750 ze zm.), co skutkowało uchyleniem tychże decyzji.

W ocenie Sądu organy obu instancji dokonały błędnej wykładni wskazanego przepisu powołując się na Komunikat Departamentu Działań Społecznych i Środowiskowych z dnia 12.02.2008 r. dotyczący 15% zwiększenia wysokości renty strukturalnej w sytuacji, kiedy użytki rolne wchodzące w skład gospodarstwa są przekazywane na powiększenie dwóch istniejących gospodarstw rolnych.

Należy przede wszystkim podkreślić, iż organ, który wydał przedmiotowy komunikat nie jest podmiotem uprawnionym do dokonywania wiążącej wykładni przepisów prawa, a nadto wskazany komunikat nie zawiera jakiegokolwiek uzasadnienia wyrażonego w nim poglądu, iż zwiększenie renty strukturalnej może nastąpić wyłącznie w sytuacji przejęcia przez następcę w wieku poniżej 40 lat użytków rolnych wchodzących w skład gospodarstwa o powierzchni przekraczającej 10 ha.

Powołany § 12 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 czerwca 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej w ramach działania "Renty Strukturalne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz. U. Nr 109, poz. 750 ze zm.) stanowi, iż wysokość renty strukturalnej zwiększa się o 15 % kwoty najniższej emerytury w przypadku przekazania osobie w wieku poniżej 40 lat gospodarstwa rolnego, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 2 , o łącznej powierzchni użytków rolnych większej niż 10 ha.

Odwołanie się do § 6 ust. 1 pkt 2 oznacza, iż możliwe jest zwiększenie renty strukturalnej zarówno w przypadku przeniesienia własności gospodarstwa rolnego w całości na jednego następcę ( § 6 ust.1 pkt a), jak również w sytuacji przeniesienia własności gospodarstwa rolnego na powiększenie jednego lub kilku gospodarstw ( § 6 ust.1 pkt 2 b ) pod warunkiem, że przejmujący gospodarstwo nie przekroczył 40 roku życia.

Wskazany przepis nie określa jednak w sposób jednoznaczny i niebudzący jakichkolwiek wątpliwości interpretacyjnych, że powierzchnia przejmowanych przez następcę użytków rolnych musi przekraczać 10 ha. Mowa jest w nim bowiem o "przekazaniu", a nie "przejęciu" użytków rolnych o łącznej powierzchni 10 ha, co w zestawieniu z treścią § 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia może oznaczać przekazanie przez rolnika jednemu lub kilku następcom na powiększenie ich gospodarstw rolnych własnego gospodarstwa o łącznej powierzchni większej niż 10 ha.

Taka zaś sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie. Skarżący przekazał bowiem synowi R.S., który nie przekroczył 40 roku życia 8,16 ha użytków rolnych, które wraz z posiadanym wcześniej gospodarstwem rolnym utworzyło 10,68 ha, zaś zięciowi S.M. ( także osobie poniżej 40 lat ) 5,35 ha, które wraz z wcześniej posiadanym gospodarstwem utworzyło 8,ha. Skarżący przekazał zatem następcom prawnym w wieku poniżej 40 lat użytki rolne o łącznej powierzchni 13,51 ha, a więc przekraczającej wymagane 10 ha.

Skoro powołany przepis § 12 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 czerwca 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej w ramach działania "Renty Strukturalne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz. U. Nr 109, poz. 750 ze zm.) jest tak sformułowany, że możliwa jest jego wykładnia prowadząca do ustalenia dwóch różnych stanów faktycznych, warunkujących zwiększenie wysokości renty strukturalnej, organ nie może stosować wykładni mniej korzystnej dla uprawnionego, a w konsekwencji dla niego krzywdzącej. W praktyce oznaczałoby to bowiem przerzucanie na podmioty uprawnione do świadczeń konsekwencji niejasności i nieprecyzyjności przepisów prawa, co w ocenie Sądu jest niedopuszczalne.

Z przytoczonych względów Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Z uwagi na to, że decyzja organu I instancji przyznawała na rzecz skarżącego rentę strukturalną w określonej kwocie Sąd zaniechał zamieszczenia w wyroku w oparciu o art. 152 powołanej ustawy rozstrzygnięcia stwierdzającego, iż nie podlega ona wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku. Rozstrzygnięcie to pozbawiałoby bowiem uprawnionego należnego mu świadczenia.

B.C.